520 likes | 888 Views
SİGARA VE VÜCUDUMUZA VERDİĞİ ZARARLAR. HAZIRLAYAN: AYTEN ALP. Dünyadaki bir çok gelişmiş ülke, vatandaşlarını Tütün dumanına maruz kalmaktan koruyan Yasaları uygulamaya koymuştur. Ülkemizde; 4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında
E N D
SİGARA VE VÜCUDUMUZA VERDİĞİ ZARARLAR HAZIRLAYAN: AYTEN ALP YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Dünyadaki bir çok gelişmiş ülke, vatandaşlarını Tütün dumanına maruz kalmaktan koruyan Yasaları uygulamaya koymuştur. Ülkemizde;4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun19 Mayıs 2008 tarihinde fiili olarak yürürlüğe girmiştir. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
bu tarihten itibaren; kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında, koridorları dahil olmak üzere her türlü eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence vb. amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan ve birden çok kişinin girebileceği ( ikamete mahsus konutlar hariç) binaların kapalı alanlarında, taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere karayolu, demiryolu, deniz yolu ve havayolu toplu taşıma araçlarında, okul öncesi eğitim kurumlarının dershaneler, özel eğitim ve öğretim kurumları dahil olmak üzere ilk ve orta öğretim kurumlarının, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanlarında YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
19 Temmuz 2009 tarihinden itibaren ise; Tüm lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti veren işletmelerde tütün ürünleri tüketilmeyecektir. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
TÜTÜN ÜRÜNÜ NEDİR? Tüttürme, emme, çiğneme yada buruna çekerek kullanılmak üzere (sigara, pipo, puro, nargile vb.)üretilmiş, hammadde olarak tamamen veya kısmen tütün yaprağından imal edilmiş maddedir. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Dünya genelinde takriben 1,3 milyar insan sigara içmektedir ve bu da tütünü önlenebilir Hastalık ve ölüm nedenleri arasında ön sıralara koymaktadır. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Dünyada her yıl sigaraya bağlı hastalıklardan yaklaşık 5 milyon kişi, ülkemizde ise 100.000 kişi hayatını kaybetmektedir. Eğer önlem alınmaz ise bu sayı önümüzdeki 20 yılda 250 bine çıkacaktır YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SORUN: SİGARA SALGINI YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara neden benzeri olmayan bir sağlık sorunudur • Her dozu zararlıdır • Vücudun her kısmına zarar veren binlerce kimyasal içerir. • Yüksek bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir • Dünyanın en güçlü endüstrisi tarafından saldırgan • reklam ve promosyon taktikleri ile satılır. • Sadece kullanana değil, maruz kalana da zarar verir. • Üreticinin önerdiği gibi kullanıldığında kullanıcıyı • öldürür. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara dumanında 4.000’den fazla kimyasal madde vardır NİKOTİN:Bağımlılık yapar KARBONMONOKSİT:Kanda oksijenin yerini alır KANSER YAPICI MADDELER (bazıları) Arsenik Kurşun Polonium 210 (kanserojen) Benzen Nitrozamin Formaldehit Krom Nikel Vinil klorür Asetaldehit Benzopiren DDT (böcek öldürücü) Toluen (tiner) İRRİTANLAR VE ZEHİRLER Siyanür Laktik asit Formik asit Azotoksit Amonyak Aseton Akrolein Bizmut Uçucu aminler Ve3885 toksik madde YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Tütün dumanında bulunan diğer bazı zararlı maddeler Boya sökücüASETON Akü yapımında kullanılanKADMİYUM Roket yakıtında bulunanMETANOL Çakmak gazıBÜTAN Temizlik maddesiAMONYAK Fare zehiriARSENİK Öldürücü zehirlerSİYANÜR ve NAFTALİN YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara içmek sanıldığı gibi sosyal bir davranış değil, madde bağımlılığı olarak kabul edilen bir hastalıktır YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARANIN VUCUDA ETKİLERİ KANSER • BEYİN Felç-zihinsel,bedensel yorgunluk hissi • CİLT Cilt bozukluğu • AĞIZ VE YUTAK • BURUN Koku alma duyusunda azalma • AĞIZ Tat alma duyusunda azalma • GIRTLAK VE NEFES BORUSU • KALP Kalp krizi ve hastalıkları • YEMEK BORUSU VE MİDE -Ülser • MEME • AKCİĞERLER • PANKREAS • RAHİM VE YUMURTALIKLAR • TESTİSLER Döllenmede azalma • DAMARLAR Damar hastalıkları • KEMİKLER Kemik erimesi • ELLER Parmaklarda sararma KANSER KANSER KANSER KANSER KANSER KANSER YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA ve KANSER • Akciğer kanseri, kanser nedeniyle ölümler içinde birinci sırada yer almaktadır • Sigara içenlerde akciğer kanseri riski içmeyenlerden 20 kat fazladır YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigaranın solunum sistemindeki etkileri Üst solunum yolları * Kronik sinüzit * Kronik farenjit * Ses telleri nodülleri * Kadınlarda ses kalınlaşması * Larinks (gırtlak) kanseri YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigaranın solunum sistemindeki etkileri Alt solunum yolları * Tekrarlayan bronşitler * Zatürre riskinde artış * Verem riskinde artış * Astım riskinde artış * Kronik bronşit ve amfizem * Akciğer kanseri YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA İÇENİN AKCİĞERİ SAĞLAM AKCİĞER YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara içenlerin % 50’sinde kronik bronşit vardır Bronşitli hastalarda önce sabah öksürüğü ve balgam başlar Daha sonraki yıllarda nefes darlığı, solunum yetmezliği ve kalp yetmezliği gelişir YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA ve DOLAŞIM SİSTEMİ • Sigara içenlerde kalp krizi geçirme riski 3 kat artmaktadır • Sigara, kan dolaşımını ve damarları etkiler • Beyin damarı hastalıkları ve felç olma riskini artırır • Bacak kangrenlerine neden olur YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA ve KADIN SAĞLIĞI Sigara içen kadınlarda ; • düşük yapma • erken doğum • düşük ağırlıklı bebek doğurma • kısırlık ve • doğum kontrol hapı kullananlarda kalp krizi geçirme riski artmaktadır YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Nikotin ve metabolitleri anne sütünden geçer Esas olarak anne sütü ile beslenen ve anneleri sigara içen bebeklerde, idrar kotinin düzeyleri aktif sigara içiciler düzeyinde bulunmuş. (Acta Paediatr Scand 1992;81:550-557) YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Pasif sigara içmek; başkalarının içtiği sigaranın dumanını solumaktır YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Pasif sigara içiciler de sigara bağımlıları kadar zarar görürler Pasif sigara içimi; - Akciğer kanserine - Kalp hastalıklarına - Çocuklarda akciğer ve solunum yolu hastalıklarına neden olur YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara içmek özenilecek bir davranış değildir Sigara içmek; Kurtulması kolay olmayan, yavaş çekim bir intihara sürükleyen korkunç bir madde bağımlılığıdır YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARANIN GÖRMEYE ETKİLERİ • Sigara katarakt riskini artırır. • >20/gün sigara içenlerde katarakt riski 2 kat • Risk içilen miktarla orantılı artmakta. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA ve GİS • Sigara peptik ülser riskini ve buna bağlı ölümleri artırmaktadır. • Safra taşları için de risk faktörü olduğuna dair kanıtlar mevcut YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Böbrek üzerindeki toksik etkileri • Mesane ve böbrek kanserine neden olur.Mesane kanserinin bilinen en güçlü risk faktörüdür. • Bıraktıktan birkaç yıl sonra risk yarıya düşer. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA EREKTİL DİSFONKSİYON YAPAR Empotans 21-75 yaş arasında 1/10 erkekte saptanır. Sigara 30’lu 40’lı yaşlarda bu riski %50 oranında artırır. Diyabet, kolesterol yüksekliği ve HT bu riski daha da artırır. Erektil disfonksiyon sigara içmeyenlere göre 2 kat daha fazla. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara ağız ve larynx kanseri için en önemli risk faktörüdür. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Tükürükte laktobasil ve mantar sayısında artış • Diş eti ve diş çevresi kemik dokusunda dejenerasyon • Ağızda kanser oluşumuna zemin hazırlama YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Deri ve Sigara Yüzdeki kapillerlerde vazokonstriksiyon sonucu deri beslenmesi ve oksijenlenmesini azaltarak erken ve irreversible kırışıklıklara neden olur. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARA VE KEMİKLER • Sigara içenlerin kemikleri yoğunluk kaybeder; kırıklar daha kolay olur ve iyileşme %80'e kadar daha yavaş olur YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARAYI BIRAKMAKTA NEDEN ZORLANIYORSUNUZ? YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARAYI BIRAKMAKTA NEDEN ZORLANIYORSUNUZ? • Sigaradaki nikotin bağımlılık yapıcı etkisi güçlü bir maddedir • Kokain, eroin ve alkol gibi güçlü bağımlılık yapar • Tesadüfen denemiş kişilerde bile sigaranın bağımlılık yapma olasılığı vardır YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
NEDEN SİGARAYI BIRAKMAKTA ZORLANIYORSUNUZ ? • Nikotin, sigara içilen bir soluktan 7 saniye sonra beyine ulaşır, beyin ve sinir sistemini uyarır. • Kendinizi iyi hissetmenizi sağlar ve daha çok nikotin istemenize neden olur. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
NEDEN SİGARAYI BIRAKMAKTA ZORLANIYORSUNUZ ? • Sigara içenlerde el ve ağız alışkanlığı vardır • Günde içilen sigara sayısı ne kadar fazlaysa, bu alışkanlık o kadar güçlüdür YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARAYI NASIL BIRAKACAKSINIZ? YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARAYI NASIL BIRAKACAKSINIZ? Sigarayı bırakmada birkaç yöntem vardır: • Kendi kendine bırakma • Bağımlıların bir kısmı sigarayı birden, kendi kendine bırakabilir • Kendi kendine bırakmakta zorlanan kişilerde en etkili tedavi, hekim gözetiminde bilimsel yöntemlerin kullanılmasıdır • Etkinliğini kanıtlamış tıbbi tedavi YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigarayı bırakma şekli Başarı oranı Aniden bırakma % 80 Azaltarak bırakma % 6 Sigarayı azaltarak değil, aniden bırakmalısınız YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
ETKİNLİĞİNİ KANITLAMIŞ TIBBİ TEDAVİ İLAÇ TEDAVİSİ • İlaç tedavisi hekim kontrolü ve danışmanlığında uygulanmalıdır • Nikotin yerine koyma tedavisi • Bupropion HCl tedavisi YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
NİKOTİN TEDAVİSİ • Nikotin yerine koyma tedavisi bağımlılarda sigara bırakırken oluşan yoksunluk belirtilerini giderir • Farklı formları vardır • nikotin bandı • nikotin sakızı • nikotin burun spreyi • nikotin kartuşu YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
BUPROPİON HCl : • Nikotin içermeyen, tedavi rehberlerine girmiş bir ilaçtır • Beyinde etkilidir • Sigara bırakırken oluşan nikotin yoksunluk belirtilerinin azalmasına neden olmaktadır YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Huzursuzluk Uykusuzluk Gerginlik Düşünceleri toplamada güçlük Aşırı tepki verme Sinirlilik Yorgunluk Titreme Baş ağrısı Kabızlık Ağız kuruluğu İştah artması Kilo alma NİKOTİN YOKSUNLUK BELİRTİLERİ YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Yoksunluk belirtileri birkaç saatte başlar, 2-3 günde en yüksek düzeye ulaşarak genellikle 3-4 haftada sona erer. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigarayı bıraktığınızda neler olur ? 20. dakika : Kan basıncı ve kalp hızı normale döner 8. saat : Kanda oksijen düzeyi normale döner 24. saat : Karbonmonoksit vücuttan atılır Akciğerler temizlenmeye başlar 48. saat : Nikotin vücutta saptanamaz 72. saat : Nefes almak kolaylaşır 2-12 hafta : Dolaşım düzelir 3-9 ay : Nefes darlığı ve öksürük azalır 5. Yıl : Kalp krizi riski yarıya iner 10. Yıl : Kalp krizi riski sigara içmeyenlerle eşitleşir. Akciğer kanseri riski yarıya iner YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara sadece sizi yakmıyor! Aydın’da 1999’da 165 yangından 83’ü sigaraya bağlı: 33 ev, 1 fabrika, 6 işyeri, 1 resmi daire, 13 araç ile 29 bahçe ve ormanlık alan yanmıştır YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
SİGARASIZ BİR DÜNYA DİLEĞİMİZLE, YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ