TAR 119U SİYASİ TARİH I

1. TAR 119U SİYASİ TARİH I YRD.DOÇ.DR. ERHAN AKDEMİR

2. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU “Avrupa” sözcüğünü ilk kez MÖ 7. Yüzyılda, yaşadıkları bölgenin kuzeyindeki, bilmedikleri bölge için Yunanlılar kullandı. Fenike kökenli bir kelime olup, “Güneşin Battığı Yer” demektir.

3. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Roma İmparatorluğu, Akdeniz’i bir iç göl haline sokarken, Avrupa’da Roma kültürü hakim oldu

4. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasından II. Mehmet’in 1453’te İstanbul’u fethine kadar süren döneme Orta Çağ denmektedir 1492- KristofKolomb’un Amerika kıtasını keşfi

5. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU İlk beş yüz yıl – karanlık çağlar Frank kabileleri arasındaki siyasi ve askeri mücadele – ticaretin donması • Kentlerin büyük ölçüde yok oluşu • Tarım alanlarının sınırlanması • Kanunsuzluk • Okuma yazma oranının çok çok düşük olması

6. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Son beş yüz yıl – yüksek orta çağlar Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılması- Roma Kilisesi – Batı Roma İmp. (476) İstanbul Merkezli Doğu Roma İmp. 1054 iki kilise birbirinden ayrılıyor Katolik ve Ortodoks

7. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Batı Roma 476’da barbar saldırılarıyla yıkıldı. Avrupa’da Latin veya Germen kökenli krallıklar hüküm sürdü. (7. Yüzyıldan itibaren). Roma’nın son döneminde Hıristiyanlık Avrupa’da yayıldı ve kıtanın ortak dini haline geldi.

8. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU 768’de Frank tahtına oturan Şarlman (814) Avrupa kavramını siyasi bir kavram olarak kullanmıştır

9. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU 800’de Kutsal Roma-Germen İmparatoru ilan edilen Şarlman Avrupa’yı büyük ölçüde denetimi altına almıştır “rexpaterEuropae” (Avrupa’nın Babası) tabiri 812’de Doğu Roma resmi olarak tanımıştır

10. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Avrupa’nın güneyindeki İslam fetihleri, Avrupa’yı Akdeniz’in güneyinden kopardı İskandinavya’dan gelen Vikingler Asya’dan gelen Hunlar

11. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Haçlı Seferleri: 11. ve 13. yüzyıllar arasında Hıristiyan âlemi açısından İslâm’ı hem dinî hem hem de askerî açıdan çifte bir tehdit durumuna getiren ve yedinci yüzyıldaki Arap fetihlerinin ardından Arapları ve İslâmı Ortaçağ Avrupa’sına yakınlaştıran olay

12. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Bizans İmparatoru I. Alexius Hıristiyan idarecilere ve Papa’ya, Kudüs ve çevresini Müslüman hâkimiyetinden kurtarmak için Papa II. Urban’ın İmparator Alexius’un bu çağrısına olumlu cevap vermesiyle başlamıştır (1095)

13. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Papa açısından bu çağrı (Haçlı Seferleri), Papalık otoritesini elde tutmak, dünyevi idarecileri meşrulaştırma rolünü devam ettirmek ve Doğu (Yunan) ve Batı (Latin) kiliselerini tekrar birleştirmek için de uygun bir fırsat sağlamıştır

14. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Hıristiyanlığın kök salmasıyla, Avrupa “Hıristiyanlar topluluğu” biçimine dönüştü. 14. Yüzyıla kadar Avrupa sözcüğü hiç kullanılmadı. Bu dönemde “Birlik”ten anlaşılan Hıristiyan devletlerin birliğiydi.

15. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU 1310’da şair Dante MONARCHIA’DA böyle bir “Birlik”ten söz etmektedir Avrupa’da savaşların önlenmesi ve Roma’nın yeniden canlandırılması bu tür bir tek yönetimin kurulmasıyla olacaktır

16. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Rönesans ve Reformasyon sürecinde uhrevi iktidarın yerine yavaş yavaş dünyevi iktidarın geçmesi ve ulusal monarşilerin güç kazanmasıyla Avrupalılık fikri yeniden yükselişe geçti.

17. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU YÜZ YIL SAVAŞLARI İngiltere ve Fransa krallıkları arasında 1337’den 1453’e kadar süren savaşlardır XIV. Yüzyılın başında Fransa tahtına kimin oturacağına ilişkin veraset anlaşmazlığının yaşanması

18. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU COĞRAFİ KEŞİFLER: Dünya tarihindeki ilk coğrafi keşifler M.Ö. V. Ve IV. Yüzyıllarda Yunanlı ve Fenikeli kaşifler tarafından gerçekleştirilmiştir Avrupa, Asya ve Afrika (Libya)kıtalarının isimleri Yunanlılar tarafından verilmiştir Batı Avrupa’da XV. Yüzyılın ortalarında başlamıştır

19. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Bu dönemde coğrafi keşifler Portekiz, İspanya, Fransa, Hollanda ve İngiltere gibi devletlerin dünya yönetiminde söz sahibi olmalarına ve egemen güç olmalarına yol açacak büyük ticaret imparatorlukları kurmalarına imkân vermiştir

20. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Portekiz: 1430 – Azor Adalarının sömürgeleştirilmesi, 1440’dan itibaren Afrika’dan Avrupa’ya kölelerin taşınması 1492 – KristofKolomb’unAmerikayı keşfi 1498 – Vasco de Gama – Hindistan’a deniz yoluyla ulaşan ilk Avrupalı

21. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Sonuçları: • Avrupa devletlerinin deniz aşırı sömürgeler elde etmeleri • Katolik kilisesinin dünyaya ilişkin pek çok dogmasının yanlış olduğu ortaya çıktı, reform sürecini hızlandırdı • Burjuvazinin ekonomik ve siyasi etkisi arttı

22. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Rönesans ve Reform XV. Ve XVI yüzyıllar Leonardo Da Vinci Rafael Michelangelo

23. MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Reform: Avrupa’da Katolik Kilisesi’nin bizzat Kilise içinden sorgulanması Başlangıcı: Martin Luther 1517 – ‘95 Tez’ Endülajans eleştirisi

24. Siyasi Tarih I TAR 119U SİYASİ TARİH I Uluslararası İlişkilerin üzerinde yükseldiği ana sütunlardan birisidir. Fransa’da, İngiltere’de yaşanan gelişmeler

25. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI FRANSIZ DEVRİMİ - 1789 İngiltere – Fransa Rekabeti Amerika Avrupa Asya Yakın (Orta) Doğu’da Ticaret imkanları - Pazar rekabeti = kutuplaşma - çatışma

26. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Fransız ihtilali için iktisadi ve toplumsal iklimin doğmasına yol açmıştır YEDİ YIL SAVAŞLARI (1756 – 1763) Avrupa, Afrika, Hindistan, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Filipinler

27. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Fransa, İngiltere karşısında büyük bir hezimete uğramıştır Her iki ülke için de büyük mali sıkıntıları beraberinde getirmiştir

28. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI YEDİ YIL SAVAŞLARI (1756 – 1763) Fransaİngiltere ülke ekonomisi zorda ülke ekonomisi zorda vergi artışı 13 koloniye vergi vergilere isyan vergilere isyan

29. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1776’da Amerikan Bağımsız Savaşı Fransa Yedi Yıl Savaşları’nın öcünü almak İstiyor ve kolonilerin bağımsızlık elde etmeleri İçin mali destek veriyor

30. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Bu destek sonrası Fransız ekonomisi daha da kötüleşiyor. Kral 16. LOUIS yeni vergiler alabilmek için Fransız meclisini topluyor ( EtatsGeneraux - Aristokratların etkisi) Mayıs 1789

31. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI EtatsGeneraux Aristokratlar Ruhban sınıfı Burjuvazi, işçiler, köylüler (ekonomik açıdan güçlü ama siyasi açıdan Aristokratlara bağlıalr

32. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Üçüncü Meclis: Fransa’da milli egemenlik, ABD’nin durumu 17 Haziran 1763 – 3. Meclis kendisini ‘Milli Meclis’ olarak ilan ediyor Kral 16. Louis 3. Meclisi kapatıyor Üçüncü Sınıf başka yerde toplanıyor anayasa yapılıncaya kadar ayrılmıyorlar

33. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 14 Temmuz 1789 monarşinin sembolü ve siyasi tutukluların bulunduğu Bastile hapishanesi işgal ediliyor

34. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1791 Anayasası: Tek meclisli bir sistem Aktiflere seçme hakkıtanınıyor Yasama meclisinin üyelerini seçiyorlar 25 yaş üstü ve bir miktar vergi ödeyebilme

35. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE:DEVRİMLER ÇAĞI Devrimden sonraki on yıl Devrim Fransa’da toplumsal barışı tam olarak sağlamıyor Ağustos 1792’de Paris’te ayaklanma Ulusal Konvansiyon oluşturuluyor Güçler ayrılığı ilkesi yok

36. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Ulusal Konvansiyon 22 Eylül’de Cumhuriyet ilan ediliyor Aralık 1792’de Kral vatana ihanet suçundan yargılanıyor ve 15 Ocak 1793’te suçlu ilan ediliyor ve idam ediliyor 24 Haziran 1793’te Fransa Cumhuriyeti’nin ilk Anayasası ilan ediliyor

37. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1793 – 1794 Fransa bu dönemde iç karışıklıklar ve terör içerisinde bulunuyor Jakobenler – Kamu Güvenliği Komitesi Girondinler Temmuz 1794’e kadar 16.594 idam Devrim için tehlikeli bulunanlar

38. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Direktuvar Dönemi (1795 – 1799), 1795 yılında yeni bir anayasa Beşyüzler Meclisi Yaşlılar Meclisi Yasama yetkisi askıya alma yetkisi 5 kişi yürütme işlevi

39. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Direktuvara karşı başlatılan isyan 24 Kasım 1793 General Napolyon tarafından bastırılıyor Direktuvar Yönetimi: İngiltere işini de Napolyon’un halletmesini istiyor 1798 Mısır Seferi

40. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE:DEVRİMLER ÇAĞI NAPOLYON DÖNEMİ (1799 – 1814) • Despotik cumhuriyet • İngiltere ile Amiens Barışı (1802) • Fransız Medeni Kanunu • Fransa Merkez Bankası • Meslek okulları ve lise • Katolik Kilisesi ile ilişkiler • 1802 halk oylaması – konsül • 1804 halk oylaması - imparatorluk

41. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE:DEVRİMLER ÇAĞI 1789 – 1804 devrim başladığı noktaya geri dönüyor 10 yıllık savaş dönemi 1805 - Pressburg Barışı Avusturya’nın Almanya’daki ve İtalya’daki topraklarının büyük bölümünü ele geçiriyor 1806 – Alman topraklarındaki küçük devletleri kendisine bağlı birlikler haline getiriyor (Ren Konfederasyonu) İngiltere’ye karşı kıta ablukası 1807 Tilsit Antlaşması Rusya ile

42. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1812 Moskova seferi – 650.000 / 27.000 Büyük hezimet Avrupa devletleri 9 Mart 1814 Chaumont Antlaşması İngiltere, Prusya, Rusya, Avusturya 30 Mart 1814 Paris’e giriş (Napolyon Elbe Adası’na gönderiliyor)

43. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI NAPOLYAN’DAN SONRA FRANSA’DA YENİ KRAL 18. LOUIS 10. CHARLES

44. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI AVRUPA UYUMU VİYANA KONGRESİ Müttefikler Napolyon’u yendikten sonra bir uluslararası kongrenin toplanmasına karar veriyorlar Avrupa devletleri tüm kıtanın tek bir ülkenin boyunduruğu altına Girmesini önleyecek düzenlemeler yapıyorlar: BARIŞIN SÜREKLİ TESİS EDİLMESİ GÜÇ DENGESİ SİSTEMİ BALANCE OF POWER

45. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI AVRUPA UYUMU ÇERÇEVESİNDE YAPILAN KONGRELER 1815 Viyana Kongresi’nin getirdiği uygulamaları denetlemek üzere biraraya gelinen kongreler 1 – Aix-la-Chapelle Kongresi (1815) 2 – Troppau (1820) ve Laibach (1821) Kongereleri Napoli’de özgürlük yanlılarının çıkardıkları isyanlar Avusturya tarafından bastırılıyor. Liberal ve milliyetçi ayaklanmalara karşı ortak bir tutum gösteriliyor 3 – Verona Kongresi (1822) İspanya’daki ihtilalci ayaklanmalar Fransa tarafından bastırılıyor. Avrupa Uyumu’nun son kongresi

46. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Metternich’in tüm çabalarına rağmen ‘Avrupa Uyumu’ sistemi liberalizm ve milliyetçiliğin güçlenmesini ve taraftar bulmasını engelleyememiştir 1819 – Liberalizm 1820 – Radikalizm 1832 – Sosyalizm 1835 - Muhafazakarlık

47. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Bireycilik, anayasacılık, milliyetçili, ulusçuluk, komünizm gibi kavramlar 1830’lar ve 1840’larda giderek yaygınlaşmış ve taraftar bulmuştur Descartes, Diderot, Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau, Voltaire, John Locke, Herder, Immanuel Kant, Christian Wolf

48. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI

49. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1830 DEVRİMLERİ Özgürlük yolunda halk hareketi niteliğinde Sınıf hareketi değildir Temel güç: liberalizm Fransa’da patlak veriyor

50. Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 10. Charles’ın gittikçe yoğunlaşan baskı yönetimi Siyasi haklara müdahale Basına sansür konulması Paris’te ayaklanma aydınlar, işçiler ve öğrenciler 10. Charles İngiltere’ye kaçıyor