İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi

1. İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi Məcburi köçkünlərə elektrikenerjisindən istifadəyə və ərzaq yardımına görə dövlət büdcəsindən ayrılan vəsaitlərin istifadəsinin səmərəlilik və şəffaflığının monitorinqi Bakı, Fevral 29, 2008

2. Layihənin məqsədi • Dövlət büdcəsindən məskunlaşmamış məcburi köçkünlərə ayrılan xərclərin maliyyə axınları üzrə izlənməsi və bu yolla vəsaitlərin şəffaf prinsiplər əsasında bölüşdürülməsinin üzə çıxarılması

3. Layihənin coğrafiyası • Füzuli rayonu-Fin şəhərciyi, Qayıdış qəsəbəsi • Beyləqan rayon-Yol kənarı, Mədəniyyət mərkəzi • Saatlı rayon-Fin şəhərciyi • Sabirabad rayon-Qalaqayın çadır • Bərdə şəhər- Fərdi evlər • Ağdam rayon-Dördyol qəsəbəsi • Gəncə şəhər- Energetika yataqxanası • Bakı şəhər-Nəsimi və Nizami rayonları

4. Monitorinqin istiqamətləri • Birinci istiqamət: Məcburi köçkünlərin istehlak etdikləri elektrik enerjisinin monitorinqinin aparılması • İkinci istiqamət: Dövlət büdcəsindən ayrılan vəsaitlər hesabına məcburi köçkünlərə natural qaydada verilən ərzaq yardımının monitorinqinin aparılması

5. Qanunverici baza İqtisadi Tədqiqatlar MərkəziNailiyyətlər • Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 2002-ci il 22 yanvar tarıxli 15 nömrəli qərarı ilə ”Məskunlaşmamış qaçqın və məcburi köçkünlərə güzəştlərin müavinətlə əvəz olunması ilə əlaqədar onların ödənilməsi qaydası” na əsasən komunal və digər xidmət haqları “Qaçqınkom” tərəfindən mərkəzləşdirilmiş qaydada xəzinədarlıq vasitəsi ilə ödənilir .

6. Qanunverici baza İqtisadi Tədqiqatlar MərkəziNailiyyətlər • Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin “Elektrik enerjisindən istifadəyə görə bir sıra birincı dərəcəli istehlakçıların, məskunlaşmamış qaçqın və məcburi köçkünlərin istehlak etdikləri elektrik enerjisinin dəyərinin ödənilməsinin tənzimlənməsi barədə” 10 iyun 2003-cü il tarixli, 80 saylı qərarına əsasən normativ kimi 150 kilovat/saat müəyyən edilib.

7. İllər üzrə istifadə edilən elektrik enerjisinə görə büdcədən ödənilən vəsaitlərin həcmi (AZN) 2003 il - 14 920 000 2004 il - 17 920 000 2005 il - 17 585 000 2006 il - 18 200 000 2007 il - 55 576 635 2008 il - 57 780 000

8. Elektrik enerjisi güzəştlərindən istifadə edən məcburi köçkünlərin sayı İqtisadi Tədqiqatlar MərkəziNailiyyətlər Ümumilikdə 530514 nəfər • Bakıelektrikşəbəkə ASC - 172919 nəfər • Sumqayıtelektrikşəbəkə ASC – 55362 nəfər • Regional Enerji Təchizatı MMC- 300657 nəfər • Naxçıvan Muxtar Respublikası- 1576 nəfər

9. Yaz mövsümü üçün məcburi köçkünlərin 1 günə və 1aya istehlak etdikləri enerjinin miqdarı İqtisadi Tədqiqatlar MərkəziNailiyyətlər • Füzuli rayonu–7.96 kvt–238.68 kvt • Beyləqan rayonu–5.83 kvt–174.84 kvt • Saatlı,Sabirabad rayonu-3.42 kvt-102.6 kvt • Bakı, Nizami rayonu-3.95 kvt-118.5 kvt

10. Yay mövsümü üçün məcburi köçkünlərin 1 günə və 1aya istehlak etdikləri enerjinin miqdarı İqtisadi Tədqiqatlar MərkəziNailiyyətlər • Füzuli rayonu–2.64 kvt–79.26 kvt • Beyləqan rayonu–2.36 kvt–70.77 kvt • Saatlı,Sabirabad rayonu-3.47 kvt-104.1 kvt • Bakı, Nizami rayonu-2.98 kvt-88.44 kvt

11. Qış mövsümü üçün məcburi köçkünlərin 1 günə və 1 aya istehlak etdikləri enerjinin miqdarı İqtisadi Tədqiqatlar MərkəziNailiyyətlər • Ağdam rayonu–8.6 kvt–258.9 kvt • Bərdə şəhər–9.7 kvt–291.3 kvt • Gəncə şəhər-10.3 kvt-309.0 kvt • Bakı, Nəsimi rayonu-3.0 kvt-91.2 kvt

12. Ümumilikdə və mövsümlər üzrə elektrik enerjisindən istifadənin vəziyyəti • Yaz mövsumu üzrə-5.29 kvt-158.7 kvt • Yay mövsümü üzrə-2.86 kvt-85.9 kvt • Qış mövsümü üzrə-6.35 kvt-190.4 kvt • Umumilikdə istifadə-4.8 kvt-145.0 kvt

13. Nəticələr • Ölkə üzrə istehlak-123.7 kvt • Monitorinqin nəticəsi-145 kvt • Müəyyən edilmiş normativ-150 kvt • Azərenerjinin məlumatı-178 kvt

14. Kənarlaşmalar • Monitorinqin nəticəsinə - 1 740 kvt və ya 104.4 manat • Faktiki ödənilən -1 800 kvt və ya 108 manat • Azərenerjinin məlumatı – 2 136 kvt və ya 128.2 manat

15. Kənarlaşmalar Monitorinqin nəticəsi il ərzində 1 nəfər üçün faktiki ödəniləndən 60 kvt və ya 3.6 manat, “Azərenerji”nin göstərdiyindən isə 396 kvt və ya 23.8 manat az olmuşdur. Ümumilikdə isə bu kənarlaşma il ərzində faktiki ödəniləndən 31 830 840 kvt və ya 1 909 850 manat, “Azərenerji”nin göstəriciləri ilə müqayisədə isə 210 083 544 kvt və ya 12 605 013 manatkənarlaşma təşkil etdiyi ortaya çıxır.

16. Məcbiri köçkünlərin istehlak etdikləri elektrik enerjisinin ölkə üzrə istehlakdan çox olmasının səbəbləri İqtisadi Tədqiqatlar MərkəziNailiyyətlər • Məcburi köçkünləri elektrikenerjisi ilə təchiz edən dirəklərin və elektrik naqillərinin bərbad vəziyyətdə olması • Məcburi köçkünlərin məskunlaşdığı ərazilərdə mövcud xətlərin üzərində yerləşən ticarət, xidmət və istehsal müəssisələrinin bu enerjidən qanunsuz istifadə etməsi • Məcburi köçkünlərin məskunlaşdıqları əksər yerlərdə qaz təminatının olmaması • Elektrik enerjisinin dəyərinin istifadə səviyyəsindən asılı olmayaraq son illər ərzində davamlı şəkildə dövlət büdcəsindən ödənilməsi nəticəsində israfçılığa yol verilməsi

17. Təkliflər • Elektrik enerjisinin normativi müəyyən edilərkən məcburi köçkünlərin ailə tərkibi və onların yaşayış sahəsi nəzərə alınmalıdır. • Qaz təminatı olan yerlərdə məskunlaşan məcburi köçkünlərlə, qaz təminatı olmayan yerlərdə məskunlaşan məcburi köçkünlərə ayrılan enerjinin miqdarı fərqləndirilməli və normativlər müəyyənləşdirilərkən bu hal nəzərə alınmalıdır. • Normativ kimi ayrılan elektrik enerjisinin haqqı məcburi köçkünlərə ünvanlı olaraq verilərsə bu elektrik enerjisindən qənaətlə istifadəyə səbəb ola bilər.

18. İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi Diqqətinizə görə təşəkkür edirik! Bakı, Azərbaycan, AZ1065Cəfər Cabbarlı 44, Kaspian Plaza 3, mərtəbə 9Telefon: (+99412) 437 32 30Fax: (+99412) 437 32 40web-site: www.erc-az.orgE-mail: office@erc-az.org,erc-az@azeurotel.com