10 likes | 117 Views
Najważniejszym jego dziełem jest ciąg Fibonacciego (wywodzi się od nazwiska). Podstawową pracą Leonarda jest Księga Abaku (Liber abaci) - napisana przez niego w 1202 roku i na nowo opracowana w roku 1228.
E N D
Najważniejszym jego dziełem jest ciąg Fibonacciego (wywodzi się od nazwiska). Podstawową pracą Leonarda jest Księga Abaku (Liber abaci) - napisana przez niego w 1202 roku i na nowo opracowana w roku 1228. Księga zawiera piętnaście rozdziałów. Pierwsze pięć z nich poświęcone są arytmetyce liczb całkowitych na podstawie nowej numeracji. Aby pokazać czytelnikowi jej korzyści, Leonardo przytacza tablicę, w której pewne liczby zapisane są rzymskimi i jednocześnie indyjskimi cyframi. W rozdziale o mnożeniu przedstawiona jest próba dziewiątkowa, przy czym próbą, tzn. resztą z dzielenia przez 9 sumy cyfr danej liczby, u Leonarda może być też zero, które tym samym występuje tu jako prawdziwa liczba. W rozdziale o dzieleniu omówiony jest rozkład liczb na czynniki pierwsze, podane są cechy podzielności przez 2, 3, 5, 9, wprowadzone próby przez siedem i jedenaście. W rozdziałach VI i VII Leonardo uczy działań na liczbach mieszanych i na ułamkach, przy czym ułamki sprowadza się do wspólnego mianownika sposobem bardziej racjonalnym, niż u matematyków arabskich - znajdując najmniejszą wspólną wielokrotność mianowników. W następnych rozdziałach (VIIII - X) podane są metody rozwiązywania zadań arytmetyki handlowej, oparte na proporcjach. Tu omówiona jest reguła trzech, reguła pięciu wielkości, którą nazywa figura cata lub chata (z arabskiego szakl al-kita -figura siecznych - nazwy twierdzenia Menelausa o czworoboku zupełnym, wypowiedzianego w postaci stosunku złożonego, do którego sprowadza się właśnie reguła pięciu wielkości), oraz reguły siedmiu i dziewięciu wielkości. Do tego kręgu problemów u Leonarda należą zadania na regułę towarzystwa, tzn. na podział pewnej sumy proporcjonalnie do części uczestników podziału itp. W rozdziale XI omówione są zadania na mieszaninę, których rozwiązanie podane jest w formie recept. W jednej grupie zadań chodzi o wyznaczenie próby stopu, złożonego ze znanych ilości danych stopów, tworzących razem stop danej próby. W rozdziale XII przytoczone są zadania na sumowanie ciągów - postępu arytmetycznego i geometrycznego. wstecz