TARAYICILAR VE YAZICILAR

1. TARAYICILAR VE YAZICILAR

2. Tarayıcılar • Tarayıcılar içlerindeki özel düzenek yardımıyla herhangi bir nesneyi optik olarak tarayan, taranan bilgiyi sayısal bilgiye çeviren ve yazılım aracılığıyla elde edilen sayısal bilgiyi sıkıştırılmış resim türü olan JPEG ya da baska bir türe çeviren cihazlardır. • Tarayıcıların bir önemli özelliği de OCR (Optical Character Recognition) denen yazılım tekniğiyle karakterlerin de taranıp bir metin dosyası olarak kaydedilmesini sağlamaktır.

3. Yapısı ve Çesitleri • Günlük yaşamda defter sayfalarının taratılması, kitap sayfalarının bilgisayar ortamına aktarılması, eski resim albümlerinde yer alan resimlerin taratılması vb. pek çok uygulaması vardır. • Şekil 1. Çesitli düzyatak (flatbed) tarayıcılar

4. Çeşitleri • Tarayıcılar genel olarak dört farklı türde karşımıza çıkar: • 1. Düzyataklı(Flatbed) Tarayıcılar: Taşıyıcı düzenek yardımıyla okuma kafasının hareket ettirildiği ve taranan nesnenin sabit bir yatak üzerine yerleştirildiği tarayıcı türüdür. En yaygın kullanılan tarayıcı türü olması nedeniyle modülde bu tür tarayıcılar anlatılacaktır.

5. Çeşitleri • 2. Yaprak beslemeli (Sheet-fed) Tarayıcılar: Okuma kafası durağandır ve taranacak sayfa besleme yuvasına verilir. Sayfa hareket ettirilerek tarama işlemi gerçeklestirilir. Bu durum yazıcıların çalışma yapısına benzetilebilir. • 3. Elle tutulan (Handheld) Tarayıcılar: Butarayıcılarda taranan nesne sabit kalmakla birlikte okuma kafası taşıyıcı bir düzenek tarafından değil elle hareket ettirilir. Tarama sırasında elin düzgün hareket etmemesi nedeniyle tarama kalitesi düşüktür, ancak hızlı tarama işleminin gerçeklestirilmesi istenen durumlar için uygundur.

6. Çeşitleri • 4. Tambur (Drum) Tarayıcılar: Muazzam boyutlarda ayrıntının elde edilmesi istenen yayın endüstrisi gibi alanlarda kullanılan ve Photomultiplier Tube (PT) denen bir teknolojiye sahip tarayıcılardır. Taranacak doküman cam bir silindir üzerine yerleştirilir. Silindirin ortasında nesneden yansıyan ışığı üç ayrı hüzmeye bölen ve her bir hüzmeyi ayrı bir renk filtresine gönderen algılayıcı vardır. Her bir filtre çıkışında ışık elektrik sinyaline çevrilir.

7. Yapısı • Düzyataklı bir tarayıcının en önemli öğeleri tarama yüzeyini aydınlatan fleuresan lamba, tarama yüzeyinden yansıyan ışığı CCD algılayıcıya yansıtan optik (ayna-mercek düzenegi) düzenek, CCD’nin çevirdigi elektrik sinyalini sayısal bilgiye çeviren mikroişlemci ve okuma kafasını(taşıyıcı) taşıyan kolu hareket ettiren adım motorudur.

8. Düzyataklıtarayıcının yapısı

9. Barkod Tarayıcılar/Okuyucular • Barkod, sayılar ve harflerin çeşitli genişlikteki ve uzunluktaki çubuk ve boşlukların bir araya gelmeleriyle oluşturulan bir kodlama sistemidir. • Bir markete girdiğinizde tüm ürünlerin üzerinde çesitli sekillerde çubuklardan oluşan etiketler görmüşsünüzdür. Gerçekte barkod olarak adlandırılan bu kodlamayla ürünlerin üzerinde ne tür ürün oldukları, nereden geldikleri, fiyatları vb. bilgiler tutulmaz. • Barkod yalnızca bilgisayara veri girmenin bir çesidi olup belli sayıda karakterden oluşan bir ürün bilgisi içerir.

10. Barkod Tarayıcılar/Okuyucular Sekil 2. solda 12 rakamlık barkod, sağda 13 rakamlık barkod

11. Barkod Tarayıcılar/Okuyucular • Özelolaraktasarlanmışbarkodokuyucusuylabarkodetiketiokutulduğundabilgisayarailgili sayıdakarakterdenoluşan ürünbilgisigirilir. Bilgisayarın bağlı olduğu anasunucuyadahaöncedengirilmiş olanbirveritabanındanürünbilgisininhangiürünekarşılık geldiğinebakılır. Veritabanınailgiliürününtümbilgilerigirilmiş olduğundanbilgilerçıktıolarakekrana ya da kağıda aktarılır. • Bilgisayarlarbarkodlarıokuyamaz. Barkoduniçerdiğibilgininbilgisayartarafındankullanılabilirdurumagetirilmesiiçinbarkodkodunun alınmasıvebilgisayarın anlayacağıtüredönüştürülmesigerekir. Barkodbilgisini alıp bilgisayaragönderencihazlarbarkodokuyucusuyadabarkodtarayıcısıolarakadlandırılır.

12. Barkod Tarayıcıları • Genel olarak dört tür barkod tarayıcısı vardır: 1. Kalem türü tarayıcılar 2. Lazer barkod tarayıcılar 3. CCD (Charge Coupled Device) tarayıcılar 4. Kamera tabanlı okuyucular

13. Kalem Türü Barkod Tarayıcıları • Çubukseklindedirveucundaışık kaynağı veışık kaynağının yanınayerleştirilmişfotodiyotbulunur. Tarayıcının ucutaranacakbarkodetiketinçizgileriüzerindeyumuşakhareketlerlegezdirilir. • Fotodiyotışık kaynağındanyansıyanışığın şiddetiniölçervebarkodetiketindekişekillerebağlı olarakelektrikdalgasıüretir. • Barkodtarayıcısı üretilenbiçimlendirilenelektrikdalgasını kodçözücüyegönderir. Kodçözücüdalgaşeklinigelenekselbilgisayarverisine (ASCII kodlarına) dönüştürür.

14. Lazer Barkod Tarayıcı • Kalem türü barkod tarayıcılar gibi çalışır. Işık kaynağı olarak lazer kullanılır. Içlerinde lazerin uygun şekilde geri yansımasını sağlayacak bir ayna düzeneği vardır. • Kalem türü barkod tarayıcılarda olduğu gibi yansıyan lazerin şiddeti foto diyot tarafından algılanır.

15. CCD Barkod Tarayıcı • Okuma kafası üzerinde bir satır boyunca dizilmiş çok sayıda küçük ışık algılayıcısı bulundurur. Barkod şekillerine bağlı olarak üretilen elektrik dalgaları kod çözücüye gönderilir. • CCD barkod okuyucunun kalem türü ve lazer barkod okuyuculardan farkı barkod etiketinden yansıyan ışığın parlaklığını ölçmesidir. • Diğer tarayıcılar ise tarayıcının kendisi tarafından üretilen belirli frekanstaki ışığı ölçer.

16. Kamera Tabanlı Barkod Okuyucu • Yüksek hızda fotoğraf çeken bir video kamera bulundurur. • Barkod etiketinin fotografı çekilir ve sayısal resim işleme (Digital Image Processing) teknikleriyle barkod etiketi çözülür (Trafik polislerinin plaka okuyan cihazları ya da OGS gişelerinde bulunan kameralar gibi).

17. YAZICILAR • NOKTA VURUSLU (DOT MATRIX) YAZICILAR • MUREKKEP PUSKURTMELI (INK JET) YAZICILAR • LAZER VE TERMAL YAZICILAR

18. NOKTA VURUŞLU (DOT MATRIX) YAZICILAR • Nokta vuruşlu yazıcılar (Dot Matrix Printers), matris şeklinde düzenlenmiş baskı iğnelerini bilgisayardan gelen veriler doğrultusunda elektromıknatıs yardimiyla kâgit ile yazıcı kafası arasında gergin duran şeride nokta vurarak baskı yapan yazıcılardır.

19. NOKTA VURUŞLU (DOT MATRIX) YAZICILAR • Noktavuruşluyazıcıların renkliolanlarıdavardır. Yazmaşeritleribirkaçrenktenoluşan modeller, renkgerektirengrafikleriçinkullanılır. Renklinoktavuruşluyazıcılar sınırlı sayıdarenklerieldeetmekiçinkullanılır. Noktavuruşluyazıcılarkenarlarındadeliklerbulunan, “sürekli form” adı verilenkâğıtlara baskı yapabildiklerigibi normal kâğıt üzerine de baskı yapabilirler. • Sınırlı çözünürlükvegrafikyetenekleri, gürültülüçalışmaları, düşük hızları gibiolumsuzözellikleriolanbutüryazıcılar; sadeceharfverakamlardanoluşan, baskıgereksinimiolanmuhasebekayıtlarının basılması gibiişlerdehalenkullanılırlar.

20. MUREKKEP PUSKURTMELI (INK JET) YAZICILAR • Günümüzün en yaygın yazıcıları olarak mürekkep püskürtmeli yazıcıları(Ink Jet Printers) göstermek mümkündür. Bu, yazıcılar gerek renkli çıkış verebilmeleri, gerekse uygun fiyatları sayesinde oldukça ilgi görmektedirler.

21. MUREKKEP PUSKURTMELI (INK JET) YAZICILAR • Bu teknolojidekiyazıcılarkâğıt üzerine baskı yapabilmekiçin sıvı mürekkepkullanırlar. Noktavuruşlulardakigibişeritleribulunmaz, bununyerineuygunyerlerindepüskürtmesağlayacakdelikleriolanmürekkeptanklarıvardır. • Normal kâğıtlar dışındaaydınger, asetatvegeneldekendiüreticifirmaları tarafındanüretilippazarlananözelkâğıtlarayüksekkalitede baskı yapabilirler. • Bazımodellerindeözelliklefotografyadayüksekkalitededijitalimaj baskısı yapabilmekiçinözelkartuşlarıvardır. Bu yazıcıların hemenhepsindemürekkepkartuşlaritekrardoldurulabilmektedir.

22. All In One (ÇokFonksiyonlu) Yazıcılar • Tarayıcı, faks, fotokopi ve yazıcı gibi ofis işlemlerini tek bir yazıcıda toplayan ürünlerdir. Çok fonksiyonlu yazıcılar, ev ya da küçük (hem ebat hem işlev olarak küçük) ofisler için ideal bir seçim olacaktır. Ancak bu işlevlerin herhangi biri bozulduğunda tamir edilene dek tüm diğer fonksiyonların da kullanılmaz olması bir dezavantajdır. • Her ne kadar son dönemlerde daha hızlı modeller çıktıysa da çok fonksiyonlu ürünler her zaman digerlerine göre daha yavaş olurlar.

23. All In One (ÇokFonksiyonlu) Yazıcılar • All In One Yazıcı

24. LAZER YAZICILAR • Lazer yazıcılar, şu ana kadar üretilenler içinde hızlı ve kaliteli baskı yapabilen, en iyi yazıcılardır. Üretildiğinden beri masaüstü yayıncılık alanında vazgeçilmez bir araçtır. • Bu yazıcılardan, matbaa kalitesinde çıkış alınabilmektedir. Özellikle aydınger ya da asetat üzerine çıkış alınabilmesi önemli bir özelliğidir. Çünkü bu yolla baskı öncesi hazırlık aşamalarının yerine getirilmesi sağlanabilmektedir. • Lazer yazıcılar, fotokopi makinelerine benzemektedir.

25. LAZER VE TERMAL YAZICILAR Lazer Yazıcı

26. LAZER VE TERMAL YAZICILAR • Lazer yazıcılarda da fotokopi makinelerinde olduğu gibi toner kullanılmaktadır. Lazer yazıcıların sessiz çalışmaları, kalite ve hızlarının yanında en büyük özellikleridir. • Lazer yazıcıların bir dezavantajı, sürekli form kullanamamasıdır. Lazer yazıcıların renkli baskı yapabilenleri de üretilmektedir.

27. TERMAL (ISIL) YAZICILAR • Isıya duyarlı kâğıt üzerine baskı yapan yazıcılardır. Faks cihazlarında kullanılan yöntemle çalışırlar.

28. Termal (Isıl) Yazıcılar • Termal yazıcılarda bilgisayardan gelen sinyaller ile kontrol edilen çizgisel dizili ısıtıcı elemanları, üzerlerinden (altlarından) geçen ısıya duyarlı kâğıda dokunarak ısıtıp baskı yaparlar. • Hızlı ve sessizdirler, saklanması her zaman gerekli olmayan ve yüksek baskı kalitesi gerektirmeyen; ATM çıktıları, biletler, pos kâğıtları vb. baskı işlerinde kullanılırlar.