Pielęgnacja i rehabilitacja dziecka z przepukliną oponową - rdzeniową

1. Pielęgnacja i rehabilitacja dziecka z przepukliną oponową - rdzeniową Ela Kościuczyk-Litwin Klinika Rehabilitacji Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

2. Urodzenie się dziecka z przepukliną oponowo – rdzeniową jest ciężkim przeżyciem dla rodziców. Zadają oni sobie i otoczeniu , wiele pytań, niepokojąc się o los dziecka. Przy braku odpowiedniej pomocy specjalistycznej, czy współdziałania rodziny, w rosnącymorganizmie dzieckaobraz zaburzeń możesię niekorzystniezmieniać .

3. Dlatego w rozwiązywaniu licznych, często bardzo złożonych problemów rehabilitacyjno-leczniczych dziecka i jego rodziny konieczny jest udziałwielu specjalistów z różnych dziedzin. Rehabilitacja takiego dziecka powinna być : - skoordynowanym procesem usprawniania - nauczania - zatrudniania - przystosowania do społecznego współdziałania

4. Tak szeroko pojęte zadania rehabilitacji skłaniają do wyróżnienia rehabilitacji : REHABILITACJA REHABILITACJA LECZNICZA REHABILITACJA PEDAGOGICZNO--ZAWODOWA REHABILITACJA SPOŁECZNA

5. Pielęgnacja dziecka z przepukliną oponowo-rdzeniową Pielęgnacja dziecka jest najprostszą formą stymulacji : - czuciowej - zmysłowej - ruchowej Powinna być nastawiona na jak najszerszy udział w niej niemowlęcia. Sposób w jaki ją wykonujemy, wpływa na jakość rozwoju dziecka, jego umiejętności i potencjał.

6. Elementy pielęgnacji dziecka z przepukliną oponowo-rdzeniową • noszenie i trzymanie małego dziecka • zmiana pieluchy • rozbieranie i ubieranie dziecka • kąpiel w wanience

7. Noszenie i trzymanie dziecka

8. Zmiana pieluchy

9. Rozbieranie i ubieranie

10. Trzymanie w kąpieli

11. Metody stosowane w usprawnianiu dzieci z przepukliną oponowo- rdzeniowa • Metoda Vojty • Metoda NDT – Bobath • Metoda kierowanego nauczania Peto

12. Metoda Vojty Ta metoda rehabilitacji nie dopuszcza do utrwalenia się patologicznych ruchów i pobudza reakcje fizjologiczne. Poprzez ucisk na ściśle określone strefy tułowia i kończyn wywoływane są pożądane bodźce. Są one związane z dokładnie określoną pozycją wyjściową.

13. Metoda Vojty Działanie metody Vojty : • stabilizuje napięcie w poszczególnych grupach mięśni • oddech staje się głębszy i bardziej regularny • skóra jest lepiej ukrwiona • regulacja funkcji działania jelit • pobudza automatyzm opróżniania pęcherza moczowego • odczucia ciepła, zimna i dotyku są silniejsze

14. Metoda NDT-Bobath Metoda ta zapobiega utrwalaniu się patologicznych ruchów i stymuluje reakcje o charakterze fizjologicznym. Opiera się na dążeniu do opanowania kolejnych etapów rozwoju naśladujących fizjologiczny proces dojrzewania ruchowego dziecka. W terapii metodą NDT-BOBATH chodzi o sensomotoryczne czuciowo-ruchowe) uczenie się ruchu i spostrzegania. Spostrzeganie czuciowo-ruchowe realizowane jest przez: - skórę - przekazuje czucie bólu ucisku, temperatury -aparat ruchowy-przekazuje informacje dotyczące poczucia równowagi - prioprioreceptory stawów i mięśni (przekazują informacje o położeniu ciała)

15. Metoda kierowanego nauczania Peto Metoda ta służy usprawnianiu dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Jej cechą charakterystyczną jest połączenie w jedną całość usprawniania psychopedagogicznego, leczniczego oraz społecznego.

16. Metoda kierowanego nauczania Peto Usprawnianie polega na systematycznym pobudzaniu psychoruchowego rozwoju dziecka zakresie: - życia emocjonalnego, rozwoju osobowości i kontaktów społecznych • rozwoju mowy, porozumienia się gestem, • rysowania, czytania, pisania oraz rozwijania pojęć o otaczającym świecie. - kontroli postawy i ruchów lokomocyjnych, koordynacji wzrokowo-ruchowo-czuciowo-słuchowej - orientacji w czasie i przestrzeni oraz odczuwania własnego ciała

17. Rehabilitacja lecznicza jest to zorganizowane działanie, prowadzone w placówkach służby zdrowia zmierzające do: - przyspieszenia procesu powrotu pacjenta do zdrowia i sprawności - zapobiegania niekorzystnym następstwom długotrwałego unieruchomienia - zminimalizowania następstw przebytej choroby lub urazu

18. Program usprawniania dzieci z przepukliną oponowo-rdzeniową 1.Profilaktyka odleżyn i innych powikłań poprzez: •  właściwe układanie, • częsta zmiana pozycji, • ograniczenie stosowania wszelkich pomocy do usprawniania do 2 godzin.

19. 2.Zapobieganie lub zwalczanie zniekształceń osi kończyn dolnych • właściwe ułożenie tułowia i kończyn dolnych • układanie na brzuchu ( zapobiega przykurczowi zgięciowemu bioder), • unikanie przedwczesnego i zbyt długiego siedzenia, • stosowanie ciepła i masaży na stopy, • zabezpieczenie stóp odpowiednio przygotowanymi łuskami.

20. 3.Utrzymanie pełnego biernego ruchu w stawach przez wykonywanie w ciągu dnia ćwiczeń biernych 4. Kompensacyjne zwiększanie siły mięśniowej obręczy barkowej , tułowia i kończyn górnych. 5. Wzmacnianie nieporażonych mięśni poprzez pobudzanie czynnych mięśni różnymi bodźcami.

21. 6. Kształtowanie poczucia równowagi w różnych pozycjach w celu umożliwienia lokomocji. 7. Kształtowanie schematu ciała u dziecka pozbawionego różnych doznań czuciowych, kończyn dolnych w celu ułatwienia korzystania z zaopatrzenia ortopedycznego.  8. Odpowiednie zaopatrzenie ortopedyczne zabezpieczające przed deformacjami i kompensujące zniekształcenia.

22. Postępowanie rehabilitacyjne w poszczególnych okresach rozwoju dziecka I. Okres niemowlęcy • systematyczne wykonywanie ruchów biernych w możliwie pełnym zakresie, • leczenie stóp końsko-szpotawych poprzez stosowanie masażu i ćwiczeń redresyjnych, • metoda Vojty, • metoda NDT-Bobath.

23. Postępowanie rehabilitacyjne w poszczególnych okresach rozwoju dziecka Okres niemowlęcy • właściwa pielęgnacja, • zapewnienie prawidłowego ułożenia tułowia i kończyn dolnych, • profilaktyka przykurczów zgięciowych bioder,

24. Postępowanie rehabilitacyjne w poszczególnych okresach rozwoju dziecka II. Okres przedszkolny • wprowadzamy ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu i brzucha • ćwiczenia wzmacniające kończyn górnych pozwalające na posługiwanie się sprzętem pomocniczym w postaci kul, balkoników • przygotowanie do pionizacji i chodzenia • wyrabianie poczucia równowagi w różnych sytuacjach • bierna pionizacja • nauka chodzenia

25. Postępowanie rehabilitacyjne w poszczególnych okresach rozwoju dziecka III. Okres wczesnoszkolny • zwiększa się sprawność poruszania się z pomocą kul, • opanowanie umiejętności padania i podnoszenia się z ziemi • przechodzenia z łóżka na wózek inwalidzki • poznanie techniki jazdy na wózku różnych warunkach terenowych

26. Rehabilitacja społecznajest procesem, który zmierza doprzywrócenia samodzielności społecznej osobie , która z racji niepełnosprawności jest jej pozbawiona. Podstawowym jej celem jest: -przygotowanie rodziców, mieszkania, otoczenia - kontakty z rówieśnikami -kształtowanie postaw społeczeństwa -sport, turystyka, wypoczynek

27. Rehabilitacja zawodowajest to zorganizowane działaniezmierzające do przywrócenia osobie niepełnosprawnej zdolności do aktywności zawodowej. W przypadku dzieci możemy mówić o rehabilitacji pedagogiczno-zawodowej,która obejmuje : - kierowanie rozwojem psychoruchowym -wybór sposobu nauczania -szkolenie zawodowe, zatrudnienie