330 likes | 520 Views
Prawo gospodarcze. Prawo gospodarcze jest to zespół norm prawnych dotycz ących obrotu gospodarczego rozumianego jako wymiana dóbr i usług odbywająca się z reguły za pośrednictwem pieniądza oraz związane z tą wymianą stosunki prawne między jej podmiotami (uczestnikami obrotu gospodarczego).
E N D
Prawo gospodarcze jest to zespół norm prawnych dotyczącychobrotu gospodarczego rozumianego jako wymiana dóbr i usług odbywająca się z reguły za pośrednictwem pieniądza oraz związane z tą wymianą stosunki prawne między jej podmiotami (uczestnikami obrotu gospodarczego)
Cechą szczególną obrotu gospodarczego jest fakt, że co najmniej jeden z jego uczestników prowadzi swą działalność w sposób profesjonalny, czerpiąc z niej zyski, a działalność ta wykonywana jest w sposób ciągły, nieokazjonalnie
Działalność gospodarcza- w rozumieniu art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej -jest to działalność wytwórcza, budowlana, handlowa i usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, prowadzona w sposób zarobkowy i ciągły
Przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie stosuje się do prowadzenia działalności gospodarczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także do wynajmowania przez rolników pokoi i miejsc na ustawienie namiotów, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów
Wolność gospodarcza,w znaczeniu ekonomicznym, traktowana jest jako warunek istnienia i funkcjonowania gospodarki rynkowej i oznacza możliwość dokonywania osobistych wyborów, nieograniczoną zdolność jednostki do podejmowania i prowadzenia działań gospodarczych oraz ochronę własności prywatnej
Wolność gospodarcza, w znaczeniu politycznym, jest to ogół braku zagrożeń dla swobody podejmowania decyzji w dziedzinie gospodarczej przez jednostki
Przyjmuje się, że dla istnienia gospodarki rynkowej, konieczne jest zapewnienie przez państwo przynajmniej: • prawa do swobodnego tworzenia się podmiotów gospodarczych• swobodnej działalności gospodarczej wszystkich podmiotów• swobody przepływu towarów i usług, siły roboczej, dewiz i kapitałów• swobody umów
Wolność gospodarcza nie jest wartością absolutną. Zrozumiałe są więc jej ograniczenia, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego i cywilizujące obrót gospodarczy, w tym ograniczenia wynikające z istniejących - tak długo, jak współczesne państwo - regulacji administracyjnych
Wykonywanie obowiązków kontrolują wyspecjalizowane służby, takie jak: • Państwowa Inspekcja Sanitarna • Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska • Państwowa Inspekcja Pracy • Państwowa Inspekcja Handlowa • Państwowy Dozór Bezpieczeństwa Jądrowego • Urząd Dozoru Technicznego • Państwowa Straż Pożarna Mają one prawo stosowania środków o charakterze władczym, nakazów i zakazów ograniczających swobodę podmiotów przedsiębiorców (w formie decyzji administracyjnych)
Ograniczenia wolności gospodarczej mogą przybierać formę administracyjnej reglamentacji podejmowania i prowadzenia działalności w niektórych dziedzinach, uznanych przez państwo za szczególnie istotne (głównie z punktu widzenia ochrony bezpieczeństwa państwa i obywateli). Ten rodzaj reglamentacji opiera się na decyzjach administracyjnych, określanych jako koncesje i zezwolenia
Koncesja jest wyrażaną w formie decyzji administracyjnej zgodą organu administracji publicznej na podjęcie działalności gospodarczej w sferze objętej wyłącznością państwa. Decyzja koncesyjna ma w dużej mierze charakter uznaniowy
Uzyskania koncesji wymaga obecnie wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: • poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin,wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych• wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym• wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią• rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych• ochrony osób i mienia • przewozów lotniczych
Zezwolenie jest decyzją polegającą na ustaleniu, iż ubiegający się o zezwolenie podmiot spełnił wszystkie przewidziane prawem warunki pozwalające mu na rozpoczęcie działalności gospodarczej w danej dziedzinie. Decyzje te mają niekiedy inne nazwy, np. licencja, zgoda, ale bez względu na nazwę wszystkie traktowane są w taki sam sposób.
Zezwolenie jest decyzją związaną, gdyż spełnienie warunków przewidzianych prawem stanowi podstawę wydania zezwolenia
Zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w bardzo rozmaitych przepisach, poczynając od ustawy o wychowaniu w trzeźwości i zwalczaniu alkoholizmu, a kończąc na ustawie o funduszach inwestycyjnych
Działalność regulowanajest todziałalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków określonych przepisami prawa.Taka działalność jest rejestrowana, a wpis do rejestru podlega opłacie skarbowej. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej (na podstawie przepisów regulujących daną działalność gospodarczą) dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez niego oświadczenia na piśmie o spełnieniu warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności regulowanej
Przedsiębiorcąjest wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną
Ustawodawca wyróżnił w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej trzy szczególne kategorie przedsiębiorców: • mikroprzedsiębiorców • małych przedsiębiorców • średnich przedsiębiorców
Mikroprzedsiebiorca to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie nie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro (lub suma aktywów jego bilansu w jednym z ostatnich dwóch lat nie przekroczyła równowartości w złotych 2 milionów euro)
Mały przedsiębiorcato przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro (lub suma aktywów jego bilansu w jednym z ostatnich dwóch lat nie przekroczyła równowartości w złotych 10 milionów euro)
Średni przedsiębiorcato przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający równowartościw złotych 50 milionów euro (lub suma aktywów jego bilansu w jednym z ostatnich dwóch lat nie przekroczyła równowartości w złotych 43 milionów euro)
Nie uważa się za należących do wyróżnionych kategorii przedsiębiorców, nawet jeśli spełniają wymienione wyżej wymagania, w których Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego posiadają: • 25% i więcej wkładów, udziałów i akcji• prawa do 25% i więcej udziału w zysku• 25% i więcej głosów w zgromadzeniu wspólników, walnym zgromadzeniu akcjonariuszy lub walnym zgromadzeniu spółdzielni
Przedsiębiorstwo (według Kodeksu cywilnego) to zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej.Przedsiębiorstwo, według art. 551 KC, obejmuje w szczególności: • oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa)• własność nieruchomości lub ruchomości (w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów) oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,• prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,• wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,• koncesje, licencje i zezwolenia,• patenty i inne prawa własności przemysłowej,• majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,• tajemnice przedsiębiorstwa,• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
Obowiązek rejestracji dotyczy wszystkich przedsiębiorców, choć realizowany jest w różnych formach. Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo w Ewidencji Działalności Gospodarczej
Każdy przedsiębiorca powinien posiadać - zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29.6.1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. Nr 88 póz. 439 ze zm.) - numer w prowadzonym przez Główny Urząd Statystyczny systemie identyfikacji i klasyfikacji REGON
Art. 432 § l Kodeksu cywilnego mówi, że przedsiębiorca działa pod firmą. Tak określa się nazwę przedsiębiorcy ujawnioną we właściwym rejestrze. Firmą osoby prawnej jest jej nazwa, a osoby fizycznej -jej imię i nazwisko
Do rejestru przedsiębiorców w KRS wpisuje się następujących przedsiębiorców: • osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, • spółki jawne, • spółki partnerskie, • spółki komandytowe, • spółki komandytowo-akcyjne, • spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, • spółki akcyjne, • przedsiębiorstwa państwowe, • spółdzielnie, • jednostki badawczo-rozwojowe, • przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o zasadach prowadzenia na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne (tzw. przedsiębiorstwa polonijne), • oddziały przedsiębiorstw zagranicznych, • inne osoby prawne, jeśli prowadzą działalność gospodarczą i podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców
Wolna konkurencja jest podstawą gospodarki rynkowej,a ograniczenia konkurencji mogą mieć na celu jedynie ochronę konsumenta bądź ochronę ważnych interesów publicznych
Na system ochrony konkurencji składają się trzy podstawowe grupy uregulowań prawnych dotyczące: • przeciwdziałania praktykom monopolistycznym, • zwalczania nieuczciwej konkurencji, • ustanawiania zakazów działalności konkurencyjnej