ALZHEİMER HASTALIĞI

1. ALZHEIMER HASTALIGI HAZIRLAYAN Prof Dr. Isin Baral Kulaksizoglu Istanbul Tip Fak�ltesi Psikiyatri A.B.D. Yaslilik Psikiyatrisi Programi

2. T�rkiye� de 65 yas �zeri n�fus %5.2 (A.B.D de %26) Beklenen yasam s�resi K=71.4 , E=66.8 yil (DPT 1999) T�rkiye�de 250.000 hasta ve 15.000 tedavi aliyor %10 tedavi aliyor

4. DEMANS NEDIR? Bir sendromun adidir entelekt�el kapasitenin ilerleyici kaybidir Sosyal ve is yasaminda bozulmaya yol a�ar bellek ve bir ya da daha �ok kognitif �zelligin bozuklugudur Bu durum delirium ya da baska bir tibbi hastalikla a�iklanamaz DSM IV-APA 2000

5. DIGER KOGNITIF �ZELLIKLER NELERDIR? Y�r�t�c� islevlerde bozulma planlama organizasyon yargi Afazi dil bozuklugu Apraksi �grenilmis motor yetileri kullanamama Agnozi y�zleri ya da objeleri taniyamama

6. ERKEN TANININ �NEMI NEDIR? Bireyler agir n�ronal kayba ugramadan tedaviye baslayabilirler Bireylerin kognitif ve fonksiyonel yetileri uzun s�re korunabilir Bireyin ve ailenin bu durumdaki hayatlarini planlamalari kolaylasir Gereksiz tibbi tetkik ve harcama engellenebilir

7. KOGNITIF YIKIMDA ERKEN BELIRTILER NELERDIR? Yakin zamandaki olaylari, konusmalari hatirlamaz. Eskileri hatirlamada sorunu yoktur Esyalarini kaybeder. Tekrarlayici sorular sorar. Esyalari kullanma becerisi bozulur. Para hesabinda zorlanir Kisileri i�inde bulundugu yer ve zamani karistirabilir Kisilik �zellikleri ve duygulaniminda degisiklikler fark edilebilir

8. BEN HASTAYA NE SORMALIYIM? BU G�R�SME AILE FERTLERINDE BIRI ILE BIRLIKTE YAPILMALIDIR Unutuyor mu ? Neleri unutuyor? Ne zamandir var? Nasil basladi ve ilerledi? G�nl�k yasamini etkiliyor mu? Psikiyatrik ek belirti var mi? Hal�sinasyon,depresyon, del�zyon Baska fiziksel bir hastaligi var mi? Ila�lari neler? Ailede baska demans hastasi var mi?

9. ALZHEIMER HASTALIGINDA KLINIK SEYIR NASILDIR? Yavas baslar Sinsi ve yavas ilerler Baslangi�ta sadece bellek bozuklugu ile baslar Zamanla diger kkognitif, psikiyatrik ve islevsel sorunlar eklenir Geri d�n�s�ms�zd�r

10. ALZHEIMER HASTALIGINDA G�R�LEN PSIKIYATRIK BELIRTILER NELERDIR? Delizyonlar Hal�sinasyonlar ( g�rsel/ isitsel ve digerleri) Ajitasyon Anksiyete Depresyon Mood elevasyonu Apati Disinhibisyon Irritabilite Motor kontrols�zl�k

11. KOGNITIF YIKIMA NEDEN OLABILECEK DIGER DURUMLAR GERI D�N�S�ML� DEPRESYON TIROID HASTALIKLARI ILA� YAN ETKILERI ILA� TOKSISITESI DELIRIUM ENFEKSIYONLAR ORGAN YETMEZLIKLERI ELEKTROLIT DENGE BOZ GERI D�N�S�MS�Z VASK�LER DEMANS FRONTOTEMPORAL DEMANS LEWY CISIMCIKLI DEMANS PARKINSON DEMANSI YER KAPLAYICI LEZYON DIGER(CA METABOLIZMA HAST ,JC HASTALIGI...)

12. ALZHEIMER HASTALIGINDA RISKLER ve KORUYUCU FAKT�RLER KESIN RISKLER Yas Aile hikayesi APOE-4 OLASI RISKLER Kafa travmasi D�s�k egitim Vask�ler hastalik Diger genler KORUYUCU FAKT�RLER �strojen antioksidanlar anti-inflamatuar ila�lar d�s�k yagli diyet aerobik egzersiz zihinsel aktivite

13. ALZHEIMER HASTALIGINDA KLINIK EVRELER-I AH�nin HAFIF EVRESI ( MMSE= 21-30)

14. ALZHEIMER HASTALIGINDA KLINIK EVRELER-II AH�nin ORTA EVRESI ( MMSE= 10-20)

16. KLINIK DEGERLENDIRME TIBBI HIKAYE ILA� HIKAYESI SOSYAL HIKAYE PSIKIYATRIK DEGERLENDIRME N�ROLOJIK DEGERLENDIRME BIYOKIMYA TAM KAN / TIROID FONKSIYONLAR vb.. G�R�NT�LEME BT / MRI

17. DEGERLENDIRME ARA�LARINA �RNEKLER MMSE BLESSED Bir saat �iz testi

20. DIGER YAPILMASI GEREKENLER MUAYENE TA / nabiz kalp solunum sistemi y�r�y�s /denge psikiyatrik degerlendirme n�rolojik degerlendirme diger hastaliklar: diabet, KOAH... LABORATUAR Tam kan sayimi tiroid fonksiyonlari BUN-kreatinin AKS Kc fonksiyon testleri elektrolitler, kalsiyum B12-folik asit Sy testi EKG

21. TEDAVI Cognex-tacrine Donapezil Rivastigmin Galantamine Memantine diger yardimcilar??:Vit E, ginkobiloba....

22. NE ZAMAN UZMANA SEVK EDILMELI Tani s�phesi Atipik �zellikler / farkli seyir Tedavinin g�zden ge�irilmesi Kontrol edilemeyen davranissal ve psikiyatrik belirtiler Hasta yakini / bakim veren veya aile ile ilgili sorunlarin artmasi Araya giren diger hastaliklar veya ani k�t�lesmeler