Michał Stopka Inwestor Profesjonalny Otwieram szeroko oczy ze zdumienia 

1. Michał StopkaInwestor ProfesjonalnyOtwieram szeroko oczy ze zdumienia  „Cena jest tym co płacisz. Wartość jest tym co otrzymujesz.” Warren Buffett ABA Consulting Michał Stopka

2. Giełda to moja pasja: Mam 13 lat doświadczenia: Opowiadam o rzeczach, których nie przeczytacie w książkach… • 2000: Początki „Spis treści”: „Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo, zwyciężyć i spocząć na laurach to porażka” Józef Piłsudski oraz Longterm Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

3. 2001 : Założyłem koło naukowe na SGH „Klub Inwestora” Obecnie największe • 2007: Blog : www.michalstopka.pl • 2007-2012: Praca zawodowa:Kapitał: “Jak żyć” z giełdy…? • Analityk Akcji OFE Pocztylion (3 mld zł)Zmiana pracy na ING PTE oraz podsumowanie wyników OFE Pocztylion za poprzednie 2 lata, kiedy tam pracowałem. • Zarządzający częścią portfela akcyjnego OFE ING (60 mld zł)OFE ING ma najlepszy wynik w rankingu KNF za ostatnie 3 lata:-) • Od 2010: Szkolenia • 2012: Własny biznesRezygnacja z pracy w ING Funduszu Emerytalnym, czyli zrobiłem to co większość osób chciałaby zrobić, ale nie ma odwagi:-) ABA Consulting Michał Stopka

4. Po co inwestujemy? • Przyjemność, hazard, uzależnienie, praca zawodowa? • 80 % ludzi traci pieniądze, tylko kilka % zarabia, reszta na „0” • Dla pozytywnej stopy zwrotu? LPP 2001 r : 48 zł, teraz 4950 zł • Inwestowanie jest bardzo trudne: TAK ale czy ryzykowne… • Buffet „NIE”: brak wiedzy jest ryzykowny… Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

5. Trzeba poznać „biznes” jakim jest… inwestowanie Trzeba zbudować „przewagę konkurencyjną” wobec pozostałych inwestorów: gdzie ją można zbudować?“Inwestowanie na giełdzie: poznaj biznes?” Poznaj biznes: Inwestowanie na giełdzie… Zasada nr 1: Nigdy nie trać pieniędzy; Zasada nr 2: Nigdy nie zapominaj o zasadzie nr 1; Warren Buffet • Zrozumieć, że nie wolno tracić pieniędzy… • Zrozumieć „dlaczego kursy spółek się zmieniają?” • Zrozumiećprocesy w gospodarce (jak jest naprawdę?) • Zrozumieć biznesy (co na nie naprawdę wpływa?) Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

6. Zrozumieć, że nie wolno tracić pieniędzy… • Potęga utraty kapitału i procentu składanegoPoznaj biznes: Inwestowanie na giełdzie… Zasada nr 1: Nigdy nie trać pieniędzy; Zasada nr 2: Nigdy nie zapominaj o zasadzie nr 1; Warren Buffet Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

7. Zmiana ceny akcji • Inwestorzy mają do wyboru różne inwestycje: np..: • Lokaty bankowe, obligacje państwa, obligacje firmy, nieruchomości, akcje • Każda inwestycja ma oczekiwaną stopę zwrotu i w danym momencie jest znana • Stopa zwrotu zależy od Ryzyka, czasu, płynności instrumentu • W Polsce ludzie znają tylko oczekiwaną stopę zwrotu z lokat, obligacji, ale taką samą oczekiwaną stopę zwrotu mają akcje na giełdzie… • Dlatego można określić cenę transakcji KAŻDEGO instrumentu finansowego ABA Consulting Michał Stopka

8. Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

9. Wartość lokaty w banku aby otrzymać 1 zł odsetek • Jak policzyć wartość lokaty potrzebnej na 1 zł odsetek? • 1/Stopa % RPP Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

10. Wartość lokaty=Terminal Value=TV • Terminal Value = wartość FCFF generowanego wiecznie • Wartość lokaty = FCFF/stopa zwrotu, czyli 0,81/10% = 8,1 = 0,81/0,1 • Innymi słowy potrzeba 10 lat aby otrzymać zainwestowany kapitał: potrzeba założyć lokatę 8,1 na 10% aby dostać 0,81 • Stopa zwrotu= stopa dyskontowa ABA Consulting Michał Stopka

11. Podwojenie zysków to podwojenie kursu ABA Consulting Michał Stopka

12. ABA Consulting Michał Stopka

13. Analiza Fundamentalna: cena a wartość akcji: 10 czy 100 zł? Kursy akcji zmieniają się bo zmieniają się oczekiwania dotyczące zysków, przepływów pieniężnych oraz oceny ryzyka inwestycji w daną firmę. Perspektywy te wpływają z kolei na założenia dotyczące wyceny przedsiębiorstwa Na założenia ma również wpływ bieżący „nastrój” inwestorów przechodzący od skrajnego pesymizmu do skrajnego optymizmu ABA Consulting Michał Stopka

14. Alokacja: timing czy selekcja: tylko spółki? ANALIZA TOP-DOWN ANALIZA BOTTOM-UP ABA Consulting Michał Stopka

15. Analiza „Top-down” ANALIZA „MAKRO” ANALIZA SEKTORA ANALIZA SPÓŁKI ABA Consulting Michał Stopka

16. Analiza „Top-down” Potencjalnie „szybkie zyski” z uwagi na duże i relatywnie szybkie zmiany kursów giełdowych ze względu na zmiany oczekiwań dotyczących otoczenia ekonomicznego • Trudniejsze w praktyce, bo: • Przyciąga „najtęższe umysły” przez co rynek jest bardziej efektywny • Koszty podatków, prowizji, spreadu oraz płynności ABA Consulting Michał Stopka

17. Analiza „Bottom-Up” ANALIZA SPÓŁKI ANALIZA SEKTORA ANALIZA „MAKRO” ABA Consulting Michał Stopka

18. Analiza „Bottom-Up” Potencjalnie brak „szybkich zysków” szczególnie przy słabym makro W dłuższym terminie lepsze wyniki bo analiza niezależna od zmian w otoczeniu ekonomicznym oraz dywersyfikacja pozycji Mniejsza konkurencja, bo „najtęższe umysły” skupiają się na analizie „top down” ABA Consulting Michał Stopka

19. Moje doświadczenie • Dużo zarobiłem na dobrej selekcji spółek i analizie makro • Ale największe moje porażki: • Nie sprzedałem słabych spółek: • Słaba spółka jest słaba przy dobrym makro • Słaba spółka jest beznadziejna przy słabym makro ABA Consulting Michał Stopka

20. Dlaczego giełda rośnie historycznie? Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

21. Inwestycja w „lokatę”: powszechnie znana • Lokata w banku 10 zł daje 10 % w ciągu roku • Po roku mamy: Lokata 10 zł + 1 zł dochodu = 11 zł • Inwestycja w „giełdę” mało znana : • Zakup 1 akcji: 10 zł, zysk netto 1 zł, (stopa 10%) • Po roku 100 % zysku wypłacone w dywidendzie: • Po roku mamy: kurs znowu 10 zł (bo zysk znowu 1 zł) + 1 zł otrzymanego dochodu = 11 zł • Wzrost wartości inwestycji o 10% • Lub bez wypłaty dywidendy po prostu kurs giełdowy 11 zł (wycena biznesu 10 zł + gotówka w firmie 1 zł = kurs 11 zł) Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

22. Pomimo słabych ostatnich pięciu lat … ABA Consulting Michał Stopka

23. Upływ czasu powoduje, że „lokata” przyrasta rok w rok o koszt kapitału… • Koszt kapitału 10 %, po 5 latach inwestycja wzrost o 61% • To jest koszt alternatywny „absolute return”, timingu: • W ciągu 5 lat trzeba być lepszym niż np. 60 % • Wystarczy jedna pomyłka i strata lub brak akcji na wzrostach … • Uśredniając zakupy korzystamy z tego efektu… • Ale ryzyko średnioterminowego „bąbla spekulacyjnego” (lata) • Lub 5 lat słabych jak ostatnie 5 lat ABA Consulting Michał Stopka

24. Dlaczego słyszeliśmy o Buffecie? • Zawsze trzyma akcje: • Otrzymuje stopę zwrotu z Indeksu: koszt kapitału • Wybiera lepsze firmy niż Indeks • Dodatkowa stopa zwrotu za selekcję powyżej indeksu • Resztę robi procent składany • Portfel skoncentrowany: • Kilka spółek wysokie kilkadziesiąt procent portfela ABA Consulting Michał Stopka

25. Co to jest PKB? • Realna ilość dóbr i usług wytworzonych w danym okresie • Od czego zależy? Wpis Co to jest tak naprawdę PKB? • Technologia (rolnictwo ludzie czy maszyny?) • Kapitał (infrastruktura ale i dostępność finansowania) • Praca (liczba pracujących i liczba godzin) ABA Consulting Michał Stopka

26. 1989-1993; 1999-2003; 2009-2013? • Wpis Polską gospodarkę czeka kilka tłustych lat? : Michał Stopka “Cykl dziesięcioletni” ABA Consulting Michał Stopka

27. 1994-1998; 2004-2008; 2014?-2018? ABA Consulting Michał Stopka

28. “Michał Stopka cykl dziesięcioletni”: przyczyny fundamentalne tłustych i chudych lat w polskiej gospodarce i bezrobociu ABA Consulting Michał Stopka

29. Kryzys finansowy na świecie ? • Zadłużone państwa i konsumenci • Około 1 mld ludzi • Reszta świata • OKOŁO 6 MLD LUDZI • Chcą konsumować • Chcą się zadłużać ABA Consulting Michał Stopka

30. Tak było ale jak będzie? ABA Consulting Michał Stopka

31. Środki z UE • Siedem lat 70 mld Euro = 280 mld zł • PKB Polski 1500 mld zł • 280/1500 czyli około 18 % PKB ale w siedem lat… • Około 2,5 % rocznie lepsze PKB • Ale Polska też płaci… • Efekt netto około jeden lub dwa procent lepsze PKB przez ostatnie siedem lat • Ale PKB było około sześć procent… czyli byłoby cztery procent bez środków z UE • Ale przecież i tak jeszcze jakieś środki będą z UE… ABA Consulting Michał Stopka

32. Zadłużenie Polski 60 % PKB • Kowalski zarabia 100 tyś zł rocznie/konsumuje: PKB 100 • 10 lat temu miał dług w banku 45 tyś zł • Dług/dochody (jego PKB) = 45/100 tyś zł = 45 % • Wymyślił ciekawy system odkładania na emeryturę … • Ostatnie 10 lat zadłużył się w banku na 15 tyś. zł na 5 % • I … jednocześnie założył lokatę w banku na … 5 % • Zadłużenie wzrosło do: 45 tyś + 15 tyś = 60 tyś. • Dług/dochody/PKB = 60/100 tyś zł = 60 % • Ale … ma 15 tyś na lokacie więc PKB był co roku 100 tyś … • Netto ma dalej zadłużenie 45 tyś czyli 45 % dochodów • Wirtualne środki: przełożone z „kieszeni do kieszeni” ABA Consulting Michał Stopka

33. Zadłużenie Polski 60 % PKB? • Polska 10 lat temu 40 % dług/PKB, czyli dochodu rocznego • Teraz 60 % dług/PKB, czyli wzrost o 20 % • Ale około 150 mld zł to przecież OFE : obligacje na X % • Czyli 150/1500 = 10 % PKB • Ale OFE mają te obligacje 150 mld zł na … X % • Wirtualne środki: przełożone z „kieszeni do kieszeni” • 850 dług Polski – 150 = 700 netto czyli 700/1500 = 46 % PKB • Wzrost wskaźnika dług/PKB zwiększał PKB poniżej 1 % rocznie ABA Consulting Michał Stopka

34. 2013-2018: czas selekcji spółek • Środki z UE • Zadłużenie Polski • Zadłużenie samorządów: kilka % PKB • Demografia • Stopy procentowe • Kryzys w Europie • Giełda urosła od dołka 30 %: Jest dalszy potencjał? • „Za a nawet przeciw” a gdzie są wyceny? • Wniosek: Przeciwstawny wpływ powyższych czynników na giełdę, sektory i poszczególne spółki: każdy czynnik omawiam na szkoleniu ABA Consulting Michał Stopka

35. Dlaczego określenie PKB kluczowe? ABA Consulting Michał Stopka

36. Zmiana indeksu w punktach a zmiana w % r/r Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

37. WIG+PKB Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

38. W podejściu „Top-Down” szukamy PKB… • Szczegółowe omówienie cyklu 10-letniego: NA SZKOLENIU • wpływ na sektory, spółki i rynek pracy • Wpływ innych „perełek” na PKB o sile cyklu 10- letniego: NA SZKOLENIU • Ale prawdziwe pieniądze zarabia się na: • Selekcji: wyborze odpowiednich spółek jak LPP • 1 zł zainwestowana w 2001 r obecnie jest warta 100 zł … • Znajomości metod wyceny: ile warto zapłacić ? • Mówię o tym NA SZKOLENIU Michał Stopka Inwestor Profesjonalny www.michalstopka.pl

39. Zapraszam do głosowania: Blog roku 2012  • Blog roku 2012: Michał Stopka Inwestor Profesjonalny:-)? • Zapraszam na bloga „Do pobrania” i „Spisu treści” • Terminy i miejscowości szkoleń: • Warszawa : 16/17 luty 2013: zostało kilka miejsc • Inne terminy: Miejscowości, terminy oraz cena szkolenia ABA Consulting Michał Stopka