Spotkanie dla przewoźników lotniczych Warszawa, 27/09/2013

1. Wyzwania, problemy i oczekiwania ze strony Przewoźników w zakresie implementacji nowych przepisów operacyjnych wprowadzonych Rozporządzeniem Komisji (UE) nr 965/2012 Spotkanie dla przewoźników lotniczych Warszawa, 27/09/2013

2. Cel seminarium • Standaryzacja poziomu wiedzy uczestników spotkania z zakresu nowych wymagań operacyjnych i personelu pokładowego, wprowadzonych rozporządzeniami (UE) nr 965/2012, 800/2013 oraz 1178/2011 (290/2012) • Poinformowanie o zmianach do przepisów operacyjnych • Wysłuchanie sugestii i oczekiwań przewoźników względem Urzędu Lotnictwa Cywilnego

3. Aktywność Telefony Nie palimy Informacje administracyjne Punktualność

4. Czas trwania Seminarium • 10:00 – do oporu • 15 min przerwy –na żądanie

5. Plan Spotkania • Aktualny stan prawny • Najważniejsze zmiany • Plan implementacji - gdzie jesteśmy i co przed nami • System zarządzania przewoźnika: • Monitorowanie zgodności • Zarządzanie bezpieczeństwem • Instrukcja operacyjna – wybrane elementy • Pytania, sugestie, oczekiwania • Podsumowanie

6. Poprzednie seminarium • 24.01.2013 • Co najmniej 2 spotkania POI z Przewoźnikami • Pozostało: 13 miesięcy (ok. 290 dni roboczych)!!!!

7. Aktualny stan prawny

8. System prawny EU w zakresie operacji lotniczych

9. Skomplikowane A/C a skomplikowane Organizacje • TO nie jest to samo!!!!!!! • Skomplikowane A/C – patrz RPEiR 216/2008 • Skomplikowane Organizacje – patrz RKE 965/2012

10. CMPA j) „skomplikowany technicznie statek powietrzny z napędem silnikowym” oznacza: (i) samolot: — o maksymalnej certyfikowanej masie startowej powyżej 5 700 kg, lub — certyfikowany dla maksymalnej liczby miejsc pasażerskich powyżej dziewiętnastu, lub — certyfikowany do użytkowania z załogą składającą się przynajmniej z dwóch pilotów, lub — wyposażony w silnik lub silniki turboodrzutowe lub więcej niż jeden silnik turbośmigłowy; lub (ii) śmigłowiec certyfikowany: — dla maksymalnej masy startowej powyżej 3 175 kg, lub — dla maksymalnej liczby miejsc pasażerskich powyżej dziewięciu, lub — do eksploatacji z załogą składającą się co najmniej z dwóch pilotów; lub (III)przemiennopłat

11. Skomplikowana/złożona organizacja Definicja „złożonej organizacji” – trzy kryteria: • Wielkość w kontekście personelu (ponad 20 osób FTE) zaangażowanych w działalność będącą przedmiotem rozporządzenia (WE) nr 216/2008 i przepisów wykonawczych do niego • Złożona działalność • Ilość baz; • Ilość podwykonawców • … • Podejmowane ryzyko • operacje wymagające specjalnych zatwierdzeń: PBN, LVO, ETOPS, HHO, HEMS, NVIS, DG; • różne typy wykorzystywanych statków powietrznych; • środowisko (obszar przybrzeżny, górzysty, itp

12. Operacje lotnicze (Air Operations)

13. Rozporządzenie 216 jest częścią prawodawstwa EU w zakresie transportu lotniczego

14. ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 965/2012 +800/2013 Z dnia 5 października 2012 r. ustanawiające wymagania techniczne i procedury administracyjne odnoszące się do operacji lotniczych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 AMC Decyzje 2012/15-16-17-18-19/R 2013/7-9/R 2013/17-18-19-20-21-22/R

15. Art. 6 Odstępstwa • Operacje CAT rozpoczynające się i kończące na tym samym lotnisku/w tym samym miejscu operacji lotniczej, prowadzone przy użyciu samolotów w klasie osiągów B lub śmigłowców nieskomplikowanych, nie podlegają wymogowi zgodności z załącznikami III (Part-ORO) i IV (Part-CAT). Podlegają one jednak następującym wymogom: a) w odniesieniu do samolotów – wymogom określonym w załączniku III do rozporządzenia (EWG) nr 3922/91 i w powiązanych z nim zwolnieniach przyznanych poszczególnym państwom w oparciu o oceny ryzyka w zakresie bezpieczeństwa przeprowadzone przez właściwe organy; b) w odniesieniu do śmigłowców – wymogom krajowym. „Samoloty w klasie osiągów B” oznaczają samoloty z napędem śmigłowym, o maksymalnej operacyjnej konfiguracji miejsc pasażerskich wynoszącej 9 lub mniejszej i maksymalnej masie startowej wynoszącej 5 700 kg lub mniejszej.

16. Art. 7 Certyfikat przewoźnika lotniczego 1. Certyfikaty przewoźnika lotniczego (Air Operator Certificates, AOC) wydane przez dane państwo członkowskie operatorom samolotów przed rozpoczęciem stosowania niniejszego rozporządzenia, zgodnie z rozporządzeniem (EWG) nr 3922/91, uznaje się za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Niemniej jednak nie później niż dnia 28 października 2014 r.: a) operatorzy dostosowują swoje systemy zarządzania, programy szkoleniowe, procedury i podręczniki, tak aby były one zgodne, odpowiednio, z załącznikami III, IV i V; b) AOC zostają zastąpione certyfikatami wydanymi zgodnie z załącznikiem II do niniejszego rozporządzenia.

17. Art. 7(2) 2. Certyfikaty AOC w operacjach zarobkowego przewozu lotniczego (CAT) z wykorzystaniem śmigłowców wydane przed datą obowiązywania tego Rozporządzenia muszą być poddane procesowi „konwersji” na zgodne z tym Rozporządzeniem, w zgodności z raportem konwersji ustanowionym przez Państwo Członkowskie, które certyfikat wydało i w konsultacji z Agencją.

18. Art. 8. FTL (po zmianach) 1. Ograniczenia czasu lotu i służby podlegają następującym wymogom: a) w odniesieniu do operacji CAT wykonywanych samolotami – wymogom określonym w art. 8 ust. 4 rozporządzenia (EWG) nr 3922/91 i w części Q załącznika III do tego rozporządzenia; b) w odniesieniu do operacji CAT wykonywanych śmigłowcami - przepisy krajowe; 2. Operacje niezarobkowe przy użyciu skomplikowanych samolotów i śmigłowców z napędem silnikowym są nadal wykonywane zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi dotyczącymi ograniczenia czasu lotu aż do chwili przyjęcia i rozpoczęcia stosowania odpowiednich przepisów wykonawczych.

19. Zyski z nowego rozporządzenia – 216/2008, Art. 11 Uznawanie certyfikatów

20. Plan implementacji

21. Harmonogram wdrażania nowych przepisów EU w zakresie operacji lotniczych – działania wew. w ULC

22. Harmonogram wdrażania nowych przepisów EU w zakresie operacji lotniczych – działania Operatorów

23. Przejście na nowe przepisy – AOC • Operatorzy muszą rozpoznać i usunąć różnice, a następnie doprowadzić do wdrożenia właściwej struktury organizacyjnej, programów szkoleniowych, procedur, zapewnić zgodność i spełnienie wymagań Rozporządzenia 965/2012 • Po wykonaniu tych zadań, należy: • Dokonać analizy różnic, określić braki Listę kontrolną różnic/zgodności” i przygotować „Plan implementacji” i przekazać go do Prezesa ULC – do końca marca 2013 • Po wdrożeniu ustalonych zadań (do końca lutego 2014), • przygotować Oświadczenie o zgodności z nowymi przepisami i gotowości do poddania się ocenie ULC podpisane przez Kierownika Odpowiedzialnego • Wypełnić „Listę kontrolną różnic/zgodności”, określając jak dana różnica została usunięta, • przygotować zmiany do Instrukcji Operacyjnej (najlepiej nowe wydanie), • wyznaczyć Kierownika ds. bezpieczeństwa

24. cd • Złożyć Wniosek o wydanie NOWEGO certyfikatu (ULC nie działa z urzędu) wraz z właściwymi załącznikami (w tym harmonogram) • Ocena projektu IO pod kątem zgodności z nowymi wymaganiami odbędzie się w okresie 03-05/2014 - o ile zostaną złożone. • Praktyczny „System zarządzania” i różnice względem nowego systemu będzie oceniany w „Fazie kontroli” – 06-08/2014 • Usuwanie niezgodności, audyty follow-up – 09-10/2014 • Kontrola – Raport postępów 11-12/2013, • Po usunięciu wszystkich różnic, pozytywnym wyniku kontroli, Prezes ULC wyda nowy certyfikat AOC przed końcem okresu przejściowego. • Do końca okresu przejściowego obowiązuje EU OPS

25. cd • Po 28/10/2014 EU-OPS/JAR-OPS 3 przestaje obowiązywać dla CAT (samoloty/śmigłowce), ale będzie dalej obowiązywał zgodnie z treścią Rozporządzenia 965/2012 • Nowe certyfikaty AOC wg nowego wzoru zostaną wydane przed 28/10/2014 (Decyzja administracyjna) z datą obowiązywania 28/10/2014. Umożliwi to dystrybucję potwierdzonych kopii.

26. Nowe PNO • Planujemy wydanie nowego (zaktualizowanego PNO) na koniec lutego 2014. • Nowe procedury • Nowe Wnioski (zaktualizowane) • Szkolenie inspektorów z nowych procedur - Marzec 2014 Praktycznie, od tego czasu powinniśmy być gotowi na przyjęcie Państwa Wniosków o nowe AOC

27. Odstępstwa od 965/2012 • EASA nie przewiduje przyjmowanie Wniosków o odstępstwo od nowych przepisów • Gdyby ktoś takie złożył, zostanie zaopiniowany NEGATYWNIE

28. Wybrane elementy nowych przepisów

29. ARO.GEN.120 Sposoby spełnienia wymagań a) Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (Acceptable Means of Compliance, AMC), które można wykorzystywać do uzyskania zgodności z wymaganiami rozporządzenia (WE) nr 216/2008 i jego przepisów wykonawczych. Uzyskanie zgodności z AMC oznacza spełnienie odpowiednich wymagań przepisów wykonawczych.

30. AMC wydane przez EASA AMC Decyzje Wydanie inicjacyjne: 2012/15-16-17-18-19/R Zmiana 1: 2013/7-9/R Zmiany 2: 2013/17-18-19-20-21-22/R

31. AMC/GM

32. Polskie wersje AMC • Part-ARO i Part-ORO zostały skierowane do tłumaczenia w 2013 • Pozostałe zostaną skierowane do tłumaczenia w 2014 roku – o ile ULC będzie miał stosowne środki na tłumaczenie

33. Alternatywne AMC b) W celu zapewnienia zgodności z przepisami wykonawczymi można wykorzystywać alternatywne sposoby spełnienia wymagań.

34. ARO.GEN.120(d) d) Właściwy organ ocenia wszelkie alternatywne sposoby spełnienia wymagań proponowane przez organizację zgodnie z ORO.GEN.120 lit. b) poprzez dokonywanie analizy przedstawionej dokumentacji oraz, jeżeli zostanie to uznane za konieczne, przeprowadzanie inspekcji tej organizacji. W przypadku uznania, że oceniane alternatywne sposoby spełnienia wymagań są zgodne z przepisami wykonawczymi, właściwy organ bez zbędnej zwłoki: 1) zawiadamia wnioskodawcę o możliwości wdrożenia proponowanych alternatywnych sposobów spełnienia wymagań oraz, w stosownych przypadkach, dokonuje odpowiednich zmian w zatwierdzeniu lub certyfikacie wnioskodawcy;

35. ARO.GEN.310 Procedura pierwszej certyfikacji — organizacje • Po otrzymaniu wniosku o pierwsze wydanie certyfikatu dla organizacji, właściwy organ sprawdza, czy organizacja ta spełnia stosowne wymagania. Sprawdzenie to może uwzględniać oświadczenie, o którym mowa w ORO.AOC.100 lit. b). • Po ustaleniu, że organizacja spełnia stosowne wymagania, właściwy organ wydaje certyfikat(-y) zgodnie z treścią załączników I–II. Certyfikat(-y) wydaje się na czas nieokreślony. Uprawnienia i zakres działalności przyznane organizacji są szczegółowo określane w warunkach zatwierdzenia dołączonych do certyfikatu(-ów). • Aby umożliwić organizacji wprowadzanie zmian bez konieczności wydawania przez właściwy organ uprzedniego zatwierdzenia zgodnie z treścią ORO.GEN.130, właściwy organ zatwierdza przedstawioną przez organizację procedurę określającą zakres tych zmian i opisującą sposób, w jaki będą one zarządzane i zgłaszane.

36. AMC1 ARO.GEN.310(a) Procedura pierwszej certyfikacji - organizacje WERYFIKACJA ZGODNOŚCI • Upon receipt of an application for an air operator certificate (AOC), (1) assess the management system and processes, including the operator’s organisation and operational control system; (2) review the operations manual and any other documentation provided by the organisation; and (3) for the purpose of verifying the organisation’s compliance with the applicable requirements, conduct an audit at the organisation’s facilities. The competent authority may require the conduct of one or more demonstration flights operated as if they were commercial flights. the competent authority should:

37. AMC1 ARO.GEN.310(a) Procedura pierwszej certyfikacji - organizacje (b) The competent authority should ensure that the following steps are taken: (2) An individual should be nominated by the responsible person of the competent authority to oversee, to become the focal point for all aspects of the organisation certification process and to coordinate all necessary activity. The nominated person should be responsible to the responsible person of the competent authority for confirming that all appropriate audits and inspections have been carried out. He/she should also ensure that the necessary specific or prior approvals required by (b)(3) are issued in due course. Of particular importance on initial application is a careful review of the qualifications of the organisations’ nominated persons. Account shall be taken of the relevance of the nominee's previous experience and known record. (3) Submissions that require the competent authority's specific or prior approval should be referred to the appropriate department of the competent authority. Submissions should include, where relevant, the associated qualification requirements and training programmes.

38. AMC1 ARO.GEN.310(a) Procedura pierwszej certyfikacji – organizacje, cd (c) The ability of the applicant to secure, in compliance with the applicable requirements and the safe operation of aircraft, all necessary training and, where required, licensing of personnel, should be assessed. This assessment should also include the areas of responsibility and the numbers of those allocated by the applicant to key management tasks. (d) In order to verify the organisation’s compliance with the applicable requirements, the competent authority should conduct an audit of the organisation, including interviews of personnel and inspections carried out at the organisation’s facilities. The competent authority should only conduct such audit after being satisfied that the application shows compliance with the applicable requirements.

39. AMC1 ARO.GEN.310(a) Procedura pierwszej certyfikacji – organizacje, cd • Audyt powinien koncentrować się na następujących obszarach: • szczegółowa struktura zarządzania organizacją, w tym imiona i nazwiska oraz kwalifikacje personelu zgodnie z wymaganiami zawartymi w ORO.GEN.210 oraz adekwatność struktury organizacji do struktury zarządzania; • personel: • dostateczna ilość wykwalifikowanego personelu w odniesieniu do zamierzonych warunków zatwierdzenia oraz związanych z tym uprawnień; • ważność licencji, uprawnień, certyfikatów/upoważnień lub świadectw, stosownie do przypadku; • procesy zarządzania ryzykiem związanym z bezpieczeństwem oraz monitorowanie zgodności; • zaplecze – adekwatne do zakresu działalności organizacji; • dokumentacja, na podstawie której powinien być wydany certyfikat (dokumentacja organizacji zgodnie z wymaganiami zawartymi w Part-ORA, w tym instrukcje techniczne takie jak instrukcja operacyjna i instrukcja szkoleniowa).

40. AMC1 ARO.GEN.310(a) Procedura pierwszej certyfikacji – organizacje, cd (f) In case of non-compliance, the applicant should be informed in writing of the corrections that are required. (g) When the verification process is complete, the person with overall responsibility, nominated in accordance with (b)(2), should present the application to the person responsible for the issue of an AOC together with a written recommendation and evidence of the result of all investigations or assessments which are required before the operator certificate is issued. Approvals required shall be attached to the recommendation. The competent authority should inform the applicant of its decision concerning the application within 60 days of receipt of all supporting documentation. In cases where an application for an organisation certificate is refused, the applicant should be informed of the right of appeal as exists under national law.

41. ARO.OPS.100 Wydawanie certyfikatów AOC • Kompetentna władza może wydać certyfikat AOC jeśli jest pewna, że operator zademonstrował zgodność z elementami wymaganymi w ORO.AOC.100 • Do certyfikatu powinny być załączone odpowiednie specyfikacje operacyjne

42. Struktura Part-ORO

43. ORO.GEN.140 Dostęp a) Na potrzeby stwierdzenia zgodności z odpowiednimi wymaganiami rozporządzenia (WE) nr 216/2008 i jego przepisów wykonawczych, operator zapewnia nieprzerwany dostęp do wszystkich obiektów, statków powietrznych, dokumentów, zapisów, danych, procedur lub innych materiałów mających związek z jego działalnością i podlegających certyfikacji, niezależnie od tego, czy działalność ta jest zlecana czy nie, wszelkim osobom upoważnionym przez jeden z następujących organów: 1) właściwy organ określony w ORO.GEN.105; 2) organ działający na mocy przepisów ARO.GEN.300 lit. d), ARO.GEN.300 lit. e) lub ARO.RAMP. b) Dostęp do statków powietrznych, o których mowa w lit. a), obejmuje możliwość wchodzenia na pokład statku powietrznego i pozostawania na nim podczas operacji lotniczych, o ile ze względów bezpieczeństwa dowódca nie postanowi inaczej zgodnie z CAT.GEN.MPA.135 w odniesieniu do kabiny załogi lotniczej.

44. ORO.GEN.200 System zarządzania a) Operator ustanawia, wdraża i utrzymuje system zarządzania, który obejmuje: 1) wyraźnie określone zakresy obowiązków i odpowiedzialności w ramach struktury operatora, w tym bezpośrednią odpowiedzialność za bezpieczeństwo spoczywającą na kierowniku odpowiedzialnym; 2) opis ogólnej filozofii i zasad postępowania operatora w zakresie bezpieczeństwa, które określa się mianem polityki bezpieczeństwa; 3) określenie zagrożeń dla bezpieczeństwa lotniczego stwarzanych przez działalność operatora, ocenę tych zagrożeń oraz sposób zarządzania towarzyszącym im ryzykiem, w tym podejmowanie działań zmniejszających ryzyko i weryfikujących skuteczność zarządzania; 4) utrzymywanie personelu przeszkolonego i fachowego w zakresie wykonywania powierzonych mu zadań; 5) dokumentację wszystkich kluczowych procesów systemu zarządzania, w tym procesu uświadamiania personelowi jego obowiązków oraz procedury wprowadzania zmian do tej dokumentacji;

45. Kierownik Jakości i system jakości cd 6) stanowisko ds. monitorowania spełniania przez operatora odpowiednich wymagań. W procesie monitorowania zgodności z wymaganiami uwzględnia się system przekazywania informacji o nieprawidłowościach do kierownika odpowiedzialnego, co ma zapewnić skuteczne wdrożenie koniecznych działań naprawczych; oraz 7) wszelkie dodatkowe wymagania przewidziane odpowiednimi podczęściami niniejszego załącznika lub innych stosownych załączników. b) System zarządzania musi odpowiadać rozmiarowi operatora oraz charakterowi i złożoności prowadzonej przez niego działalności, z uwzględnieniem ryzyka i zagrożeń związanych z tą działalnością. .

46. ORO.GEN.210 Wymagania odnoszące się do personelu a) Operator wyznacza kierownika odpowiedzialnego za zapewnienie możliwości finansowania i realizacji wszystkich zadań zgodnie ze stosownymi wymaganiami. Do obowiązków kierownika odpowiedzialnego należy ustanowienie i utrzymanie skutecznego systemu zarządzania. b) Operator wyznacza osobę lub grupę osób odpowiedzialnych za zachowywanie przez niego stałej zgodności ze stosownymi wymaganiami. Osoby te odpowiadają ostatecznie przed kierownikiem odpowiedzialnym. c) Operator musi dysponować odpowiednią liczbą personelu posiadającego kwalifikacje do wykonywania zaplanowanych zadań i działań zgodnie ze stosownymi wymaganiami. d) Operator prowadzi odpowiednią dokumentację doświadczenia, kwalifikacji i szkoleń personelu w celu wykazania zgodności z wymaganiem przedstawionym w lit. c). e) Operator dopilnowuje, aby wszyscy członkowie personelu byli świadomi zasad i procedur dotyczących wykonywanych przez nich czynności..

47. Monitorowanie spełniania wymagań (ORO.GEN.200(a)(6) a System jakości (AMC OPS1/3.035

48. Monitorowanie zgodności a system jakości • Ukierunkowanie na niezależność funkcji monitorowania zgodności • System Monitorowania zgodności i Kierownik Monitorowania zgodności nie są już „akceptowalni dla Nadzoru” (poprzednio OPS 1/3.035(c)) • Kierownik Odpowiedzialny jest odpowiedzialny za ustanowienie i utrzymanie efektywnego systemu zarządzania (nowość – ORO.GEN.210(a)) • Organizacja nieskomplikowana (AMC 1 ORO.GEN.200(b)) zastępuje organizacje „małe” i „bardzo małe” (AMC OPS 1/3.035 par. 7.2.2)

49. Struktura organizacyjna – A 1.1 * Osoby nominowane – Zmiany wymagają uprzedniego zatwierdzenia ^^ - wymagana jest osoba na stanowisku

50. OM A 1.2 Osoby nominowane