Bestuurlijke aanpak van overlast: de gemeentelijke administratieve sancties

1. Bestuurlijke aanpak van overlast: de gemeentelijke administratieve sancties Geschreven door Koen Van Heddeghem

2. Koen Van Heddeghem • Stafmedewerker van de Lokale politie • Veiligheid bij de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG)

3. 1) Last van Overlast • Onveiligheidsgevoel wordt besproken • Veiligheidsmonitor • Bevraging bevolking storende factoren in leefomgeving • Brengt (on)veiligheidsfenomenen en criminaliteitsgegevens in kaart • Peilt naar noden van bevolking inzake veiligheid • Levert gegevens over reële cijfers betreffende veiligheid en slachtofferschap

4. 1) Last van Overlast • Lik-op-stuk beleid • Juridisch beleid waarbij straf zo kort mogelijk na delict volgt • Artikel 119 Nieuwe Gemeentewet • Biedt mogelijkheid aan gemeenten om administratieve sancties op te leggen ter beteugeling van inbreuken op politiereglementen en verordeningen • Artikel 135 (§2) Nieuwe Gemeentewet • “De gemeenten hebben ook taak tot voorzien, ten behoeve van de inwoners, in een goede politie, met name over de zindelijkheid, de gezondheid, de veiligheid en de rust op openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen”

5. 2) Bestuurlijke Handhaving: Oude wijn in nieuwe zakken? • EVRM (Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens) • Artikel 6 (het vermoeden van onschuld, het respect voor de rechten van de verdediging in de procedure, het optreden binnen een redelijke termijn, enz…) • Legt de regels vast voor iedereen die bestraffend wil optreden • Diegene die straft moet waarborgen dat artikel 6 gerespecteerd wordt

6. 3) Nederland: Bestuurlijke boete voor kleine ergernissen • Algemene Plaatselijke Verordening (APV) • Wetgevende regeling op gemeentelijk niveau • Doel: Regeling die geldt voor iedereen binnen de gemeente • Gemeente netjes en leefbaar houden voor iedereen • Op grond van de gemeentewet mogen en moeten gemeenten verordeningen uitvaardigen en ook sanctioneren

7. 3) Nederland: Bestuurlijke boete voor kleine ergernissen • 3.1. Gemeentelijke Administratieve sancties: onderdeel van een lokaal integraal veiligheidsbeleid • Lokaal integraal veiligheidsbeleid • Integraal en geïntegreerd veiligheidsbeleid op lokaal niveau ontwikkelen en implementeren • 3.2. Chronologie van de GAS-wetgeving • Op 10 juni 1999 is de wet van 13 mei 1999 tot invoering van de administratieve sancties in het Belgische Staatblad verschenen

8. 3) Nederland: Bestuurlijke boete voor kleine ergernissen • 3.3. Lente 2005: vernieuwde GAS-wet verhit gemoederen, maar de reparatiewet zorgt in de zomer voor afkoeling • Misdrijf Omschreven Feit (MOF) • Een minderjarige die een strafbaar feit pleegt, komt niet voor de strafrechter maar kan wel voor de Jeugdrechtbank verschijnen wegens een ‘als misdrijf omschreven feit’ (MOF) • Problematische opvoedingssituatie (POS) • Jongeren met problemen in hun leefwereld (thuis, school, werk, vrije tijd…) noemt men POS-jongeren • Bij de hervorming van de jeugdbescherming in Vlaanderen (1985) werd de problematische opvoedingssituatie (POS) het uitgangspunt waarop de Bijzondere jeugdbijstand is gebaseerd

9. 4) Evoluties op het terrein en kanttekeningen • Geluidshinder • Subjectieve ervaring van mensen waarbij ze geluid of lawaar hinderlijk vinden • In Vlaanderen één van de belangrijkste vormen van overlast • Kan de levenskwaliteit van burgers bedreigen • Vlaamse Overheid neemt maatregelen om de geluidsoverlast te beperken

10. 5) Besluit • GAS (gemeentelijke administratieve sancties) • Sluitstuk lokaal veiligheidsbeleid • Alle relevante actoren (lokale politie, gemeente, welzijnsdiensten…) moeten hierbij samenwerken • Elk vanuit zijn rol en referentiekader • Elke vorm van overlast concretiseren • Zo kan men oplossings- en resultaatgericht werken • Men dient in dialoog te gaan met diegene die de overlast veroorzaken als met diegene die de overlast ervaren