Download
1 / 30
E N D
Her toplumun tarih boyunca kendisine ithaf edilen bir özelliği vardır. Bu özellikler genellikle toplumların yaşayış biçimleri, kültürleri, geçmişleriyle özdeşleşir. Türkler için de en öne çıkan özelliklerden biri savaş alanındaki yetenekleridir. • Türk savaş sistemi “hareket ve sürat” üzerine kurulmuştur. Süratin savaştaki önemini ilk keşfeden millet Türklerdir. Türklere, savaşta hareket ve sürat üstünlüğünü sağlayan başlıca unsur at idi. Diyebiliriz ki, Türkler, atın sağladığı sürat ve hareket sâyesinde karşı konulmaz bir güce ulaşmışlardır.
Turan Taktiği Türkler zorlu doğa koşullarında yaşamaktaydı. Bu yüzden bu doğa koşulları Türk insanını güçlü yapmıştı. Türkler tarih boyunca bir çok savaş yapmıştır. Bu savaşların birçoğunda uyguladığı taktikler sayesinde düşmanlarını bozguna uğratmıştır. Uyguladıkları bu taktiklerden bazılarına “Kurt Kapanı” veya “Turan Taktiği” denilmektedir.
Hilal Taktiği Nedir? • Hilal taktiği, Turan taktiği olarakta bilinir ve Osmanlı Devleti ve diğer Türk beylik ve devletlerindede sıklıkla kullanılırdır. Hilal Taktiği savaşta düşmanı çevrelereyerek yok etmeyi amaçlayan bir askeri savaş taktiğidir. • Kurt Kapanı ismi ilede bilinen bu taktiğin Kurtların avlanırken kullandığı taktikten alındığı söylenir.
Kurt Kapanı • Kurtların kışın aç kaldıklarında uyguladıkları bir avlanma taktikleri vardır. Bu taktiğe göre kurt sürüsü iki kümeye ayrılır. Birinci küme fedai kümesidir; ikinci küme ise pusu kümesi. Fedai kümesi köpeklerin bulunduğu yerleşim yerine girer ve köpeklere saldırır. Biraz mücadele ettikten sonra fedai kümesi, yenilmiş gibi davranıp köpeklerden kaçmaya başlar; doğal olarak köpekler de kurtların ardından onları kovalamaya başlarlar.
Ama köpekleri bir sürpriz beklemektedir. Çünkü asıl ve kalabalık topluluk olan pusu kümesi, onları yerleşim yerinin dışında beklemektedir. Pusu kümesi hilal biçiminde dizilmiş ve iyice gizlenmiştir. Fedai kurtlar, köpekleri kurnazca bu hilalin ortasına çekerler. Köpekler hilalin içine tümüyle girince, pusu kümesi, hilali uçlarından kapatır ve köpekler bir çember içine alınmış olur. Artık köpeklerin kurtuluş umudu yoktur; zafer kurtlarındır.
Eski Türkler, kurtların bu taktiğinden esinlenerek Hilal Taktiği,Turan Taktiği, Kıskaç Muharebesi adları verilen düşmanı çevreleyerek yok etmeyi amaçlayan bir askeri taktik geliştirilmişlerdir. Bu taktiği eski Türk toplulukları ve orduları sıklıkla kullanılmış olup en son Osmanlı Devleti meydan savaşlarında uygulamıştır.
Ordu, savaş anında merkez, sağ ve sol olmak üzere üç kısma ayrılırdı. Merkez kuvvetleri düşmana saldırır, bir süre sonra saldıran bu kuvvetler, kaçar gibi geri çekilirdi. Bunu yaparken de at üzerinde ok atmak suretiyle savaşa devam ederlerdi. Böylece geri çekilen askerlerin peşinden gelen düşman, ordunun sağ ve sol kısmı tarafından pusu kurulan yere çekilir, çember içine alınarak imha edilirdi.
Taktiğin Aşamaları • Pusuda kuvvet yerleştirme • Ön cepheden saldırı • Geri çekilme • Düşmanı çevirme
Ordu, temelde üçe ayrılır ve merkeze en seçme kuvvetler toplanır. Sağ ve sol cenah merkezden tamamen ayrılmamakla birlikte araya mesafe koyar. Merkezdeki kuvvetler hızlı bir vur kaçla (genelde mızraklı ya da atlı kuvvetler ile) düşmanın merkez safını yarar ve düşmanın sağ ve sol kanatlarının ordunun bölünmemesi adına merkeze kaymasını sağlar.
Bunun üzerine araya mesafe konulan sağ ve sol cenahtaki askerler düşmanın kanatlarında bırakılan boşluklara doğru hızlı hücum ederek düşmanı ordunun oluşturduğu hilalin tam ortasına alır. Vur kaç yapmış olan merkez kuvvet de, sağ ve sol cenahın kuşatmasıyla birlikte, kaçmayı bırakıp merkezdeki yerini alarak düşman ordusunu tam bir ablukaya alır.
Yapılması oldukça zor olmakla birlikte kesin sonuç vermesiyle bilinen ve Türk ordularının uyguladığı, az kuvvetlerle yüksek sayılı düşmanların yenilebileceği bir taktiktir. Bu savaş stratejisini tarihte en iyi şekilde uygulamış komutan Malazgirt Meydan Muharebesi’nde Alp Arslan olarak bilinir.
Bu savaş stratejisini tarihte en iyi şekilde uygulamış komutanlar 1740’lı yıllarda Osmanlı ve Rusyaya yürüşleri zamanı Nadir Şah, (Malazgirt Meydan Muharebesi'nde) Alp Arslan ve (Mohaç Meydan Muharebesi'nde) Kanuni Sultan Süleyman’dır
Tarihi kayıtlar incelendiğinde, Roma imparatoru Sezar’ın, sahte geri çekilme ve pusuya dayalı Kurt Kapanını Asyalı göçebe savaşçılardan öğrenip uygulamaya çalıştığı anlaşılmaktadır.
Fakat Roma ordusunun, Türk ordusu gibi süvariliğe dayanmayıp piyade ağırlıklı olmasından ve Roma ordusunda okçuluğa verilen önemin az olmasından ötürü, Roma ordusu Kurt Kapanını uygulamakta yetersiz kalmıştır. Çünkü bu oyun hızlı bir manevra yeteneği ve yüksek okçuluk kabiliyeti gerektirir ki bu da o zamanlar ancak atlı birliklerle sağlanabilirdi.
MACARLAR 2 SAATTE DAĞILDI • Hilal taktiğinin uygulandığı Mohaç Savaşı'nda, Macar ordusu 2 saat gibi kısa sürede bozguna uğratılarak dünya tarihinin gördüğü en kısa meydan muharebesi olarak da tarihe geçmiştir.
Sakaryada Mustafa Kemal’in uyguladığı plan, bu taktiğin savunma versiyonudur. Dolayısıyla kıskaçsızdır.
Planın emrini Mustafa Kemal şu şekilde vermiştir: • “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz. Onun için küçük büyük her birlik bulunduğu mevziden atılabilir. Fakat küçük büyük her birlik, ilk durabildiği noktada yeniden düşmana cephe kurup savaşa devam eder. Yanındaki birliğin çekilmeye mecbur olduğunu gören birlikler ona tâbi olamaz. Bulunduğu mevzide sonuna kadar dayanmaya ve karşı koymaya mecburdur.”
Sad Taktiği • Osmanlıca’daki SAD harfinin şeklinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Sad harfinin kuyruk kısmına süvariler(düşmanın kaçış yolunu kapatmak için), güneyine I.Ordu, doğusuna II.Ordu yerleştirilerek, düşmanın sarılarak yok edilmesi kararlaştırıldı. Savaş saldırı ve sarma harekâtı olarak düşünülmüş, hazırlanan plan başarıyla uygulanmıştır. Gizliliği sağlamak için bu plana “Sad Planı” adı verilmiştir. “Sad” bir şifreydi ve Sandıklı’nın ilk harfi olarak düşünülmüştü.
Yunanlılar Ağustos 1921'de Sakarya muharebesinde mağlup olarak Menderes Vadisi-Afyon-Eskişehir-Bursa hattına çekilmişlerdi. Yunan ordusu yaklaşık 700 km.'lik bu cephe üzerinde bir yıl boyunca savunma hazırlıklarını ikmal etmişti. Yunan Genelkurmayı savunma planını, Türk ordusunun Afyon'un kuzeyinden sıklet merkeziyle taarruz edeceği tahminine göre yapmıştı. Bu sebeple kuvvetlerinin büyük bir bölümü Afyon, Döğer hattında tertiplenmişti. Türk ordusunun Afyon'un güneyinden taarruz edeceği hiç hesaba katılmamıştı.
Kurtcebe Taktiği • Kurtcebe Taktiği ilk olarak Türkler tarafından Rus ordularına karşı kullanılmıştır. Kurtcebe taktiği genellikle düşman güçlü bir konumdayken kullanılıyordu. Türk ordusu, güçlü düşman ordusuna karşı ufaklı gruplara ayrılarak dağılır. Bunu gören düşman ordusu safını uzatır ve düzensizleştirir. Düşman saflarını açtıkdan sonra türk ordusu tekrar birleşir ve düşmana saldırır. Düşman kuvvetlerinin taktik ve düzeninin bozar ve düşmanı şaşkına uğratır. Bu taktik sayesinde Türk ordusu savaşın taktiksel hakimiyetini ele geçirir ve şaşkına uğraya düşman üzerinde üstünlük elde ederleri.
Sabutay-Bahadır ve Kurtcebe Noyan’ın Tümenlerinin “Kalka Nehri Savaşı” öncesi Kurtcebe Noyan adındaki Tuva Türklerinden olan Tümenbaşı’nın Rus Ordusuna karşı uyguladığı savaş taktiğidir. İlk olarak Kurtcebe Noyan uyguladığı için bu taktiğe onun ismi verilmiştir. Daha sonra bu ve benzeri taktikler Avrupa içlerine dek ilerleyen Tatar-Moğol orduları tarafından defalarca kullanılmıştır. Töton şovalyeleri dahi bu taktik sayesinde yenilgiye uğratılmıştır
Yarım Çark Taktiği • Yarım Çark Taktiği veya “Bozkır Taktiği” olarak bilinmektedir. İlk ne zaman ve hangi savaşta kullanıldığı hakkında kesin bilgi yoktur. Yarım çark taktiği bir nevi av ritüelidir. Çünkü düşman ile hiç temas kurmadan kendine doğru çekerek döngüler halinde ön saflarda duran biçare, savaş sanatı nedir bilmeyen düşmanı ok ile avlamaya dayanır. Yarım Çark Taktiğinde, düşman kuvvetler ile göğüs göğüse bir çarpışma yaşanmaz.Hun, Cücen, Göktürk, Uygur, Karahanlı, Gazneli, Selçuklu gibi bir çok Türk-Moğol ulusu orduları tarafından kullanılmıştır.
Gece Baskınları • Türkler tarih boyunca göçebe hayat sürmüşlerdir. Bu sebeple atları en iyi kullanan ırk olmuş, bu sayede geceleri de gündüzler gibi seferlerinde aktif olarak kullanmaya başlamışlardır. Gece yaptıkları beklenmeyen saldırılar ile düşmanlarının alışık olmadığı bir profil çizerek başarıya ulaşmışlardır.
İran asıllı elçi Humeyd’in “Harpte ilk hücümu Türkler yapar, baskın yapar, düşmanı gafil avlarlar, hızlı yürürler ve gece seferlerinde sabrederler, istediklerini yakalar, fakat kimseye yakalanmazlar, Düşmana yağma ve baskın yapmakta son derece mahirdirler” sözleri durumu geçmişin yaşananlarında açıklıyor.
Keşif ve Yıpratma Savaşları • Aynı zamanda gittikleri yerlere kendileri ile ilgili korkutucu hikayeler yayar ve psikolojik üstünlüğü sağlarlardı. Düşman moral olarak çökene kadar bu akınlar devam eder ve büyük savaş için üstünlük sağlanırdı. Bu akınlara İslamiyet’ten önce en az erkekler kadar iyi at süren kadınlar da katılır ve birlikte savaşırdı.
İskit Savaş Taktiği • Bir başka “İskit” tarzı savaş stratejisi ise, düşmanın yiyecek ve içecek ihtiyacını sağladığı kaynakları kurutmak ve insan ve hayvanları için kıtlık baş gösterdiğinde düşman üzerine harekete geçmekti. Türkler düşmanlarının en sıkıntılı zamanlarını kollarlar ve bunu fark ettikleri anda hasımları üzerine giderlerdi.
Kaynakça: • bpakman.wordpress.com • wikizero.net • ensonhaber.com • bilgiustam.com • nedir.com • milliyet.com • thewhitetree.org • bozkurtlardiriliyor.tumblr.com • beyince.net • eksisozluk.com Hazırlayan: Ömer Faruk ORHAN 9/D---812
