80 likes | 292 Views
LLENCYNDOD 11-18 oed. Enw sydd yn cael ei roi i gyfnod bywyd rhwng dechrau glasoed tua 11 oed a dechrau bywyd oedolyn yn 18 oed. Llencyndod yn cyd daro gyda hwb mewn tyfiant. Amser o newid biolegol a chymdeithasol. Amser o newid deallusol ac emosiynol.
E N D
LLENCYNDOD 11-18 oed
Enw sydd yn cael ei roi i gyfnod bywyd rhwng • dechrau glasoed tua 11 oed a dechrau bywyd • oedolyn yn 18 oed. • Llencyndod yn cyd daro gyda hwb mewn • tyfiant. • Amser o newid biolegol a chymdeithasol. • Amser o newid deallusol ac emosiynol. • Angen dysgu byw a rheoli’r teimladau ar agweddau.
DATBLYGIAD CORFFOROL Newidiau corfforol yn digwydd oherwydd tyfiant yn y cynhyrchiad o’r organnau rhyw estrogen i enethod a testosteron i fechgyn. Estrogen yn cael ei gynhyrchu yn yr ofari i enethod. Testosteron yn cael ei gynhyrchu yn y ceilliau i fechgyn. • Glasoed yn dechrau i enethod rhwng 10-12 oed. • tyfiant cyflym • datblygiad bronau • gwallt piwbig a chesail • ail ddosrannu o’r braster • mislif ( periods) • Glasoed I fechgyn rhwng 12- 14 oed. • tyfiant cyflym • blew ar y gwyneb • llais yn ddyfnach • pidyn, scrotwm, ceilliau yn fwy • piwbig, brest a gwallt o dan y gesail • breichiau a coesau yn tyfu, ysgwydd • yn lledu
DATBLYGIAD DEALLUSOL • Dechrau meddwl amdan eu hunain a beth mae eraill yn meddwl amdanynt. • Dechrau cymharu y byd delfrydol gyda’r byd go iawn. • Arbrofi gyda hunaniaeth gwahanol. • Meddwl am y dyfodol – gwaith, gyrfa, perthynas, coleg.
DATBLYGIAD CYMDEITHASOL • Dod yn fwy annibynnol o’r teulu. • Dod yn fwy dibynnol o ffrindiau a grwpiau o’r un oed am gefnogaeth a • chyngor. • Dymuniad cryf i fod yn rhan o grŵp. • Gwrthdaro gyda rhieni fel maent yn ceisio gosod eu annibyniaeth oedolyn. • Sefydlu personoliaeth. • Archwylio eu rhywioldeb, arbrofi perthynas ac ymddygiad rhywiol.
Mae materion sydd yn gysylltiedig a llencyndod yn seico-cymdeithasol mewn natur e.e. ploryn yn beth corfforol ond yn gallu achosi problemau seico-cymdeithasol. Sut fath o broblemau tybed? Trafodwch y datganiad uchod yn eich grwpiau
DATBLYGIAD EMOSIYNOL Mae emosiynau yn bwysig yn ystod y cyfnod llencyndod. Mae cydbwysedd yr hormonau allan yn achosi profiadau fel ymddygiad ymosodol a tymer gwahanol Diffyg hunan hyder a hunangysyniad isel yn un o’r problemau sy’n effeithio llencyndod.