Symposium ‘De kwaliteit van de opleidingsschool leren kennen middels onderzoek’

1. Symposium‘De kwaliteit van de opleidingsschool leren kennen middels onderzoek’ Velon conferentie “Kennis maken” 31 maart 2008 Gerda Geerdink Martina van Uum Miranda Timmermans Bas van Lanen Ruud Klarus (voorzitter) Jan Folkert Deinum (referent)

2. Inleiding • Onderzoek 1: (W)Elke pabostudent naar een opleidingsschool ?/! • * Presentatie • * Vragen uit de zaal • * Reactie Referent • Onderzoek 2: De eigen kwaliteit van de opleidingsschool • * Presentatie • * Vragen uit de zaal • * Reactie Referent • Discussie met de zaal a.d.h.v. stellingen • Afronding Opzet Symposium

3. Opleidingsschool worden, in samenwerking met Pabo Arnhem van de HAN en KPCgroep • Vier basisscholen met vier totaal verschillende visies • Heterogeen opleidingsteam van 4 school- en 4 instituutsopleiders • Samen ontwikkelen van totale curriculum voor de opleidingsschool • Eerste jaars studenten: reguliere traject. • Tweede, derde en vierdejaars studenten: OiS-traject. • Studenten: drie dagen werkzaam op de school, twee dagen voor opleiding en voorbereiding. Dieptepilot De Basis

4. Velon conferentie “Kennis maken” 31 maart 2008 Gerda Geerdink Martina van Uum (W)Elke pabostudent naar een opleidingsschool ?/!Hoe ervaren verschillende pabostudenten eenopleidingsschool?

5. Aanleiding • Onderzoek bij de dieptepilot ‘Opleiden in de school’ van De Basis, organisatie voor openbaar primair onderwijs in Arnhem, Pabo Arnhem en de Faculteit Educatie (HAN). • Onderzoeksvraag: Is de opleidingsschool een geschikt traject voor mannelijke pabostudenten en voor pabostudenten die vwo als vooropleiding hebben? Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

6. Theoretisch kader • Te laag rendement voor minderheidsgroepen (jongens: 42.7; vwo-ers: 50.4; de anderen: 66.7) Niet door: gebrek aan cognitieve vermogens Niet door: verkeerde beroepskeuze Wel door: opleiding is te weinig op maat voor hen Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

7. Onderzoeksmodel Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

8. Opzet onderzoek: longitudinaal en kwalitatief • Onderzoeksgroep: 10 studenten • Studentfactoren: vragenlijsten • Opleidingsfactoren: vragenlijsten en curriculumevaluatie • Studieresultaten: studentvolgsysteem van de pabo Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

9. Resultaten studentfactoren, curriculumperceptie en studieresultaten in samenhang • Vwo-meisje • Zeer gemotiveerd voor het beroep • Wil veel leren over de ontwikkeling van kinderen • Scoort goed op de opleiding en in de stage • Eerst anderhalf jaar pabo, zeer teleurgesteld • Opleidingsschool: • Enthousiasme neemt na een half jaar af: • Toch minder theorie dan verwacht • Te veel doen voor de pabo (portfolio) • Theoretisch scoort ze nog steeds goed • Lesgeven is na een jaar onvoldoende Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

10. Resultaten studentfactoren, curriculumperceptie en studieresultaten in samenhang • Vwo-jongen • Gemotiveerd voor het beroep • Beroep leer je in de praktijk • Gesloten houding naar de opleiding • Scoort goed op de opleiding en in de stage • Opleidingsschool: Enthousiasme neemt na een half jaar af: • de begeleider kan hem niet begeleiden • zijn vakles wordt goed beoordeeld • krijgt geen credits omdat er geen bewijslast is • hij heeft niet aan schriftelijke toetsen meegedaan Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

11. Resultaten studentfactoren, curriculumperceptie en studieresultaten in samenhang • Havo-meisje • Gemotiveerd voor het beroep • Beroep leer je in de praktijk • Open houding naar de opleiding • Scoort gemiddeld op de opleiding en in de stage • Ze wil meer vanuit de praktijk leren • Opleidingsschool: Enthousiasme neemt na een half jaar toe: • ze weet nu waar ze aan toe is • ze scoort goed, haalt alles Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

12. Conclusies • Een opleidingsschool is niet vanzelfsprekend ideaal voor minderheidsgroepen. • Jongens en vwo-ers zijn minder tevreden. • Jongens • moeten meer overtuigd worden van het nut van theorie • hebben meer moeite met didactische werkwijze, begeleiding en toetsing • Vwo-instromers • willen meer theorie en minder doen Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

13. Dr. Gerda Geerdink - gerda.geerdink@han.nl Drs. Martina van Uum - martina.vanuum@han.nl Paper is te downloaden:www.gerdageerdink.nl Bedankt voor de belangstelling.Contact?

14. Velon conferentie “Kennis maken” 31 maart 2008 Miranda Timmermans Bas van Lanen Ruud Klarus Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

15. Onderzoeksvraag Wat is de eigen kwaliteit van de opleidingsschool? Deze hoofdvraag is opgedeeld in vier deelvragen: • Wat zijn de kwaliteitskenmerken van de opleidingsschool? • In welke mate worden deze kenmerken gezien als wenselijk voor de eigen ideale opleidingsschool? • In welke mate worden deze kenmerken ervaren als feitelijk aanwezig op de eigen opleidingsschool? • Wat zijn mogelijk kritische kenmerken die het verschil in kwaliteit van de opleidingsschool bepalen? Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

16. Onderzoeksopzet Theoriebeeld: Literatuurstudie Tussenopbrengst: Lijst met 32 kwaliteitskenmerken De onderzoeksaanpak Geoperationaliseerd Uitkomsten per school(locatie) Beeld beroepspraktijk: 16 Groepsinterviews 69 respondenten Welk belang geven betrokkenen in de school aan de kwaliteitskenmerken van de eigen opleidingsschool? Gewenste situatie Huidige situatie In welke mate vinden betrokkenen dat de kwaliteitskenmerken van de eigen opleidingsschool in de schoolpraktijk aanwezig zijn? Vragenlijst gebaseerd op de 32 kenmerken (afname april 2008) Welke kwaliteitskenmerken op de eigen opleidingsschool verdienen extra aandacht in de toekomst? Discrepantie Onderzoeksbrede uitkomsten Zijn er grote verschillen t.a.v. de bovenstaande vragen wat betreft de scholen en de scholengroepen? Benchmarking Validering en terugkoppeling o.a. door resonansgroepen, onderzoeksgroep, feedback interne en externe betrokkenen, afname vragenlijst enz. Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

17. Absolute kwaliteit Statisch Bepaald aantal kenmerken dominant Bepaald door de producenten Vaste normen Kwaliteitsdienst beslist Relatieve kwaliteit Dynamisch Vele aspecten spelen mee Bepaald door de gebruikers Veranderende en stijgende kwaliteitseisen Iedereen draagt bij tot kwaliteit (zaak van iedereen) Wat is kwaliteit? school x studenten school y leraren Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

18. Het model (theorie) leren van leraren in opleiding leren van leraren leren van leerlingen Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

19. Wat noemt de beroepspraktijk? Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

20. De kwaliteitskenmerken • Meest genoemde kenmerken • Opvallend weinig genoemde kenmerken in de categorie ‘leren van leraren in opleiding’ • Kenmerken later toegevoegd op basis van literatuur Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

21. Zelfanalyse-instrument • Vanuit de kenmerkenlijst is een conceptvragenlijst ontwikkeld  Deze is voorgelegd aan de resonansgroepen, externe deskundigen en de onderzoeksgroep van De Basis. • De vragenlijst wordt ingevuld door:  Directeur  Leraar  Opleiders in de school  SLB-er  Mentor  Student • Doel: Vergelijking tussen dat wat men belangrijk vindt t.a.v. het opleiden in de school (gewenste situatie) en dat wat er gebeurt op school (feitelijke situatie) Onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool

22. Miranda Timmermans Miranda.Timmeramsn@han.nl Bas van Lanen Bas.vanLanen@han.nl Ruud Klarus Ruud.Klarus@han.nl Bedankt voor de belangstelling.Contact?