720 likes | 941 Views
TÜTÜN KONTROLÜ. Dr. OSMAN ELBEK (osmanelbek@yahoo.com) Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi. ÇIKAR ÇATIŞMASI BEYANNAMESİ (2007-2010). Herhangi bir toplantıya katılmak için herhangi bir destek aldınız mı? Evet 2007 ERS Kongresi (Boehringer Ingelheim)
E N D
TÜTÜN KONTROLÜ Dr. OSMAN ELBEK (osmanelbek@yahoo.com) Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi
ÇIKAR ÇATIŞMASI BEYANNAMESİ(2007-2010) • Herhangi bir toplantıya katılmak için herhangi bir destek aldınız mı? • Evet • 2007 ERS Kongresi (Boehringer Ingelheim) • 2008 Düzce TB Günleri (GlaxoSmithKline) • Konuşma ücreti veya bir eğitim programının organizasyonu için ücret aldınız mı? • Hayır • Araştırma fonu kullandınız mı? • Hayır • Bir personeliniz veya demirbaş gibi giderler için ödenek kullandınız mı? • Hayır • ‘Koşulsuz’ eğitim veya araştırma desteği aldınız mı? • Hayır • Danışma ücreti aldınız mı? • Hayır • İşe girme, danışma, menkul kıymet, honararium veya patent hakkı aldınız mı? • Hayır • Başka herhangi bir maddi ilişkiniz var mı? • Hayır
TARTIŞMA HEDEFLERİ • Tütün kontrolünde hekime düşen rolü vurgulamak • Tütün bağımlılığını etkileyen faktörleri saptamak • Ulusal ve küresel uygulamalar ışığında tütün kontrolünün bileşenlerini tanımlamak
ÖNCE ZARAR VERME!
“SİGARA EĞİTİMİ” Ögüş C, Akciğer Arşivi, 2004.
DOKTORUN SORUMLULUĞU • Kişisel İmaj (Rol Model) • “sigara içmeyen” davranış, görünüm • “doktorlar da içiyor” • Mesleki Faaliyetler • Politik Rol • Lobi Faaliyeti (Yasal düzenleme) • Sigara Mücadelesi Etkinlikleri • İl Tütün Kontrol Kurulu Faaliyetleri
ULUSAL & KÜRESEL MORTALİTE • Dünyada; • 1.1 milyar sigara içen • 4.5 milyon ölüm/yıl • 10 milyon ölüm /2025 (günde 12 bin ölüm) • Türkiye’de; • 17 milyon sigara içen • 70-100 bin ölüm/yıl (günde 200-250 ölüm) Ulusal Tütün Kontrol Programı Genelgesi, 7 Ekim 2006 26312 Sayılı Resmî Gazete.
TÜTÜN: ALTI TEMEL ÖLÜM NEDENİ WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008.
KÜRESELLEŞME & SİGARA ASH, Tobacco: Global Trends, 2006.
TÜTÜN & TR 2000 2001 2002 2003 1999 DPT, VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, 2004 (yeniden dizayn edildi). WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008.
AZALAN KİŞİ BAŞI TÜKETİM DPT, Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013, 2007.
TÜTÜN KONTROLÜ • Başlamanın önlenmesi • Bırakmaya yardım • Çevresel tütün dumanından koruma • İçenlerin daha az zarar görmesini sağlamak
KİMİ KONTROL (YOK) EDECEĞİZ? ASH, Tobacco: Global Trends, 2006.
“HİSSEDARLARIN MEMNUNİYETİ” • “Gelişen bir pazarı yok saymak aptallık olur. Ahlaki konuda cevap veremem. Biz, hissedarlarımızın memnuniyetiyle sorumluyuz.” M. Pavitt, Public Affairs Manager, Rothman’s Exports Ltd, “Selling Cigarettes to Africans” Independent Magazine, 29 October 1988.
ETKİN KONTROL POLİTİKALARI • Yüksek Fiyat • Sigara Yasağı ve Kısıtlama • Tütün Kontrolüne Kaynak • Reklam Yasağı • Belirgin Uyarı Yazıları • Sigara Bıraktırma Desteği ENSP, 2004.
ÜCRET & TÜKETİM FRANSA DSÖ, Avrupa Tütün Kontrol Raporu 2007, 2008.
FİYAT DEĞİŞİMİ %10 Gelişmiş Ülke Gelişmekte Olan Ülke %-4 %-8 TÜTÜN TÜKETİMİ
DÜŞÜK ÜCRET / YÜKSEK TÜKETİM 2-4 € Aspect Consortium, Tobacco or Health in the European Union, 2004.
TÜRKİYE & BENZİN Aspect Consortium, Tobacco or Health in the European Union, 2004.
UCUZ SİGARA ÇÖZÜM DEĞİL Ülke Fiyat ( ABD Doları) Kaçakçılık Düzeyi İspanya 1.20 Yüksek Portekiz 1.75 Orta Yunanistan 2.06 Orta İtalya 2.07 Yüksek Lüksemburg 2.12 Orta Hollanda 2.43 Orta Avusturya 2.69 Yüksek Belçika 2.95 Orta Almanya 3.02 Yüksek Fransa 3.38 Düşük Finlandiya 4.26 Düşük İrlanda 4.27 Düşük İngiltere 4.35 Düşük Danimarka 4.55 Düşük İsveç 4.97 Düşük Norveç 6.27 Düşük Avrupa Komisyonu, 1997.
ETKİN KONTROL POLİTİKALARI • Yüksek Fiyat • Sigara Yasağı ve Kısıtlama • Tütün Kontrolüne Kaynak • Reklam Yasağı • Belirgin Uyarı Yazıları • Sigara Bıraktırma Desteği ENSP, 2004.
DUMANSIZ HAVA SAHASI Relative Change in Smoking (%) (consumption per smoker x prevalence) Fichtenberg CM, BMJ, 2002.
AZALAN MI Lightwood JM, Circulation, 2009.
TOPLUMSAL DESTEK BAR RESTORAN Quirk Global Strategies. İstanbul, Türkiye. Temmuz 2009.
KİM KAÇAKÇI? • From the British American Tobacco Company Global Five-year Plan 1994-1998 • 1.1.1 Market trends:1.1.1.4 (iii) Continued pressures on domestic market performance and profitability rising from border business and in some markets, from excise/ tax evasion. In 1993, it is estimated that nearly 6% of the total world cigarette sales of 5.4 trillion were DNP [duty not paid] sales. Eastern Europe and the Asia-Pacific region (c85blln each) accounted for the majority of this volume. Though Western Europe (c50blln) was also significant. In relation to total market sales, DNP volumes are largest in Eastern Europe (c13%) and Africa/ M. East (c12%), but are also significant in Latin America (c9%) and Western Europe (c7%). A key issue for BAT is to ensure that the Group's system-wide objectives and performance are given the necessary priority through the active and effective management of such business.
ETKİN KONTROL POLİTİKALARI • Yüksek Fiyat • Sigara Yasağı ve Kısıtlama • Tütün Kontrolüne Kaynak • Reklam Yasağı • Belirgin Uyarı Yazıları • Sigara Bıraktırma Desteği ENSP, 2004.
SİGARA VERGİLERİ VE TÜKETİM WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008.
ETKİN KONTROL POLİTİKALARI • Yüksek Fiyat • Sigara Yasağı ve Kısıtlama • Tütün Kontrolüne Kaynak • Reklam Yasağı • Belirgin Uyarı Yazıları • Sigara Bıraktırma Desteği ENSP, 2004.
“DUYGUSAL” NEDENLER Jamrozik K, BMJ, 2004.
TEMEL NEDEN • “Eğer sigara tüm işyerlerinde yasaklansaydı, ortalama tüketim düşerdi.. ve bırakma oranı artardı. Bu yüzden PM için işyerlerinde sigara içenler için yer sağlanmasına çalışmaya devam etmek önemlidir.” • Philip Morris, 1992
İKRAM SEKTÖRÜ (Ocak-Ekim 2009) T.C. Sağlık Bakanlığı & T.C. Maliye Bakanlığı Verileri, 2009.