290 likes | 1.16k Views
REFERENCI. Ilona JelenskaRadoslaw Tondos. PLAN PREZENTACJI. Informacje og?lneDefinicjaRys historycznyKlasyfikacjaWlasnosci braz?wZastosowanieSposoby otrzymywania braz?wStopy braz?wSkladWlasciwosciWykres fazowyZastosowanie. Informacje og?lne Definicja. Brazy - stopy miedzi z pos
E N D
1. Brazy wlasciwosci i zastosowanie
2. REFERENCI
Ilona Jelenska
Radoslaw Tondos
3. PLAN PREZENTACJI
Informacje oglne
Definicja
Rys historyczny
Klasyfikacja
Wlasnosci brazw
Zastosowanie
Sposoby otrzymywania brazw
Stopy brazw
Sklad
Wlasciwosci
Wykres fazowy
Zastosowanie
4. Informacje oglneDefinicja
Brazy - stopy miedzi z poszczeglnymi dodatkami (metalami i ewentualnie innymi pierwiastkami) wystepujacymi w stezeniu co najmniej 2%.
Glwne skladniki stopowe : cyna, aluminium, krzem, beryl, olw i inne, z wyjatkiem cynku i niklu.
5. Informacje oglneRys historyczny
Nazwa od lac. aes brundusinum tzn. kruszec brindyzyjski
Wczesna epoka brazu:
III tysiaclecie p.n.e. na Kaukazie i w obszarze Morza Egejskiego,
Przelom III i II tysiaclecia p.n.e. na ziemiach polskich.
W starozytnosci stop 90% miedzi i 10% cyny (przedmioty codziennego uzytku) lub 86% miedzi i 14% cyny (ozdoby)
6. Braz Rys historyczny
Nazwa od lac. aes brundusinum tzn. kruszec brindyzyjski
Wczesna epoka brazu:
III tysiaclecie p.n.e. na Kaukazie i w obszarze Morza Egejskiego,
Przelom III i II tysiaclecia p.n.e. na ziemiach polskich.
W starozytnosci stop miedzi i cyny
Sposoby wytwarzania:
Odlewanie do form kamiennych
Technika na wosk tracony
Obrbka plastyczna:
kucie, wyciaganie, trybowanie i cyzelowanie.
7. Wlasnosci brazw
dobre wlasnosci wytrzymalosciowe,
latwo obrabialny,
wysoka odpornosc na scieranie,
odpornosc na wysoka temperature
i korozje
8. Zastosowanie brazw
odlewy, dzwony,
do wyrobu czesci maszyn,
lozyska, panewki, slizgi i napedy,
osprzet parowy i wodny,
armatura chemiczna,
przemysl okretowy;
stalwki do pir,
w postaci sproszkowanej jako farba.
9. Proces wytwarzania brazu
10. Wytapianie brazu (1)
Piece tyglowe:
Zimny wsad laduje sie do tygla,
Nagrzewanie pelna moca pieca,
Po osiagnieciu temp. nizszej o
50 - 100C od temp. topnienia
wylaczenie zasilania,
Dalsze nagrzewanie dzieki bezwladnosci
cieplnej tygla,
5. Po odzuzleniu mozna przeprowadzic
obrbke metalurgiczna,
6. Po ponownym usunieciu zuzla
odlewanie
11. Wytapianie brazu (2)
Piec indukcyjny tyglowy:
12. Wytapianie brazu (3)
Piece plomieniowe:
nieprzechylne,
obrotowe
13. Obrbka cieklego brazu
Odtlenianie
wprowadzanie do kapieli reagenta, wiazacego tlen
odtleniacze: P, Mn, Mg, Ca, Si
Odgazowanie
usuwanie z cieklej kapieli wodoru
przedmuchiwanie przez nia gazu obojetnego: N, Ar
Obrbka z pomoca zuzli
usuwanie aluminium za pomoca odpowiednich zuzli
unika sie przy tym utleniania, strat olowiu i cynku oraz zwiekszenia zawartosci wodoru podczas topienia
14. Odlewanie brazu
metoda traconego wosku (odlewy precyzyjne; glwnie odlewy artystyczne)
w piasku (formowane maszynowo lub recznie),
w kokilach (metalowych)
odlewanie grawitacyjne
odlewanie odsrodkowe (tuleje, pierscienie, panewki)
odlewanie ciagle (kesy i placki/kesiska plaskie)
15. Wykanczanie
Usuniecie ukladu wlewowego,
Srutowanie,
Obrbka mechaniczna,
Obrbka cieplna,
Kontrola jakosci wyrobu
16. Klasyfikacja brazw
17. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz cynowy - cyna Sn 1% - 9%
- inne dodatki stopowe: cynk Zn 2,7% - 5%, olw Pb 1,5% - 4,5%,
fosfor P 0,1% - 0,3%
- zanieczyszczenia ponizej 0,3%
Oznaczenia: B2 (CuSn2), B4 (CuSn4), B6 (CuSn6), B43 (CuSn4Zn3), B443 (CuSn4n4Pb3), B444 (CuSn4n4Pb4).
Wlasnosci:
- dobra odpornosc na scieranie i korozje
- dobra skrawalnosc
- nadaje sie do lutowania i obrbki plastycznej na zimno
Zastosowanie:
- elementy sprezyste, trudno scieralne, tuleje i panwie lozyskowe,
- monety,
- elementy pracujace w wodzie morskiej, armatura.
18. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz cynowy
19. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz aluminiowy - aluminium Al 4% - 11%
- inne dodatki stopowe: zelazo Fe 2,0% - 5,5%, mangan Mn 1,5% - 4,5%, nikiel Ni 3,5% - 5,5%
- zanieczyszczenia ponizej 1,7%
Oznaczenia: BA5 (CuAl5), BA8 (CuAl8), BA93 (CuAl9Fe3), BA1032 (CuAl10Fe3Mn2), BA1044 (CuAl10Fe4Ni4), BA92 (CuAl9Mn4).
Wlasnosci:
- bardzo odporny na korozje, szczeglnie w roztworach kwasnych
- latwo poddajacy sie przerbce plastycznej na zimno
Zastosowanie:
- czesci do przemyslu chemicznego,
- elementy pracujace w wodzie morskiej,
- monety,
- styki slizgowe, czesci lozysk, waly, sruby, sita.
20. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz aluminiowy
21. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz berylowy - beryl Be 1,6% - 2,1%
- inne dodatki stopowe: nikiel Ni w polaczeniu z kobaltem Co 0,2% - 0,4%, tytan Ti 0,1% - 0,25%
- zanieczyszczenia ponizej 0,5%
Oznaczenia: BB2 (CuBe2Ni (Co)), BB1T (CuBe1,7NiTi), BB2T (CuBe2NiTi)
Wlasnosci:
- bardzo wysokie wlasciwosci wytrzymalosciowe i sprezyste
- bardzo duza odpornosc na scieranie i korozje
- brak sklonnosci do iskrzenia i srednie przewodnictwo elektryczne
- nadaje sie do przerbki plastycznej na zimno
Zastosowanie:
- elementy aparatury chemicznej,
- elementy maszyn w wytwrniach materialw wybuchowych (narzedzia nieiskrzace),
- szczotki silnikw elektrycznych, elektrody i przewody spawalnicze.
22. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz berylowy
23. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz krzemowy - krzem Si 2,7% - 3,5%
- inne dodatki stopowe: mangan Mn 1,0% - 1,5%
- zanieczyszczenia ponizej 1,0%
Oznaczenia: BK31 (CuSi3Mn1)
Wlasnosci:
- wysokie wlasciwosci wytrzymalosciowe
- duza odpornosc na korozje
- latwo poddajacy sie przerbce plastycznej na zimno
Zastosowanie:
- siatki, sruby, szczeglnie w srodowisku morskim
- elementy sprezyste,
- elementy w przemysle chemicznym,
- elementy odporne na scieranie,
- konstrukcje spawane.
24. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz krzemowy
25. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz manganowy - mangan Mn 11,5% - 13%
- inne dodatki stopowe: nikiel Ni 2,5% - 3,5%
- zanieczyszczenia ponizej 1.0%
Oznaczenia: BM123 (CuMn12Ni3)
Wlasnosci:
- dobre wlasnosci wytrzymalosciowe do ok. 3000C
- nadaja sie do obrbki plastycznej na zimno
Zastosowanie:
- oporniki wysokiej jakosci,
- lopatki turbin,
- sruby okretowe.
26. Brazy do obrbki plastycznej ? Braz manganowy
27. Brazy odlewnicze (1)
28. Brazy odlewnicze (2)
29. Bibliografia
http://www.copper.org/resources/homepage.html
http://ippc.mos.gov.pl/ippc/custom/Wytop%20i%20obrobka_1(1).doc
http://ippc.mos.gov.pl/ippc/custom/BAT_met_niez_r3.pdf
http://pl.wikipedia.org/wiki/Brazy
http://en.wikipedia.org/wiki/Bronze
Hucinska J., Metaloznastwo, wyd. Politechniki Gdanskiej, 1995