Nieuwe woonvormen om levenslang thuis te wonen

1. Nieuwewoonvormen om levenslangthuistewonen Luc Lampaert 7 mei 2014

2. Nieuwe woonvormen Inhoud van de presentatie: • Theorie • Praktijk • Obstakels • Aanbevelingen Symposium AIPA - 7 mei 2014

3. Wat is wonen? • Wonen is een evidentie • Wonen verwijst naar de ruimte die we innemen • Wonen onderscheidt ons • Wonen staat synoniem voor het leven, het zijn • Wonen is verbonden met de term thuis • Wonen drukken we uit intaal • Wonen staat in verhouding totcultuurengeschiedenis • Wonen is een groepsgebondenmaterie Symposium AIPA - 7 mei 2014

4. Wat is nieuw? • Wat nog niet lang bestaat • Wat nog niet gebruikt is • Wat iets vervangt of verbetert • Wat hedendaags of modern is • Wat nog niet werd waargenomen • Wat recentelijk ontdekt of ontwikkeld werd Symposium AIPA - 7 mei 2014

5. Wat is een thuis(gevoel)? • Sociale relaties decontacten met familie en vrienden, en hoe je die kan aangaan en onderhouden • Privacy de mate en wenselijkheid van privacy en behoud van eigen regie • Veiligheid de geborgenheid van de woning en de omgeving • Zorg de mogelijkheden voor zorg en warmte (geborgenheid) Symposium AIPA - 7 mei 2014

6. Aandacht voor zorg Symposium AIPA - 7 mei 2014

7. Aandacht voor zorg • Afstappen van het voorzieningsmodel • Een dienstencentrum als zorgknooppunt in een woonzorgzone • Vandaaruit vertrekt de thuiszorgmet oproepsysteem (multidisciplinair) • Bewoners kunnen zich aansluiten (keuzevrijheid voor zorgsysteem) • Zorg verricht door bestaande diensten (wijkteams, informele zorg) • Aangepaste woning en woonomgeving zijn noodzakelijk • Veelheid aan woonvormen • Ondersteunddoor ICT-applicaties Symposium AIPA - 7 mei 2014

8. Theorie - woonvormen • Kangoeroewonen • Sociaal wonen • Centraal wonen • Cohousing • Gestippeld wonen • Woongemeenschap Symposium AIPA - 7 mei 2014

9. Praktijk - woonvormen • Kangoeroewonen: Brussel • Sociaal wonen • Centraal wonen: Brussel • Cohousing: Anderlecht • Gestippeld wonen: Diegem • Woongemeenschap: Brussel Symposium AIPA - 7 mei 2014

10. Praktijk - woonvormen • Kangoeroewonen: Brussel • Meergezinswoningen met zorgrelatie Symposium AIPA - 7 mei 2014

11. Praktijk - woonvormen • Kangoeroewonen: Brussel • Verbouwing van een bestaand gebouw rond een binnenkoer ten behoeve van gezinnen, alleenstaanden en ouderen • Inrichting van 2 kangoeroewoningen op het gelijkvloers • Kiezen voor goed nabuurschap • Bezorgdheid om elkaar Symposium AIPA - 7 mei 2014

12. Praktijk - woonvormen • Centraal wonen: Brussel • Bewust kiezen voor een groep Symposium AIPA - 7 mei 2014

13. Praktijk - woonvormen • Centraal wonen: Brussel • Verbouwing van een bestaand gebouw voor 18 personen • Samenwoon/leefproject voor personen met een handicap, personen met het syndroom van Korsakoven ouderen • 24-uren permanentie en participatie van de bewoners • Selectie van de kandidaat-bewoners • Beheer met SVK en sociale organisatie Symposium AIPA - 7 mei 2014

14. Praktijk - woonvormen • Cohousing: Anderlecht • Wonen en leven in groep als vertrekpunt Symposium AIPA - 7 mei 2014

15. Praktijk - woonvormen • Cohousing: Anderlecht • Verbouwing en uitbreiding van een bestaand gebouw in Kuregem/Anderlecht • Lokaal Dienstencentrum, lokale sociale organisatie en kleinschalige cohousing in een coöperatief geheel • Uitgesproken relatie tot de buurt • Selectie van de kandidaat-bewoners/coöperanten • Huurformule voor kwetsbare doelgroepen (Congolese mama’s, eenoudergezinnen en alleenstaande vluchtelingen) Symposium AIPA - 7 mei 2014

16. Praktijk - woonvormen • Gestippeld wonen: Diegem • Delen van tijd en ruimte • Realiseerbaar in een bestaande structuur Symposium AIPA - 7 mei 2014

17. Praktijk - woonvormen • Gestippeld wonen: Diegem • In een bestaand gebouw met 12 wooneenheden wordt één appartement voorbehouden voor alle bewoners • Begeleiden van een pilootgroep (min. 3 bewoners) om samen een dynamiek te genereren • Selectie van nieuwe kandidaat-bewoners • Afspraken met zorgpartners uit de buurt • Op termijn komen tot een volwaardig Abbeyfield-huis Symposium AIPA - 7 mei 2014

18. Praktijk - woonvormen • Woongemeenschap: Brussel • Kleinschalig en huiselijk • Grote mate van gemeenschappelijkheid • Zorgen voor elkaar Symposium AIPA - 7 mei 2014

19. Praktijk - woonvormen • Woongemeenschap: Brussel • Nieuw te bouwen appartementen boven een Lokaal Dienstencentrum • Selectie van de bewoners • Eén appartement wordt een woongemeenschap (3 ouderen) • Begeleiding van de bewoners in functie van een nieuwe dynamiek, o.a. aandacht voor elkaar Symposium AIPA - 7 mei 2014

20. Obstakels • Financiering: aankoop en renovatie • Geschikte panden vinden • Stedenbouwkundige regels • Brandveiligheid • Begeleidingsproces bewoners • Inkomensgarantie uitkeringen en tegemoetkomingen Symposium AIPA - 7 mei 2014

21. Aanbevelingen • Rechtszekerheid voor kwetsbare doelgroepen • Aangepaste regelgeving • Kwaliteit boven kwantiteit • Maak van toegankelijkheid de norm • Bouw aanpasbaar/moduleerbaar • Diversiteit in aanbod en formule (huur, koop, hybride …) Symposium AIPA - 7 mei 2014

22. Buitenlandse voorbeelden • Cohousing voor ouderen Het Kwarteel in Culemborg (NL) Symposium AIPA - 7 mei 2014

23. Buitenlandse voorbeelden • Cohousing BO 90via een sociale huisvestingsmaatschappij, Kopenhagen (DK) Symposium AIPA - 7 mei 2014

24. Buitenlandse voorbeelden • Coöperatieve woon- en werkgemeenschap Svanholm (DK) Symposium AIPA - 7 mei 2014

25. Publicatie: September 2012 www.woonzorgbrussel.be