Workshop 4 BHV als voorpost van de brandweer

1. Workshop 4 BHV als voorpost van de brandweer Preventiecongres 2008 De preventiemedewerker van de toekomst

2. Brand verwoest zeilmakerij “Batavia” 13 november 2008 2

3. …Iedereen was er op tijd uit 13 november 2008 3

4. Opslag en transport Nijmegen 13 november 2008 13 november 2008 4 4

5. .. Scheepswerf De Punt 13 november 2008 13 november 2008 5 5

6. Krachtenveld “Bedrijfshulpverlening: je moet de mensen extra training geven, je bentze een dag kwijt en het moet om de twee jaar worden herhaald, terwijl erniets nieuws bij komt... de cursus BHV stelt niets voor... wij moeten per 100 man een BHV’er hebben, dat is een flinke investering. Differentieer meer naar de aard van het bedrijf, Shell heeft andere vereisten nodig dan een snackbar..” (bron: EIM-enquête) “Buiten de Arbowet zijn er geen andere wettelijke bepalingen die een grondslag bieden voor het opzetten en in stand houden van een BHV… …bovendien is de Arbeidsinspectie niet berekend op het inspecteren van een brede BHV-organisatie, gericht op alle aanwezigen”. (Bron: actieprogramma Brandveiligheid, BZK en WWI) Deskundige bijstand door preventiemedewerker: ook op het gebied van bedrijfshulpverlening. 13 november 2008 6 13 november 2008 6

7. Wetgeving: bedrijfshulpverlening centraal Bouwwerk Gebruik Bouwbesluit 2003 Gebruiksvergunning Constructie Voldoen aan bouwbesluit Brandscheiding Bereikbaarheid Bedrijfs-hulpverlening Compartimentering Middelen ter bestrijding Middelen ter bestrijding Brandmeldinstallatie Ontvluchtingstijd Ontruimingsinstallatie Vluchtroutes Vluchtrouteaanduiding Besluit brandveilig gebruik bouwwerken Organisatie Arbowet/besluit Organisatorische zorgplicht Opleiding Uitrusting Aantal

8. TU Delft - hoofdgebouw bouwkunde • „……..want iedereen was op tijd uit het gebouw, er zijn geen slachtoffers”. • Bij (deels) ontbrekende bouwkundige voorzieningen toch snel kunnen ontruimen • Waterleidingdruk te laag voor repressie door BHV (Hydrofoor uitgeschakeld) • Stroom niet uitgeschakeld (brand ontstaan door kortsluiting) • Rapport volgt

9. Twenteborg ziekenhuis - brand in OK Rapport onderzoeksraad: • Vluchtroutes niet goed aangeduid • Vluchtroutes alleen voor mobiele personen • Direct betrokkenen niet getraind in het gebruik van brandblusmiddelen • geen instructie ontvangen over: • niet geoefend met: • het bedrijfsnoodplan. • Geen taakdifferentiatie onder BHV-medewerkers • Toezicht op organisatie bedrijfshulpverlening en ontruimingsplan: Arbeidsinspectie Schiphol:Uit het onderzoek is gebleken dat er een discrepantie bestaat tussen enerzijds de wettelijk vastgelegde verantwoordelijkheden en anderzijds de dagelijkse invulling daarvan.

10. Scheepswerf `de Punt` - schuldvraag • Bouwwerk niet-vergunningsplichtig • Strafrechtelijke aansprakelijkheid: • Artikel 161bis wetboek van Strafrecht: • Hij die opzettelijk enig electriciteitswerk vernielt, beschadigt of onbruikbaar maakt, stoornis in de gang of in de werking van zodanig werk veroorzaakt, of een ten opzichte van zodanig werk genomen veiligheidsmaatregel verijdelt, wordt gestraft: • Aanbeveling onderzoekscommissie: • In industriegebouwen waar geen eisen bestaan aan de brandveiligheid gangbare inzetprocedure omdraaien: brandweer blijft buiten tenzij… • Eerste vraag aan BHV bij brand: is iedereen er uit?

11. Beweging in de regelgeving • Besluit brandveilig gebruik bouwwerken • Vervanging basis `gebruiksvergunning` • AmvB `Verankering bedrijfshulpverlening aan werknemers en derden` • Woningwet • Arbeidsomstandighedenwet • Wet veiligheidsregio´s (nog in behandeling) • Wijziging instructie brandweer

12. Welke lessen kunnen we leren? BHV is meer dan een club opgeleide personen • Takenpakket BHV uit te breiden met: • Inspectie bouwkundige voorzieningen • Inspectie middelen / installaties • Nadenken over taakdifferentiatie • Bouwkundige kennis • Technische kennis installaties • Organisatorische zaken • Aandachtspunten bij ontruimingsoefeningen: • Presentie/appèl • Meten ontvluchtingstijd • Gedrag bij vluchten 13 november 2008 12

13. Kijken naar de toekomst • Risico-benadering, preventief en repressief • Kennis naar de branche-organisaties • Managementsysteem voor brandveiligheid • Verankering brandveiligheid in opleidingen, bijv. facility management • Benchmarking • Keurmerk 13 november 2008 13 13 november 2008 13

14. Stellingen • Bij gebouwen met sprinklerinstallaties hoeft minder aandacht besteed te worden aan ontruiming. • Door risico-inschatting te gebruiken hoeven onwaarschijnlijke scenario’s niet meer te worden geoefend.  • Een ontruimingsoefening is vooral bedoeld voor de aanwezigen in het gebouw, niet voor de BHV-organsiatie; deze zijn immers getraind. • “Voorkom paniek, blijf rustig, schreeuw en ren niet” is de enige zinvolle gedragsinstructie. 13 november 2008 13 november 2008 14 14