T.C. Basbakanlik SH EK I Denetim Birimi Baskanligi

1. 1 T.C. BasbakanlikSH�EK I� Denetim Birimi Baskanligi  I� DENETIM TANITIM TOPLANTISI

2. 2 SUNUM PLANI Yasal �er�eve I� Denetimin Global Tanimi I� Denetimin Yasal Tanimi I� Denetim Taniminin Unsurlari I� Denetimin Alani I� Denetimin Kapsami I� Denetimin Uygulanmasi I� Denet�inin G�revleri I� Denet�inin Yetkileri I� Denet�inin Sorumluluklari I� Denet�inin Nitelikleri I� Denet�inin Atanmasi I� Kontrol Risk Risk Odakli Denetim Risk Odakli Denetim S�reci Kurumumuz I� Denetim Birimi Baskanligi Sonu�

3. 3 YASAL �ER�EVE BIRINCIL D�ZEYDE MEVZUAT -5018 SAYILI KANUNUN ILGILI MADDELERI -5436 SAYILI KANUNUN ILGILI MADDELERI IKINCIL D�ZEYDE MEVZUAT -I� Denet�ilerin �alisma Usul ve Esaslari Hakkinda Y�netmelik -I� Denet�i Adaylari Belirleme Egitim ve Sertifika Y�netmeligi -I� Denetim Koordinasyon Kurulunun �alisma Usul ve Esaslari Hakkinda Y�netmelik -Ek �demeye Iliskin Usul ve Esaslarin Belirlenmesine Iliskin Bakanlar Kurulu Karari -Kadro Tahsisi ile Ilgili Bakanlar Kurulu Karari -Mahalli Idareler Kadro Tahsisi Ile Ilgili Bakanlar Kurulu Karari ���NC�L D�ZEYDE MEVZUAT -�st Y�netici Rehberi -Kamu I� Denetim Standartlari -I� Denet�ilerin Mesleki Ahlak Kurallari -Kamu I� Denetim Birim Y�nergesi -Kamu i� Denetim Raporlama standartlari -Birden Fazla Kamu Idaresi I� Denet�ilerinin Ortak �alisma Usul ve Esaslari -Kamu i� Denet�i sertifikasinin Derecelendirilmesine Iliskin Esas ve Usuller -Kamu i� Denetim Plan ve Program Hazirlama Rehberi -Kamu i� Denetiminde Risk Degerlendirme Rehberi -Kamu i� Denetim Strateji Belgesi -Kamu i� Denetim Rehberi -Kamu i� Denet�ilerinin Mesleki Kidemlerinin Belirlenmesine Iliskin Esas ve Usuller -I� denet�i atamalarinda uyulacak esas ve usuller hakkinda teblig (Sira no : 1 ve 2)

4. 4 Global Tanimi I� denetim; kurumun her t�rl� etkinligini gelistirmek, iyilestirmek ve kuruma deger katmak amaciyla, bagimsiz ve tarafsiz bir sekilde g�vence ve danismanlik hizmeti vermektir. I� denet�iler, risk y�netimi, i� kontrol ve y�netim s�re�lerinin etkinligi ve verimliliginin degerlendirilmesi ve gelistirilmesi i�in sistematik yaklasimlar gelistirerek kurumun hedeflerinin ger�eklestirilmesine yardimci olurlar. (Institute of Internal Auditors, 2002)

5. 5 YASAL TANIMI I� DENETIM; Kamu idaresinin �alismalarina deger katmak ve gelistirmek i�in kaynaklarin ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarina g�re y�netilip y�netilmedigini degerlendirmek ve rehberlik yapmak amaciyla yapilan bagimsiz, nesnel g�vence saglama ve danismanlik faaliyetidir.

6. 6 I� DENETIM TANIMININ UNSURLARI Objektif olunmasi, G�vence ve danismanlik hizmeti verilmesi, Kurumun faaliyetlerini gelistirmek ve deger kazandirmak, Kurumun hedeflerinin gelistirilmesine yardimci olunmasi, Risk y�netimi, i� kontrol s�re�leri ve y�netsel s�re�lerin denetimi, Sistematik ve disiplinli �alisma,

7. 7 I� DENETIM ALANI Risk y�netim s�re�lerinin denetimi I� kontrol s�re�lerinin denetimi Kurum i�inde �retilen her t�rl� bilginin tamligi, dogrulugu ve g�venilirligi, Operasyonlarin etkinligi ve verimliligi, Hukuka ve i� mevzuata uyum, Kurum varliklarinin korunmasi, Y�netsel s�re�lerin denetimi

8. 8 I� DENETIMIN KAPSAMI Kamu idarelerinin yurt disi ve tasra dahil; T�m birimlerinin islem ve faaliyetleri, Risk Esasli Denetim Plan ve Programlari kapsaminda, Sistematik, s�rekli ve disiplinli bir yaklasimla, Denetim Standartlarina uygun olarak I� Denetime tabi tutulur.

9. 9 I� DENETIMIN UYGULANMASI Kamu idarelerinde yapilacak i� denetim, -Uygunluk denetimi -Performans denetimi -Mali denetim -Bilgi teknolojisi denetimi -Sistem denetimi uygulamalarini kapsar. I� Denetim, bu uygulamalardan bir veya birka�ini kapsayacak sekilde risk odakli olarak yapilir. Ayrica, bir faaliyet veya konu t�m birimlerde denetim kapsamina alinabilir.

10. 10 I� DENET�ININ G�REVLERI (1) �st Y�netici tarafindan g�revlendirilen I� Denet�i, nesnel risk analizlerine dayanarak asagidaki g�revleri yerine getirir : Kurumun y�netim ve kontrol yapilarini degerlendirmek, Kaynaklarin etkili, ekonomik ve verimli kullanimini degerlendirmek ve �nerilerde bulunmak Harcama sonrasi yasal uygunluk denetimi yapmak,

11. 11 I� DENET�ININ G�REVLERI (2) Idarenin harcamalarinin, mali islemlere iliskin karar ve tasarruflarinin plan, program ve politikalara uygunlugunu denetlemek, Mali Y�netim ve Kontrol S�re�lerinin Sistem Denetimini yapmak, �retilen Bilgilerin dogrulugunu denetlemek. Kurumu iyilestirmeye y�nelik �nerilerde bulunmak, Sorusturma a�ilmasini gerektirecek bir duruma rastladiginda durumu ilgili idarenin en �st amirine, su� teskil eden bir durumun tespiti halinde ise �st Y�neticiye bilgi vermek

12. 12 I� DENET�ININ YETKILERI Her t�rl� bilgi, belge ve dok�man ile nakit, kiymetli evrak ve diger varliklarin ibrazini ve g�sterilmesini talep etmek. Denetlenen birim �alisanlarindan, i� denetim faaliyetlerinin geregi yardim almak, yazili ve s�zl� bilgi istemek. Denetim faaliyetinin gerektirdigi her t�rl� ara�, gere� ve diger imkanlardan yararlanmak. Denetimi engelleyici tutum, davranis ve hareketleri �st Y�neticinin bilgisine intikal ettirmek.

13. 13 I� DENET�ININ SORUMLULUKLARI Mevzuatta, belirlenen denetim standartlarina ve etik kurallara uygun hareket, Mesleki bilgi ve becerilerini s�rekli olarak gelistirmek, Denetim raporlarinda kanitlara dayanmak ve degerlendirmelerinde objektif olmak, Denetim esnasinda elde ettigi bilgilerin gizliligini korumak,

14. 14 I� DENET�ILERIN NITELIKLERI I� denet�i olarak atanacaklarin, 657 sayili Devlet Memurlari Kanununun 48 inci maddesinde belirtilenler ile asagidaki sartlari tasimasi gerekir:�� ���������� -I� Denetim Koordinasyon Kurulu tarafindan belirlenen alanlarda en az d�rt yillik y�ksek �grenim g�rm�s olmak.� ������ -Kamu idarelerinde denetim elemani olarak en az bes yil veya kamu idarelerinde denetim elemani olarak en az bes yil veya yarisma sinaviyla alinip yeterlilik sinavini veren uzman, doktora unvanini almis �gretim elemani ile y�netici olarak m�d�r ve daha �st unvanlarda en az sekiz yil �alismis olmak. ���������� -(KPDS) veya (�DS) sinavindan en az 60 puan almak. -Son basvuru tarihi itibariyla kirk yasindan b�y�k olmamak. -Sicil raporu d�zenlenen son �� yil i�inde olumsuz sicil almamis olmak. -Uyarma ve kinama cezalari hari� disiplin cezasi almamis olmak. -Yurdun her yerinde �alisabilecek saglik durumuna sahip olmak. -Kurulun belirledigi etik kurallara uygun �z ge�mise sahip ���������

15. 15 I� DENET�ILERIN ATANMASI, BAGIMSIZLIGI VE G�VENCESI I� denet�iler, bakanliklar ve bagli idarelerde, �st y�neticilerin teklifi �zerine Bakan, diger idarelerde �st y�neticiler tarafindan sertifikali adaylar arasindan atanir ve ayni us�lle g�revden alinir. Istegi disinda baska bir g�reve atanamaz. Bireysel denetim faaliyetinin planlanmasi, uygulanmasi ve raporlanmasinda bagimsizdir. I� denet�ilere i� denetim g�revi disinda baska g�rev verilemez ve yaptirilamaz.

16. 16 I� KONTROL I� kontrol, kurum hizmetlerinin hedeflendigi sekilde sonu�landirilmasi amaciyla y�neticiler dahil t�m �alisanlar tarafindan alinan her t�rl� karar, uygulama ve diger t�m �nlemlerdir. Y�neticiler bu ama�la kurum faaliyetlerini planlamak, organize etmek ve y�netmekle sorumludurlar. Kontrol�n basarisi y�neticilerin uygun planlama, organize etme ve y�netim becerilerinin sonucuna baglidir. I� denetimin basarisindan i� denet�iler, i� kontrol�n basarisindan y�neticiler sorumludur.

17. 17 RISK Risk, kurumun hedeflerinin ger�eklestirilmesini engelleyebilecek her t�rl� olay veya durumlardir. Riskler olusma sikliklarina ve yaratacaklari hasara g�re �l��l�rler ve uygun i� kontrol �nlemleriyle minimize edilirler. Risk y�netimi, her t�rl� riskin tanimlanmasi, �l��lmesi ve giderilmesini kapsayan sistematik bir y�netim uygulamasidir.

18. 18 RISK ODAKLI DENETIM Risk odakli denetim, denetim faaliyetinin odak noktasinin ge�mis faaliyetlerden gelecegin y�netilmesine �evrilmesinin g�n�m�zdeki ifadesidir. Risk odakli denetim, Denetim kaynaklarinin sinirsiz olmadigi, Denetlenecek birim faaliyetlerinin farkli risklerle karsi karsiya oldugu, Denetlenecek birim faaliyetlerinin g�receli olarak farkli �nem derecesine sahip oldugu, varsayimlarina dayanir.

19. 19 RISK ODAKLI DENETIM S�RECI Yillik Denetim Planinin Risk Odakli Olarak Yapilmasi (Makro Risk Analizi) Denetim �nceliklerinin belirlenmesi, Denetim kaynaklarinin en riskli faaliyetlerden baslatilmasini, hedefler, Bireysel Denetimlerde Risk Analizi (Mikro Risk Analizi) Denetlenen faaliyete iliskin risklerin tanimlanmasi, mevcut i� kontrollerin degerlendirilmesi, risklerin giderilmesine y�nelik i� kontrol uygulamalarinin gelistirilmesini kapsar

20. 20 KURUMUMUZ I� DENETIM BIRIMI BASKANLIGI Kurumumuza (10) kisilik I� Denet�i kadrosu tahsis edilmis olup, bunlardan (7)sine atama yapilmistir. I� Denetim Birim Baskanligi da tesis edilmis olup, Baskan g�revlendirilmesi yapilmistir. I� Denet�ilerimiz halen, Maliye Bakanligi tarafindan d�zenlenen egitim programina devam etmektedir. SH�EK I� Denetim Birim Y�nergesi hazirligina �ncelik verilerek en kisa zamanda kurumumuzda i� denetim yapilabilir idari yapinin olusturulmasina �alisilmaktadir.

21. 21 SONU� I� denetim sisteminin basariyla uygulanmasi halinde, 5018 sayili kanunla getirilen y�netim sorumlulugu ilkesi basariyla uygulanabilecektir. Ge�mise ve mevzuata odakli denetim sistemimizin uluslararasi uygulamalar paralelinde gelistirilmesi saglanacaktir. Denetim alaninda AB mevzuati ile uluslararasi uygulama ve standartlar yakalanmis olacaktir. Kamu idarelerinin faaliyetlerinin etkinlik ve verimliliginin artirilmasina olanak saglanacaktir.

22. 22 TESEKK�RLER SH�EK I� Denetim Birimi Baskanligi