SIHO stelt voor: Wetenschappelijk kader Universal Design for Learning

1. SIHO stelt voor: Wetenschappelijk kader Universal Design for Learning en praktische mogelijkheden 16 november 2010 Ontmoetingsdag SIHO Leen Thienpondt Debbie De Neve Meggie Verstichele

2. Overzicht inhoud sessie • Opwarmer • Universal Design for Learning (UDL) • Neurologische basis UDL • 3 grote principes UDL • Representatie • Acties en expressie • Betrokkenheid • Casus UDL • Hoe UDL was deze sessie? • Vragen

3. Een opwarmer

4. Overzicht inhoud Universal Design forLearning (UDL) • Oorsprong: Universal Design: architectuur • Wetenschappelijk kader UDL Universal Design for Learning Neurologische basis UDL 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? MR-scans van de hersenen die individuele verschillen aantonen

5. Neurologische basis UDL Brein: 3 verschillende netwerken 1 Het recognitienetwerk Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

6. Neurologische basis UDL Brein: 3 verschillende netwerken 1 Het recognitienetwerk Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Herkennen en opnemen van informatie Zintuigelijk WAT we leren

7. Neurologische basis UDL Brein: 3 verschillende netwerken 2 Het strategisch netwerk Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

8. Neurologische basis UDL Brein: 3 verschillende netwerken 2 Het strategisch netwerk Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Plannen, uitvoeren en monitoren HOE we leren

9. Neurologische basis UDL Brein: 3 verschillende netwerken 3 Het affectief netwerk Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

10. Neurologische basis UDL Brein: 3 verschillende netwerken 3 Het affectief netwerk Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Evalueert en stelt prioriteiten WAAROM we leren

11. 3 principes UDL • Gelinkt aan de 3 neurologische netwerken • Bied verschillende vormen van representatie aan cf. Recognitie netwerk • Bied verschillende vormen van actie en expressie aan cf. Strategisch netwerk • Bied verschillende vormen van betrokkenheid aan cf. Affectief netwerk Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

12. 3 principes UDL • De 3 principes hebben telkens 3 richtlijnen • In totaal dus 9 richtlijnen • Niet elke richtlijn moet gevolgd worden  checklist Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

13. Universal Design for Learning Neurologische basis UDL 3 grote principes UDL Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Algemene informatie: Vak: Nederlands Lesonderwerp: de overeenkomst tussen het onderwerp en werkwoord Klas: 2e jaar secundair onderwijs Duur: 50 minuten Deze les is herhaling, de leerlingen hebben deze principes vorig jaar reeds geleerd Casus UDL: een les Nederlands

14. Universal Design for Learning Neurologische basis UDL 3 grote principes UDL Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Lesdoelen Lesmateriaal Lesverloop Casus UDL: een les Nederlands

15. Universal Design for Learning Neurologische basis UDL 3 grote principes UDL Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Ideeën om deze les meer UDL te maken? Theoretisch kader per richtlijn wordt uitgelegd Ideeën samen brengen Ideeën worden genoteerd Alle ideeën worden achteraf bezorgd door het SIHO Casus UDL: een les Nederlands

16. Principe 1: Verschillende vormen van representatie • Richtlijn 1: Verschillende mogelijkheden voorzien voor perceptie • Richtlijn 2: Voorzie mogelijkheden voor taal en symbolen • Richtlijn 3: Voorzie mogelijkheden voor het begrijpen Overzicht Inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Perceptie Taal en symbolen Begrijpen Actie en expressie Fysieke actie Expressieve vaardigheden Executieve functies Betrokkenheid Interesse Doorzetting Zelfregulatie Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

17. Principe 2: Verschillende vormen van actie en expressie • Richtlijn 4: Verschillende mogelijkheden voorzien voor fysieke respons • Richtlijn 5: Voorzie mogelijkheden voor expressieve vaardigheden en vloeiendheid • Richtlijn 6: Voorzie mogelijkheden voor executieve functies Overzicht Inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Perceptie Taal en symbolen Begrijpen Actie en expressie Fysieke actie Expressieve vaardigheden Executieve functies Betrokkenheid Interesse Doorzetting Zelfregulatie Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

18. Principe 3: Verschillende vormen van betrokkenheid • Richtlijn 7: Voorzie mogelijkheden om interesse op te wekken • Richtlijn 8: Voorzie mogelijkheden om doorzetting te creëren • Richtlijn 9: Voorzie mogelijkheden voor zelfregulatie Overzicht Inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Perceptie Taal en symbolen Begrijpen Actie en expressie Fysieke actie Expressieve vaardigheden Executieve functies Betrokkenheid Interesse Doorzetting Zelfregulatie Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

19. University of Iowa • Student gerichte cursus, UDL principes • Video-opnames vb. http://media.uiowa.edu/client/icater/udl8.html (feedback van studenten, 6´11´´) Reacties uit het fragment: • Gevarieerde methodes: positief • Lesmateriaal in verschillende formats aangeboden • Rollenspel: positief (ik leer dingen door te doen) • Gericht op de lerende zelf • Ondertitels zijn heel handig • De smartpen werd goed onthaald Feedback studenten op UDL Overzicht Inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Perceptie Taal en symbolen Begrijpen Actie en expressie Fysieke actie Expressieve vaardigheden Executieve functies Betrokkenheid Interesse Doorzetting Zelfregulatie Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

20. Hoe UDL was deze workshop? • Powerpoint op voorhand digitaal ter beschikking (1.1) • Filmpje is ondertiteld (1.2) • Beschrijving bij afbeeldingen (1.3) • Neurologisch vakjargon uitgelegd (2.1) • Afbeeldingen toegevoegd bij slides (2.5) • Casus met tegenvoorbeelden (3.2) • Casusoefening die ingebouwd is in de workshop (3.4) 20

21. Hoe UDL was deze workshop? • Inhoudstafel in de kantlijn van de powerpoint weergegeven (3.3) • Tekst op de powerpoint, afbeeldingen van de hersengebieden, mondelinge toelichting, filmpjes (5.1) • … 21

22. Meer informatie • Folder van het SIHO omtrent UDL • Bundel van het SIHO omtrent UDL • Interessante link • www.udlonline.cast.org • CAST (Center for Applied Special Technology) biedt een online vorming over UDL aan. De vorming is opgesplitst in 2 modules van telkens 4 à 6 uur studietijd. 22

23. Contact • Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs (SIHO) • www.siho.be • E: info@siho.be • T: 0473/59.09.72 23

24. Vragen? 24