80 likes | 250 Views
Kenmerk 26 & 27 Rationalisme & Wetenschappelijke Revolutie Les 1:Opkomst van de Verlichting. H4: § 6:p79. Rationeel optimisme. Onderzoekers (lees: verlichters ) in de 18 e eeuw vormen een andere visie op onderzoek en kijk op de wereld Met verstand Benaderen Onderzoek
E N D
Kenmerk 26 & 27Rationalisme & Wetenschappelijke RevolutieLes 1:Opkomst van de Verlichting
H4:§ 6:p79 Rationeel optimisme • Onderzoekers (lees: verlichters) in de 18e eeuw vormen een andere visie op onderzoek en kijk op de wereld • Met verstand • Benaderen • Onderzoek • Hierdoor zou de kennis toenemen en maatschappelijke problemen kunnen worden opgelost
Verschillen met de middeleeuwse denkwijze • Voor mensen in de middeleeuwen was hun leven veelal een voorbereiding op het hiernamaals • Verlichters vonden dat je ook in dit leven gelukkig moest kunnen zijn • Herkenbaar vanuit de Renaissance • Deze denkwijze kent nogal wat consequenties: Een echte verlichter wil dus de wereld in positieve zin veranderen
Veranderingsdenken • Een aantal zaken waren hierbij van wezenlijk belang • Vrijheid is het hoogste goed • Van meningsuiting • Van geloof • Van drukpers • Van handel en nering • Vrijheid eist wijziging van de sociale verhoudingen • Gevolg • Verlichters streden tegen allerlei maatschappelijke misstanden
Verlichters en godsdienst • De meeste verlichters ontkende het bestaan van God en de schepping niet, maar • God bemoeide zich na Zijn Werk niet meer met het aardse • alles op aarde werd bepaald door natuurkrachten en kon ook alles zodanig begrepen/verklaard worden • Daarnaast was er ook een groep twijfelaars • De agnosten; bestaat Hij echt? Bewijs? • Tevens vond een groep verlichters dat de religies/godsdiensten van oorsprong uit de natuur voortkwamen • En zodoende alle de zelfde basis hadden, hetgeen inhield dat je verdraagzaam t.a.v. andere godsdiensten moest zijn
Verlichters en de economie • De Verlichters streefden o.a naar het scheppen van randvoorwaarden voor vrijheid van handel • De 18e filosoof Adam Smith zet in zijn boek Aninquiryinto the nature and causes of the wealth of nations (1776) uiteen hoe welvaart kan worden verkregen • Eigenbelang staat voorop • Eigenbelang vormt de economie als een invisible hand