An Aidiacht

1. An Aidiacht Garry Bannister

2. Aidiachtaí • Roimh an ainmfhocal: droch-rud, dea-mhéin, bogearra, saorthuras, etc.. • Mar chomhlánú ar bhriathar: An bhfuil na ballaí gorm?, Tá an t-uisce fuar, Níl na fir sásta, etc.. • Go haitreabúideach: ballaí gorma, sconna an uisce fhuair, fir shásta, etc..

3. Aidiachtaí réamhshuite Aid + Ainmhfhocal = coincheap amháin Ainmfhocal + Aid = dhá choincheap

4. Aid+Ainmfhocal = aonad céille amháin bogearra software deathoil goodwill dubhobair mischief glasoileán peninsula saorthuras excursion Ainmfhocal + aidiacht = dhá aonad céille earra bogsoft item toil mhaitha good will obair dhubhhard work oileán glasgreen island turas saorfree trip Cialla éagsúla

5. Grúpaí na nAidiachtaí rialta • Grúpa 1 a,o,u + consan: mór, trom, glan, ard, etc.. • Grúpa 2 i + consan: glic, binn, maith, cruinn, ciúin, etc.. • Grúpa 3 –(e)ach: cainteach, salach, bídeach, eolach, etc.. • Grúpa 4 – (i)úil: cairdiúil, sásúil, misniúil, báúil, etc.. • Grúpa 5 á,é,í,ó,ú, + ch: gnách, imníoch, etc.. • Grúpa 6 –guta: cliste, cneasta, crua, etc..

6. Ainmfhocail Fhirinscneacha uatha • An fearmórthe big man • Ainm an fhirmhóirthe name of the big man 1 • An fearglicthe clever man • Ainm an fhirghlicthe name of the clever man 2

7. Ainmfhocail Fhirinscneacha uatha • An fearsalachthe dirty man • Ainm an fhirshalaighthe name of the dirty man 3 • An fearbáúilthe tender man • Ainm an fhirbháúilthe name of the tender man 4

8. Ainmfhocail Fhirinscneacha uatha • An feargnáchthe usual man • Ainm an fhirghnáchthe name of the usual man 5 • An fearcruathe hard man • Ainm an fhirchruathe name of the hard man 6

9. Ainmfhocail bhaininscneacha uatha • An bheanmhórthe big woman • slí na mnámóirethe way of the big woman 1 • An bheanghlicthe clever woman • slí na mnáglicethe way of the clever woman 2

10. Ainmfhocail Fhirinscneacha uatha • An bheanbhacachthe lame woman • slí namná bacaíthe way of the lame woman 3 • An bheanbháúilthe tender woman • slí na mnábáúlathe way of the tender woman 4

11. Ainmfhocail Fhirinscneacha uatha • An bheanghnáchthe usual woman • slí na mnágnáichethe way of the usual woman 5 • An bheanchruathe hard woman • slí na mnácruathe way of the hard woman 6

12. an capall bán an chlann mhór an gasúr salach an fear cainteach an bhialann shaor an ceann daor an leabhar suimiúil an séasúr crua airde an chapaill bháin líon na clainne móire ainm an ghasúir shalaigh beatha an fhir chaintigh bia na bialainne saoire praghas an chinn dhaoir ag léamh an leabhair shuimiúil deireadh an tséasúir chrua Samplaí (díreach – ginideach uatha)

13. L1 + Aidiachtaí san iolra • na firmhórathe big men • Obair na bhfearmórthe work of the big men

14. L2 + Aidiachtaí san iolra • na brógamórathe big shoes • praghas na mbrógmórthe price of the big shoes

15. Tréaniolraí + Aidiachtaí • na cistineachamórathe big kitchens • díol na gcistineachamóraselling the big kitchens

16. capaill bhána clanna móra carranna beaga fir mharbha bianna contúirteacha ceoltóirí cáiliúla na leabhair throma na séasúir fhuara airde na gcapallbán líon na gclannmór praghas na gcarrannabeaga beatha na bhfearmarbh blas na mbianna contúirteacha pictiúir na gceoltóirícáiliúla ag meá na leabhar trom deireadh na séasúr fuar Samplaí (díreach – ginideach iolra)

17. Grúpa 1 + tréaniolraí • an lá fuar gaofar • gaoth an lae fhuair ghaofair • na laethantafuara gaofara • gaotha na laethantafuara gaofara

18. Grúpa 1 + tréaniolraí • an chistin bheag ghlas • praghas na cistine bige glaise • na cistineachabeaga glasa • praghas na gcistineachabeaga glasa

19. Grúpa 2 + Lagiolraí • an fear ciúin • ainm an fhir chiúin • na firchiúine • ainmneacha na bhfearciúin

20. Grúpa 2 + Lagiolraí • an ghirseach chiúin • ainm na girsí ciúine • na girseacha ciúine • ainmneacha na ngirseachciúin

21. Grúpa 2 + tréaniolraí • an buachaill glic • ainm an bhuachalla ghlic • na buachaillíglice • ainmneacha na mbuachaillíglice

22. Grúpa 2 + tréaniolraí • an pháirc fhairsing • suíomh na páirce fairsinge • na páirceannafairsinge • suímh na bpáirceanna fairsinge

23. Grúpa 3 • an seomra salach • ag glanadh an tseomra shalaigh • na seomraí salacha • ainmneacha na seomraísalacha

24. Grúpa 3 • an obair phráinneach • ag críochnú na hoibre práinní • na hoibreacha práinneacha • i mbun na n-oibreachapráinneacha

25. Grúpa 3 • an cailleach chainteach • scéalta na caillí caintí • na cailleacha cainteacha • scéalta na gcailleach cainteach

26. Grúpa 3 • an bóthar contúirteach • comhartha an bhóthair chontúirtigh • na bóithre contúirteacha • scéalta na mbóithre contúirteacha

27. Grúpa 4 • an gasúr fearúil • gníomh an ghasúir fhearúil • na gasúir fhearúla • gníomhartha na ngasúr fearúil

28. Grúpa 4 • an bhean mhisniúil • gníomh na mná misniúla • na mná misniúla • gníomhartha na mban misniúil

29. Grúpa 5 • an bhean bhuíoch • focail na mná buíche • na mná buíocha • focail na mban buíoch

30. Grúpa 5 • an fear buíoch • focail an fhir bhuíoch • na fir bhuíocha • focail na bhfear buíoch

31. Grúpa 6 • an focal crua • iarmhairtí an fhocail chrua • na focail chrua • iarmhairtí na bhfocal crua

32. Aidiachtaí Neamhrialta • álainn álainn áille áille • bodhar bhodhair bodhaire bodhra • daingean dhaingin daingne daingne • folamh fholaimh foilmhe folmha • íseal ísil ísle ísle • leathan leathain leithne leathana • ramhar ramhair raimhre ramhra • uasal uasail uaisle uaisle

33. Aidiachtaí Neamhrialta • aoibinn aoibhinn aoibhne aoibhne • domhain dhomhain doimhne doimhne • láidir láidir láidre láidre • milis mhilis milse milse • saibhir shaibhir saibhre saibhre • sleamhain shleamhain sleamhaine sleamhna • ramhar ramhair raimhre ramhra • deacair dheacair deacra deacra