1 / 23

Stanični organeli - pregled

Stanični organeli - pregled. Stanični organeli - pregled. Endoplazmatski retikulum (ER) Golgijev aparat Lizosomi Peroksisomi Mitohondriji Mikrofilamenti Mikrotubuli Trepetljike i bičevi. Endoplazmatski retikulum građa.

nili
Download Presentation

Stanični organeli - pregled

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Stanični organeli - pregled

  2. Stanični organeli - pregled • Endoplazmatski retikulum (ER) • Golgijev aparat • Lizosomi • Peroksisomi • Mitohondriji • Mikrofilamenti • Mikrotubuli • Trepetljike i bičevi

  3. Endoplazmatski retikulum građa • Građen od dvosloja lipidnih membrana koje zatvaraju plosnate cisterne ispunjene tekućinom • Povezan sa i nastavlja se na jezgrinu ovojnicu koja je zapravo specijalizirani dio općeg ER • Hrapavi ER – ribosomi na površini, uz jezgru • Glatki ER – bez ribosoma, dalje od jezgre • Sarcoplasmic reticulim SR – regulacija Ca iona u mišićima

  4. Endoplazmatski retikulum uloga • Kanalići ER služe za izmjenu tvari između jezgre i citoplazme, a mimo pora jezgrine ovojnice • Hrapavi ER – sinteza proteina na ribosomima • Neki proteini uklopljeni u membrane imaju ulogu enzima, npr. u sintezi lipida (glatki ER) • Sintetizirani proteini bivaju uklopljeni lipidnom membranim -> transportna vezikula koja se odvaja od ER

  5. Ribosomi -građa • Građeni od nekoliko rRNA molekula + 50ak proteina • Dvije spojene podjedinice (veća i manja) • Neki su vezani za ER, drugi plutaju u citoplazmi • Spajaju se u komplekse - poliribosome

  6. Ribosomi - uloga • Ribosomi su mjesto gdje se odvija sinteza peptidnih lanaca -> proteina • Ribosomi na ER ->proteini za ekskreciju iz stanice • Slobodni ribosomi -> proteini za potrebe stanice

  7. Golgijev aparat - građa • Lipidnim membranama ograđen sustav odjeljaka (cisterni) koji su međusobno paralelni i od kojih se odvajaju mjehurići (vezikule)

  8. Golgijev aparat - uloga • Usmjerava promet tvari u stanici • Prihvaća transportne vezikule odaslane od ER • Sekretorna uloga: spremanje, modificiranje (uklanjanje vode, emulgiranje lipida) i pakiranje sekretornih produkata • Gradi staničnu membranu

  9. Lizosomi - građa • Mjehurićasti organeli (mikrotjelešca) okruženi membranom koja je jednostruka • Nastaju odvajanjem mjehurića od Golgijevog aparata • Unutrašnjost je ispunjena hidrolitičkim enzimima • Membrana ima ionsku pumpu koja stvara i održava jako kiselu sredinu unutar lizosoma

  10. Lizosomi - uloga • Lizosomi su probavni sustav stanice • Svojim enzimima razgrađuju tvari koje u stanicu uđu endocitozom (fagocitozom)

  11. Peroksisomi - građa • Mikrotjelešca omeđena jednostrukom membranom kao i lisosmi ali sadrže oksidativne enzime • Nastaju djelovanjem endoplazmatskog retikuluma (ovojnica) i slobodnih ribosoma (proteinski dio)

  12. Peroksisomi - uloga • Enzimi peroksisoma oksidiraju masne kiseline, soli žučnih kiselina i kolesterol • Metaboliziraju vodikov peroksid u netoksični oblik

  13. Mitohondriji - građa • Dvostruka membrana, vanjska glatka, unutrašnja naborana (cristerne) • Imaju vlastitu DNA i mehanizme za sintezu proteina, sami se umnažaju • Smatra se da su porijeklom od bakterija

  14. Mitohondriji - uloga • Proizvodnja ATP-a u procesima oksidacije • Ostale manje poznate uloge • stanična signalizacija, komunikacija s okolinom • diferencijacija stanica • stanična smrt - apoptoza

  15. Mikrofilamenti - građa • Aktinski mikrofilamenti nastaju spontanom polimerizacijom proteina aktina u uvjetima povišene koncentracije Ca++ i Mg++ • Nastane tanka i dugačka spiralno savijena nit

  16. Mikrofilamenti - uloga • Tvore stanični potporanj – citoskeleton koji je istovremeno i za pokretanje • U kombinaciji s proteinom miozinom omogućava kontrakcije mišićnih stanica (vlakana)

  17. Mikrotubuli - građa • Nastaju polimerizacijom proteina tubulina (alfa i beta) te nastanu niti protofilamenata koje se namatanjem formiraju u šuplje cilindre

  18. Mikrotubuli - uloga • Tvore citoskelet i daju oblik i čvrstoću stanice • Po njima se ostale organele kreću kroz citoplazmu • Glavni su element bičeva i trepetljiki • Tvore diobeno vreteno dok se stanica dijeli

  19. Centrioli - građa • Građeni od 9 tripleta mikrotubula • Dva centriola orijentirani međusobno okomito čine jedan centrosom • Najčešće se nalaze blizu jezgre • Nema nikakvu membranu

  20. Centrioli - uloga • Centrioli su ishodište za sve mikrotubule • U diobi stanice su ishodište za diobeno vreteno

  21. Trepetljike i bičevi - građa • Građeni jednako, od 11 skupina mikrotubula (9 u krugu i 2 u sredini) • trepetljike -> puno i kraće su • Bičevi -> malo ih je i dulji su

  22. Trepetljike i bičevi - uloga • Za pokretanje stanice (bičevi i trepetljike kod protozoa ili rep spermija kod metazoa) • pokretanje tekućine po površini stanice (npr, trepetljike na epitelu dušnika, “guraju” prema van čestice unesene disanjem)

More Related