840 likes | 1.15k Views
KAMU GÖREVLİLERİ VE ETİK ANLAYIŞI. SABİT EMEN DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ. “ KİŞİNİN DİNİ DÜZELMEZ KALBİ DÜZELMEDİKÇE, KALBİ DÜZELMEZ DİLİ DÜZELMEDİKÇE. BUNLAR DÜZELMİŞ OLMAZ, DAVRANIŞLARI DÜZELMEDİKÇE . “ HZ. MUHAMMED(S.A.V ). ETİK.
E N D
KAMU GÖREVLİLERİ VE ETİK ANLAYIŞI SABİT EMEN DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ
“KİŞİNİN DİNİ DÜZELMEZ KALBİ DÜZELMEDİKÇE, KALBİ DÜZELMEZ DİLİ DÜZELMEDİKÇE. BUNLAR DÜZELMİŞ OLMAZ, DAVRANIŞLARI DÜZELMEDİKÇE. “ HZ. MUHAMMED(S.A.V).
ETİK • Etik, insan tutum ve davranışlarının iyi-kötü ya da doğru-yanlış yönden değerlendirilmesidir
Kararlar ve Eylemler Üzerinde Düşünmek doğru yanlış
Bir Karar Verip Eyleme Geçmek Karar aldıktan ve harekete geçmeden önce, bir adım geri gidilir ve aşağıdaki testler tamamlanır: • Gazete Testi; • Zaman Testi; • Aile Testi; • Amir/Müfettiş Testi; • Kişisel Test;
Gazete Testi; Ön sayfada nasıl dururdu ? • Zaman Testi; kararınız 1 yıl, 5 yıl ya da 10 yıl sonra nasıl görünecek? • Aile Testi; Bu kararı ailenize açıkladığınızda sizinle gurur mu duyacaklar, yoksa sizden utanacaklar mı?
Amir/Müfettiş Testi; Kararınızın ya da eyleminizin profesyonelce, tarafsız, adil ve kanıtlara dayalı olduğunu ispatlayabilecek misiniz? • Kişisel Test; Eğer sonucundan doğrudan etkilenirseniz, kararın sağlıklı olduğunu kabullenebilecek misiniz?
“ İNSANLARI SADECE CEZA İLE YÖNETİRSENİZ, ONLAR BİR DAHA YANLIŞ YAPMAZLAR; ANCAK ŞEREF VE UTANMA DUYGUSUNA DA SAHİP OLMAZLAR. • İNSANLARI ERDEMLE VE ETİK KURALLAR İLE İDARE EDERSENİZ, O ZAMAN ONLAR ŞEREF VE UTANMA DUYGULARINA SAHİP OLURLAR, HEM DE DOĞRUYU VE İYİYİ YAPMAYA ÇALIŞIRLAR” Konfüçyüs.
Etik kelimesi köken olarak Eski Yunan'a kadar gider Etik sözcüğü, Yunanca "karakter" anlamına gelen “ethos” kelimesinden türemiştir. Ahlak, ahlakla ilgili demektir ama aralarında farklar vardır. Ahlak ve Etik arasındaki fark : Etik daha çok ahlak üzerinde konuşur, sorgular, tartışır, düşünür, yargılar. Ahlak yöresel, Etik evrenseldir. Evrensel kabul gören kurallardır. • Etik, pratik felsefenin bir konusudur. İnsanların ne şekilde davranmaları gerektiğiyle ilgili somut ve kanıtsal bilgiler sunar. İyi ve kötü davranış nedir? İyi veya kötü nedir? Bu sorular kulağa biraz teorik gelebilir ama sık sık karar vermek zorunda kaldığımız durumlarla karşılaşırız. Yolda bulduğumuz bir cüzdan bizde kalabilir mi, yoksa kayıp bürosu veya karakola mı bırakmalıyız? İzin almadan arkadaşımızın kalemini kullanabilir miyiz?
Ahlak, içinde yasadığımız topluma göre değişir ve genelde çoğunluk tarafından herhangi bir gerekçe gösterilemeden doğru kabul edilen değerlerin ve düşüncelerin toplamıdır. "Doğru" olduğu hissedilenler ahlaka uygun olarak kabul edilir. Ve bu durum toplumdan topluma farklılık gösterir. Buna karşılık etik, kuralları mantıklı olarak yorumlamaya çalışır. Etiği, ahlakin üzerinde yeniden düşünme olarak tanımlamak da mümkündür..
TEMEL KAVRAMLAR • DİN • AHLAK • HUKUK • ETİK (AHLAKBİLİM)
TEMEL KURALLAR ve YAPTIRIMLARI Türü KaynağıUyma Nedeni • DİN İlahi Günah • AHLAK Toplum Ayıplama • HUKUK Devlet Cezai Yaptırım • ETİK Devlet+Toplum Cezai+Top. Yaptırım
Kamu Yönetiminde Etik YapılanmayıZorunlu Kılan Küresel Sebepler • Dünya ülkelerinin pek çoğunda kamu yönetiminde “yolsuzluk”, “kötü yönetim” ve “çıkar çatışması” ana başlıkları altında toplanabilecek “yozlaşma ve etik-dışı davranış sorunları”nın yaygınlık kazanması; ve halkın Devlete ve kamu bürokrasisine olan güveninin sarsılması ve kamu yönetiminin saygınlığının kaybolması gibi olumsuz gelişmeler karşısında, halkın Devlete olan güvenini yeniden tesis ederek kamu yönetiminin saygınlığını korumak “küresel bir reform kaygısı” haline gelmiştir. • Bu küresel soruna tepki olarak, etik davranış ilkelerini belirlemek ve bunlara uyulmasını denetleyecek kurumsal yapılar oluşturmak, yani kısaca “ETİK ALTYAPI” kurmak konusunda uluslararası bir trend oluşmuştur.
ÜLKEMİZDE YOLSUZLUK 45 Bir insanı ahlaken eğitmeden sadece zihnen eğitmek topluma bir bela kazandırmaktır. “Roosvelt” 25 15 %
ÜLKEMİZDE YOLSUZLUK ULUSLAR ARASI SAYDAMLIK ÖRGÜTÜNÜN raporunda; • Dünyada en yozlaşmış kurum:Siyasi partiler (69 ülkeden - 45 inde) , • Dünyada en az yozlaşmış kurum: Sivil toplum kuruluşları ve dini kuruluşlar. • Ülkemizde yozlaşmış kurumlar: • 1- Vergi Daireleri, • 2- Siyasi Partiler, • 3- Gümrükler, • 4- Sağlık Hizmetleri, • 5- Polis • 6- Yargı • En az yozlaşmış kurum: Ordu ve Dini Kurumlar.
ÜLKEMİZDE YOLSUZLUK Emniyet Genel Müdürlüğü Sektörlere Göre Yolsuzluk Haritası (Mart 2010) • 1- Sağlık Sektörü, -Usulsüz sağlık karnesi ve reçete kullanmak, usulsüz medikal malzeme kullanımı ile bu sektörde mal hizmet alımında yapılan yolsuzluklar. 2009 yılı sağlık sektöründe, bir ilimizde oluşan kamu zararı: 14 milyon TL. • 2- Yerel İdareler, • 3- Adli Hizmetler, • 4- Maliye - SGK, • 5- Eğitim, -Üniversite ve ehliyet sınavlarında belli bir ücret karşılığında bu şahısların yerine üçüncü bir şahsı sokmak veya dağıtılan soru kitapçıkları; -özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri görevlilerince kamu zararına yol açılması,
ÜLKEMİZDE YOLSUZLUK Emniyet Genel Müdürlüğü Sektörlere Göre Yolsuzluk Haritası (Mart 2010) • 6- Bayındırlık. • 7- Enerji, • 8- Tarım- Sahte çiftçi belgesi, sahte tapu ve sahte müstahsil makbuzları kullanılmak suretiyle kamu görevlileri ile rüşvet karşılığı anlaşarak kamu zararına yol açılması. * İhaleye fesat karıştırma ve ihale yolsuzluğunda özellikle; yemek, servis, güvenlik, temizlik ve sağlık alanında yapıldığı belirlenmiştir.
10 Puan üzerinden; • 9.3 puanla Danimarka, İsveç ve Yeni Zelanda ; 1 nci; Singapur 2nci; Finlandiya 3ncü ve İsviçre 4ncü. • 4.6 puanla Türkiye, Litvanya ve Polonya 58 nci. • 1.5 puan Afganistan 177; 1.4 puan Haiti 178; 1.3 puan Myanmar ve Irak 179 ve 1 puan Somali 180. • Raporda sıralama ; Yoksulluk, Devlet Kurumlarının Başarısızlığı ve Rüşvet arasındaki bağı göz önüne sermektedir.
Etik Kamu Yönetimi • Kamu hizmeti etiği anlayışına dayanan “etik kamu yönetimi”, • En basit anlamıyla, “kamu görevlilerinin kamusal işleri yerine getirirken tarafsızlık, nesnellik ve dürüstlük ilkeleri çerçevesinde bulundukları makamı kişisel, özel, maddi veya partizan bir kazanç için kullanmaktan çekindikleri bir yönetim anlayışı”nı ifade eder. • Başka bir ifadeyle, “etik ilke ve değerlere dayanan ve işleyişinde bu ilke ve değerlere işlerlik kazandıran yönetim” biçim ve anlayışıdır.
Kamu etiği, kamu kaynakları Kamu yetkileri Kamu hizmetleri Kamusal bilinç açısından önemlidir.
KAMU ETİĞİNDEN SÖZ EDERKEN : • Çalışma Etiği • Meslek Etiği • Yönetim etiği • Örgütsel etik kavramlarının ilişkilerine de bakmak zorundayız.
ÇALIŞMA ETİĞİ • Çalışma ile ilgili değer ve tutumlar. Örneğin, çalışkanlık , dakik olma vb. İnsanın şerefi AKLIYLA, asaleti DİLİYLE, şahsiyeti AHLAKIYLADIR.. “Hz. ÖMER”
MESLEK ETİĞİ • Mesleki etik :Belirli bir meslek grubunun, mesleğe ilişkin olarak oluşturup, koruduğu; meslek üyelerine emreden, onları belli bir şekilde davranmaya zorlayan; kişisel eğilimlerini sınırlayan; yetersiz ve ilkesiz üyeleri meslekten dışlayan; meslek içi rekabeti düzenleyen ve hizmet ideallerini korumayı amaçlayan mesleki ilkeler bütünüdür.
YÖNETİM ETİĞİ • Yönetsel Etik: Yönetsel kararların verilmesinde tutarlı, tarafsız ve gerçeklere dayalı olmayı; bireylerin varlık ve bütünlüğüne saygıyı; herkes için en iyi olacak eylemlerin seçilmesini ve eylemlerde adalet, eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük, sorumluluk, saygı, açıklık, sevgi, demokrasi, hoşgörü vb. gibi evrensel değerleri temel almayı sağlayan, yöneticilere eylemlerinde yol gösteren davranış ilkeleridir.
ÖRGÜTSEL ETİK • Örgütsel Etik : Yasal bir çerçevede personelde aynı tür davranışların yerleştirilmesini sağlayan, örgütün topluma karşı yerine getirmeyi üstlendiği hizmetleri sağlarken bazı toplumsal sorumlulukların da üstlenildiğini gösteren ilkeler dizisidir.
Etik Dışı Davranma Nedenleri • Bilgisizlik • Dizginlenemeyen hırs • Devletten fon almak için yarışmak • Dikkatsizlik, disiplinsizlik • Soruşturma eksikliği, dikkatli bir denetim sisteminin olmaması
Etik Dışı Davranma Nedenleri • Yetersiz eğitim • Hızlı yükselme hırsı • İdeolojik etkiler • Üstlerin aşırı ve oransız baskısı • Maddi ve manevi kazanç hırsı • Psikiyatrik bozukluklar
Etik Dışı Davranışları Haklılaştırma Yolları • Eğer gerekli ise etiktir. • Eğer yasal ve izin verilebilir ise uygundur. • Bu işin bir parçası. • Sonuçta herkesin yararı sağlanacak. • Bunu sadece senin için yapıyorum. • Sadece ateşe ateşle karşılık veriyorum.
Etik Dışı Davranışları Haklılaştırma Yolları Kimse zarar görmeyecek Herkes aynı şeyi yapıyor Kişisel olarak benim kazancım yok ki Hak ettiğimi alamıyorum Hala tarafsız olabilirim
ETİK MEVZUAT *1982 Anayasası *657 sayılı Devlet Memurları Kanunu *2531 sayılı Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun *3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu *4208 sayılı Karaparanın Önlenmesine Dair Kanun* 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun *5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu *5393 sayılı Belediye Kanunu
ETİK MEVZUAT *4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve ilgili Yönetmelik *4734 sayılı Kamu İhale Kanunu *4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu *5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu *5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması Hakkında Kanun ve 2005 tarihli ilgili Yönetmelik *5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK)
İSTİSNA TUTULAN KURUMLAR5176 sayılı KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU KURULMASI VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN Amaç ve kapsam Madde 1- …. Bu Kanun, genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, kamu iktisadi teşebbüsleri, döner sermayeli kuruluşlar, mahalli idareler ve bunların birlikleri, kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurul, üst kurul, kurum, enstitü, teşebbüs, teşekkül, fon ve sair adlarla kurulmuş olan bütün kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan; yönetim ve denetim kurulu ile kurul, üst kurul başkan ve üyeleri dahil tüm personeli kapsar. Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Bakanlar Kurulu üyeleri, Türk Silahlı Kuvvetleri ve yargı mensupları ve üniversiteler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.
7.9.2014 34
Görevin Yerine Getirilmesinde Kamu Hizmeti Bilinci. Halka Hizmet Bilinci. Hizmet Standartlarıyla Uyum. Amaç ve Misyona Bağlılık. Dürüstlük ve Tarafsızlık. Saygınlık ve Güven. Yetkili Makamlara Bildirim. Çıkar Çatışmalarından Kaçınma. Görev ve Yetkilerin Menfaat Sağlamak Amacıyla kullanılmaması. Hediye Alma ve Menfaat Sağlama Yasağı Kamu Malları ve Kaynaklarının Kullanımı. Savurganlıktan Kaçınma. Bağlayıcı Açıklamalar ve Gerçek Dışı Beyanda Bulunma. Bilgi Verme, Saydamlık ve Katılımcılık. Yöneticilerin Hesap Verme Sorumluluğu. Eski Kamu Görevlileriyle İlişkiler. Mal Bildiriminde Bulunma. TÜRK KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ
Görevin Yerine Getirilmesinde Kamu Hizmeti Bilinci : Madde 5 — Kamu görevlileri, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde; sürekli gelişimi, katılımcılığı, saydamlığı, tarafsızlığı, dürüstlüğü, kamu yararını gözetmeyi, hesap verebilirliği, öngörülebilirliği, hizmette yerindeliği ve beyana güveni esas alırlar.
Sınavkolik Müdür • Öğrencilerin tüm hayatı sınavlardan ibaret.Durum böyle olunca Ankara'da özel bir okulun Genel Müdürü Hüseyin Gürsoy, 'ders planlaması ve öğrencilerine yol gösterici olması' açısından , 18 yıldır üniversite sınavına giriyor. Sınavdan edindiği tecrübelerle öğrencileri için programlar hazırlayan Gürsoy, bu geleneğini sürdüreceğini söylüyor. Sınavlardaki tek amacının sınav sisteminin beklentilerini öğrencilerine aktarmak olduğunu belirten Gürsoy, "Kesinlikle tercih yapmıyorum" diyor.
Halka Hizmet Bilinci : Madde 6 — Kamu görevlileri, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde; halkın günlük yaşamını kolaylaştırmayı, ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli biçimde karşılamayı, hizmet kalitesini yükseltmeyi, halkın memnuniyetini artırmayı, hizmetten yararlananların ihtiyacına ve hizmetlerin sonucuna odaklı olmayı hedeflerler
Yılın örnek ve yardımsever memuru • Bartın İl Sağlık Müdürlüğü yanında bulunan Kırtepe Aile Sağlığı Merkezinde Bilgi işlem merkezinde görev yapan Altuğ Karakaş hastalara yaptığı yardımlarla vatandaşların takdirini kazanırken, yaşlılardan bol , bol dua alıyor. Tedavi için Kırtepe Aile Sağlığı Merkezine gelen hastalara, sıra, kayıt, ve gerekli işlemlerinin yapılmasında yardımcı olan ve yürüme zorluğu çeken yaşlı hastalara yardımcı olan örnek memur Altuğ Karakaş, kırtepe Aile sağlığı merkezi Bilgi işlem merkezinde görev yapıyorum. Hastaların kayıt ve tescil işlemlerini yapmaktayım. Ancak bu işlemleri yaptığım sırada yaşlılara ve durumları ağır olan hastalara öncelik yapmaktayım. Sağlık hizmetlerinde bu bizlerin asli görevidir. Yaşlılara ve ihtiyacı olanlara yardım etmek beni mutlu ediyor dedi.
Hizmet Standartlarına Uyma: Madde 7 — Kamu kurum ve kuruluşlarının yöneticileri ve diğer personeli, kamu hizmetlerini belirlenen standartlara ve süreçlere uygun şekilde yürütürler, hizmetten yararlananlara iş ve işlemlerle ilgili gerekli açıklayıcı bilgileri vererek onları hizmet süreci boyunca aydınlatırlar.
Onu sevmeyen sınıfta kalır Karşıyaka'nın Şemikler Lisesi'nde devam çizelgelerinin işlenmesi işinin bir öğrenciye verilmesi skandal yarattı. Öğrencinin, yakın arkadaşlarının devamsızlıklarını silip sınıfta kalmalarına engel olduğu, sevmediklerinin devamsızlıklarını yükselttiği ortaya çıktı. Hizmet Standartlarıyla Uyma.
Tıbbi atık skandalı • Denizli’nin Kale İlçesi’nde Devlet Hastanesi’nin bir kamyon tıbbi atığı okul kaloriferinde yakılmak için bahçeye dökmesi isyan ettirdi. Olaya el koyan kaymakam soruşturma için izin isterken, Tabip Odası "Halk sağlığını tehlikeye atıyorlar" dedi.
Amaç ve Misyona Bağlılık: Madde 8 — Kamu görevlileri, çalıştıkları kurum veya kuruluşun amaçlarına ve misyonuna uygun davranırlar. Ülkenin çıkarları, toplumun refahı ve kurumlarının hizmet idealleri doğrultusunda hareket ederler.
Dürüstlük ve Tarafsızlık: Madde 9 — Kamu görevlileri; tüm eylem ve işlemlerinde yasallık, adalet, eşitlik ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda hareket ederler, görevlerini yerine getirirken ve hizmetlerden yararlandırmada dil, din, felsefi inanç, siyasi düşünce, ırk, cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayrım yapamazlar, insan hak ve özgürlüklerine aykırı veya kısıtlayıcı muamelede ve fırsat eşitliğini engelleyici davranış ve uygulamalarda bulunamazlar.
MEMUR, MÜDÜRÜNE CEZA KESERSE… Fatsa Belediyesi Zabıta ekipleriCeplere yerleştirilen parkomatlardan fiş almayan sürücülere ceza kesiyorYine parkomatları teftiş etmek üzere göreve çıkan Hasan Uslu, Cengiz Torun ve Yener Şahin’den oluşan üç kişilik zabıta ekibi, Mustafa Kemal Paşa Mahallesi Meydan Sokak’taki cep-parkta fiş almadan park edilmiş halde gördükleri Fatsa Belediyesi Zabıta Müdürü Cemal Beşik’in 52 KB 181 plakalı aracına, Kabahat Kanunları’nın 38. maddesinin 1. bendini ihlal ettiği gerekçesiyle 62 YTL para cezası yazdılar. Ceza yazmakta bir an için tereddüt etseler de tarafsız olmak adına cezayı yazan memurlar, müdür Beşik tarafından özel kalemlerle ödüllendirildiler. 1 dakikalığına aracını cep-parka bırakan Beşik geri döndüğünde ön camındaki ceza makbuzunu görünce memurlarını takdir ettiğini belirtti. Konuyla ilgili konuşan Beşik; “Göreve geldiğimden beri memurlarıma görev yaparken tarafsız, dürüst ve adil olmalarını, yasalar karşısında herkesin eşit olması gerektiğini ve bu değerlerden asla taviz vermemelerini istedim. Memurlarımın bu değerleri benimsemiş ve özümsemiş olduğunu görmek benim için gerçekten çok gurur verici. Kendilerini içtenlikle tebrik ediyorum” dedi. Dürüstlük ve Tarafsızlık.
Saygınlık ve Güven Madde 10 — Kamu görevlileri, kamu yönetimine güveni sağlayacak şekilde davranırlar ve görevin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını davranışlarıyla gösterirler. Halkın kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyen, şüphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranışlarda bulunmaktan kaçınırlar.
Öğretim üyesinden sınav sahteciliği Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nin kardiyoloji bölümünde yardımcı doçent olan M.Y., dil sınavına başka bir yardımcı doçenti sokunca soruşturma açıldı Saygınlık ve Güven.