730 likes | 1.47k Views
ELEKTRONICZNA WYMIANA DANYCH - EDI. O czym dzisiaj?. co to jest EDI? ogólny podział systemów wymiany danych klasyfikacja systemów EDI implementacja systemu EDI aspekty ekonomiczne EDI standardy EDI - wprowadzenie. Wg Departamentu Obrony USA EDI to:.
E N D
O czym dzisiaj? • co to jest EDI? • ogólny podział systemów wymiany danych • klasyfikacja systemów EDI • implementacja systemu EDI • aspekty ekonomiczne EDI • standardy EDI - wprowadzenie
Wg Departamentu Obrony USA EDI to: Istota - wymiana danych pomiędzy systemami komputerowymi!!! "Wymiana informacji pomiędzy komputerami, z użyciem powszechnie akceptowanych standardów. EDI stanowi centralną część Rynku Elektronicznego, ponieważ umożliwia elektroniczną wymianę informacji, szybszą, tańszą i dokładniejszą niż w przypadku systemów opartych na dokumentach papierowych"
Dlaczego o tym mówimy? EDI - GŁÓWNY ELEMENT GOSPODARKI ELEKTRONICZNEJ
Dlaczego o tym mówimy? EDI or die!
GDY DWIE FIRMY PRAGNĄ NAWIĄZAĆEFEKTYWNĄ WSPÓŁPRACĘ, DOBRZEZORGANIZOWANA WYMIANA DOKUMENTÓW STAJE SIĘ KONIECZNOŚCIĄ
CIĄGŁE PRZEPISYWANIE PAPIEROWYCH DOKUMENTÓW, PRZESYŁANYCH W OBIE STRONY, WPROWADZA JEDNAK WIELE TRUDNYCH DO WYKRYCIA BŁĘDÓW
DODATKOWĄ TRUDNOŚCIĄ JEST FAKT, ŻE PRZESYŁANIE DOKUMENTÓW PRZY POMOCY TRADYCYJNEJ POCZTY, MOŻE TRWAĆ NAWET DO KILKU DNI
WPROWADZENIE EDI CZYLI WYMIANY DOKUMENTÓW DROGĄ ELEKTRONICZNĄ , ROZWIĄZUJE TE PROBLEMY
OBIE FIRMY ZOSTAJĄ PODŁĄCZONE DO SIECI OPERATORA EDI, UMOŻLIWIAJĄCEJ SPRAWNĄ OBSŁUGĘ DOKUMENTÓW ELEKTRONICZNYCH
POKAŻEMY NA PRZYKŁADZIE TYCH DWÓCH FIRM, JAK WYGLĄDA TERAZ WYMIANA DOKUMENTÓW TYPU ZAMÓWIENIE-FAKTURA, ZA POŚREDNICTWEM SIECI EDI
KUPUJĄCY, KORZYSTAJĄC Z WŁASNEGO SYSTEMUINFORMATYCZNEGO, TWORZY ZAMÓWIENIE W JEGOWŁASNYM WEWNĘTRZNYM FORMACIE
MODUŁ KONWERSJI TŁUMACZY JE Z FORMATU SYSTEMU INFORMATYCZNEGO FIRMY, NA WSPÓLNY DLA CAŁEJ SIECI STANDARDOWY FORMAT EDI
ZAMÓWIENIE, BEZ POŚREDNICTWA CZŁOWIEKA, SZYBKO I AUTOMATYCZNIE, PRZESYŁANE JEST POPRZEZ SIEĆ EDI DO DOSTAWCY
TUTAJ DOKUMENT JEST TŁUMACZONY Z POSTACI EDI, DO FORMATU AKCEPTOWANEGO PRZEZ SYSTEM INFORMATYCZNY DOSTAWCY
W TEN SPOSÓB OBIE FIRMY POSIADAJĄ ZAMÓWIENIE - KAŻDA W FORMACIE SWOJEGO, WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU INFORMATYCZNEGO
PO REALIZACJI DOSTAWY ZAMÓWIONEGO TOWARU, DOSTAWCA PRZYGOTOWUJE FAKTURĘ, KTÓRA NIEZWŁOCZNIE MOŻE BYĆ WYSŁANA DO KUPUJĄCEGO
W PODOBNY SPOSÓB, AUTOMATYCZNIE I BEZ BŁĘDÓW, Z UWZGLĘDNIENIEM KONWERSJI DANYCH FAKTURA WĘDRUJE OD DOSTAWCY DO KUPUJĄCEGO
W TEN SAM SPOSÓB MOŻNA ZAUTOMATYZOWAĆPRZESYŁANIE INNYCH DOKUMENTÓW I DANYCH, WYMIENIANYCH MIĘDZY FIRMAMI
WYELIMINOWANIE KONIECZNOŚCI PRZEPISYWANIA DOKUMENTÓW PRZEZ CZŁOWIEKA SPRAWIA, ŻE WYMIANA DANYCH JEST SZYBKA I BEZBŁĘDNA
DZIĘKI EDI RÓWNIEŻ PAŃSTWO MOGĄ DOŁĄCZYĆ DO DZIESIĄTKÓW TYSIĘCY FIRM NA ŚWIECIE, KTÓRE WYMIENIAJĄ DOKUMENTY DROGĄ ELEKTRONICZNĄ
Czyli... Aplikacje partnerów Translacja Komunikaty EDI Sieć telekomunikacyjna VAN
Czyli... • przekaz danych w formie elektronicznej w postaci dokumentów elektronicznych • dane zapisane wg standardowego formatu • dane generowane i wprowadzane do systemu bez ingerencji człowieka
Czyli... KONIECZNOŚĆ UZGODNIEŃ MIĘDZY PARTNERAMI
Model tradycyjny a EDI Przetwarzanie Wydruk Poczta Przetwarzanie Ręczne wprowadzanie Poczta SEPD drukarka/klawiatura pojazd Przetwarzanie Generowanie komunikatów Sieć telekom. Przetwarzanie Sieć telekom. Interpretacja SEPD podsystem EDI moduł telekom.
Klasyfikacja w zależności od zakresu wykorzystania (wg Wojtachnik) • EDI - elektroniczna wymiana danych • PBI - Business Process Integration (EDI XXI wieku) • SCI - Supply Chain Management
PBI (Business Process Integration) • połączenie co najmniej dwóch różnych systemów biznesowych w celu wymiany danych przy założeniach: • wymiana i konwersja w pełni automatyczna • wykorzystywane są mechanizmy kontroli i sterowania przesyłania danych • możliwości (oprócz wymiany danych): • wysokowydajna konwersja • „właściwe dane we właściwym czasie, do właściwego miejsca” • śledzenie przepływu danych
SCM (Supply Chain Management) kompletne, zintegrowane planowanie i przeprowadzanie operacji związanych z łańcuchem dostaw obejmuje podmioty: • dostawcy i poddostawcy • producenci • dystrybutorzy • kliencie i ich klienci
SCM - korzyści (wg Wojtachnik, s. 53) • redukcja kosztów składowania - 10-20% • zwiększenie wydajności pojedynczego pracownika - 2-5% • redukcja kosztów transportu - 2-5% • zwiększenie obrotów firmy bez zatrudniania dodatkowych pracowników - 5-10%
EDI oparta na : • VAN lub VPN • Value Added Network • Virtual Private Network • Internet mail • Web-EDI (Lite-EDI)
Sieci rozległe (WAN) http://www.robomatic.pl/?id=enchaslo&idh=832
Usługi VAN • skomplikowana sieć telekomunikacyjna łącząca partnerów • wartość dodana (Value Added), np. • kontrola prawidłowości przesyłanych danych • archiwizacja wymienianych komunikatów • tłumaczenie zbiorów danych wewnętrznych na zewnętrzne i odwrotnie • poczta elektroniczna • elektroniczny transfer funduszy • bazy danych on-line • zabezpieczenie poufności danych
Usługi VAN • cel: • eliminacja połączeń „każdy z każdym” • wspieranie wszelkich platform sprzętowych • funkcje operatora: • zarządzanie siecią telematyczną • realizowanie dostępu • realizowanie transmisji komunikatów • monitorowanie wykorzystania sieci przez użytkowników
Rodzaje sieci VAN wg zasięgu • branżowe - przeznaczone dla danego resortu, sektora; usługi specyficzne, zgodne z potrzebami • ogólnokrajowe • globalne
Sieci VPN • VAN - kosztowna infrastruktura • VPN - zestawianie stałego łącza pomiędzy różnymi siedzibami • cechy VPN: • ustalane wyłącznie na czas transmisji • współczesne rozwiązania - protokół IP • transmisja zaszyfrowana • ochrona • bezpieczny tunel • bezpieczny rękaw
Podstawowe rodzaje VPN • Site-Site • VPN pomiędzy odległymi sieciami LAN • kanały VPN otwierane są przez brzegowe urządzenia VPN • Client-Site • VPN pomiędzy odległą stacją PC i siecią LAN • kanały VPN otwierane są przez program klienta VPN na stacji PC i brzegowe urządzenie, określane jako koncentrator VPN
Istota VPN M. Stawowski, Techniczny biuletyn zabezpieczeń IT, Clico Sp. z o.o., 2003
Internet Mail • pierwsze rozwiązanie w EDI, popularność spada • tanie i proste, ale problem bezpieczeństwa: • zagrożenie prywatności • brak autoryzacji nadawcy • brak gwarancji doręczenia • czyli konieczne: • szyfrowanie • certyfikaty
Web-EDI (z art. łódź 2001) • alternatywa dla konwencjonalnej EDI • perspektywy Web-EDI: • prosta implementacja i użytkowanie • przejrzystość technologiczna • redukcja wzrastającego w tempiewykładniczym otoczenia sieciowego • niskie koszty inwestycji i użytkowania
Gotowość danego przemysłu do wprowadzania EDI mierzymy: • poziomem rozdrobnienia rynku kupującego • elastycznością podaży i popytu • liczbą dokonywanych transakcji • stopniem skomplikowania procesu transakcji • poziomem kosztów wyboru dostawcy i przekierowania procesów • poziomem kosztów zmiany dostawcy
Podatność produktu mierzymy: • poziomem standaryzacji produktu • dynamiką jego ceny • poziomem marży • trwałością produktu
Prościej - podatność na wdrożenie EDI to pochodna czynników • ile przedsiębiorstwo zużywa papieru? • jak czasochłonna jest obróbka dokumentów papierowych? • na ile istotny jest szybki przepływ informacji i towarów? • czy stwierdzono „wąskie gardła” w procesach?
Większość projektów kończy się niepowodzeniem... • brak uzasadnienia ekonomicznego • brak zaangażowania wszystkich stron • źle określony cel i produkt końcowy • brak standardu prowadzenia projektu • złe planowanie, monitorowanie i kontrolowanie projektu • nieuwzględnianie w programie zagrożeń i rezerw • duża liczba projektów prowadzonych jednocześnie
Procesy w projekcie wdrażania EDI • procesy rozpoczęcia • zatwierdzenie do realizacji • procesy planowania • zakres • identyfikacja działań • kolejność działań • czas trwania działań • planowanie zarządzania ryzykiem • planowanie zasobów estymacja kosztów • przygotowanie planu projektu • + procesy uzupełniające (planowanie jakości, planowanie organizacyjne, pozyskiwanie personelu, planowanie komunikacji, identyfikacja ryzyk, planowanie zamówień, planowanie zapytań)