180 likes | 355 Views
Het belang van buitenspelen m.b.t. beweging en gezondheid . Ruth Costers, 13 Februari 2009. Hou ze levendig, hou ze gezond!. Cijfers : 4u/dag voor beeldscherm 1/4 jongens 1/6 meisjes voldoende fysiek actief. Hou ze levendig, hou ze gezond!. Gezondheid ruim begrip Meer dan niet ziek zijn!
E N D
Het belang van buitenspelen m.b.t. beweging en gezondheid Ruth Costers, 13 Februari 2009
Hou ze levendig, hou ze gezond! • Cijfers: • 4u/dag voor beeldscherm • 1/4 jongens 1/6 meisjes voldoendefysiek actief
Hou ze levendig, hou ze gezond! • Gezondheid ruim begrip • Meer dan niet ziek zijn! • Ook welbevinden, sociale en mentale GH • Buitenspelen belangrijk voor ontwikkeling kind • Motorisch • Fysiek • Sociaal • Emotioneel • … Invloed op gezondheid individu
Fysieke activiteit bij kinderen en jongeren • Norm fysieke activiteit: • 60’/dag <18j • 30’/dag 18+ => bewegen is gezond en noodzakelijk om lichaam in ‘conditie’ te houden • Specifiek voor jongeren: • Sterke botten opbouwen • Gezonde gewrichten • Sterk hart • Goede mentale gezondheid • Voorkomt obesitas • Buiten spelen zet kinderen aan tot meer beweging
Welke factoren beïnvloeden het gedrag? • ASE-model en stadia van gedragsverandering (Prochaska en Diclemente) Voorbereiding Actie Precontemplatie Contemplatie Behoud Attitude Barrières Externe variabelen Sociale Invloeden Gedragsintenties Gedrag Vaardigheden Eigen Effectiviteit
Welke factoren beïnvloeden het gedrag? Attitudeverwachting t.a.v gedrag en evaluatie van de voor- en nadelen Sociale invloedwaargenomen gedrag van anderenen ervaren sociale norm Eigen effectiviteitinschatting van het eigen vermogen om een gewenst gedrag te stellen hangt af van: - vroegere ervaring - observatie van anderen - overtuiging - lichamelijke gewaarwording - attributiestijl
Omgevingsdeterminanten – niveaus Macro-niveau Meso-niveau Eigen organisatieDoelgroep Intermediairen
Omgevingsdeterminanten - niveaus • 1) Aspecten van de doelgroep • + individu in groep • Intermediairen • Einddoelgroep • 2) Lokalesituatie (meso-niveau) • 3) Ruimerecontext (macro-niveau)
Problematiek overgewicht en obesitas • Nederlands overbruggingsplan (2005) • 5 belangrijke thema’s: • Stimuleren borstvoeding • Stimuleren buitenspelen • Stimuleren ontbijten • Reduceren gezoete dranken • Reduceren tv-kijken
Studies • Weinig specifieke onderzoeken m.b.t. buitenspelen • Muller: bewegingsprogramma’s effect op overgewicht • Klesges (1990): relatie tussen en Relatieve gewicht kind Oudergewicht Tijd buiten doorgebracht Activiteitenniveau kinderen
Studies • Fitzgibbon (2004): onderzoek bij allochtonen groepen jongeren in Amerika • Aandacht voor onmogelijkheid om buiten te spelen door o.a. onveiligheid, luchtverontreiniging, criminaliteit • Extra - Allochtonen: welvarender land => calorierijker eten en weinig activiteit in vrije tijd Sociaal milieu speelt belangrijke rol!
Studies • Studies (Ferreira et al., 2006) tonen aan dat omgevingcorreleert met het niveau van fysieke activiteit bij jongeren • Heel wat determinanten hebben een invloed op dit buitenspeelgedrag! • Thuis en schoolomgeving • Fysieke activiteit van vader • Tijd die buiten gespendeerd wordt • Beleid van LO op school • Steun belangrijke anderen * • Opleidingsniveau moeder * • Familiaal inkomen *: mogelijke determinanten bij adolescenten • Buurt: belangrijk lage criminaliteitsgraad
Conclusie • Buitenspelen heeft zeker een invloed op de gezondheid van het individu • Om buitenspeelgedrag te bekomen dienen we rekening te houden met verschillende determinanten oa • Fysieke omgeving (veiligheid, aanbod, …) • Sociale omgeving (ouders, vrienden, jeugdbewegingen/-verenigingen e.d.,…) • Persoonsgebonden determinanten
Proces • Doelstelling buitenspelen formuleren op niveau van determinanten (infrastructuur, begeleiding, opvoeding, veiligheid, beleid gemeente,…) met aandacht voor voorlichting, voorzieningen en voorschriften • Doelstellingen SMART formuleren (specifiek, meetbaar, aanvaardbaar, realistisch, tijdsgebonden) • Acties plannen en uitvoeren • Evalueren
Hoe strategieën bepalen? (1) • Contextanalyse • Einddoelgroep vs tussenpersonen • Meso- en macroniveau • Strategiebepaling • Wat is ‘beste koop’? – oorzaken aanpakken (determinanten (gedrag en omgeving)) • Belangrijke elementen: • Voorzieningen • Voorschriften • Voorlichting
Hoe strategieën bepalen? (2) • Werkzame elementen • Persoonlijke en actieve betrokkenheid • Ondersteunende maatregelen • Concreet en korte termijn
Buitenspelen stimuleren is van belang, ook op het vlak van gezondheid!