SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKANLIKLAR

1. SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKANLIKLAR SİGARA ALKOL UYUŞTURUCU http://www.gata.edu.tr/dahilibilimler/onkoloji/sigara_kanser.htm

2. Bağımlılık nedir? • Kişinin sigara, alkol, uyuşturucular gibi maddelerle kurduğu ilişki sonucu özdenetimini ve özerkliğini yitirmesi, farklı davranışlar göstermesi sürecine bağımlılık denir.

3. TÜTÜN • Her yıl ülkemizde 100.000 insanımızı erken yaşlarda sigaraya kurban vermekteyiz eğer önlem alınmazsa önümüzdeki 20 yılda bu sayı 250.000'e çıkacak. • Dünyada her yıl 4 milyon insan sigaradan hayatını kaybediyor. Eğer, gerekli önlemler alınmazsa bu sayı, önümüzdeki 20 yılda 10 milyona çıkacak.

4. Ergenlikte büyümeye özenme, taklit, üzüntü ve yalnızlık giderme sigaraya başlama sebepleridir. • Sigaraya başlayanların % 80 i bırakamaz. • Ailelerinde sigara içilen çocuklar ve gençler daha kolay içici olmaktadır. • Medya, reklamlar, konserler , filmler de sigara kullanımını arttırmaktadır.

5. Sigarada ne var? Sigara, pipo yada puro içen biri her nefesle ciğerine 4000 kimyasal madde çeker. Bu maddelerden en bilinenleri: aseton, amonyak, benzen, formaldehit, nikotin, toluen, karbonmonoksittir.

6. Ne yapar?

8. MEDYADAN • Sigara cildin de düşmanı • Gaziantep Üniversitesi (GAZÜ) Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Orhan Özgöztaşı, bir tek sigaranın insan cildinin 90 dakika yeterli oksijen almasını engellediğini söyledi. Sigarada 4700 madde bulunuyor Prof. Dr. Mustafa Arslan, 20 yıl boyunca bir paket sigara içen kişinin vücudunda 7 kilogram katran biriktiğini söyledi.

9. Yalnız kendilerini zehirlemiyor • Sigara içmemesine rağmen akciğer kanseri teşhisi konulan hastaların 4’te 1’inin pasif içici olduğu saptandı. • Sigara zihinsel başarıyı da düşürüyor • Pasif içici çocukların matematik ve okuma yetenekleri düşüyor.

10. Daha sağlıklı olmak için ne yapalım? • Ellerinizi meşgul etmek için: resim çizin, yazı yazın, gazete okuyun, örgü örün, bulmaca çözün, en önemlisi spora başlayın, imkanınız varsa her gün yoksa haftada en az üç gün, beş kilometre (yaklaşık bir saat) orta tempoda yürümeyi deneyin.-Sinirlendiniz mi? Kızgın mısınız? Streslendiniz mi? Üzgün müsünüz?: Rahatlayın, derin bir nefes alın,yürüyün. Size yakın dertleşebileceğiniz birisiyle konuşun, dışarıda dolaşın, hareket edin, müzik dinleyin.-Sabah kalktığınızda: Dişlerinizi fırçalayın, ağzınızı yıkayın, kahvaltıdan hemen sonra tekrar dişlerinizi fırçalayın.-Yemeklerden sonra: Dişinizi fırçalayın, bir arkadaşınızı arayın, veya bir bardak çay için. -Partiye veya restorana mı gidiyorsunuz? Alkol veya yağlı yiyecekler söylemeyin. Bir süre böyle bir ortama gitmemenizde de fayda vardır. Sakız çiğneyin, bolca su için, akşam yemeklerinden sonra kahve yerine meyveli ve bitkisel kokulu çay için

11. Eğer sigara bırakılırsa, son sigaradan 20 dak sonra: • Kan basıncı ve nabız normale döner. • 8 saat sonra: • kandaki karbonmonoksit seviyesi azalır. • gün: kalp krizi riski azalır. • gün koku alma ve tat alma duyuları normalleşir. • solunum yolları gevşer, akciğer kapasitesi gelişir. • 7-10 gün de fiziksel bağımlılık belirtileri yok olur. • 2 hafta- 3 ay dolaşım düzelir. Yürümek kolaylaşır. Akciğer kapasitesi yükselir. • 1-9 ay: öksürük, tıkanıklık, yorgunluk azalır. • 5. yıl kanser ve kalp hastalığı riski azalır. • 10. yıl kanser öncüsü hücreler kaybolur.

13. SİGARAYI BIRAKMA • Çocukların sigaranın etkileri ve zararları konusunda eğitilmeleri sağlanmalıdır. • Görsel ve yazılı medyada sigara kullanımına model olabilecek özendirici şeylere yer verilmemelidir. • Örnek alınan toplum önderlerinin özendirici tarzda toplum önünde sigara kullanmaları önlenmelidir. • Çocuklar sigara almaya gönderilmemelidir. • Sigaraya hiç başlamamış olmayı, birgün bırakmak istediğinizi ve onları hiç başlamamasını istediğinizden samimiyetle söz edilmelidir.

14. SORULAR CEVAPLAR • 1. Bağımlılık Nedir? • Bağımlılık kişinin kullandığı madde üstünde kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam sürememeye başlamasıdır. Bağımlılık bir kez geliştikten sonra, bir daha iyileşmez ve kişinin yaşamı boyunca onunla beraber gelir. • 2. İradesiz Kişiler mi Bağımlı Olur? • Herkes bağımlı olabilir. Madde kullanımı kişinin biyolojik yapısında zamanla değişikliklere yol açar ve ara sıra da olsa kullanan kişinin bundan kaçınması mümkün değildir. Madde kullanımının irade ile bir ilişkisi yoktur. Zaten kişiler “Ben kontrol edebilirim” düşüncesiyle başlar, daha sonra bağımlı hale gelir. Onlar da “Benim iradem güçlüdür” gibi bir yanlış inançla yola çıkmışlardır. Kişi maddeyi kontrol altında tuttuğunu, hiç dozu aşmadığını iddia etse de aslında bedeninde farkında olmadığı bir süreç devam etmektedir. Bu yüzden bireysel özellikler ile madde kullanımı arasında bir sebep sonuç ilişkisi kurmak yanlıştır. 

15. SİGARAYLA MÜCADELE • Eğer, bir ülkede her yıl, 100.000 kişi sigara ve onun yol açtığı hastalıklardan ölüyorsa, • Eğer, önlem alınmazsa önündeki 25 yıl içinde, yıllık ölümlerin yılda 250-300.000'e çıkacağı biliniyorsa, • Eğer, sigaranın bu ölümcül yanı bilindiği halde 18 yaşından küçük (11-18 yaş grubunda) her gün 3.000 çocuğumuz (yılda 1 milyon) sigaraya başlıyorsa ve/veya sigaranın tuzağına düşürülüyorsa, • Eğer, istatistiklere göre; sigaranın tuzağına düşürülen 3.000 çocuğumuzdan 1.000'inin erken yaşta öleceğini biliyorsak, • Eğer, ülkemizde bebek ve çocuklarımızın % 75'i büyüklerin sigara içmesi nedeniyle pasif içici konumunda ve bu sebeple zeka gelişimine kadar birçok hastalık onları bekliyorsa, • Eğer, hala sigara içenler, sigara içmeyenlerin haklarına saygılı olmayı bilmiyorlarsa, • Eğer, Uluslararası sigara tekelleri, tüm bu gerçeklere rağmen dünyada sigara tüketimini artırmak için tüm güçlerini kullanıyorlarsa, • Gelin, ülkemizin ve dünyamızınen önemli problemini çözmekle işe başlayalım !!! • BEN, Ülkenin tüm problemlerinin istenirse,yeterli çaba harcanırsa çözümleneceğine inanıyorsam;SEN de bu inanca katılıyorsan,BİZ, Ülkemizin tüm problemlerini çözeriz.

16. Sigara alışkanlığının sizin üzerinizdeki gücü, kendi gücü değil sizin ona verdiğiniz güçtür. • Otoyolun ortasında durup trafikten korunmak için dua etmek gibidir, sigara içmeye devam etmek ! • Alışkanlık en az enerjiyle, en az yorgunluk duyularak yapılan otomatik bilnçaltı davranıştır. • Alışkanlık; bir konu ya da nesne ile sürekli bir ilgi ve bağlantı kurmaktır. • Alışkanlıklarımızı biz seçeriz. • Alışkanlık anahtarı kaybolmuş bir kelepçedir. • Bedenin zekasının dilinden anlayın. • Bilgi insanı kuşkudan, iyilik acı çekmekten, kararlı olmak da korkudan kurtarır.

17. Kimse duymak istemeyenler kadar sağır olamaz. • Düşüncelerine hakim olamayanlar kısa zaman sonra davranışlarına da hakim olamazlar. • Düşüncenin ortaya koyulması insanı kölelikten kurtarıp özgürlüğe ulaştırır. • Sorunu zihinde çözmek; neyi, niçin ve nasıl yapacağınızı bilerek hareket etmek demektir. • Sorunu zihinde çözmek; amaca mutlaka ulaşacağınızı bilmek ve bundan %100 emin olmak demektir. • Kesin ve doğru karar verdiğiniz anda, sorun çözülmeye başlar. • Hepimiz alışkanlıklarla donanmış yaratıklarız. Sahip olduğumuz alışkanlıkları gerçekten istiyor muyuz, yoksa direnç gösteremediğimiz için mi onlara bağlanıyoruz ? • Başındaki yara sorun yaratmaz; ama cebindeki sigaralara bakılırsa nefsin iş açacağa benzer başına ! • Sonuna dek çaba gösterin ve asla kuşkuya düşmeyin, hiçbir şey o kadar zor değildir ! • Kendimi harika hissediyorum! Güçlü ve sağlıklıyım ve bunun tadını çıkarıyorum !