DANE INFORMACYJNE

2. DANE INFORMACYJNE • Nazwa szkoły: • ZESPÓŁ SZKÓŁ SPOŻYWCZYCH W KRAJENCE • IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. TADEUSZA KOTARBIŃSKIEGO W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM • ID grupy: 97/19_P_G1, 97/16_P_G1 • Opiekun: Beata Smolarz, Anna Nowak • Kompetencja: Przedsiębiorczość • Temat projektowy: Problemy lokalnego rynku pracy • Semestr/rok szkolny: Semestr 4 - 2011/2012

3. Rynek pracy i jego uwarunkowania • Efekty współczesnych uwarunkowań rynku pracy • Regulacje UE w zakresie rynku pracy a zarządzanie zasobami ludzkimi • Uwarunkowania aktywności zawodowej • Badania BAEL • Badania bezrobocia rejestrowego • Analiza EFS, dyrektywy europejskiej • dotyczące rynku pracy

4. RYNEK PRACY I JEGO UWARUNKOWANIA • Zmieniająca się struktura gospodarki wymaga zmian alokacji siły roboczej. • W przypadku Polski jest to dostosowanie zasobów pracy poprzez przesunięcie zatrudnionych z sektorów, które tracą rację bytu w rozwijającej się gospodarce, do sektorów o wysokiej technologii. • Gospodarka podlega procesom transformacji i integracji ze strukturami unijnymi.

5. Gospodarki dostosowywała się do zmieniających się warunków rynkowych, wynikających ze zmiany struktury własności, napływu kapitału zagranicznego, otwarcia gospodarki na wymianę i ekspozycji na międzynarodową konkurencję, dostępu do nowych rynków, nowych technologii

6. AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA • to uczestnictwo w procesie produkcji społecznej, wykonywanie pracy przynoszącej dochód. • Ludność aktywna zawodowo to wszyscy pracujący zawodowo (pracodawcy, pracownicy najemni, pracujący na własny rachunek, nieodpłatnie pomagający członkowie rodzin) oraz zarejestrowani bezrobotni. Do ludności aktywnej zawodowo nie zalicza się uczniów odbywających naukę zawodu, gospodyń domowych i osób żyjących wyłącznie z kapitału. • O poziomie aktywności zawodowej decydują czynniki demograficzne oraz społeczno-ekonomiczne. Poziom aktywności zawodowej jest wyrażany współczynnikami aktywności zawodowej, które są obliczane wg płci, różnych przedziałów wieku, dla ludności rolniczej i nierolniczej, miejskiej i wiejskiej. Trudności w porównywaniu danych powoduje fakt, że w niektórych krajach do aktywnych zawodowo zalicza się czasami także: pracujących więźniów, osoby odbywające zasadniczą służbę wojskową, pracujących zakonników i gospodynie domowe pomagające w gospodarstwie rolnym.

7. UWARUNKOWANIA AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ • Ludność aktywna zawodowo obejmuje: • wszystkich pracujących zawodowo: • osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy, • pracodawców, • pracujących na własny rachunek, • osoby wykonujące pracę nakładczą, • agentów, • członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, • duchownych pełniących obowiązki duszpasterskie, • żołnierzy służby zasadniczej; • bezrobotnych: • Osoby w wieku produkcyjnym pozostające bez pracy, aktywnie jej poszukujące i gotowe niezwłocznie ją podjąć

8. Czynniki wpływające na poziom aktywności zawodowej ludności: • demograficzne: • model rodziny, • stopa urodzeń w latach poprzednich, • stopa zgonów; • ekonomiczno-społeczne: • rozmiary produkcji, • wydajność pracy, • płace realne, • preferencje w zakresie kształcenia, • możliwość znalezienia pracy

9. Wskaźnik aktywności zawodowej w krajach Europy

10. BADANIE BAELBADANIE AKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ LUDNOŚCICel badania: uzyskanie informacji o wielkości i strukturze siły roboczej.

11. Badanie prowadzone jest przez GUS od 1992 roku w cyklu kwartalnym metodą obserwacji ciągłej tj. aktywność ekonomiczną bada się w każdym tygodniu w ciągu całego kwartału. Badanie prowadzone jest metodą reprezentacyjną, tzn. losowego doboru gospodarstw domowych. Obejmuje wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, będące członkami wylosowanych gospodarstw domowych.

12. Efekt badania BAEL: Prezentacja danych dotyczących: ludności aktywnej zawodowo (w podziale na pracujących i bezrobotnych), biernych zawodowo, czyli osób nie pracujących i niezainteresowanych podjęciem pracy. Aby osoba została uznana za bezrobotną wg BAEL, musi spełniać 3 warunki: nie pracuje w okresie badanego tygodnia, przez 4 tygodnie (wliczając jako ostatni tydzień badany) poszukuje aktywnie pracy, jest gotowa do podjęcia pracy w badanym lub następnym tygodniu.

13. Podstawowym kryterium podziału ludności z punktu widzenia aktywności ekonomicznej na pracujących, bezrobotnych i biernych zawodowo jest praca, a dokładniej: fakt wykonywania, posiadania, bądź poszukiwania pracy w badanym tygodniu.

14. Metodologia badania BAEL oparta jest na definicjach zalecanych przez: Międzynarodową Organizację Pracy, Eurostat (Europejski Urząd Statystyczny) w związku z czym wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności są porównywalne w skali międzynarodowej.

15. BADANIA BEZROBOCIA REJESTROWANEGO

16. Bezrobocie rejestrowane To liczba osób bezrobotnych, czyli posiadających określone w ustawie cechy i zarejestrowanych w urzędach pracy.

17. Osoba bezrobotna Osoba w wieku produkcyjnym, czynna zawodowo, zdolna i gotowa do podjęcia pracy w pełnym wymiarze, pozostająca bez pracy, zarejestrowana w Urzędzie Pracy. W Polsce do grupy bezrobotnych zalicza się osoby, które: 1. Są w wieku: kobiety 18-60, mężczyźni 18-65 lat; 2. Zarejestrowały się we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania urzędzie pracy; 3. Nie nabyły prawa do emerytury lub renty; 4. Nie prowadzą gospodarstwa rolnego ani pozarolniczej działalności gospodarczej; 5. Nie uczą się w szkołach różnego typu; 6. Aktywnie poszukują pracy.

18. Podstawowe miesięczne wyniki

19. W sierpniu 2011 r. w porównaniu do lipca br. odnotowano spadek liczby bezrobotnych i stopy bezrobocia, natomiast w stosunku do analogicznego okresu ub. roku nastąpił wzrost liczby bezrobotnych i stopy bezrobocia. Liczba bezrobotnych nowo zarejestrowanych zwiększyła się w sierpniu w porównaniu do lipca, ale była ona mniejsza niż przed rokiem. Zmniejszyła się liczba osób wyrejestrowanych z Urzędów Pracy. W końcu sierpnia 2011 roku urzędy pracy dysponowały większą liczbą ofert pracy niż w lipcu 2011 r., ale mniejszą niż w analogicznym okresie ub. roku.

20. Bezrobotni

21. Miara bezrobocia Najbardziej rozpowszechnioną miarą bezrobocia jest – stopa bezrobocia(jest to stosunek liczby bezrobotnych do liczby ludności aktywnej zawodowo, wyrażony w procentach). B Sb = -----×100 AZ • Sb – stopa bezrobocia • B – liczba bezrobotnych zarejestrowanych • AZ – liczba ludności aktywnej zawodowo( zatrudnionych i bezrobotnych, aktywnie poszukujących pracy).

22. Stopa bezrobocia I–II kwartał 2011 W II kwartale 2011 r. stopa bezrobocia ogółem wyniosła 9,5%, natężenie bezrobocia pozostało na tym samym poziomie w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku, a w stosunku do poprzedniego kwartału zmniejszyło się o 0,5 pkt. W porównaniu z I kwartałem 2011 r. stopa bezrobocia zmniejszyła się wśród mężczyzn (o 1,0 pkt), a wśród kobiet ukształtowała się na zbliżonym poziomie (spadek o 0,1 pkt). Podobny kierunek zmian zanotowano wśród mieszkańców wsi, jak i wśród mieszkańców miast (spadek odpowiednio o 1,0 pkt wobec 0,3 pkt).

23. Stopa bezrobocia 2009–2011

24. Współczynnik aktywności zawodowej.Wskaźnik zatrudnienia.2009-2011

25. Stopa bezrobocia w latach 1990-2011(bezrobocie rejestrowane)Udział zarejestrowanych bezrobotnych w cywilnej ludności aktywnej zawodowo

26. Stopa bezrobocia w latach 1990-2011(bezrobocie rejestrowane)Udział zarejestrowanych bezrobotnych w cywilnej ludności aktywnej zawodowo

27. Stopa rejestrowanego bezrobocia(stan na koniec kwartałów)

28. W II kwartale 2011 r. zbiorowość aktywnych zawodowo liczyła 17,9 mln osób (z tego 16,2 mln pracujących i 1,7 mln bezrobotnych), a biernych zawodowo 14,0 mln osób. • W porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku liczba osób aktywnych zawodowo zwiększyła się o 177 tys. osób (tj. o 1,0%), natomiast populacja biernych zawodowo zmniejszyła się o 32 tys. osób (tj. 0,2%). Wewnątrz populacji aktywnych zawodowo wzrosła liczba pracujących – o 169 tys., tj. o 1,1%, jak również wzrosła liczba bezrobotnych - o 8 tys., tj. o 0,5%

29. Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia(stan w końcu miesiąca 2010-2011)

30. Stopa rejestrowanego bezrobocia – według województw - 2011

31. Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia(stan w końcu miesiąca 2010-2011) • Bezrobotni zarejestrowani w urzędach pracy w końcu sierpnia 2011 r. stanowili 11,6% cywilnej ludności aktywnej zawodowo (w lipcu 2011 r. – 11,7%; w sierpniu 2010 r. – 11,4%). • Najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w województwach: warmińsko-mazurskim (18,5%), zachodniopomorskim (16,0%), kujawsko-pomorskim (15,5%), podkarpackim (15,1%), lubuskim (14,5%) oraz świętokrzyskim (14,1%). • Najniższą stopą bezrobocia charakteryzowały się województwa: wielkopolskie (8,5%), mazowieckie (9,2%), śląskie (9,6%) i małopolskie (9,8%).

33. Zmiany w aktywności ekonomicznej ludności w wieku 15 lat i więcej między II kw. 2011 i I kw. 2011 W stosunku do poprzedniego kwartału liczba osób aktywnych zawodowo zwiększyła się o 207 tys. osób, tj. o 1,2%, zaś populacja biernych zawodowo spadła o 103 tys. osób tj. o 0,7%. Wśród aktywnych zawodowo populacja pracujących zwiększyła się o 288 tys., tj. o 1,8%, a liczba osób bezrobotnych zmniejszyła się – o 81 tys., tj. o 4,6%. W wyniku tych zmian na rynku pracy liczba osób niepracujących przypadających na 1000 osób pracujących (bezrobotnych, jak i biernych zawodowo w wieku 15 lat i więcej) zmniejszyła się w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku, jak i w porównaniu z poprzednim kwartałem. W II kwartale 2011 r. wskaźnik ten wynosił 971 (w miastach 973, na wsi 967), podczas gdy w II kwartale 2010 r. na 1000 osób pracujących przypadało 982 osoby niepracujące (987 w miastach, 975 na wsi), a w I kwartale 2011 r. – 1000 osób (w miastach 985, na wsi 1024).

34. Zmiany w aktywności ekonomicznej ludności w wieku 15 lat i więcej między II kw. 2011 i I kw. 2011 • W II kwartale 2011 ludność aktywna zawodowo stanowiła 56,0% ogółu ludności w wieku 15 lat i więcej. Podobnie jak w poprzednich kwartałach wyraźnie wyższy współczynnik aktywności zawodowej wystąpił w populacji mężczyzn (64,5%) niż kobiet (48,3%). • W ujęciu rocznym, jak i kwartalnym odnotowano wzrost współczynnika aktywności zawodowej osób w wieku 15 lat i więcej (odpowiednio o 0,3 pkt wobec 0,4 pkt). Wskaźnik ten w porównaniu z II kwartałem 2010 r., jak i w porównaniu z I kwartałem 2011 r. zwiększył się niezależnie od miejsca zamieszkania, jak i płci. • Współczynnik aktywności zawodowej osób w wieku produkcyjnym osiągnął w II kwartale 2011 r. poziom 72,3% i zwiększył się w porównaniu z analizowanym okresem poprzedniego roku, jak i w stosunku do poprzedniego kwartału (po 0,5 pkt).

36. W II kwartale 2011 r. odnotowano wzrost populacji pracujących w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku, jak i w stosunku do poprzedniego kwartału. • W analizowanym kwartale pracujący stanowili 50,7% ogółu ludności w wieku 15 lat i więcej. • W porównaniu z I kwartałem 2011 r. liczba osób pracujących zwiększyła się o 288 tys. (tj. o 1,8%). Wzrost ten dotyczył populacji mężczyzn, jak i kobiet (odpowiednio o 225 tys., tj. o 2,6% oraz o 63 tys., tj. o 0,9%). Zwiększyła się liczba pracujących na wsi (o 184 tys., tj. o 3,1%) oraz w miastach (o 104 tys., tj. o 1,1%).

38. W II kwartale 2011 r. odnotowano wzrost liczby bezrobotnych w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku, natomiast w stosunku do poprzedniego kwartału wystąpił spadek tej populacji. Zbiorowość bezrobotnych liczyła 1690 tys. osób i w okresie roku zwiększyła się o 8 tys. osób, tj. o 0,5%. W ciągu kwartału populacja bezrobotnych spadła o 81tys. osób (tj. o 4,6%). • W porównaniu z II kwartałem 2010 r. spadek bezrobocia odnotowano w populacji mężczyzn (o 17 tys. osób, tj. o 1,9%), natomiast wśród kobiet wystąpił wzrost (o 25 tys. osób, tj. o 3,2%). Zbiorowość bezrobotnych mieszkańców miast spadła o 8 tys. osób, tj. o 0,7%, natomiast wśród mieszkańców wsi nastąpił wzrost (o 16 tys. osób tj. o 2,6%). • W porównaniu z I kwartałem 2011 r. zmniejszyła się liczba bezrobotnych mężczyzn (o 84 tys., tj. o 8,8%), natomiast wśród kobiet nastąpił minimalny wzrost (o 0,2%). Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, spadek bezrobocia wystąpił zarówno na wsi, jak i w mieście (odpowiednio o 52 tys., tj. 7,6% i o 29 tys., tj. o 2,7%). • Spośród bezrobotnych, spełniających kryteria stosowane w BAEL, w II kwartale 2011 r. 65,9% osób było zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy (przed rokiem – 67,0%, a w poprzednim kwartale – 67,6%). Z tej grupy zasiłek dla bezrobotnych pobierało 10,2% osób (przed rokiem – 14,8%, w poprzednim kwartale – 11,3%).

39. Bezrobotni wg poziomu wykształcenia

40. Bezrobotni wg poziomu wykształcenia Najniższe natężenie bezrobocia dotyczyło osób z wykształceniem wyższym, dla których stopa bezrobocia w analizowanym kwartale wyniosła 5,2%. Nadal najwyższy wskaźnik bezrobocia notuje się wśród osób bez przygotowania zawodowego i o najniższym poziomie wykształcenia.

41. Stopa bezrobocia (% aktywnych zawodowo) wg województw – stan na koniec czerwca 2011

42. Bezrobotni zarejestrowani wg płci ( w tys.)

43. Bezrobotni zarejestrowani wg płci • Większą część populacji bezrobotnych stanowią kobiety. W końcu I kwartału 2011 r. udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych wyniósł 51,3% i był o 2,4 pkt wyższy w porównaniu z analogicznym kwartałem 2010 r. • Najwyższy odsetek kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych zanotowano w województwach: wielkopolskim (55,0%), śląskim (53,6%), kujawsko pomorskim (53,4%) oraz pomorskim (53,0%).

44. BEZROBOCIE W UNII EUROPEJSKIEJ

45. Stopa bezrobocia w UE

46. Stopa bezrobocia w UE • Najniższą stopę bezrobocia odnotowano w Austrii (3,7%), Holandii (4,4 %)i Luksemburgu (4,9 %) • Największa stopa bezrobocia panuje obecnie w Hiszpanii (21,2 %), Grecji (16,7 %) oraz na Łotwie (16,2 %).

47. Dyrektywy Europejskie DYREKTYWA RADY z dnia 10 lutego 1975 r. w  sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i  kobiet (75/117/EWG) DYREKTYWA RADY z dnia 9 lutego 1976 r. w  sprawie wprowadzenia w  życie zasady równego traktowania kobiet i  mężczyzn w  zakresie dostępu do  zatrudnienia, kształcenia i  awansu zawodowego oraz  warunków pracy (76/207/EWG) DYREKTYWA RADY z dnia 19 grudnia 1978 r. w  sprawie stopniowego wprowadzania w  życie zasady równego traktowania kobiet i  mężczyzn w  dziedzinie zabezpieczenia społecznego (79/7/EWG)

48. Dyrektywy Europejskie DYREKTYWA RADY  z dnia 24 lipca 1986 r. w  sprawie wprowadzenia w  życie zasady równego traktowania kobiet i  mężczyzn w  systemach zabezpieczenia społecznego pracowników. DYREKTYWA RADY z dnia 11 grudnia 1986 r. w  sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i  mężczyzn pracujących na  własny rachunek, w  tym w  rolnictwie, oraz  w  sprawie ochrony kobiet pracujących na  własny rachunek w  okresie ciąży i  macierzyństwa. DYREKTYWA RADY 92/85/EWG z dnia 19 października 1992 r. w  sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w  miejscu pracy bezpieczeństwa

49. Dyrektywy Europejskie • DYREKTYWA RADY 96/34/WE z dnia 3 czerwca 1996 roku w  sprawie porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez UNICE, CEEP oraz ETUC i   zdrowia pracownic w  ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i  pracownic karmiących piersią (dziesiąta dyrektywa szczegółowa w  rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) • DYREKTYWA RADY 96/97/WE z dnia 20 grudnia 1996 r. zmieniająca dyrektywę 86/378/EWG w  sprawie wprowadzania w  życie zasady równego traktowania kobiet i  mężczyzn w  systemach zabezpieczenia społecznego pracowników • DYREKTYWA RADY 97/80/WE z dnia 15 grudnia 1997 r. dotycząca ciężaru dowodu w  sprawach dyskryminacji ze  względu na  płeć

50. Dyrektywy Europejskie Dyrektywa Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzająca w  życie zasadę równego traktowania osób bez względu na  pochodzenie rasowe lub  etniczne DYREKTYWA RADY 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w  zakresie zatrudnienia i  pracy DYREKTYWA 2002/73/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 23 września 2002 r. zmieniająca dyrektywę Rady 76/207/EWG w  sprawie wprowadzenia w  życie zasady równego traktowania mężczyzn i  kobiet w  zakresie dostępu do  zatrudnienia, kształcenia i  awansu zawodowego oraz  warunków pracy