811 likes | 3.84k Views
Il- forom tal -verb Semitiku. L-g ħaxar forom tal-verb. L-ewwel forma (ewlenija). SĦIĦ. DGĦAJJEF. a. Xebbie h i/assimilattiv. a. trilitteru. w-s-l (wasal). ħ-r-ġ (ħareġ). b. moħfi. m-w-t (miet – mewta). b. kwadrilitteru. g-r-g-r (gerger). ċ. nieqes. ġ-r-j. ċ. trux
E N D
Il-foromtal-verb Semitiku L-għaxar forom tal-verb
L-ewwel forma (ewlenija) SĦIĦ DGĦAJJEF a. Xebbiehi/assimilattiv a. trilitteru w-s-l(wasal) ħ-r-ġ(ħareġ) b. moħfi m-w-t (miet – mewta) b. kwadrilitteru g-r-g-r (gerger) ċ. nieqes ġ-r-j ċ. trux ħ-b-b (ħabb) (ġera – ġirja)
It-tieni forma Meta t-tieni konsonanti tal-għerq tiġi doppja r-s-qresaq ressaq Eżempji oħra: daħal daħħal gideb giddeb
Il-ħames forma Meta nżidu ‘t’ mat-tieni forma: r-s-qresaq (l-ewwel forma) ressaq (it-tieni forma) tressaq (il-ħames forma)
Eżempji oħra: kiserkissertkisser gidebgiddebtgiddeb daħaldaħħalddaħħal(għax ma ngħidux tdaħħal) imma
It-tielet forma Meta l-ewwel vokali tal-verb ewlieni titwal f’ ie jew a: r-s-qresaq (l-ewwel forma) riesaq (it-tielet forma) q-għ-dqagħad (l-ewwel forma) qiegħad (it-tielet forma)
Eżempji oħra: qararġiegħel qarrġagħal
Is-sitt forma Meta żżid ‘t’ mat-tielet forma q-għ-dqagħad (l-ewwel forma) qiegħed (it-tielet forma) tqiegħed (is-sitt forma)
Eżempji oħra: tqarar ġġiegħelgħax ma ngħiduxtġiegħel qarrġagħal
Is-seba’ forma Din il-forma ssir bi tliet modi: 1. Inżidu ‘n’ mal-ewwel forma k-s-rkiser (l-ewwel forma) nkiser (is-seba’ forma)
Eżempji oħra: nħareġ ħareġ qasam nqasam fetaħ nfetaħ
2. Inżidu ‘nt’ mal-ewwel forma l-q-tlaqat (l-ewwel forma) ntlaqat (is-seba’ forma)
Eżempji oħra: ntrebaħ rebaħ rikeb ntrikeb mess ntmess
3. Inżidu ‘n’ quddiem u ‘t’ wara l-ewwel konsonanti tal- għerq s-r-qseraq (l-ewwel forma) eraq (is-seba’ forma) s n t
Eżempji oħra: nxtamm xamm sab nstab sema’ nstema’
It-tmien forma Din il-forma ssir billi npoġġu ‘t’ wara l-ewwel konsonanti tal-ewwel forma x-ħ-txeħet (l-ewwel forma) t x eħet (it-tmien forma)
Eżempji oħra: mtedd medd laqa’ ltaqa’ mela mtela
ATTENTI ftakar, xtaq, stabat Dawn huma verbi tat-tmien forma li maż-żmien tilfu l-ewwel forma tagħhom! Filfatt, illum ma ngħidux: fakar, xaq u sabat
ATTENTI stabat, stamat, xteħet Dawn huma verbi tat-tmien forma li għandhom ukoll is-seba’ forma tagħhom! Hekk nistgħu ngħidu wkoll: nstabat, nstamat u nxteħet
Id-disa’ forma abjad bjad sbieħ sabiħ • Id-disa’ forma tal-verb imnissel ma ssirx b’xi żidiet mal-konsonanti tal-għerq, iżda bit-tul tal-vokali. • Eż:aħmar ħmar • kruha krieh
1. Il-verbi tad-disa’ forma dejjem ikun fihom sillaba waħda. 2. Il-verbi tad-disa’ forma għandhom l-ewwel forma tagħhom mitlufa. Għalhekk minflok il-verb mitluf niktbu l-aġġettiv jew in-nom. 3. Il-verbi tad-disa’ forma juru li xi ħadd jew xi ħaġa qed tieħu kulur jew kwalità. Eż. Il-ħati ħmar bil-mistħija. (aħmar)Il-frott tjieb fi ftit jiem. (tajjeb)
Issir billi nżidu st mal-ewwel forma. L-għaxar forma stqarr qarr kenn stkenn • Xi drabi nżidu st mat-tieni forma. ħarreġ – stħarreg kerrah - stkerrah
Jeżisti eżempju wieħed biss ta’ din il-forma Ir-raba’ forma wera
Il-verb kwadrilitteru għandu forom? • Iva, għandu tnejn: • L-ewwel forma: WeRWeR • It-tieni forma (imnissla mill-ewwel forma) billi nżidu ‘t’ quddiem: TWeRWeRATTENTI: DaRDaR immaDDaRDaR u mhux TDaRDaR