150 likes | 567 Views
Hoofdstuk 5: Burgers en Stoommachines. Les 1 – par. 5.1A De Industriële Revolutie. Hoe het eerst ging. In de middeleeuwen was 90 procent van de bevolking boer Dit was geen keuze, maar noodzaak De opbrengt van de grond lag laag! Ondanks de middeleeuwse verbeteringen
E N D
Hoofdstuk 5: Burgers en Stoommachines Les 1 – par. 5.1A De Industriële Revolutie
Hoe het eerst ging • In de middeleeuwen was 90 procent van de bevolking boer • Dit was geen keuze, maar noodzaak • De opbrengt van de grond lag laag! • Ondanks de middeleeuwse verbeteringen • Nieuwe ploeg, nieuwe gereedschappen, nieuw zaaigoed en de introductie van het drieslagstelsel (zie volgende sheet) • Men leefde in dorpsgemeenschappen • Naast de akkerbouwgrond had men ook gemene gronden waar men het vee liet scharrelen (commonfields in Engeland) • Daarnaast maakte men ook gebruik van de natuurlijke hulpbronnen in de omgeving
Drieslagstelsel 1e jaar
Agrarische Revolutie • Vanaf ongeveer 1700 ontstaat de zogenaamde enclosure movement • Grootgrondbezitters willen meer land hebben omdat de verkoop van handelsgewassen steeds lucratiever werd • Hoe kwamen zij aan dit land? • Afpakken van de common fields • Uitkopen kleine boertjes • Op de grotere aaneengesloten stukken land gingen deze boeren • Efficiënter (laten) werken & experimenteren met nieuwe gereedschappen en gewassen; specialiseren in een gewas
Gilden vs huisnijverheid • De economische macht in de steden lag bij de gilden; zij bepaalde wat/hoe er geproduceerd werd. • Eind 15e eeuw komt de huisnijverheid op • Op het platteland; uit de greep van de gilden • De (koopman-)handelaar speelde een centrale rol • Hij voorzag de boeren van grondstoffen • Hij haalde het (eind-)product weer op • Voor de boeren was dit heel nuttig • Ze konden het werk naast het boerenwerk doen voor het noodzakelijke (extra) geld
Belangrijkste werk Spinnen van draad Weven van stof Verven van stof Probleem 7-8 spinners nodig om de wever van draad (garen) te voorzien! John Kay’s schietspoel vergrootte dit probleem nog verder (1733) Textielproductie
James Hargreaves vindt een machine (engine = jenny) uit die meerdere draden tegelijk kan spinnen: Spinning Jenny(1764) Dankzij deze uitvinding kan er beter aan de vraag naar garen worden voldaan Spinning Jenny
Huisnijverheid wordt halnijverheid • Ondanks de komst van de schietspoel en de Spinning Jenny bleef het werk van de boeren – en het ritme van het werk – hetzelfde! • Dit verandert met de uitvinding van Richard Arkwright: the water frame (1769) • Een zware spinmachine die op waterkracht werkt • Het werk gaat zich verplaatsen van het huis naar een hal naast stromend water
Bevolkingsgroei • Hoe ontstaat deze? • Waar ligt de grens/het plafond? • Kan je daar doorheen?
Huiswerk • Lees 5.1A • Maak nog even niets; pas wanneer we 5.1B hebben gedaan