1 / 10

WCZESNA FILOZOFIA NOWOŻYTNA XV-XVII wiek

WCZESNA FILOZOFIA NOWOŻYTNA XV-XVII wiek. HISTORIA ETYKI (HISTORIA FILOZOFII). Dezydery Erazm z Rotterdamu (1467?-1536). Główne dzieła: Podręcznik żołnierza Chrystusowego [ Euchiridion Militis Christiani ], 1503 Pochwała głupoty, 1509 Skarga Pokoju, 1517

saxon
Download Presentation

WCZESNA FILOZOFIA NOWOŻYTNA XV-XVII wiek

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. WCZESNA FILOZOFIA NOWOŻYTNA XV-XVII wiek HISTORIA ETYKI (HISTORIA FILOZOFII)

  2. Dezydery Erazm z Rotterdamu (1467?-1536)

  3. Główne dzieła: Podręcznik żołnierza Chrystusowego [EuchiridionMilitis Christiani], 1503 Pochwała głupoty, 1509 Skarga Pokoju, 1517 O wolnej woli, 1524

  4. W EuchiridionieErazm pod wpływem Orygenesa charakteryzuje trzyczęściową naturę ludzką.

  5. Ujęcie natury ludzkiej optymistyczne. Łaska Boża jest konieczna do zbawienia. Cnota i doskonalenie się moralne są możliwe dzięki edukacji – współpraca z łaską Bożą. W edukacji istotne znaczenie ma znajomość autorów antycznych i pogłębione strucia nad Biblią, by nastąpiło uświadomienie sobie podstawowego znaczenia łaski bożej.

  6. Z drugiej strony, u Erazma widoczne są pesymistyczne akcenty w ujęciu natury ludzkiej, co zbliżą go do stanowiska Lutra. Do pesymizmu skłaniają: • wojny religijne w chrześcijańskiej Europie, • kłótnie teologów katolickich i protestanckich, • zaburzenia społeczne, wojny chłopskie (1524-1525), • gwałtowne wystąpienia tłumów w niemieckich miastach w celu wymuszenia zmian religijnych.

  7. Mimo pewnych zbieżności swego stanowiska z poglądami Lutra (sola fide, fiducia) Erazm stopniowo uświadamiał sobie różnice między nimi. W jego pomniejszych pismach widoczne są jeszcze pewne zbieżności z Lutrem : • utrata wiary w siłę rozumu, wspieranego przez edukację, • wzmocnienie wiary w łaskę Bożą i rolę Chrystusa; bez ducha Chrystusowego rozum jest bezsilny, a unikanie grzechu jest niemożliwe.

  8. Polemika Erazma z Lutrem, dotycząca kwestii wolnej woli, ujawnia zasadnicze różnice między obu myślicielami. Prawość moralna człowieka zależy od Bożej łaski, a tylko w niewielkim stopniu od woli i starań człowieka. W związku z tą tezą Luter oskarżał Erazma o pelagianizm, który głosi możliwość zbawienia dzięki własnemu wysiłkowi moralnemu.

  9. Erazm w De liberoarbitrio (1524) analizował problem wolnej woli w świetle poglądów Orygenesa, Jana Chryzostoma, św. Ambrożego, ś. Hieronima, św. Augustyna, św. Bernarda z Clairvaux, św. Tomasza i Dunsa Szkota. Luter odniósł się krytycznie do wywodów Erazma w De servoarbitrio(1525). Z kolei Erazm odpowiedział Lutrowi w Hyperaspitesdiatribaeadversusservumarbitrium Martini Lutheri(t.1 1526, t. 1527).

  10. W polemice przeprowadzana była analiza i interpretacja tekstów Starego i Nowego Testamentu i listów św. Pawła dotyczących kwestii wolnej woli i łaski. Przy czym Luter stał na stanowisku, iż Pismo Św. jest oczywiste dla każdego czytelnika. Natomiast Erazm uważał, że wymaga interpretacji i uwzględnienia Magisterium Kościoła. Różnice miały zatem charakter zasadniczy i nie do przezwyciężenia.

More Related