İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ ve GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

1. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ ve GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

2. GÜVENLİK KÜLTÜRÜ • Güvenlik, kabul edilemez zarar riskinden uzak olma durumu olarak tanımlanır. Ortamda kabul edilebilir düzey ve bu düzeyi korumak için zamansız ölüm, yaralanma veya endişe verici koşulların var olma olasılığını azaltma anlamındadır.

3. Kültür : Sınıf, toplum ve ulusların, belli bir dönemin yansıması olarak göz önüne alınan inançları, gelenekleri, sanatları, fikirleri, insan işi tüm ürünleri ve davranışlarıdır. • Örgüt Kültürü: Örgüt üyeleri tarafından paylaşılan varsayımlar, inançlar ve değerlerdir. • Güvenlik Kültürü : Çalışan ve yöneticilerin risk ve güvenlik konusunda tutum ve davranışlarıdır.

4. Güvenlik Kültürünün Amaçları Şunlardır • Davranış normları oluşturmak • Kaza ve yaralanmaları azaltmak • Dikkat çeken konularda güvenliği sağlamak • Örgüt üyelerinin riskler, kazalar ve hastalıklar hakkında aynı inanç ve fikirleri paylaşmasını sağlamak • Kişilerin güvenliğe bağlılığını artırmak • Örgüt sağlık ve güvenlik programının biçim ve yeterliliğine karar vermektir.

5. Güvenlik Kültürü’nün Araçları Şunlardır • İşle ilgili eğitim • Tüm basamaklı düzeylerde bağlılık • Kalite ve üretkenlik • İletişim akışı • Kaynak eksikliklerinin giderilmesi • İş tasarımının değerlendirilmesi

6. Güvenlik Kültürünün Oluşması İçin: • Çalışanlar yönetimi inanılır ve güvenilir görmelidir. • Güvenlik politikaları günlük hayatta eşit olarak uygulanmalıdır. • Yönetim kararları, paranın insan için harcandığını göstermelidir. • Yönetim tarafından ödüller, ölçümler ve önlemler planlanmalıdır. • Yönetim ve çalışanlar arasında, yüksek derecede dürüstlük ve iletişim açık olmalıdır. • Güvenlik bilgi sisteminin olması

7. Pozitif Güvenlik Kültürü Kriterleri Şunlardır • Sistem günlük, düzenli proaktif etkinlikleri sağlamalıdır. • Merkez Yönetim, Güvenliğin üst yönetim için önemli olduğunu göstermelidir. • Güvenlik sistemi esnek olmalı • Güvenlik çabaları, çalışanlar tarafından olumlu karşılanmalıdır.

8. Güvenlik Kültürü Oluşturması Konusunda Üç Alanda Dirençle Karşılaşılabilir; • Değişime Direnç • Var olan yönetim sisteminin alışkanlıkları • İnformal politik ve kültürel dinamikler

9. Çalışma hayatında güvenlik kültürünün oluşturulması sorumluluğu Devlet, sendika, iş veren ve çalışanlarındır.

10. W. HEİNRİCH’in 10 PRENSİBİ • 1. Prensip : İş sağlığı ve güvenliğinin asıl çalışma alanı TEHLİKELİ DURUM VE DAVRANIŞLARIN ortadan kaldırılması olmalıdır. • Kaza zinciri; • İnsan bünyesinin tabiat şartları karşısında zayıf olması • Şahsi özürler (Dikkatsizlik, asabiyet, dalgılık, önemsememezlik, ihmalkarlık) • Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Şartlar • Kaza Olayı • Ölüm, Yaralanma, Zarar, Hasar

11. 2. Prensip : Kazaların %98’i insan kusurlarından kaynaklanmaktadır. %2 si ise kaçınılmaz durumlardan kaynaklanmaktadır. • 3. Prensip : Kazanın sonucu meydana gelebilecek zararın büyüklüğü önce den kestirilemez • Kaza ihtimallerinin hiçbiri küçümsememek gerekmektedir. Bütün kaza ihtimallerine karşı tedbirler alınmalıdır.

12. 4. Prensip : Ağır yaralanma veya ölümle sonuçlanan her kazanın temelinde hafif yaralanmalı ve yaralanmasız kazalar vardır. • Bu prensipte ağır yaralanmalı veya ölümlü her kazadan önce 30 kere hafif yaralanma 300 kere yaralanmasız olay belki de binlerce kez tehlikeli davranışlar meydana geldiği belirtilmiştir.

13. 5. Prensip : • Tehlikeli davranışların nedenleri • 1- Şahıs kusurları ( Dikkatsizlik, Umursamazlık vb) • 2- Eğitim yetersizliği (Bilgi, ustalı, alışkanlık) • 3- Fiziki yetersizlik (Bünyenin yapılan işe uygun olmayışı) • 4- Uygunsuz mekanik şartlar ve fiziki çevre

14. 6. Prensip : • Kazalardan Korunmak İçin; • 1- mühendislik ve revizyon • 2- Eğitim • 3- Ergonomi kurallarından yararlanma • 4- Teşvik tedbirlerinin uygulama • 5- Disiplin tedbirlerini uygulama

15. 7. Prensip : Kazadan korunma yöntemleri ile üretim, maliyet, kalite kontrol metotları benzerlik ve paralellik arz eder. • 8. Prensip : İş güvenliği çalışmalarına üst düzey yöneticilerde katılmalı ve sorumluluğa ortak olmalıdırlar.

16. 9. Prensip : İş sağlığı ve güvenliği konusunda formen ve ustabaşı gibi ilk kademe yöneticileri çok önemlidir. Bu kişilere mutlaka özel eğitim ve sorumluluk verilmelidir. • 10. Prensip : İş güvenliği çalışmalarına birinci derecede insani duygular yön vermelidir. Ancak iş güvenliği tedbirlerinin, üretimin artması ve masrafların azalması sonucu maliyelerin düşmesine yardımcı olduğu unutulmamalıdır.

17. tehlikeli bir olayın oluşma olasılığı ve sonuçlarının birleşimine RİSK denir