Tworzenie i organizacja banków

1. Tworzenie i organizacja banków Opracowano na podstawie i z wykorzystaniem: M. Dębniewska, A. Sołoma – „Bankowość Produkty, usługi rynek” Wyd. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Olsztyn 2003

2. Tworzenie i organizacja banków Najważniejszymi aktami prawnymi regulującymi działalność i organizację banków w Polsce jest Prawo bankowe i Ustawa o NBP. Oprócz tego, banki są zobowiązane do przestrzegania prawa dewizowego, kodeksu spółek handlowych (bank w formie spółki akcyjnej), prawa spółdzielczego (bank spółdzielczy), prawa cywilnego, czekowego, wekslowego i wielu innych uregulowań prawnych, np. zarządzeń wykonawczych w zakresie prawa bankowego wydawanych przez prezesa NBP, które są publikowane w Dzienniku Urzędowym NBP. Bank hipoteczny ma obowiązek stosować się do Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych. Dodatkowo każdy bank wydaje własne regulaminy bankowe, precyzujące zasady przeprowadzania operacji bankowych, np. dotyczące udzielania kredytów czy prowadzenia rachunków bankowych.

3. Tworzenie i organizacja banków W polskim systemie bankowym podstawowymi aktami prawnymi są: — Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe — Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim — Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych, — Ustawa z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych , — Ustawa z 7 grudnia 2000 r. Funkcjonowanie banków spółdzielczych, ich zrzeszanie się i banki zrzeszające , — Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, — Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. Prawo dewizowe, — Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe , — Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo czekowe .

4. Tworzenie i organizacja banków Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia banków oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków. Ustawa stanowi, że w Polsce mogą być tworzone banki państwowe, spółdzielcze i w formie spółek akcyjnych przy zastosowaniu odpowiednich norm, w zależności od formy własności.

5. Tworzenie i organizacja banków Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na wniosek Ministra Skarbu Państwa zaopiniowany przez Komisję Nadzoru Finansowego. Rozporządzenie Rady Ministrów o utworzeniu banku państwowego określa nazwę, siedzibę, przedmiot i zakres działania banku, jego fundusze statutowe, w tym środki wydzielone z majątku Skarbu Państwa, które stają się majątkiem banku. Bank państwowy nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych.

6. Tworzenie i organizacja banków Bank w formie spółki akcyjnej i bank spółdzielczy mogą być utworzone po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego. Komisja Nadzoru Finansowego udziela zezwolenia na rozpoczęcie przez bank działalności po stwierdzeniu, że bank: 1) jest należycie przygotowany organizacyjnie do rozpoczęcia działalności, 2) zgromadził w całości kapitał założycielski, 3) dysponuje odpowiednimi warunkami do przechowywania środków pieniężnych i innych wartości, z uwzględnieniem zakresu i rodzaju prowadzonej działalności bankowej, 4) spełnia inne warunki określone w decyzji o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku.

7. Tworzenie i organizacja banków Założyciele banku muszą spełnić określone warunki, a do najbardziej istotnych należą: — kapitał założycielski (nie niższy niż równowartość 5 mln euro) nie może pochodzić z pożyczki lub kredytu, lub nieudokumentowanyeh źródeł, — część kapitału założycielskiego może być wniesiona w formie wkładów niepieniężnych w postaci wyposażenia i nieruchomości, a wartość wnoszonych wkładów niepieniężnych nie może przekraczać 15% kapitału założycielskiego, — jest zapewnione wyposażenie w w pomieszczenia mające odpowiednie urządzenia techniczne, należycie zabezpieczające przechowywane w banku wartości, — założyciele oraz osoby przewidziane do sprawowania w banku funkcji członków zarządu (w tym co najmniej 2 osoby z wykształceniem ekonomicznym i doświadczeniem zawodowym niezbędnym do kierowania bankiem) muszą dawać rękojmię prowadzenia działalności, — przedstawiony przez założycieli banku plan działania na okres co najmniej trzyletni musi wskazywać, że działalność ta będzie bezpieczna dla środków pieniężnych gromadzonych w banku.

8. Tworzenie i organizacja banków W zezwoleniu na utworzenie banku Komisja Nadzoru Finansowegookreśla: nazwę banku, jego siedzibę, nazwy (nazwiska) założycieli i obejmowane prozeznich udziały akcyjne, wysokość kapitału założycielskiego czynności bankowe, do których wykonywania bank jest upoważniony. Dodatkowym wymogiem mogą być warunki, po których spełnieniu Komisja Nadzoru Finansowego zezwoli na rozpoczęcie działalności, a następnie zatwierdzi projekt statutu banku.

9. Tworzenie i organizacja banków Utworzenie oddziału lub przedstawicielstwa banku zagranicznego w kraju następuje na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowegowydanego po uzgodnieniu z ministrem finansów. Przedstawicielstwo banku nie może wykonywać czynności bankowych. W zezwoleniu dla oddziału banku zagranicznego KNF ustala: siedzibę oddziału, rodzaj czynności bankowych, do których oddział jest upoważniony, oraz minimalną wysokość funduszy własnych niezbędnych do prowadzenia działalności.