SZKOLENIE WSTĘPNE Z ZAKRESU BHP

1. SZKOLENIE WSTĘPNE Z ZAKRESU BHP INSTRUKTAŻ OGÓLNY PRZYGOTOWAŁ: KAMIL PAUL

2. Szkolenie wstępneBHPInstruktaż ogólny+Instruktaż stanowiskowy

3. Cel szkolenia.Zaznajomienie pracowników w szczególności z:- podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zawartymi w Kodeksie Pracy,- przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w Zakładzie - zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.

4. Bezpieczeństwo pracyrealizuje się poprzez zapewnienie środków których celem jest stworzenie warunków eliminujących zagrożenie życia, lub zdrowia pracownika w sposób zapewniający zapobieganie wypadkom przy pracy.Higiena pracyma za zadanie zapewnić pracownikowi zapobieganie chorobom zawodowym, tj; stworzenie warunków środowiska pracy nie dopuszczających do powstawania w/w.

5. Zakres obowiązków i uprawnień pracodawcy, pracowników oraz poszczególnych komórek organizacyjnych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

6. Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhpPracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Jest zobowiązany chronić zdrowie życie pracowników przez zapewnienie im higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.

7. W szczególności winien:- organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,- zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, - wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,- zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,- zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.

8. Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana:- organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,- dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,- organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy,- dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,- egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,- zapewniać wykonanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami.

9. Podstawowe obowiązki pracownika w zakresie bhp- przestrzegać przepisów bhp brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz podawać się egzaminom sprawdzającym z tego zakresu- wykonywać prace zgodnie z przepisami i zasadami BHP oraz stosować się do wskazówek poleceń przełożonych - dbać o należyty stan maszyn i urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz porządku w miejscu wykonywanej pracy- stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego

10. Podstawowe obowiązki pracownika w zakresie bhp cd.- podawać się badania wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zalecenia lekarskim - niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym wypadku w zakładzie albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdując e się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie- współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

11. Uprawnienia pracownika w zakresie bhpW razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom BHP i stwarzają zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika, albo, gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa – pracownik ma prawo oddalić z miejsca zagrożenia i zawiadomić o tym przełożonegoW czasie oddalenia się z miejsca pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia Pracownik ma prawo po uprzednim zawiadomieniu przełożonego powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej, w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.

12. Powyższe uprawnienia nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia

13. Podstawowe obowiązki służby bhp Podstawowe obowiązki służby bhp reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (ze zm.). Najważniejsze z nich to:- przeprowadzanie kontroli warunków pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad bhp- bieżące informowanie pracodawcy o stwierdzonych zagrożeniach zawodowych, wraz z wnioskami zmierzającymi do usuwania tych zagrożeń, - zgłaszanie wniosków dotyczących wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy w stosowanych oraz nowo wprowadzanych procesach produkcyjnych, przedstawianie pracodawcy wniosków dotyczących zachowania wymagań ergonomii na stanowiskach pracy,

14. udział w opracowywaniu zakładowych układów zbiorowych pracy, wewnętrznych zarządzeń, regulaminów i instrukcji ogólnych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w ustalaniu zadań osób kierujących pracownikami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, - opiniowanie szczegółowych instrukcji dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy na poszczególnych stanowiskach pracy,- udział w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz w opracowywaniu wniosków wynikających z badania przyczyn i okoliczności tych wypadków oraz zachorowań na choroby zawodowe, a także kontrola realizacji tych wniosków, - prowadzenie rejestrów, kompletowanie i przechowywanie dokumentów dotyczących wypadków przy pracy, stwierdzonych chorób zawodowych i podejrzeń o takie choroby, a także przechowywanie wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy,

15. doradztwo w zakresie stosowania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, - udział w dokonywaniu oceny ryzyka zawodowego, które wiąże się z wykonywaną pracą,- doradztwo w zakresie organizacji i metod pracy na stanowiskach pracy, na których występują czynniki niebezpieczne, szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe, oraz doboru najwłaściwszych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej, - współpraca z właściwymi komórkami organizacyjnymi lub osobami, w szczególności w zakresie organizowania i zapewnienia odpowiedniego poziomu szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zapewnienia właściwej adaptacji zawodowej nowo zatrudnionych pracowników, - uczestniczenie w konsultacjach w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracyinicjowanie i rozwijanie na terenie zakładu pracy różnych form popularyzacji problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii.

16. Uprawnienia służby bhpSłużba bhp zgodnie z wyżej cytowanym Rozporządzeniem uprawniona jest do:- przeprowadzania kontroli stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przestrzegania przepisów oraz zasad w tym zakresie w zakładzie pracy i w każdym innym miejscu wykonywania pracy, - występowania do osób kierujących pracownikami z zaleceniami usunięcia stwierdzonych zagrożeń wypadkowych i szkodliwości zawodowych oraz uchybień w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, - występowania do pracodawcy z wnioskami o nagradzanie pracowników wyróżniających się w działalności na rzecz poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, - występowania do pracodawcy o zastosowanie kar porządkowych w stosunku do pracowników odpowiedzialnych za zaniedbanie obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,

17. - niezwłocznego wstrzymania pracy maszyny lub innego urządzenia technicznego w razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracownika albo innych osób, - niezwłocznego odsunięcia od pracy pracownika zatrudnionego przy pracy wzbronionej, - niezwłocznego odsunięcia od pracy pracownika, który swoim zachowaniem lub sposobem wykonywania pracy stwarza bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia własnego albo innych osób, - wnioskowania do pracodawcy o niezwłoczne wstrzymanie pracy w zakładzie pracy, w jego części lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę do wykonywania pracy, w wypadku stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników albo innych osób.

18. Odpowiedzialność za naruszenie przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

19. Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy w tym przepisów bhp i ppoż, pracodawca może stosować:- karę upomnienia,- karę nagany.- karę pieniężną.

20. Wpływy z kar pieniężnych przeznacza się na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy. Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie, wskazując:- rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych- datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia- informacje o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia.

21. Odpis zawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika. Jeżeli zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu. Pracownik, który wniósł sprzeciw, może w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary. Karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika po roku nienagannej pracy. Pracodawca może, z własnej inicjatywy uznać karę za niebyłą przed upływem tego terminu.

22. Kara nie może być zastosowana- po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego - i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.

23. Odpowiedzialność karna (art.220 i 221 K.K.), dotyczy osób odpowiedzialnych za stan bezpieczeństwa w zakładzie pracy i higienę pracy, które nie dopełniają w tym zakresie swoich obowiązków, narażając przez to pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Niedopełnienie powyższych może skutkować karą pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli określone wyżej mają charakter nieumyślny skutkować mogą grzywną, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Nie podlega karze sprawca, który dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo. Kto wbrew obowiązkowi nie zawiadamia w terminie właściwego organu o wypadku przy pracy lub chorobie zawodowej albo nie sporządza lub nie przedstawia wymaganej dokumentacji, podlega grzywnie do 180 stawek dziennych albo karze ograniczenia wolności.

24. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika (art.283 K.P.), dotyczy osób odpowiedzialnych za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy, kierujących pracownikami lub innymi osobami fizycznymi. W przypadku nieprzestrzegania przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podlega karze grzywny. Tej samej karze podlega, m.in. ten kto:,- wbrew obowiązkowi dostarcza pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności,- wbrew obowiązkowi stosuje:

25. - materiały i procesy technologiczne bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i bez podjęcia odpowiednich środków profilaktycznych,- substancje i preparaty chemiczne nieoznakowane w sposób widoczny i umożliwiający ich identyfikację,- niebezpieczne substancje i niebezpieczne preparaty chemiczne nieposiadające kart charakterystyki tych substancji, a także opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem,- utrudnia działalność organu Państwowej Inspekcji Pracy, w szczególności uniemożliwia prowadzenie wizytacji zakładu pracy lub nie udziela informacji niezbędnych do wykonywania jej zadań,

26. Zasady poruszania się na terenie zakładu pracy.

27. Na terenach zakładów pracy, obowiązują zasady ruchu drogowego.Podstawowe zasady poruszania się po zakładzie pracy:- korzystamy tylko z wyznaczonych dróg, chodników, przejść,- pojazdy mechaniczne poruszają się tylko po wyznaczonych drogach przeznaczonych dla ruchu kołowego oraz po placach, na których realizowana jest praca z ich użyciem.

28. gdy nie ma drogi dla pieszych, poruszamy się lewą stroną jezdni,- gdy wchodzimy na drogę, należy zachować szczególną ostrożność.- nie przechodzimy pod zawieszonymi ciężarami,

29. niosąc przedmioty, należy je zabezpieczyć, aby nie przeszkadzały innym,- nie tarasujemy i zaśmiecamy dróg transportowych.- nie zasłaniamy, znaków i sygnałów ostrzegawczych- należy zachować szczególną ostrożność przy chodzeniu po schodach, pochylniach i pomostach- nie wchodzić do pomieszczeń ani miejsc gdzie obowiązuje zakaz wejścia, bez zezwolenia osoby odpowiedzialnej.

30. Zagrożenia wypadkowe i zagrożenia dla zdrowia występujące w zakładzie oraz podstawowe środki zapobiegawcze.

31. Definicję wypadku przy pracy określona została w art. 3. ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie, wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

32. Z punktu widzenia oddziaływania na organizm człowieka czynników środowiska pracy, dzieli się je na: - niebezpieczne, - szkodliwe - uciążliwe. Zależnie od stężenia lub natężenia, czynniki uciążliwe mogą stać się szkodliwymi (zagrażającymi zdrowiu) lub niebezpiecznymi (zagrażającymi życiu). W aspekcie ich natury, czynniki środowiska pracy dzieli się, zgodnie z obowiązującą w normach klasyfikacją, na:- czynniki fizyczne, - chemiczne,- biologiczne,- psychofizyczne.

33. Praca w warunkach ekspozycji na oddziaływanie wymienionych czynników stwarza możliwość wystąpienia niekorzystnych skutków dla zdrowia i życia człowieka, a prawdopodobieństwo i zakres wystąpienia tych następstw określa się jako ryzyko zawodowe.Ryzyko zawodowe, związane z wykonywaną pracą wynika z narażenia pracownika na działanie czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych występujących na stanowisku pracy.

34. Czynnik niebezpieczny to czynnik, którego oddziaływanie może prowadzić do urazu lub innego istotnego natychmiastowego pogorszenia stanu zdrowia człowieka bądź do zejścia śmiertelnego. Czynnik szkodliwy oznacza czynnik, którego oddziaływanie może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia człowieka. Czynnik uciążliwy nie stanowi wprawdzie zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka, lecz utrudnia pracę lub przyczynia się w inny istotny sposób do obniżenia jego zdolności do wykonywania pracy lub innej działalności bądź wpływa na zmniejszenie wydajności. W zależności od poziomu oddziaływania lub innych warunków czynnik uciążliwy może stać się szkodliwym, a szkodliwy - niebezpiecznym.

35. Czynniki fizyczne to np.:- poruszające się maszyny i mechanizmy- ruchome elementy urządzeń technicznych- przemieszczające się wyroby, materiały, półwyroby - ostrza, ostre krawędzie, występujące elementy, chropowatość lub szorstkość wyrobów urządzeń lub narzędzi.- temperatura powierzchni - wibracje- hałas

36. Chemiczne czynniki niebezpieczne i szkodliwe:a) w zależności od rodzaju działania na organizm człowieka- toksyczne- drażniące- uczulające- rakotwórcze- mutagenne- upośledzające funkcje rozrodczeb) w zależności od sposobu wchłaniania- przez drogi oddechowe- przez skórę i błonę śluzową- przez przewód pokarmowy

40. Czynniki biologiczneSzkodliwe czynniki zagrożeń biologicznych w środowisku pracy są to takie mikro- i makroorganizmy oraz struktury i substancje wytwarzane przez organizmy, które występując w środowisku pracy wywierają szkodliwy wpływ na organizm ludzki i mogą być przyczyną chorób pochodzenia zawodowego. Szkodliwe czynniki biologiczne mogące być przyczyną zakażenia, alergii lub zatrucia obejmują:1) drobnoustroje komórkowe, w tym zmodyfikowane genetycznie;2) jednostki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie;3) hodowle komórkowe;4) pasożyty wewnętrzne człowieka.

41. KlasyfikacjaSzkodliwe czynniki biologiczne w środowisku pracy klasyfikuje się najczęściej według zasad systematyki przyrodniczej, począwszy od organizmów najniższych (priony , wirusy), aż do organizmów najwyżej zorganizowanych (ssaki i wytwarzane przez nie alergeny)

44. Zawodowe zagrożenia biologiczne można klasyfikować również na podstawie innych kryteriów, takich jak środowisko występowania, sposób przenoszenia i stopień ryzyka, jaki przedstawiają one dla narażonych pracowników. Według ostatniego kryterium, najczęściej dzieli się zagrożenia biologiczne na cztery klasy, przy czym:

45. Grupa I zagrożenia – wywołanie chorób u ludzi jest mało prawdopodobneGrupa II zagrożenia – to czynniki, które mogą wywołać chorobę ludzi mogą być niebezpieczne dla pracowników, ale rozprzestrzenianie ich w populacji ludzkiej jest mało prawdopodobne. Zazwyczaj istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia.Grupa III zagrożenia – to czynniki, które mogą wywołać u ludzi ciężkie choroby są niebezpieczne dla pracowników a rozprzestrzenianie ich w populacji ludzkiej jest bardzo prawdopodobne. Zazwyczaj istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia.Grupa IV zagrożenia – to czynniki, które wywołują u ludzi ciężkie choroby są niebezpieczne dla pracowników i rozprzestrzenianie ich populacji ludzkiej jest bardzo prawdopodobne. Zazwyczaj nie istnieją w stosunku do nich skutecznie metody profilaktyki i leczenia.

46. Działanie na organizm ludzkiW stosunku do osób narażonych zawodowo czynniki biologiczne mogą wykazywać działanie zakaźne, alergizujące, toksyczne, drażniące i rakotwórcze. Choroby alergiczne wywołane przez czynniki biologiczne występują najczęściej u osób narażonych na kontakt z pyłem organicznym. Obejmują one najczęściej choroby układu oddechowego (astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych, alergiczny nieżyt nosa), choroby skóry (pokrzywka, wyprysk kontaktowy) oraz zapalenie spojówek.Duża liczba czynników biologicznych występujących w środowisku pracy wywiera na organizm ludzki działanie toksyczne, objawiające się najczęściej reakcją zapalną skóry (np. w wyniku działania toksycznych substancji pochodzących z niektórych roślin, wprowadzenia jadu w wyniku ukąszenia przez kleszcze lub niektóre drobne roztocze). Wdychane wraz z pyłem mikroorganizmy i wytwarzane przez nie substancje (endotoksyna, peptydoglikan, glukany , mikotoksyny) wywierają na płucny układ odpornościowy działanie podobne do alergicznego, które określamy jako działanie immunotoksyczne.

47. W zrost bakterii i grzybów w odpadach stałych może zostać znacznie przyspieszony wskutek wysokiej wilgotności, wysokiej temperatury i długiego okresu składowania przed usunięciem/ przetworzeniem odpadówDrogi przenoszenia- fekalno-oralna: np. WZW A- kontaktowa: np. Herpes simplex- przez aerozole: liczne wirusy, bakterie i grzyby- pozajelitowa: np. WZW B

48. Czynniki psychofizyczne a) obciążenia fizyczne - statyczne i dynamiczneb) obciążenia nerwowo psychiczne - obciążenia umysłu - obciążenia emocjonalne - przeciążenie percepcyjnec) Czynniki związane z czynnościami roboczymi - wymuszona pozycja ciała - ciężki wysiłek fizyczny

49. Eliminacja źródeł niebezpiecznych i szkodliwych czynników może odbywać się m.in. poprzez:- Ograniczenie oddziaływania na człowieka czynników niebezpiecznych i szkodliwych poprzez osłonięcie strefy narażenia.- Ograniczenie oddziaływania tych czynników poprzez odsunięcie człowieka z obszaru ich oddziaływania- Ograniczenie zagrożenia człowieka czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi przez dobór pracowników, właściwą organizację pracy oraz oddziaływanie na bezpieczne zachowanie pracowników.- Ograniczenie wpływu tych czynników poprzez zastosowanie ochron osobistych.

50. Podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy związane z obsługą urządzeń technicznych oraz transportem wewnątrzzakładowym.