Voorstelling JAARRAPPORT 2012 en PLANNING 2013

1. Voorstelling JAARRAPPORT 2012 en PLANNING 2013 AGENTSCHAP INSPECTIE RWO AFDELING TOEZICHT

2. Toezichtactiviteiten • Risicoanalyse en planning 2013 • Optimalisering werking afdeling Toezicht • Toezichtprojecten • Vragen INHOUD

3. Activiteiten gestuurd vanuit planning en risicoanalyse • Bijwonen bestuursvergaderingen / inspecties : TOEZICHTACTIVITEITEN

4. bestuursvergaderingen: - specifieke aandachtspunten / probleem-dossiers / voorstelling visitatierapporten - daling: kennismakingsronde achter de rug • inspecties: • Inspecties in kader van toezichtsprojecten + opvolgingsinspecties rond inschrijvingsregisters, inschrijving en toewijzing huurwoningen. Huurlasten doorstart 2011. Multidisciplinaire onderzoeken. • daling: opstart onderzoeksprojecten + opvolging voorgaande inspecties vanuit Brussel

5. Prioriteit: • > 67.000 euro zonder VMSW • < 67.000 euro • aanstelling ontwerpers • 159 steekproeven op gunningen SHM’s • 6 beslissingen vernietigd • 14 ingebrekestellingen OO • 16 ingebrekestelling rapportering • Frequente substantiële vaststellingen: • gebrek aan concurrentie (ontwerpers, verzekeringen) • opsplitsingsproblematiek OVERHEIDSOPDRACHTEN

6. 5 vernietigingen voor onregelmatige toekenning zitpenningen • 5 vernietigingen wegens onregelmatige aanwervingsprocedure directeur • m.b.t. bezoldiging directeurs: 5 schorsingen (ZV) en 5 vernietigingen => gebrekkige motivering, fin. problemen, exuberante verhoging of 2 verhogingen op zeer korte termijn • m.b.t. toekenning managementtoelage: 5 vernietigingen • 12 vernietigingen m.b.t. financiële situatie/opdracht • dienstwagens, personeel, dienstreizen, … • 24 ingebrekestellingen voor (niet) bezorgen (bestuurs-) documenten of (laattijdige) rapportering Administratieve werking en beheer

7. Toezichtprojecten SHM’s: • Interne controle: Inventarisatie interne controleprocedures • i.f.v. nieuwe erkenning en beoordeling visitatieraad • resultaten: www.rwo.be • Rapportering Insturen bijlagen tot de balans afgeschaft: • overzicht vergoedingen bestuurders (5bis) • overzicht bezoldiging personeel (5ter) Gewijzigde werkwijze: controle op de loonstaten directeurs, presentiegelden + kosten bestuurders => Geen substantiële vaststellingen • Resultaten: www.rwo.be

8. - Statutenwijziging Uiterlijk op 30 juni 2012: alle SHM’s modelstatuten aannemen (BVR 04 februari 2011) => 1 schorsing, 10 vernietigingen => 1 ingebrekestelling

9. Controle op basis van financiële rapportering en financiële inspecties ter plaatse • Resultaten onderzoek financiële rapportering • Bij SHM’s: 20% opmerkingen => doorgaans aangepast of meegenomen door th’er • Bij SVK’s: => bij meerderderheid problemen bij logische en formele controles (opgelijst vr controle ter plaatse) => > 50% stemt niet volledig overeen met proef- en saldibalans resultaten op www.rwo.be Financiën en boekhouding

10. Financiële inspecties bij 24 SHM’s Vaststellingen: • mbtprocedures interne controle op financieel vlak: niet (volledig) aanwezig (7) of werkzaamheden stemmen niet overeen met procedures (1/4) • Mbt financiële verplichtingen: • Groot aantal inbreuken (40%) oorzaak? Nieuwe wetgeving vr boekjaar 2011 • Boekhouding niet à jour (2) • Vermindering OV niet tijdig terugbetaald (1/3)

11. Financiële analyse SHM’s (boekjaar 2011) • Winstgevendheid: 14 SHM’s boekhoudkundig verlies (+4) => Nuance! Nieuw MB Boekhouding: nieuwe waarderingsregels afschrijvingen gebouwen. • Vrije Cashflow: 15 SHM’s negatieve vrije cashflow (-3) 2 SHM’s zeer kleine vrije cashflow (idem) • Liquiditeit: op 31/12/11: 8 SHM’s liquiditeitsproblemen (+2)

12. Financiële inspecties bij 8 SVK’s (controleproject) Controle op: • Vaststellingen uit financiële rapportering • Anomalieën o.b.v. financiële analyse • Vaststellingen uit eerdere inspecties • Vaststellingen doorgaans het gevolg van gebrekkige kennis • vaststellingen werden rechtgezet • 1 ingebrekestelling wegens foute verwerking dubieuze debiteuren

13. Financiële analyse SVK’s (boekjaar 2011) • Winstgevendheid: 16 SVK’s boekhoudkundig verlies (+3) 88% negatief resultaat uit verhuuractiviteit (+33%) • Liquiditeit: op 31/12/11: 7 SVK’sliquiditeitsproblemen (-1) • Huurachterstand: gemiddeld 8,96% (-0,55%)

14. Opvolging bestuursbeslissingen Gestuurd toezicht op basis van risicoprofiel • 36 vernietigingen (bv. versnelde toewijzingen, afwijkingen rationele bezetting, foutieve huurprijsberekening, huurlasten… ) • 12 ingebrekestellingen • Inspecties register en kandidatendossiers => 33 inspecties (17 SHM’s en 16 SVK’s) => 6 ingebrekestellingen - attesteren puntentoekenning - onvoldoende motiveren versnelde toewijzingen - aftoetsen toelatingsvoorwaarden -niet tijdig/correct doorvoeren van aanpassingen kandidatenregister Sociale verhuring

15. Project huurreglementering lokale besturen • Problemen bij in kaart brengen van woningen • 7 inspecties en 8 opvolgingsinspecties • Groot aantal inbreuken • Weinig vertrouwd met sociale huurreglementering Oorzaken? • Beschikken niet over actuele info • Klein patrimonium • Marginale opdracht in totaal takenpakket • resultaten: www.rwo.be

16. Project huurlasten => 66 inspecties => Vaststellingen: • Niet bezorgen jaarlijks overzicht kosten; • Onterecht doorrekenen kosten; • Foute berekening of verdeling; • Foutieve afrekening. • Resultaten: www.rwo.be • 3 ingebrekestellingen – 1 adm. geldboete • Opvolging voorgaande inspecties via notulen: 7 vernietigingen: 5 beroepen ingewilligd

17. Project huurprijzen • Problemen bij geautomatiseerde controles huurprijzen • 1 januari nieuwe berekeningswijze Gevolg: • Software problemen bij actoren • Problemen met rapportering + invulling dr actoren • Geautomatiseerde controles gestaakt! • Hernomen in inspectieronde ter plaatse in 2013

18. Project woningkwaliteit – overbezetting • 11 dossiers: samenwerking Toezicht – Wooninspectie Acties: • kwaliteitsonderzoek van de sociale huurwoning op vraag van Toezicht (2) - advies aan SVK: opzeg hoofdhuurov. + herhuisvesting - advies aan SHM: opzeg huurov. + opstart procedure vrederechter (schade dr huurder)

19. Project opvolging aanpassingen Intern Huurreglement (IHR) => 05 december 2011: Aanpassingen aan KBSH • Aanpassingen aan IHR melden! • Algemene bevraging in maart 2012 • Vaststellingen: • aanpassingen aan IHR gebeurden doorgaans niet! • Opmaak en formulering IHR is zeer divers! • Voorstel aan VMSW: opmaak type-IHR

20. Opvolging bestuursbeslissingen Gerichte analyse op basis van risicoprofiel • 3 vernietigingen (bv. niet wederinkopen van een sociale koopwoning, de onvoldoende dekking van het werkgebied met de registers, niet toepassing lokale binding bij toewijzing) • Project Intergemeentelijke samenwerkings-verbanden (ISV) • Inbreuken en onregelmatigheden bij verkoop sociale kavels. • Teruggevorderde infrastructuursubsidies: 189.870,63 euro. Overdrachten, verwervingen en sociale leningen

21. Project sociale koopwoningen SHM’s (15) Onderzoek naar registers, inschrijving, toewijzing en informatieverstrekking aan kandidaten • Geen manifeste inbreuken vastgesteld • Kandidatendossiers onvolledig bijgehouden Vervolginspecties 2011 (6) : Resultaten: • 1 onterechte toewijzing: subsidies teruggevorderd • Opmerkingen betreffende structuur en volledigheid registers: aangepast => Resultaten: www.rwo.be

22. Project sociale kavels SHM’s Controle op registers, inschrijvingen en toewijzingen door SHM’s (4) • Verkoopprijzen correct vastgesteld • 2 SHM’s onterechte toewijzing: subsidies teruggevorderd • Kandidatendossiers vaak onvolledig • Informatieverstrekking aan kandidaten: voor verbetering vatbaar => 2012: 31.446,18 euro infrastructuursubsidies teruggevorderd • Resultaten: www.rwo.be

23. (kwartaal-)rapportering door actoren • 2012: 16 ingebrekestellingen • 3 administratieve geldboetes

24. Globaal: schorsingen, vernietigingen en ingebrekestellingen

27. Alle info over domiciliefraude, taal- en inburgeringsbereidheid, leefbaarheid: www.rwo.be • DOMICILIEFRAUDE Resultaten: • 40-tal dossiers met adviesvragen • 1 ingebrekestelling huurder wegens onrechtmatige bijwoonst: geregulariseerd • 3 processen-verbaal: in 2 dossiers bewezen domiciliefraude (KSZ) - opzeg huurov. + vordering geleden huurschade - geen opzeg, wel retroactieve aanpassing huur • Doorgestuurd naar parket + oproep om soortgelijke dossiers te melden! Toezicht op particulieren

28. Andere acties: • Blijvende informatieverstrekking en begeleiding verhuurders • Doorspelen van knelpunten aan de afdeling Woonbeleid • Samenwerking en/of overleg met andere instanties • TAALBEREIDHEID Resultaten: 30 huurders in gebreke gesteld + aangemaand begin 2013: 11 in regel 2 huurders administratieve geldboete Knelpunten: • Communicatieproblemen tussen HvN en verhuurders (geen uitwisselingslijnen) • Interpretatieproblemen reglementering mbt bevoegdheid tot input data in KBI-databank

29. INBURGERINGSBEREIDHEID Overleg met agentschap Binnenlands Bestuur – afdeling Inburgering: • Eveneens bevoegd voor het opleggen van administratieve sancties • Non bis in idem! • Werkafspraken: www.rwo.be • RENOVATIEPREMIE Doel: Controle ter plaatse of de werken die in aanmerking werden genomen voor de toekenning van de renovatiepremie effectief werden uitgevoerd én de materialen effectief werden gebruikt Resultaten: 2012: controle van 50 dossiers d.m.v. onderzoek ter plaatse: slechts één inbreuk (werken nog niet uitgevoerd) => resultaten doorgestuurd aan Wonen-Vlaanderen

30. Soc. Woonactoren: Verweer – adm. boete: comité B • 12 behandelde verweerschriften • 5 administratieve geldboetes • 3 voor niet of niet tijdige rapportering • 1 voor niet (tijdige) afrekening huurlasten • 1 voor het niet terugvorderen van ten onrechte uitgekeerde vergoedingen aan een voorzitter Terug- en invordering van subsidies • Foutieve aanwending huursubsidie dr SVK: Wonen Vlaanderen • Teveel ontvangen huursubsidies SVK: 3.450,60 euro • controle op verkoop sociale kavels: 221.316,81 euro Maatregelen, boetes, invorderingen

31. Particulieren: • Geen administratieve maatregelen • 1 administratieve geldboete wegens niet naleven huurdersverplichtingen taalbereidheid: 501 euro (2X huurprijs) • Terug- en invordering tegemoetkomingen: • Miskenning voorwaarden toekenning huursubsidie • 2012: 25 dwangbevelen uitgevaardigd • Sinds 2007: 882.929,07 euro ingevorderd 286.690,42 euro terugbetaald (met inbegrip van wettelijke interesten)

32. 123 klachten – stijging 33% • 53% onontvankelijk (eerst richten tot actor) • 12% ontvankelijk en gegrond • Stijging voornamelijk mbt huurlasten, domiciliefraude en woningaanvragen • 151 verhalen • 15 nt ontvankelijk, 32 gegrond • merendeel: schrapping uit kandidatenregister (113) Klachten, verhaal kandidaat-huurders

33. Risicoanalyse en planning 2013 Toelichting 29 mei 2013

34. Risicoanalyse: waarom? • Tweeledige risicoanalyse: • Toezichtdomeinen • Actoren • Prioritaire domeinen • Meerjarenplanning - toezichtprojecten • Jaarplanning: risicoanalyse per actor • Profielschets • Toevoegen globaal profiel • Planning 2013

35. Groot aantal actoren & domeinen Risicoanalyse: waarom?

36. Beperkt aantal mensen 37,4 VTE 15 toezichthouders Risicoanalyse: waarom?

37. Prioriteiten bepalen • In relatie tot doelstellingen: • Woonbeleid • Agentschap • Afdeling Risicoanalyse: waarom?

38. Risicoanalyse toezichtdomeinen: in kaart brengen van doel en werkterrein toezicht: • waarom toezicht? (wettelijk kader - doelstellingen) • toezicht op wie en wat?  particulieren, actoren: financiering, structuur, activiteiten en processen • Risicoanalyse actoren: Waar welke toezichtacties (eerst) uitvoeren? 2-ledige risicoanalyse

39. Doelstellingen toezicht • Recht op wonen mee garanderen • Beschikbaarheid woningen • Betaalbaarheid • Kwaliteit woningen • Leefbaarheid omgeving • Bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen • Inbedding in lokaal woonbeleid • Doelmatige en efficiënte aanwending middelen: • Performantie en verantwoordelijke autonomie actoren (behoorlijk bestuur) • Bestrijding wanbeheer en fraude • Doelmatige aanwending subsidies (particulieren en actoren) Risicoanalyse domeinen

40. Risicobepaling: Kans inbreuk x impact = inherent risico • bestaand toezicht = residueel risico • Prioriteitenbepaling: Conform beleidsprioriteiten Risicoanalyse domeinen

41. Prioritaire domeinen

42. Bepalen mogelijke toezichtacties per prioritair domein: • Steekproeven Brussel • Inspecties • Onderzoek vergaderdocumenten / beslissingen • Bijwonen vergaderingen • Multidisciplinair onderzoek • Opvolgingsacties  Toezichtprojecten (binnendiensten + toezichthouders) Meerjarenplanning

43. Vraag-gestuurde controles: Klachten, verhalen, beroepen, verzoeken minister,… • Risico-gestuurdecontroles: Risicoanalyse per actor Jaarplanning

44. Toezichtacties gericht plannen: • Selectie prioritaire actoren voor projecten • Extra toezichtacties • Multidisciplinaire onderzoeken Risicoanalyse actoren - doel

45. Resultaat • Overzicht (prioritair) op te volgen actoren + domeinen per actor: Excel • Motivering toegekende risicoprofielen: profielschets Risicoanalyse actoren

46. Profielschets • I: Organisatie: structuur, bestuur, procedures • II: Werking: cijfers vb. financiële ratio’s, # woningen, # gunningen: vanaf 2013 • III: Toezicht: uitgevoerde controles, kwalificatie vaststellingen •  risicoprofiel per toezichtdomein Risicoanalyse actoren

47. Risicoprofielen per domein

48. Voor elke actor per domein: • Controles? • Nee  profiel: nvt, laag of onbepaald (onbepaald => actie plannen) • Ja  inbreuken / problemen? • Nee  profiel: normaal • Ja  kwalificatie inbreuken Profielschets

49. Kwalificatie inbreuken: • 3 categorieën: • Rechten doelgroep ernstig geschaad • Financiële middelen niet correct aangewend / wanbeheer • Bewust verhinderen toezicht • Ernstige inbreuk of herhaling  ingebrekestelling • Normering inbreuken: • Score: 1 tot 10 • Beoordeling: licht – niet substantieel – substantieel – zwaar • Verzachtende / verzwarende omstandigheden • Eindoordeel per domein: normaal, gemiddeld, hoog of zeer hoog Profielschets

50. Toevoegen globaal risicoprofiel (categorie) • Na evaluatie door toezichthouder • Op basis van risicoprofielen per domein • Formule (nog te evalueren) Profielschets