تهيه كننده : محمدرضا سليمانفلاح JICO7@LYCOS.COM

1. كنترل كيفيت تهيه كننده : محمدرضا سليمانفلاح JICO7@LYCOS.COM

2. در آغاز هيچ نبود ،كلمه بود و آن كلمه خدا بود به نام او فصل اول : مروري بر تاريخچه كيفيت فصل دوم : بازرسي فصل سوم : كنترل كيفيت فصل چهارم : كنترل كيفيت آماري فصل پنجم : طرح نمونه گيري بمنظور پذيرش واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت منابع و مراجع خروج زمستان 80

3. مروري بر تاريخچه رشد كنترل كيفيت Iso 9000 سطوح مديريت كيفيت جامع كيفيت جامع آماري بازرسي Internatinal standard organization سر كارگر اپراتور 1900 1908 1927 1960 1980 ……..

4. فصل دوم : بــــازرسي 1- تعين مشخصات لازم و روشهاي اندازه گيري براي بازرسي 2- تحقيق پيرامون ميزان مطابقت توليد با مشخصات طراحي شده 3- ارتباط اطلاعاتي با مسئولان ايجاد تصحيحات لازم در فرآيند توليد تعريف بازرسي • بطور كلي فرآيند بازرسي را مي توان به عنوان عملياتي كه وظايف آن عبارت است از : • تعريف نمود. بازرسي و كنترل كيفيت • اصولا بايد تمايز بسيار روشني ميان بازرسي و كنترل كيفيت قائل شد ، چرا كه بازرسي مقايسه مشخصه ها با استانداردهاي تعين شده است ، در حالي كه كنترل كيفيت با هر وظيفه اي كه به بهبود كيفيت محصولات توليدي كمك كند ارتباط دارد. به عبارت ديگر كنترل كيفيت كليه وظايف يا فعاليتهاي لازم جهت تحقق اهداف كيفيتي شركت را در بر ميگيرد اهداف بازرسي 1- جستجو وكشف ضايعات به محض وقوع در فرآيند 2- كشف مسيرهايي از فرآيند كه منجر به ايجاد نقص مي شوند 3- تصديق توانايي ماشين و يا كارگر در انجام مناسب عمليات 4- نشان دادن وضعيت فرآيند 5- جدا كردن قطعات معيوب از فرآيند توليد جهت جلوگيري از صرف هزينه هاي حمل و نقل يا عمليات مراحل بعد 6- جدا كردن قطعا معيوب براي پيشگيري از عملكرد ضعيف محصول نهايي 7- اگاه ساختن كليه سطوح مديريت از عملكرد واحدهاي توليدي 8- تهيه سوابق و اطلاعات براي مديريت به منظور ايجاد شرايط مناسب جهت مطالعه و تصحيح عملكرد ضعيف 9- تهيه سوابق و اطلاعات لازم براي كنترل موجودي و برنامه ريزي محصول 10- تهيه سوابق و گزارشات براي ارزيابي ماشين آلات يا كارگران توليدي

5. محدوده بازرسي مراحل و يا سطوح متعددي در اجراي بازرسي وجود دارد . اين موارد ممكن است در حالت كلي شامل بازرسي دريافت ، بازرسي پيش از توليد ، بازرسي حين توليد و آزمايش محصول شود . ضمنا امكان دارد كه اين فعاليتها كاملا مستقل از از يكديگر و يا جزئي از يكسري وظايف باشد . وجه تمايز اين دو حالت ارتباط سازماني يا فيزيكي نمي باشد ، بلكه تفاوت در اهداف و مقاصد است. سازماندهي بازرسي - موقعيت در سازمان كارخانه موقعيت بخش بازرسي در هر سازمان بستگي به عوامل نشير وسعت ، توليدات اصلي و نوع عمليات آن سازمان دارد . اين عوامل همچنين محدوده وظايف بخش كنترل كيفيت و ماهيت فرآيند بازرسي را مشخص مي كند. - شرح وظايف بازرسي اهداف بازرسي از جايي به جاي ديگر تغييرات اساسي ميكند . به همين دليل نحو مسئوليتها نيز بر طبق اهداف تغيير مي كند. بخش بازرسي جهت انجام وظايف خود نياز به برقراري روشها و سياستهاي لازم دارد. بايد تصميم گرفته شود كه چه چيزي بازرسي شود ؟ كجا بازرسي شود ؟ چگونه ...؟ ............... - سطح اختيارات بازرسي - سازماندهي بخش بازرسي

6. چارت وظايف بخش بازرسي بخش بازرسي آزمايش اجراء تحليل دريافت ساخت زير مونتاژ مونتاژ نهايي آزمايشات پذيرش حمل ونقل كالا قطعات آمادي ابزارو تجهيزات فرامين اندازه گيري برنامه ريزي سازماندهي روشها پرسنلي زمانبندي آموزش سوابق بايگاني آمار تحقيقات نتايج و گزارشات آزمايشها فرآيندها استانداردها ضايعات ارتباطات روشها

7. جمع هزينه نقص هزينه هاي كيفيت پيشگيري و ارزيابي نسبت ضايعات هزينه هاي بازرسي هر هزينه اي كه صرف انجام وظايف بازرسي شود مانند وظايف كنترل كيفيت و يا بازرسيها ، هزينه هاي بازرسي محسوب ميشود.البته براي محاسبه هزينه هاي بازرسي سوابق كامل ودقيقي مورد نياز ميباشد به طور كلي هزينه هاي بازرسي به دو دسته ، هزينه هاي نقص كيفيت و هزينه هاي ارزيابي و پيشگيري تقسيم ميشود. سيستم هاي بازرسي 1- بازرسي سيار 2- بازرسي متمركز 3- سيستم هاي مركب در سيستم بازرسي سيار نياز به بازرساني دارد كه در محوطه توليد حركت كنند و قطعات موجود در ايستگاههاي كاري را كنترل كنند. در بازرسي متمركز بازرسان و ابزار بازرسي در محلي كه امور بازرسي انجام ميشود مجتمع ميشوند . سيستم مركب نيز همانطور كه از اسمش پيداست تلفيقي از دو سيستم اول و دوم ميباشد. مزايا و معايب بازرسي سيار : مزايا 1- معايب خيلي زود مشخص مي شودو اين امر فرصت لازم جهت تصحيح را به همراه دارد. 2- بازرس توانايي تشخيص خطاهاي غير معمول ماشين آلات را پيدا كرده و پراكندگي از حالت نرمال را سريعا تشخيص ميدهد. 3- به عنوان نتايج حاصل از آشنايي بازرس با كارهاي مختلف ، وي زمان كمتري را صرف كنترل مشخصه هايي كه به ندرت معيوب ميشوند، ميكند.

8. 4- حمل و نقل مواد به ايستگاه بازرسي متمركز و اختصاص فضاي بيش از حد به چنين ايستگاهي ممكن است حذف گردد. معايب 1- فقدان ابزار بازرسي پيشرفته و يا محيط مناسب ممكن است امور بازرسي را مختل كند. 2- بازرس از طرف كارگر يا سر كارگر توليد جهت تاييد نمودن قطعات تحت فشار روحي قرار ميگيرد. 3- بازرس سيار به علت انجام امور محوله از ساير بازرسان و سرپرست خودجدا ميشود، در صورتي كه شايد جهت انجام امورات محوله نياز به حمايت معنوي داشته باشد. 4- از آنجا كه شايد بازرس قادر به علامت گذاري قطعات معيوب نباشد ، قطعات معيوب بين قطعات سالم جا زده شده باشد و به مراحل بعدي توليد راه يابند كه موجب صرف هزينه هاي اضافي ميشود. مزايا و معايب بازرسي متمركز : مزايا 1- ابزار دقيق و پيشرفته تري ميتواند مورد استفاده قرار گيرد. 2- امكان برقراري ارتباطات مناسب بين بازرسان و سرپرست بازرسي 3- ثبت ونگهداري سوابق ساده تر ميشود. 4- اعمال فشار رواني از طرف كارگر و سر كارگر توليد به حداقل خود ميرسد. 5- نياز به استفاده بازرسان ماهر كاهش ميابد.

9. فصل سوم : كنترل كيفيت تعريف كيفيت كيفيت صفات و مشخصاتي كه يك محصول در ارتباط با برآوردن مشخصي از يك گروه مصرف كننده دارا مي باشد. تعريف كنترل عبارت است از مجموعه عملياتي شامل اندازه گيري يا آزمايشهايي كه بر روي يك فرآورده انجام گيرد تا مشخص شود تا مشخصات ويژگيهاي آن فرآورده با مشخصات استانداردها مطابقت داشته باشد. در سيستم كنترل كيفيت، كنترل داراي وظايف ديگري هم است : 1- تعيين منبع يا عامل بوجود آورنده نقص يا اشكال 2- برطرف كردن منبع يا عامل بوجود آورنده اشكال 3- پيش بيني هاي لازم براي جلوگيري از ظاهر شدن منبع ياعامل بوجود آورنده اشكال تعريف كنترل كيفيت مجموعه اي از عملياتي (برنامه ريزي، هماهنگي و اجرا) است كه جهت نگهداري و يا بهبود كيفيت و تو ليد در سطحي بسيار اقتصادي انجام شود بنحوي كه رضايت مصرف كننده را داشته باشد. جوانب مورد نظر در كنترل كيفيت - كيفيت طرح QUALITY OF DESIGN عبارت است از كيفيتي كه توليد كننده تصميم دارد به مصرف كننده عرضه كند. (نقشه ها، جداول، فرم ها، تركيب مواد يا آلياژها و ….)

10. - كيفيت انطباق QUALITY OF CONFORMANCE درجه هم سويي محصول با مشخصات استاندارد و معيارهاي تعيين شده براي ساخت آن محصول است به بيان ديگر ميزان تطبيق كيفيت محصولات توليد شده در فرآيند توليد در با مشخصات كيفيت طرح است. -كيفيت عملكرد QUALITY OF PERFORMANCE P=F(D*C) اگر كنترل طرح و كنترل تطبيق را افزايش دهيم در نتيجه كنترل عملكرد افزايش خواهد يافت. وظايف عمده مديريت كيفيت 1- كنترل كيفيت QUALITY CONTORAL 2- تضمين كيفيت QUALITY ASSURANCE 3- خط مشي كيفيت QUALITY PLOICY 4- برنامه ريزي كيفيت QUALITY PLANNING 5- به سازي كيفيت QUALITY IMPROVEMENT 6- سيستم كيفيت QUALITY SYSTEM عوامل اساسي و مؤثر در كيفيت 1- بازار MARKET 2- پول (سرمايه) MONEY 3- مديريت MANAGEMENT

11. 4- نيروي كار MEN 5- ايجاد انگيزه MOTIVATION 6- مواد اوليه MATERIAL 7- ماشين آلات MACHINE & MACHINZATION 8- روشهاي اطلاعاتي جديد MODERN IFORMATION 9- برآوردن تمامي نيازهاي محصول MOUNTING PROUDUCT REQUIREMENT چگونگي ايجاد كيفيت 1- بررسي بازار الف- شناسائي گروه مصرف كننده ب - تعيين نيازهاي خالص اين گروه مصرف كننده ج - شناسائي و تعيين مشخصات عمده مورد نياز در رابطه با محصول 2- طراحي محصول الف- طرح نمونه ب - نمونه سازي ج - آرايش نمونه د - تأييد نمونه 3- طراحي فرآيند الف- انتخاب تكنولوژي ب - طرح استقرار ج - طراحي ابزار و قالبها د - ساخت ابزار و قالبها و- انتخاب نيروي انساني ن - سيستم حمل و نقل ي - تهيه مواداوليه 4- پياده كردن طرح فرآيند الف- نصب ماشين آلات ب - مرحله راه اندازي بصورت آزمايشي ج - نيروي انساني براي نصب

12. دسته بندي فعاليتهاي كنترل كيفيت بخش اول مهندسي (طراحي) كنترل كيفيت 1- تعيين هدفهاي كلي در ارتباط با كيفيت 2- تعيين مشخصات كلي محصول 3- بررسي طرح هاي جديد و تجديد نظر شده از نظر كيفيت 4- بررسي نمونه تهيه شده بعد از طراحي و آزمايش آن 5- همكاري در تعيين دستورالعمل هاي كارگاهي از نظر كيفيت 6- همكاري در تعيين مشخصات و ويژگيهاي مواد، قطعات نيمه ساخته و محصول كامل 7- مشخص كردن روشهاي كنترل مواد و قطعات خريداري شده 8- طراحي روشهايي براي كنترل فرآيند و كنترل محصول در مقاطع مختلف 9- همكاري در مشخص كردن ماشين آلات و وسايلي كه مستقيماً در كيفيت مؤثرند و نحوه كنترل آنها 10- كمك به تعيين روشهايي براي تعمير و نگهداري پيشگيرانه در موقعي كه عملكرد تجهيزات به كيفيت محصول ارتباط دارد 11- طراحي روش براي مطالعات تعيين قدرت فرآيند در ارتباط با كيفيت 12-همكاري در رفع اشكالات درارتباط باكيفيت توسط اقدامات اصلاحي 13- تهيه دستورالعمل نظام كنترل كيفيت 14- ايجاد نظام اطلاعاتي 15- طراحي و توسعه برنامه هاي جهت دار كنترل كيفيت براي افراد عملياتي جهت درك فرآيندها، برنامه ها، اهداف و طرحهاي كنترل كيفيت 16- بررسي شكايات مصرف كنندگان در ارتباط با كيفيت 17- همكاري در تهيه بروشورها و نشرياتي كه سيستم كيفيت را مطرح و منافع مشتري را از خريد محصولات با كيفيت تشريح مي كند

13. 18- بررسي هزينه هاي كيفيت 19- همكاري فني براي حل مسائل مهم كيفيت 20- تهيه گزارش در ارتباط با كيفيت براي مديران بخش دوم مهندسي ابزار و وسايل اندازه گيري 1- طرح و ساخت وسايل اندازه گيري 2- انتخاب وسايل اندازه گيري 3- خودكار كردن فرآيند اندازه گيري در صورت امكان و ادغام وسايل اندازه گيري در تجهيزات توليد 4- كاليبراسيون وسايل اندازه گيري بخش سوم كنترل فرآيند 1- پياده كردن روشهاي كنترل كيفيت طراحي شده 2- بررسي مداوم روشهاي كنترل كيفيت فرآيند توليد و كارائي آنها 3- تفهيم روشهاي كنترل كيفيت به افراد كارگاهها 4- حفظ استانداردهاي كيفيتي و بهبود آنها 5- اطمينان از اجراي روشهاي كنترل كيفيت 6- رفع اشكالات در ارتباط با كيفيت 7- سعي در كم كردن هزينه هاي كيفيت 8- انجام آزمايشها و اندازه گيري هاي لازم 9- همكاري در مشخص كردن بهترين نحوه استفاده از توليد رد شده در بازرسي 10- در ارتباط بودن با قسمت فروش براي اطلاع داشتن از اشكالات كيفيتي از نظر مصرف كننده 11- بررسي محصول رد شده از نظر مصرف كننده براي بدست آوردن اشكالات موجود در كالا

14. 12- همكاري در بهبود فعاليتها قسمت هاي خدمات بعد از فروش در ارتباط با كيفيت 13- بررسي اينكه تمام ماشين آلات و ابزار و وسايل كمكي خريداري شده داراي قدرت كافي از نظر كيفيت مي باشد 14- تعيين قدرت فرآيند در ارتباط با كيفيت 15- تماس مداوم با فروشندگان مواد اوليه و قطعات، بررسي امكانات آنان و كمكي به اين فروشندگان براي بهبود كيفيت 16- جمع آوري و نگهداري اطلاعات در ارتباط با كيفيت 17- سعي در ايجاد و بهبود حس اهميت دادن به بهبود كيفيت در كاركنان شركت 18- بهبود روشهاي اندازه گيري 19- ايجاد ايمني در استفاده از كنترل كيفيت فرآيند توليد 20- اجراي روشهاي تشخيص و پياده كردن عمليات اصلاحي بخش چهارم بازرسي و اندازه گيري 1- برنامه ريزي، بازرسي و اندازه گيري متناسب با نرخ توليد 2- بازرسي مواد اوليه و قطعات خريداري شده مطابق روشهاي تعيين شده 3- بازرسي مراحل توليد مطابق روش هاي طراحي شده 4- بازرسي محصول نهايي 5- مميزي محصول و روشها در مقاطع مختلف 6- نگهداري و به هنگام در آوردن نتايج بازرسي 7- آموزش بازرسان

15. نظام كنترل كيفيت شبكه اي از روشها، دستورالعمل ها و اطلاعات فني و اداري كه لازم است به كارگرفته شود تا محصول با كيفيت توليد شود 2- زير نظام مديريت كنترل كيفيت 1- سياستهاي كيفيتي 2- مسؤليتهاي در ارتباط با كيفيت 3- سازمان واحد كنترل كيفيت 4- شرح وظايف براي پستهاي سازماني 5- روشهاي حسابداري و هزينه يابي در ارتباط با كيفيت 6- روش ايجاد نظام كنترل كيفيت 7- مميزي كنترل كيفيت در سطح كلي 8- نظام نامه كنترل كيفيت زير نظام هاي نظام كنترل كيفيت 1- زير نظام مديريت كنترل كيفيت 2- زير نظام بررسي كيفيت قبل از توليد 3- زير نظام برنامه ريزي كيفيت محصول و فرآيند توليد 4- زير نظام برنامه ريزي سنجش و كنترل كيفيت مواد و قطعات خريداري شده 5- زير نظام سنجش و كنترل كيفيت محصول و فرآيند توليد 6- زير نظام جمع آوري و بازگشت اطلاعات 7- زير نظام وسايل و روشهاي اندازه گيري 8- زير نظام آموزش و ارتقاء قابليتهاي انساني 9- زير نظام خدمات كيفيتي بعد از فروش 10- زير نظام مطالعات و بررسي هاي ويژه 3- زير نظام برنامه ريزي كيفيت محصول و فرآيند توليد 1- روش تعيين مشخصه هاي كيفيتي كه بايستي اندازه گيري شود 2- نحوه تعيين روش بازرسي 3- نحوه تعيين نيازهاي نيروي انساني 4- نحوه تعيين جريان كار 5- نحوه تعيين روشهاي مميزي 1-زير نظام بررسي كيفيت قبل از توليد 1-نحوه شناخت نيازهاي كيفيتي مصرف كننده و جمع آوري نظرات آنها 2- مراحل تهيه طرح يا تغيير طرح 3- نحوه بررسي كيفيت طرح 4-نحوه تعيين مشخصات فني و تعيين اهميت نسبي آنها و توزيع اطلاعات 5- نحوه تصويب طرح

16. 4- زير نظام برنامه ريزي سنجش و كنترل كيفيت مواد و قطعات خريداري شده 1- تعيين مشخصه هاي كه بايستي اندازه گيري شود 2- تعيين روشهاي بازرسي 3- نحوه انتقال كليه خواسته هاي كيفيتي به فروشنده 4- نحوه بررسي قابليتهاي كيفيتي و امكانات توليدي فروشنده 5- نحوه اطمينان از اينكه فروشنده كيفيت مواد و قطعات خود را بررسي كرده و تضمين مي نمايد 6- مدارك بازرسي كه بايد همراه مواد و قطعات باشد 7- نحوه بررسي همبستگي بين نتايج بازرسي فروشنده و خريدار 8- نحوه ادامه خدمات فني، كيفيتي و … به فروشندگان 5- زير نظام سنجش و كنترل كيفيت محصول و فرآيند توليد 1- نحوه انتقال مشخصات فني و اهميت نسبي آنها به كارگاهها 2- دستوالعمل اندازه گيري و بازرسي هايي كه توسط افراد توليد انجام مي شود 3- دستوالعمل اندازه گيري و بازرسي هايي كه توسط افراد كنترل كيفيت انجام مي شود 4- نحوه كاليبراسيون وسايل اندازه گيري 5- نحوه بررسي كيفيت توسط واحدكنترل كيفيت در خط توليد 6- نحوه انجام مميزي روشهاي توليد و كنترل كيفيت 7- دستورالعمل بازرسي نهايي 8- نحوه مميزي محصول در مقاطع مختلف 9- نحوه بررسي و تجزيه و تحليل مواد و قطعات خارج از استاندارد 10- مشخص كردن مسيرهايي كه مواد و قطعات طي مي كنند 11- نحوه بررسي كارائي كنترل كيفيت 12- نحوه كنترل فعاليتهاي تعميرات و نگهداري 13- نحوه بررسي و تجزيه و تحليل شكايات مصرف كننده 14- نحوه استفاده از نمودارهاي كنترل 15- نحوه بررسي دوره اي مدارك فني جهت اطمينان از صحت آنها 16- نحوه تشخيص و برنامه ريزي و اجراي عمليات اصلاحي

17. 7- زير نظام وسايل و روشهاي اندازه گيري 1- نحوه طراحي و تهيه و يا ساخت وسايل اندازه گيري 2- نحوه مشخص كردن مشخصات فني وسايل اندازه گيري و وسايل آزمايشگاهي 3- نحوه تهيه دستورالعمل هاي اندازه گيري 4-نحوه برنامه ريزي كاليبراسيون و تعمير و نگهداري وسايل اندازه گيري 6- زير نظام جمع آوري و بازگشت اطلاعات 1- نحوه برنامه ريزي زير نظام جمع آوري و بازگشت اطلاعات 2- نحوه بررسي نيازهاي اطلاعاتي واحدهاي مختلف و تعيين گزارشهايي كه بايد تهيه شود 3- نحوه جمع آوري داده ها، دسته بندي و تجزيه وتحليل آنها جهت تهيه گزارش 4- نحوه بررسي دوره اي نظام اطلاعاتي 9- زير نظام خدمات كيفيتي بعد از فروش 1- روش پاسخ گويي به شكايات كيفيتي مصرف كننده 2- نحوه بررسي تعهدات دوره ضمانت و نحوه اجراي آن 3- نحوه مميزي روش نگهداري محصول در انبارهاي اداره فروش قبل از تحويل به مصرف كننده 4- بررسي كميت و كيفيت كار تعميرگاهها 5- نحوه بررسي كيفيت كار تأمين لوازم يدكي 6- نحوه بررسي دستورالعمل هاي استفاده و نگهداري محصول 7-نحوه بررسي دستورالعملهاي تعمير براي تعميرگاههاوتجديدنظر در آنها 8- نحوه جمع آوري اطلاعات مربوط به نقص هاي محصول در دست مصرف كننده 9-نحوه جمع آوري اطلاعات مربوط به تعميرات تعميرگاهها و لوازم يدكي 10- نحوه مقايسه كيفيت محصول با محصول هاي رقيب 11- نحوه بررسي تعمير پذيري 8- زير نظام آموزش و ارتقاء قابليتهاي نيروي انساني 1- روش برنامه ريزي آموزش 2- روش تعيين دانش مورد نياز شغل 3- روش تعيين نيازهاي آموزشي 4- روش ارائه دوره هاي آموزشي 5- روش آموزش ضمن كار 6- روش دخالت دادن كيفيت در سيستم هاي پاداش مالي 7- روش سنجش كيفيت كار فرد يا گروه 8- روش شركت دادن افراد در تعيين هدفهاي كيفيتي 9- روش سنجش كارايي نظام آموزش

18. خروجي ورودي عمليات اندازه گيري وضعيت موجود تنظيم مقايسه وضعيت استادارد 10- زير نظام مطالعات و بررسي هاي ويژه 1- روش تشخيص مشكلات كيفيتي 2- روش برنامه ريزي و اجراي اقدامات اصلاحي اساسي 3- روش مشخص كردن بهترين تنظيم فرآيند با در نظر گرفتن همبستگي مشخصه كيفيتي با آنچه كه تنظيم مي گردد 4- روش بررسي مواد، روشها، فرآيند جديد و تأثيرآن بر روي كيفيت 5- روش بررسي قسمت هايي از فرآيند كه داراي ضايعات بالا هستند 6- روش تقسيم تلورانسها 7- روش انجام سنجش قدرت فرآيند توليد در ارتباط با كيفيت سيكل كنترل 1- تعيين استاندارد براي سيستم 2- اندازه گيري وضع موجود سيستم 3- تجزيه و تحليل 4- بازگشت اطلاعات براي تصميم گيري 5- اطلاعات اصلاحي

19. بررسي ديناميكي سيتم كنترل كيفيت a b اگر عامل a را در جهتي تحريك كنيم و عامل b را هم در همان حهت تحريك شد رابطه علت و معمولي مثبت داريم و بالعكس اگر عامل a را درجهتي تحريك كنيم و عامل b در حهت ديگر تحريك شود رابطه علت ومعلولي منفي است . + a b - a b حلقه هاي علت معلولي اگر عامل a را در جهتي تحريك كنيم و و اين تحريك تا زمانيكه به آخر برسد (يعني دوباره به a برگردد) و تاثير آن عامل را افزايش دهد ، حلقه علت ومعلولي مثبت داريم، و اگر برعكس باشد حلقه علت و معلولي منفي داريم. + كيفيت محصول مطلوبت كالا در نظر مصرف كننده + قيمت تمام شده هزينه توليد ــ قيمت تمام شده مطلوبت كالا در نظر مصرف كننده در حلقه ها اگر تعداد منفي ها زوج بود حلقه مثبت است و اگر اين تعداد فرد بود حلقه ها منفي خواهند بود . حلقه هاي مثبت رشد بوجود مي آورند حلقه هاي منفي مانع رشد

20. فصل چهارم : كنترل كيفيت آماري كنترل كيفيت آماري الف) فعاليت هاي تعيين كننده كيفيت طرح ب ) فعاليت هاي تعيين كننده كيفيت اجرائي سؤال 1) آيا مشخصه هاي كيفيتي كه اين عمل توليدي در روي محصول ايجاد مي كند مطابق طرح است؟ سؤال 2) آيا آنچه كه تا به حال انجام شده است مطابق مشخصه هاي فني است؟ براي پاسخ گويي به سؤال يك از نمودارهاي كنترل استفاده مي كنيم CONTORAL CHARTS براي پاسخ گويي به سؤال دو از تئوري رد و قبول محصول توسط نمونه گيري استفاده مي كنيم . ACCEPTANCE SAMPLING PLANS دسته بندي انواع علل 1- علل تصادفي RANDON CAUSES مجموعه عللي كه روي اندازة مشخصه فني اثر مي گذارند كه آنها را نمي شناسيم يا نمي توانيم آنها را به علل ديگري ربط دهيم با وجودي كه ما سعي در مشخص نگه داشتن عوامل تأثير گذارنده روي قطعه كار داريم. 2- علل غير تصادفي ASSIGNABLE CAUSES مجموعه عللي كه مي توان آنها را به علل خاصي ربط داد كه معمولاً در يك فرآيند قابل كنترل و تغيير هستند كه در دو حالت است : 1- در جهت مثبت (شناسايي عوامل، حفظ و تثبيت) 2- در جهت منفي (شناسايي عوامل، حذف از سيستم)

21. L.S.L U.S.L X مقدار مشخصه انواع نمودارهاي كنترل 1- نمودارهاي كنترل براي مشخصه هاي پيوسته 2- نمودارهاي كنترل براي نسبت (درصد) ناقص 3- نمودارهاي كنترل براي تعداد نقص نمودارهاي كنترل براي مشخصه هاي پيوسته از نظر سادگي، در ابتدائ براي محصول مورد نظر فقط يك مشخصه پيوسته x فرض كنيد. اين مشخصه x توسط فرآيند روي محصول بوجود مي آيد. در ارتباط با مشخصه هاي كيفيتي، سه حالت براي حدود فني مي توان در نظر گرفت : حد پايين مشخصه (LOWER SPECIFICATON LIMIT (L.S.L حد بالا مشخصه (UPPER SPECIFICATON LIMIT (U.S.L سئوال 1- آيا همگي قطعات مطابق اين مشخصات است؟ 2- چگونه به شرايطي برسيم كه بتوانيم طبق آن محصول مورد نظر را مطابق مشخصه هاي خواسته شده توليد كنيم؟ 3- چگونه اين شرايط را طي زمان حفظ كنيم؟ مشخصه زمان

22. درصد ناقص A B C D E F G نقص نمودار پارتو نمودار پارتو ، نمودار ميله اي است كه علت مشكلات بوجود آمده را با فراواني آن مقايسه ميكند. نام اين نمودار از نام ويلفرد پارتو دانشمند علوم اجتماعي گرفته شده است . وي معتقد است در بعضي جوامع ، اكثريت ثروت در اختيار درصد كمي از مردم است. مهندسين كيفيت نيز بر اين باورند كه مشاهده نقصها از توزيع پارتو مشابهي پيروي ميكند . به عبارت ديگر درصد زيادي از نقصها و مشكلات ناشي از درصد كمي ،علل و عوامل اصلي ميباشد يعني اگر چه براي مشكلات موجود علل بسيار زيادي مي تواند وجود داشته باشد ولي تعداد كمي از اين علل اهميت داشته و بارفع آنه ميتوان بخش اعظمي از مشكلات را حل نمود. - يك محصول - مشخصات فني محصول - فرآيند توليد روش - مشخص كردن تعداد نقص ها - مشخص كردن اينكه هر محصول ناقص به علت چه مشخصه اي است - اطلاعات را بر حسب درصد ناقص بترتيب نزولي مرتب كنيد نمودار علت و معلول (نمودار استخوان ماهي) CAUSE AND EFFECT در مورد يك محصول ناقص بودن آن را به علل خاصي مرتبط نمود حال اگر تجزيه و تحليل كنيم كه اين نقص به چه علتي بوجود آمده است نمودار زير بدست مي آيد.

23. ابزار كمكي مواد اوليه آلياژ قالبها قيد وبستها عمليات حرارتي لنگ بودن عدم تنظيم سه نظام كارگاه B انگيزه آموزش ميز راهنما ماشين آلات نيروي انساني

24. مقايسه نمودارهاي كنترل 1- بدون آموزش قابل فهم نيست 2- ممكن است بين حدود كنترل و تولرانس اشتباه شود. 3- براي داده هاي وصفي قابل استفاده نيست. 1- بيشترين بهره برداري از اطلاعات 2- اطلاعات دقيقي از ميانگين و پراكندگي فرآيند براي كنترل هر مشخصه بوجود مي آورد كمي اندازه يك مشخصه كنترل هر مشخصه 1- غالبا اطلاعات در بخش بازرسي موجود است 2- فهم آن آسان است 3- تصوير كلي از كيفيت به دست مي دهد 1- نمي تواند اطلاعات دقيقي براي كنترل هر مشخصه فراهم كند. 2- نمي تواند درجه خرابي در اقلام محصول را تشخيص دهد. وصفي تعداداقلام خراب محصول كنترل كلي نسبت ضايعات وصفي تعداد نقص در واحد محصول ضمن داشتن همه مزاياي نمودار معياري از درجه خرابي را نيز فراهم مي كند.P كنترل تعداد كل نقص در واحد محصول نمي تواند اطلاعات دقيقي براي كنترل هر مشخصه فراهم كند.

25. هفت ابزار كنترل كيفي 1- نمودار استخوان ماهي (علت و معلول) 4- هيستوگرام 3- نمودار جريان توليد(فلوچارت) 2- نمودار پارتو 6- نمودار كنترل 7-نمودار همبستگي 5- نمودار روند

26. واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت

27. واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت

28. واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت

29. واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت

30. واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت

31. واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت

32. منابع و مراجع 1- كنترل كيفيت ترجمه و تاليف : گروه مهندسي صنايع دانشگاه صنعتي شريف 2-كنترل كيفيت آماري تاليف : دكتر محمد تقي فلطمي قمي 3- كنترل كيفيت تاليف : دكتر كاضم نقندريان 4-كنترل آماري فرآيند تاليف : دكتر مسعود منصوري استاد دانشگاه فرزنو كاليفرنياترجمه و تدوين : مهندس نيكا دستور نيكو 5- CARSON.BOLZ.YOUNG : ‘ PRODUCTION HANDBOOK , ‘3TH ED.,JOHN WILEY AND SONS , NEW YORK,1972 6- GUPTA R.C. , STATISTICAL QUALITY CONTROL , NAI SARAK , DELHI , KHANA PUBLISHERS , 1983. 7-DUNCAN A. J. , QUALITY CONTROL AND INDUSTRIAL STATISTICS , HOMEWOOD ,ILLINOIS,IRWIN , 1986

33. P تمرين_ نمودار اطلاعات زير در مورد محصول داده شده است. نمودار P را براي آن رسم كنيد و توضيح دهيد.(سي نمونه پنجاه تايي) = 0.4102 = 0.2313 = 0.0524

34. = 0.4102 = 0.2313 = 0.0524 پس از ترسيم نمودار مشخص ميشود كه نقاط 15 و 23 خارج از حدود كنترل هستند . براي يافتن علل قابل تشخيص در ارتباط با نقاط 15 و 23 بررسي صورت ميگيرد . اين علل پيدا شده و تصحيح ميشوند . بنابر اين ميتوانيم اين نقاط را حذف كرده بار ديگر نمودار را رسم كنيم. حدود جديد : = 0.3893 = 0.2150 = 0.0407

35. C= 516/26=19.85 C= ( تعداد نمونه ها / تعداد كل نقصها ) تمرين – نمودار C تعداد نقصها در 100 مدار چاپي ،26 نمونه 100 تايي برداشته ايم UCL = 33.22 LCL = 6.48 براي نقاط خارج نمودار مثل نمودار P عمل مي كنيم و حدود جديد را به دست مي آوريم

36. تمرين – نمودار U 20 بار نمونه گيري كرده ايم و نمونه ها 5 تايي هستند. اطلاعات در جدول زير داده شده است UCL = 3.79 U = 1.93 ( تعداد نقصها / n ) LCL = 0.07

37. فصل پنجم : طرح نمونه گيري بمنظور پذيرش نمونه گيري جهت پذيرش • نمونه گيري به منظور پذيرش يك بخش عمده كنترل كيفيت آماري ميباشد.سه جنبه نمونه گيري به منظور پذيرش مورد بحث ميباشد: • 1- از نمونه گيري به منظور پذيرش براي تعين وضعيت بهر(قبول يا رد بودن آن) استفاده ميشود نه براي برآورد كردن كيفيت • 2-طرحهاي نمونه گيري به منظور پذيرش ، مستقيما يك وسيله كنترل كيفيت نميباشند . نمونه گيري به منظور پذيرش تنها بهرها (جمعيت) را ميپذيرد يا رد ميكند حتي اگر،كيفيت همه بهرها يكسان باشد طرح نمونه گيري بعضي از بهرها را ميپذيرد و بقيه را رد ميكند بدون آنكه كيفيت بهرهاي پذيرفته شده بهتر از كيفيت بهرهاي رد شده باشد . • 3- موثرترين استفاده از طرحهاي نمونه گيري به منظور پذيرش بعنوان يكيله بازرسي ، كسب اطمينان از كيفيت محصول يك فرآيند توليد است. • انواع طرحهاي نمونه گيري • طرحهاي نمونه گيري با وصفيها معمولترين نوع نمونه گيري ميباشد . در اين نوع نمونه گيري يك تعداد از قبل تعين شده اقلام بهر (نمونه) انتخاب شده و بازرسي ميشوند . اگر تعداد اقلام معيوب نمونه كمتر يا مساوي بايك حداقل تعين شده باشد بهر پذيرفته ميشود در غير اين صورت بهر رد ميگردد. روشهاي رد يا قبول محصول توسط نمونه گيري با مشخصه كمي by Variable با مشخصه وصفي by Attribute Single Sampling يك نمونه اي دو نمونه اي Double Sampling با تشكيل انباشته Continuous با تشكيل انبار Lot-by-Lot Multiple Sampling چند نمونه اي Sequential Sampling نمونه گيري پي در پي

38. روش انباشته به انباشته با مشخصه وصفي – يك نمونه اي در روش يك نمونه گيري ، يك نمونه از بهر برداشته ميشود و بر اساس نتايج بازرسي اين نمونه تصميمي در باره پذيرش يا رد بهر گرفته ميشود Lot-by-LotSingle Sampling - محصول - مشخصات فني - تعريف سالم بودن N اندازه انباشته k تعداد ناقص هاي داخل نمونه C عدد قبولي n اندازه نمونه انباشته قبول مي شود انباشته رد مي شود OPERATING CHARACTERISTIC CURVE :OC نمودار مشخصات عمليات يك روش يسار خوب ارزيابي طرحهاي نمونه گيري ، منحني مشخصه عملكرد ميباشد . در قضاوت درباره يك طرح به خصوص ، دانستن اينكه طرح يك بهر با يك درصد معين معيوب را با چه احتمالي مي پذيرند يا رد ميكند. مثال : يك طرح يكبار نمونه گيري داراي اطلاعات زير است N=3000 n=10 c=2 kتعداد ناقص هاي داخل نمونه نسبت ناقص هاي انباشته احتمال قبولي انباشته

39. If n>=10n • IF 1 0.981 0.857 0.647 .. … … … احتمال رد احتمال قبولي 1 2 3 4 5 6 7 8 9 اگر كيفيت يك بهر ارائه شده 2.3 درصد معيوب باشد احتمال پذيرش آن 0.66 مي شود. به عبارت ديگر اگر با اين طرح نمونه گيري بازرسي شود 36 بهر پذيرفته شده و 19 بهر رد خواهد شد. منحنيهاي OC نوع A و نوع B منحنيهاي OC كه در قسمت گذشته رسم شده از نوع منحني B ميباشد. در مورد اين منحني فرض بر اين است كه جريان محصول پيوسته است و در نتيجه محاسبات آنها بر اساس حجم بهر نامتنهاهي صورت ميگيرد ، كه توسط توزيع دو جمله اي محاسبه مي گردد اگر N > =10n باشد و اگر N> =20 باشد از توزيع پواسان استفاده مي شود. منحنيهاي OC نوع A ، احتمال پذيرش يك بهر تنها ي متناهي را نشان ميدهد كه در اين حالت از توزيع فوق هندسي براي محاسبه احتمالات پذيرش استفاده ميشود. با افزايش حجم بهر (N) يك منحني نوعA به منحني نوع B نزديك ميشود سپس منحني A براي نشان دادن داده هاي گسسته و يك منحني ناپيوسته است.

40. تفاوت بين منحنيهاي OC نوع A و نوع B 1 0.981 0.857 0.647 .. … … در مقايسه منحنيها ، منحني نوع A هميشه پايين تر از منحني نوع B قرار مي گيرد . وقتي حجم بهر نسبت به نمونه كوچكتر باشد بهتر است از منحنيي نوع A استفاده شود. نوع B N = n=25 c=0 نوع A N = 65 n=25 c=0 خصوصيات منحني OC 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 1- اندازه نمونه بصورت يك درصد ثابت اندازه بهر 2- وقتي اندازه نمونه ثابت مورد استفاده قرار گيرد، منحنيهاي OC شبيه به يكديگر ميشوند. 3- با افزايش حجم نمونه شيب منحني بيشتر ميشود.وبه يك خط مستقيم عمودي نزديك ميشود. با كاهش عدد پذيرش شيب منحني بيشتر مي شود.

41. ريسك توليد كننده و ريسك مصرف كننده ريسك توليد كننده كه با علامت نشان داده مي شود احتمال رد شدن يك بهر خوب يا قابل قبول است از آنجا كه به صورت احتمال رد بيان ميشود آنرا نمي توان بر روي يك منحني OC نشان داد مگر آنكه بر حسب احتمال پذيرش تعين شود. بنابر اين ريسك مصرف كننده كه با علامت نشان داده ميشود ،احتمال پذيرش يك بهر بد يا غير قابل قبول استو از آنجا كه بصورت احتمال پذيرش بيان ميشود هيچ تبديلي لازم نيست. AQL :ACCEPTABLE QUALITY LEVEL در رابطه با ريسك توليد كننده ، يك تعريف عددي درصد اقلام معيوب بهر كه AQL ناميده ميشود وجود دارد .AQL حداكثر درصد اقلام معيوبي است كه جهت نم.نه گيري به منظور پذيرش مي تواند رضايت بخش تلقي گردد. LTFD :LOT TOLERANCE FRECATION DEFECTIVE در رابطه با ريسك مصرف كننده ، يك تعريف عددي بهر معيوب وجود دارد كه LTFD نام دارد . LTFD درصد اقلام معيوب در يك بهر است كه مصرف كننده مي خاهد احتمال پذيرش آن كم باشد. ريسك توليد كننده : احتمال رد كردن انباشته با كيفيت ريسك مصرف كننده : احتمال قبول كردن انباشته با كيفيت ريسك توليد كننده 1- ريسك مصرف كننده AQL LTFD

42. رابطه مصرف كننده و توليد كننده توليد كننده مي خواهد تمام بهرهاي خوب پذيرفته شود و مصرف كننده ميخواهد تمام بهرهاي بد رد شوند . تنها يك طرح نمونه گيري ايده آل كه داراي منحني بصورت يك خط عمودي است مي تواند هر دوي توليد كننده و مصرف كننده را راضي نمايد. N= n با بازرسي صد درصد اين منحني بدست مي آيد ASN :AVERAGE SAMPLING NUMBER متوسط تعداد قطعه اي كه از هر انباشته بازرسي مي گردد روش دو نمونه اي روش يك نمونه اي در يكبار نمونه گيري ASN هميشه ثابت بوده و برابر اندازه نمونه n ميباشد و براي جفت نمونه اي فرمول ASN عبارت است از ASN=n1p1+(n1+n2)(1-p1) = n1+n2 (1-p1)

43. SCREENING INSPECTION OR RECTIFYING INSPECTION بازرسي غربالي اين روش باعث بهبود كيفيت ميشود ولي در اين روش هزينه هاي بالايي داريم. رد بازرسي صد در صد قطعات عبور قطعات سالم ايستگاه بعدي انباشته ايستگاه بازرسي قبول متوسط كيفيت خروجيAOQ :AVERAGE OUT GOING QUALITY متوسط نسبت ناقصهاي خروجي كه يك روش ديگر براي ارزيابي يك طرح نمونه گيري است . متوسط كيفيت خروجي از فرمول : محاسبه ميشود. AOQL = حداكثر متوسط كيفيت خروجي مثال : N=5000n=100c=2 مطلوب است محاسبه AOQ و AOQL 0.0137 0.0137 = max AOQ = AOQL 0.02

44. متوسط تعداد كل مورد بازرسيATI :AVERAGE TOTAL INSPECTION N قطعه بازرسي مي گردد رد انباشته مرحله بعد ايستگاه بازرسي قبول انباشته متوسط كل بازرسي روش ديگري براي ارزيابي يك طرح نم.نه گيري است.

45. ادامه اين فصل هنوز تكميل نگرديده است.