DIRECTIE-GENERAAL INTERNATIONALE SAMENWERKING

1. DIRECTIE-GENERAAL INTERNATIONALE SAMENWERKING HET BELGISCH OVERLEVINGSFONDS Opgesteld door Ir K. François Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

2. Belgisch Overlevingsfonds (BOF) • Wat? • Wettelijke bepalingen. • Met wie? • Waar? • Hoe? BOF - FBS

3. Wat is en doet het Belgisch Overlevingsfonds? (BOF) • Opgericht in 1983 met het oog op de verbetering van de voedselzekerheid van de meest kwetsbare bevolkings-groepen in de armste partnerlanden in Afrika ten zuiden van de Sahara. Deze wet werd aangepast in 1999. • Financiert programma's in landen die gebukt gaan onder een chronisch voedseldeficit, ter vrijwaring van de overlevingskansen van personen die bedreigd worden door honger, ondervoeding, armoede en uitsluiting. BOF - FBS

4. Type programma’s van het BOF • Een geïntegreerde aanpak ter verbetering van de voedsel - en voedingszekerheid van gezinnen of lokale gemeenschappen in landelijke, halfstedelijke en stedelijke omgeving. • Versterking van de institutionele capaciteit van de nationale en lokale overheden en van de begunstigde gemeenschappen, zodat ze verantwoordelijk gemaakt worden voor hun ontwikkeling. • Steun aan de initiatieven van de meest kwetsbare bevolkings-groepen op lokaal, regionaal, nationaal en internationaal vlak om eerlijke handelsprijzen voor hun producten en een rechtmatige verdeling van de voedselproductie te bekomen. BOF - FBS

5. Geïntegreerde aanpak: 4 dimensies van de voedselzekerheid • Voldoende beschikbaarheid van voedingsmiddelen om te beantwoorden aan de noden van de gezinnen. • Toegang tot kwantitatief en kwalitatief gepaste voeding door de betrokken bevolking voldoende middelen te verschaffen om in haar eigen onderhoud te voorzien, met bijzondere aandacht voor de meest kwetsbare bevolkingsgroepen. • Zekerheid omtrent de toegang tot voedingsmiddelen op elk ogenblik en voor iedereen. • Mogelijkheid tot het bekomen van voedingsmiddelen door verbetering van de basisstructuur inzake gezondheidszorg, drinkwatervoorziening, basisonderwijs en sociale voorzieningen. BOF - FBS

6. BOF - FBS

7. Belgisch Overlevingsfonds (BOF) • Wat? • Wettelijke bepalingen. • Met wie? • Waar? • Hoe? BOF - FBS

8. Huidige wettelijke bepalingen • De Wet van 9 februari 1999 • Het KB van 25 april 2000 • Het KB van 20 juli 2000 (overgang naar de Euro) BOF - FBS

9. De criteria in de wet • Armste partnerlanden • Principes van duurzame ontwikkeling • Versterking vrouwenbewegingen en participatie • Versteviging van het civiele draagvlak via partner programma's • In partnerlanden die 20/20 clausule basiszorgen (Sociale Top van Kopenhagen) navolgen BOF - FBS

10. Het Koninklijk Besluit • Dit KB bevat de praktische uitwerkingen van de wet zoals: - hetbudget - de termijnen - de partners - de uitvoering BOF - FBS

11. Een totaal van 250 miljoen Euro vanaf 1999 via een organiek fonds op een afzonderlijke sectie van de begroting en gespijsd door de winsten van de Nationale Loterij. Jaarlijkse vrijmaking van minstens 18.600.000 Euro. Het Budget BOF - FBS

12. Verdeling van het budget • Ten minste 75 % van de uitgaven die jaarlijks op de begroting van het Fonds worden uitgetrokken, wordt bestemd voor de subsidiëring van projecten die door internationale ontwikkelingsorganisaties en door NGO’s , die door België erkend zijn, worden ingediend. • Minimaal 1% moet worden besteed aan evaluaties. • Minimaal 1% moet worden besteed aan informatie-campagnes. • 1 % kan worden gebruikt voor het beheer van het BOF. BOF - FBS

13. Budget BOF BOF - FBS

14. De termijnen • Programma's indienen voor 15 december door partner • Technische dossiers indienen voor 31 juli • Eerste advies van DGIS binnen de 3 maanden • De evaluaties worden bepaald voor 31 augustus • Het programma voor de informatiecampagne wordt bepaald voor 15 november BOF - FBS

15. Belgisch Overlevingsfonds (BOF) • Wat? • Wettelijke bepalingen. • Met wie? • Waar? • Hoe? BOF - FBS

16. De Partners - Strategische Kaders • Het KB legt de voorwaarde op dat de projecten van de partners in een door hen ingediend en vooraf goedgekeurd 'strategisch uitvoeringskader' moeten passen. • De partners leggen in deze tekst specifieke accenten voor de verbetering van de voedselzekerheid, op basis van hun visie op de geografische concentratie en van hun specialisatie. • De strategische uitvoeringskaders worden onderzocht door een onderzoekscommissie en het besluit wordt dan voorgelegd aan de bevoegde instanties. * BOF - FBS

17. Strategische Kaders - Onderzoek • Bij de beoordeling van de strategische kaders worden volgende 11 punten onderzocht (cfr bijlage aan het KB): • structuur en mandaat, • doelstellingen, • landen, • doelgroepen, • coherentie van de aanpak, • ontwikkelingsrelevantie, • duurzaamheid/impact, • methodologie, • visie betreffende 'empowerment' en 'ownership', • werkmethodes voor opvolging en evaluatie, • indicatief budget over 10 jaar. BOF - FBS

18. De Partners • Multilaterale Organisaties • NGO’s • Nationale en plaatselijke overheden alsmede niet-gouvernementele organisaties van de begunstigde landen BOF - FBS

19. Multilaterale Organisaties • IFAD (International Fund for Agricultural Development) • FAO (Food and Agriculture Organisation) • UNCDF (United Nations Capital Development Fund) • UNICEF (United Nations Children’s Fund) Info over deze partners? BOF - FBS

20. BOF - FBS

21. De NGO’s • Iles de paix • Louvain développement • OXFAM • Protos • SOS-Faim • Vredeseilanden • Wereldsolidariteit • Act (Trias) • Aquadev • Artsen zonder grenzen • Bevrijde wereld • Caritas • Dierenartsen zonder grenzen • FOS • 11.11. 11 • Croix rouge de Belgique • VIC Info over de NGO's? BOF - FBS

22. Nationale en plaatselijke overheden alsmede niet-gouvernementele organisaties van de begunstigde landen • Deze programma's worden uitgevoerd door BTC nv (Belgische Technische Coöperatie). • Bij deze uitvoering gelden de beheersmodaliteiten zoals voorzien in het beheerscontract tussen de Belgische Staat en de BTC nv. Info over BTC? BOF - FBS

23. Verdeling per partner (2001) BOF - FBS

24. BOF - FBS

25. Belgisch Overlevingsfonds (BOF) • Wat? • Wettelijke bepalingen. • Met wie? • Waar? • Hoe? BOF - FBS

26. Criteria in de landenkeuze • Landen ten zuiden van de Sahara. • Landen met een chronisch voedseldeficit. • Horende bij de armste landen uit het jaarlijks rapport van de “United Nations Development programme”. • Voorkeur voor de partnerlanden. • Daarbuiten maximum 15 % niet partnerlanden. BOF - FBS

27. Landenoverzicht • = partnerlanden • = niet partnerlanden BOF - FBS

28. De partnerlanden Benin Burkina Faso Congo DR Ethiopië Mali Mozambique Niger Rwanda Senegal Tanzania Uganda Niet partnerlanden Angola Eritrea Guinea Mauretanië Kenya Namibia Somalia Tsjaad Zambia De huidige landen in het BOF BOF - FBS

29. Verdeling per land (2001) Info over de landen? BOF - FBS

30. Belgisch Overlevingsfonds (BOF) • Wat? • Wettelijke bepalingen. • Met wie? • Waar? • Hoe? BOF - FBS

31. De Uitvoering • Werkgroep “Belgisch Overlevingsfonds” • Financieringsmodaliteiten • Strategieën • Procedures BOF - FBS

32. Werkgroep “Belgisch Overlevingsfonds” • Zes leden van de Kamer van Volksvertegenwoordigers • Een vertegenwoordiger van elk van de vier internationale partnerorganisaties • Twee vertegenwoordigers van elk van de twee Belgische federaties van NGO’s: Coprogram en Acodev • Drie vertegenwoordigers van DGIS • Komt minstens een maal per jaar samen en formuleert aanbevelingen betreffende de strategische oriëntaties van het Fonds, op basis van evaluaties. BOF - FBS

33. Financieringsmodaliteiten • Het Fonds financiert de verschillende gekozen projecten naar rata van een percentage van hun totale budget, dat als volgt wordt vastgelegd: • 90 % voor de projecten van de nationale of lokale overheden of van NGO's van de begunstigde landen; • 85 % voor de projecten van de Belgische NGO's; • maximum 45 % voor de projecten van de organisaties van de Verenigde Naties die werken met leningen; (IFAD) • maximum 60 % voor de projecten van de "Fondsen van de Verenigde Naties" die werken met giften; (UNICEF, UNCDF) • 85 % voor de projecten van andere internationale ontwikkelingsorganisaties die werken met giften. (FAO) BOF - FBS

34. De Strategienota van het BOF • Omschrijft de aanbevolen multidisciplinaire of holistische benadering om de voedselzekerheid te verbeteren. • Ze bepaalt de oriëntaties om zich actief op de meest kwetsbare bevolkingsgroepen te richten. • Ze bepaalt acht specifieke domeinen inzake armoede of voedselonzekerheid waarin programma's kunnen worden ontwikkeld (ook 'niches' genoemd). BOF - FBS

35. De Strategienota van het BOF - de multidisciplinaire benadering • Vermindering voedselonzekerheid door hogere productie, buffervoorraden, hogere inkomens enz. • Duurzame verbetering van de toegang en gebruik van basisvoorzieningen (drinkwater, basisopleiding, gezondheidszorgen …) • Duurzame verbetering van de situatie van de vrouwen • Duurzame verbetering van 'Empowerment' en 'Ownership' op alle niveau's • Duurzame verbetering van het behoud van natuurlijke hulpbronnen • Duurzame verbetering van plaatselijke economieën BOF - FBS

36. De Strategienota van het BOF - de meest kwetsbare bevolkingsgroepen • In de zones met de grootste armoede • Werkt met armste bevolkingssegmenten met o.a.: • Landlozen • Weduwen als gezinshoofd • Boeren in marginale gebieden • Aandacht voor de 'gender' - benadering BOF - FBS

37. De acht domeinen ('niches')in de strategienota van het BOF • Vijf domeinen hebben betrekking op de vermindering van armoede en voedselonzekerheid en zijn gebonden aan plaatsen of omstandigheden. • Drie domeinen zijn eerder gericht op institutionele strategieën ter verbetering van de voedselzekerheid. BOF - FBS

38. Plaatsgebonden vermindering van armoede en voedselonzekerheid - 5 domeinen • voor de pastorale (herder-) gemeenschappen; • bij de sedentaire plattelandsbevolking in ecologisch kwetsbare milieus of die door verwoestijning worden bedreigd; • in stedelijk of voorstedelijk milieu; • in de Regio van de Grote Meren, gepaard met communautaire verzoeningsprocessen; • in andere 'post-conflict' streken, door een duurzame rehabilitatie met begeleiding van de ontwapening van lichte wapens; BOF - FBS

39. Institutionele strategieën ter verbetering van de voedselzekerheid - 3 domeinen • de decentralisatie die een gepast beleid in streken met chronische voedselonzekerheid ondersteunt; • plattelandshervormingen en vermindering van de onbillijkheid van grondrechten; • acties ten gunste van de invoering van een billijk beleid voor productie en commercialisering ( ‘fair trade’). BOF - FBS

40. Project procedure • Voorbereiding • Uitvoering • Evaluatie BOF - FBS

41. Voorbereiding • Planning & budgettaire voorziening (31/12) • Indiening dossier (31/07) • Technische goedkeuring dossier* • Voorlegging aan de bevoegde instanties • Ministerieel besluit • Vastlegging • Start van het programma BOF - FBS

42. Goedkeuring Dossier • Het dossier wordt voor advies opgestuurd naar: • de Attaché voor Ontwikkelingssamenwerking van het betrokken land; • de Attaché verbonden aan het BOF; • verschillende diensten van DGIS. • Het dossier wordt besproken in een beoordelings-commissie. • Indien nodig worden de resultaten van de beoordeling overgemaakt aan de partner voor eventuele aanpassing van het dossier. BOF - FBS

43. Belangrijke aandachtspunten bij de beoordeling • Andere punten in een technisch dossier: • Verwijzing naar het strategisch kader van de partner en BOF • Integratie in lokale structuren en beleid • Logisch kader • Mogelijkheden tot PME • Belangrijke punten zijn: • Armste gebieden • Holistische aanpak • Participatie • Duurzaamheid • Gender • Milieu BOF - FBS

44. Uitvoering • Eerste jaar - Soms wordt een introductiejaar voorzien, eventueel met voorwaarden om de acties te mogen verder zetten. • Regelmatige opvolging (attaché BOF/IS) • Mid-term evaluatie (BOF-Team) • Jaarlijkse verslaggeving • Jaarlijkse budgettaire schijven na controle van de het financieel verslag BOF - FBS

45. Evaluatie • Evaluaties kunnen uitgevoerd worden (BOF -Team) • Door de partner (met of zonder betaling door het BOF) • In eigen beheer (uitbesteed aan derden) • Bijzonder Evaluator • Altijd op einde van elk project • Dient om een terugkoppeling te maken naar de strategie • Dient om aanbevelingen te doen bij verdere acties • Is een interactief gebeuren • Dient niet om verlenging te verkrijgen BOF - FBS

46. Andere taken van het Overlevingsfonds • Beheerstaken • Zendingen van eigen personeel (Attaché's / BOF -Team) • Zending werkgroep Overlevingsfonds • Informatie en Sensibilisering • Informatie aan derden • Sensibiliseringscampagne via NGO's • Evaluaties • Eigen beheer • Opvolging evaluaties uitgevoerd door partner BOF - FBS

47. Beste wensen voor 2003 • Het ganse team van het Belgisch Overlevingsfonds wenst jullie een vruchtbaar 2003 BOF - FBS