180 likes | 404 Views
Otitis Media. Otitis media - skilgreiningar -. AOM vökvi í miðeyra með einkennum eyrnaverkur, óværð, hiti rauð, þykknuð, útbungandi hljóðhimna, útferð OME (otitis media með effusion) vökvi í miðeyra án einkenna cOME (chronic) vökvi í miðeyra lengur en 2-3 mán.
E N D
Otitis media- skilgreiningar - • AOM • vökvi í miðeyra með einkennum • eyrnaverkur, óværð, hiti • rauð, þykknuð, útbungandi hljóðhimna, útferð • OME(otitis media með effusion) • vökvi í miðeyra án einkenna • cOME(chronic) • vökvi í miðeyra lengur en 2-3 mán.
Otitis media- skilgreiningar frh.- • Vökvi í miðeyra • Purulent......POM • Mucoid........MOM • Serous........SOM • Vefjaskemmdir í miðeyra • Krónískur...COM • suppuratívur (>6 vikur) • nonsuppuratívur
Otitis media- skilgreiningar / gangur - MOM POM COM SOM
Otitis media- pathogenesis AOM - • Nefkokshlust • veirusýkingar • anatómískir gallar • ofnæmi • Bakteríur frá nefkoki • Skertar varnir • “humoral ónæmi”
Otitis media- pathogenesis AOM frh. - Tíðni AOM eftir veirusýkingum
Otitis media- faraldsfræði AOM - • AldurBorgarnes Erlendis • 1 árs • >1 x AOM 48% 47% • 3 x 4% 9% • 2 ára • >1 x AOM 66% 65% • 3 x 6% 24% • 3 ára • >1 x AOM 71% • 3 x 33%
Otitis media- áhættuþættir - • aldur við fyrstu eyrnabólgu • fjölskyldusaga • hópvistun • vökvi í miðeyra (OME / cOME) • reykingar á heimili • brjóstamjólk • ofnæmi • ónæmisvandamál • anatómískir gallar
Otitis media- sýklafræði AOM - enginn vöxtur 27% aðrar 15% Pneumoc. 29% H. infl. non typ. 21% GAHS 2% M. catarrh. 6%
Otitis media- einkenni - • Kvefeinkenni • + hiti • + eyrnaverkur • + óværð • + toga í eyrun • útferð úr eyra • einkennalaus, allt að 50%
Otitis media- greining - • Saga ? • Skoðun • hreinsun • hljóðhimna • roði • landamerki / ljósreflex • hreyfing • vökvaborð • gegnsæ ? • tympanometer ? • ræktun • nefkok ? • miðeyra
Otitis media- meðferð - • Hvað ef engin meðferð ? - fylgikvillar • 60-80% lagast • heyrnarskerðing, seinkaður talþroski • 5% krónískur OM með útferð • 19% tympanosclerosis • 13% atrofia á hljóðhimnu • cholesteatoma • örvefur • beinsýking • mastoiditis • skemmd á heyrnarbeinum • dreifðar sýkingar
Otitis media- meðferð frh.- • Takmark meðferðar • Bæta líðan • Minnka vökva í miðeyra • Draga úr fylgikvillum • Minnka líkur á endursýkingum
Otitis media- vökvi í miðeyra eftir AOM- 100% 70 % 50% 30 % 20 % 10 % 2 4 8 12 vikur Teele et al. 1980. Ann Otol Rhinol Laryngol;89:5-6
AOM - Niðurstaða - Ráðleggingar • Sýklalyf minnka hættu á fylgikvillum • Standa vel að greiningu • Bíða með sýklalyf • hjá sjúklingum með væga eyrnabólgu • >1 árs • hafa samband/skoða aftur eftir 2-3 daga • Nota sýklalyf hjá sjúklingum • með mikil einkenni • <1 árs • saga um endurteknar eyrnabólgur • sterk fjölskyldusaga um eyrnabólgu
AOM - Niðurstaða - Ráðleggingar frh. • Lyf: • Amoxicillin fyrsta lyf • 40-50 mg/kg/dag skift í 3 skammta • meðhöndla í 5-7 daga • Amoxicillin-klavulan sýra • Cefuroxím • Trimethoprim-sulfa ? • Penicillin ? • Erythromycin ? • Azithromycin-Clarithromycin ? • Ceftriaxone ? • Tympanocentesis ?
Otitis media- meðferð frh.- • OME / cOME • bíða • rör • Endurtekinn AOM • Rannsaka ónæmiskerfi • Fyrirbyggjandi sýklalyf ? • Rör • Adenoidectomy • Gammaglobulin ? • Önnur meðferð • anti-histamin ? • “decongestants” ? • nefdropar ?
Sinusitis • Orsök • Kvef, stífla í nefi • Algengur fylgikvilli kvefs (10-15%) • Einkenni • Þrálátt nefrennsli, hósti, hitatoppar • Meðferð • Lagast oft án meðferðar • Stundum sýklalyf • Fylgikvillar • asthmi, ofnæmi