BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLER/ÖĞRETİM ÜYELERİNDEN BEKLENENLER

1. BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLER/ÖĞRETİM ÜYELERİNDEN BEKLENENLER İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ 30 MART 2010, ATAKÖY Ertuğrul Eriş

2. İKÜ BOLOGNA EŞGÜDÜM KOMİSYONU (BEK) • Prof.Dr. Ahmet Özok • Prof.Dr. Mahmut Paksoy • Prof.Dr. Tülay Bozkurt • Prof.Dr. Ertuğrul Eriş • Doç.Dr. Bianca Kasier • Yrd.Doç.Dr. Kadri Mirze • Yrd.Doç.Dr. Güven Kıymaz • Öğr. Gör. Mutlu Çomak Özbatır • Öğr. Gör. Burak Kılanç Ertuğrul Eriş

3. BOLOGNA KAPSAMINDA BÖLÜMLERDEN BEKLENEN İKİ TEMEL ÇALIŞMA • Bologna Kurumsal Raporu • Her yıl Mayıs ayında YÖK’e gönderiliyor • BEK çalışması • ADEK Değerlendirme Raporu • Her yılın başında hazırlanıp YÖK’e gönderiliyor • İKÜ Stratejik Planlama çalışması • NEDEN ÖNEMLİ? • Türkiyedeki ve Avrupadaki (Dünyadaki) üniversiteler karşılaştılabilir olacak Ertuğrul Eriş

4. BOLOGNA KURUMSAL RAPORU İÇERİĞİ • Öğrenci ve Öğretim Üyeleri sayısı(7*) • Araştırma(3*) • İstihdam edilebilirlik(5*) • Kalite Güvencesi(10*) • Diploma Eki ve Kredi sistemleri(21*) • Yaşam Boyu Öğrenme(8*) • Ortak Dereceler(5*) • Hareketliliğin Özendirilmesi(25*) • Öğrenci ve sosyal boyut(6*) * İstenen Ölçülebilir veri sayısı:sayı; E/H; seviye gibi Ertuğrul Eriş

5. BOLOGNA KURUMSAL RAPORU: KALİTE GÜVENCESİ • D. KALİTE GÜVENCESİ • D.1. Kurumunuzda son bir yılda herhangi bir ''Sürekli Kalite Geliştirme Stratejisi'' hazırlandı rnı? • D.2. Kurumunuzda Bologna Süreciyle uyumlu kalite iyileştirme/geliştirme çalışmaları başlatıldı mı? • D.3. Kalite iyileştirme çalışması başlatılmış bölümleri belirtiniz. • D.4. Kalite iyileştirme çalışması başlatmayı planladığınız bölümleri belirtiniz. • D.5. Kurumunuzda İç Kalite Güvence mekanizmaları mevcut mudur? • D.6. İç Kalite Güvence mekanizmalarının örgütlenme yapısı, çalışması ve ne zamandan beri faal olduğu hakkında kısaca bilgi verinİz • D. 7 .Kurumunuz dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon süreçlerinden geçti mi? • D.8. Kurumunuzun ne tür dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon süreçlerinden geçtiğini, süreçlerin başladığı yılı ve kurum isimlerini de belirtinİz. Ertuğrul Eriş

6. BOLOGNA KURUMSAL RAPORU HAZIRLANMA MEKANİZMASI • Üniversitlerde Bologna EşgüdümKomisyonu (BEK) kuruldu • Çalışma İlkeleri yayımlandı • Yıllık planlar/stratejiler hazırlanacak • İyileştirme mekanizmaları kurulacak • 4 Temel Alanı var • Diploma ve derecelerin tanınması • Kalite Güvencesi • Yeterlikler Çerçevesi • Öğrenci katılımı ve sosyal boyut • YÖK’te Bologna promotorları izliyor Ertuğrul Eriş

7. ADEK RAPORU:EĞİTİM ÖĞRETİM SÜREÇ DEĞERLENDİRMESİ • Programların ulusal ve çevre ihtiyaçlarına uygunluğu; • Programların eğitim hedeflerinin yeterliliği; • Programların kapsamı ve niteliklerinin (ders çeşitliliği, ders yükleri ve uyumluluğu) yeterliliği; • Programların anlaşılabilirliği ve hedeflerinin açıklığı; • Programların bütünlüğünün ve devamlılığının yeterliliği; • Programların çıktılarının (programın kazandırması beklenen nitelikler) yeterliliği; • Program kaynaklarının (öğretim elemanı, ders notları vb.) yeterliliği; • Programların diğer programlarla ilişkilerinin yeterliliği; • Öğrencilere sunulan rehberlik/danışmanlık hizmetlerinin yeterliliği; • Engelli öğrencilere sunulan eğitim hizmetlerinin yeterliliği; • Öğrenci değerlendirme prosedür ve araçlarının (sınav, ödev, proje vb.) yeterliliği; • Yeni öğrencilerin programlara hazırlama prosedür ve uygulamalarının yeterliliği; • Öğrencilere sunulan eğitimin etkinliğini arttıracak eğitsel destek hizmetlerinin (yabancı dil, IT teknolojileri ve bilgisayar donanımı vb.) yeterliliği; • Programların ilgili ulusal ve uluslararası programlarla uyumundaki yeterliliği; • Uluslar arası öğrenci değişimi programlarına öğrenci katılımının yeterliliği; Herbir maddenin performans göstergeleri aracılığıyla sayısallaştırılması gerekiyor. Ertuğrul Eriş

8. BOLOGNA SÜRECİYLE İLİŞKİ • Kolay anlaşılır ve karşılaştırılabilir dereceler; • Temel olarak üç seviye:lisans, y.lisans, doktora • Ortak Kredi sistemi: ECTS, Diploma Eki DS • Öğrenci/Öğretim üyesi hareketliliği (ERASMUS) • Kalite güvencesi konusunda işbirliği • Kalite güvenceli yönetim (ayrı bir bilgilendirme toplantısı) • AB yeterlilikler çerçevesi(Bu toplantı) • Akreditasyon mekanizmalarının kurulması • ‘Avrupa Yüksek Öğretim Alanı’(EHEA) • Yaşam boyu öğrenim (LLL) • Öğrencilerin sürece aktif katılımını sağlamak, • ‘Avrupa Araştırma Alanı’ (ERA) ile ’(EHEA) arasında sinerji: Doktora çalışmaları. • Sosyal boyut Ertuğrul Eriş

9. BOLOGNA SÜRECİNDEN AB SEVİYESİNDE ETKİLENME • AB SEVİYESİNDE İZLENMELER • Mekanizmalar • BFUG (Bologna Follow Up Group) • Bologna Promotorluğu • Çıktılar • Yıllık ulusal raporlar • Trend raporları: Ülkelerin karşılaştırılması • http://bologna.yok.gov.tr/index.php Ertuğrul Eriş

10. BOLOGNA SÜRECİNDEN ULUSAL SEVİYEDE ETKİLENME • Mekanizmalar • Yök tarafından Üniversitelerde Kurulan Bologna Eşgüdüm Komisyonu(BEK) • Çıktılar • Yıllık Bologna Raporları • Üniversitelerin karşılaştırılması • Yayımlanmadı Ertuğrul Eriş

11. YÖK’ÜN YAPTIKLARI/YAPACAKLARI • Bologna Promotorları ile tanıtım (2005) • Üniversitelerde BEK’ler kuruldu(2008) • Çalışma ilkeleri var • Yeterlilikler çerçeveleri yayımlandı • Önlisans, Lisans, Yükseklisans, doktora • İzleyip, karşılaştırıyor • Bologna Kurumsal Rapor • Akademik Kurumsal Değerlendirme Raporu • Alan yeterlikleri hazırlanacak • Ulusal Akreditasyon birimi oluşturulacak Ertuğrul Eriş

12. ÜST YÖNTİMLERDENBEKLENTİLER • Destekleme, • alt yapı (Veri, toplama, işleme→otomasyon) • Hedef verme(Takvim) • İzleme • BEK aracılığıyla (İKÜ Ana sayfada WEB sayfası var) • Eylem Planı hazırlama • Eğitim seminerleriyle bilgilendirme • Çalışmaları değerlendirme, • strateji geliştirme Ertuğrul Eriş

13. BÖLÜMLERDEN BEKLENTİLER • Öğrenim programlarının • yeterlilikler çerçevesine uygun olarak yeniden tasarlanması • Ulusal/uluslararası akredite edilmesi • Heryıl Mayıs ayında, yaptıklarına ilişkin bilgileri raporlama • Bir öğrenim programı hazırlanması bu toplantıda özetlenecek Ertuğrul Eriş

14. KAYNAKLAR • BOLOGNA PROCESS http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/Bologna/ • EUA http://www.eua.be/ • ENQA http://www.enqa. • EURASHE http://www.eurashe.eu • ESIB http://www.esib.org • UNESCO-CEPES http://www.cepes.ro • YÖK http://bologna.yok.gov.tr Ertuğrul Eriş

15. ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI MEZUN ÖĞRENCİ BÖLÜM P R OG R A M Ç I K T I L A R I DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON ÖZEL SEKTÖR Yönetim, idare öğ anket YENİ ÖĞRENCİ MEZUNLAR MESLEK OD Öğ. anket Öğrenci Profili Öğ. elem SİVİL TOP ÖR. AİLELER ?ÖĞRENİM PROGRAMI? ARAŞT. KUR ÖĞRENCİ, ÜRÜN AB/ VE ULUSAL YETER LİKLER Ç I K T I L A R ALAN yETERLİKLERİ İç Paydaşlar Ders öğ. anket Ulusal Dış Paydaşlar Global/AB/Ulusal ALAN YETERLİLİKLERİ Çıktılar için veri top ve değerlendirme İyileştirmearaçları SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

16. YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİ (QUALIFICATION FRAMEWORKS) QF-EHEA ve EQF-LLL Çıktı AVRUPA YETERLİLİK Ç AB Tanınma aracı, Recognition, “hazır” ULUSAL YETERLİLİK Ç YÖK müh – tıp –mim ABET(müh:a-k) QAA (UK), MÜDEK !ALAN YETERLİLİĞİ! YÖK? Dış paydaş, AB Toplum beklentisi PROGRAM ÇIKTILARI BÖLÜM Bloom taxonomy ölçülebilirlilik DERS/ MODÜL ÖĞRENİM ÇIKTILARI BÖLÜM Instructional Corporative PBL ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNT. ECTS BÖLÜM ÖLÇME DEĞERLENDİRME Oryantasyon,anketler BÖLÜM KALİTEYİ SÜREKLİ İYİLEŞTİRME Uluslararası/Ulusal Akreditasyon BÖLÜM Ertuğrul Eriş 16

17. PROGRAM ÇIKTILARI(ref 2. makale) • İKİ KAYNAKTAN ETKİLENİYOR • GLOBAL/AB/ULUSAL YETERLİLİKLER • Lisans/Yüksek lisans/Doktara seviyelerinde ayrı ayrı fakat bütün alanlar için ortak yeterlikler • AB/YÖK tarafından belirlendi • BÖLÜMLER TARAFINDAN SEÇİLEN ULUSAL DIŞ PAYDAŞLARIN YETERLİKLERİ • Bölümler tarafından belirlenmesi gerekiyor Ertuğrul Eriş

18. ULUSAL LİSANS YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ

19. ALAN YETERLİLİĞİ-1 • YÖK Tarafından • Genel/Temel Alanların adları belli(ISCED) • Bu alanlardaki yeterlikler henüz yazılmadı, izlenmeli • Kullanılabilecekler • ABET (ABD, Mühendislik için; TR,MÜDEK) • QAA (UK, Hemen hemen bütün dallar) • Tuning(AB, bazı dallar) Ertuğrul Eriş

20. ALAN YETERLİLİĞİ-2 • http://bologna.yok.gov.tr/index.php?page=news&read=42 Ertuğrul Eriş

21. BLOOM’S TAXONOMY Anderson and Krathwohl (2001) Bloom, 1956 http://www.learningandteaching.info/learning/bloomtax.htm Ertuğrul Eriş

22. Bloom’s / Anderson and KrathwohlTAXONOMY: NOUNS/VERBS Ertuğrul Eriş

23. ABET’İN MÜHENDİSLİK ALAN ÖĞRENİM ÇIKTILARI ULUSAL’I HENÜZ ÇIKMADI • Apply knowledge of mathematics, science, and engineering • Design and conduct experiments, analyze and interpret data • Design a system, component, or process • Function on multidisciplinary teams • Identfy, formulate and solve engineering problem • Communicate effectively • Understand professional and ethical responsibility • Understand impact of engineering solutions in a global/societal context • Recognize need for and be able to engage in lifelong learning • Know contemporary issues • Use modern engineering techniques, skills, and tools Ertuğrul Eriş

24. BİR DERS İLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:COURSE ASSESMENT MATRIX Öğrenim çıktıları CHE 205 Sarı işaretli sözcükler Bloom’s taxonomy de verilen sözcükler Ertuğrul Eriş

25. PROGRAMIN DERSLERİYLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:PROGRAM ASSESMENT MATRIX Öğrenim çıktıları Reference: Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’ Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003 Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala, ‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’ Proceedings of the 2001 American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001 Ertuğrul Eriş

26. ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI MEZUN ÖĞRENCİ BÖLÜM P R OG R A M Ç I K T I L A R I DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON ÖZEL SEKTÖR Yönetim, idare öğ anket YENİ ÖĞRENCİ MEZUNLAR MESLEK OD Öğ. anket Öğrenci Profili Öğ. elem SİVİL TOP ÖR. AİLELER ?ÖĞRENİM PROGRAMI? ARAŞT. KUR ÖĞRENCİ, ÜRÜN AB/ VE ULUSAL YETER LİKLER Ç I K T I L A R ALAN yETERLİKLERİ İç Paydaşlar Ders öğ. anket Ulusal Dış Paydaşlar Global/AB/Ulusal ALAN YETERLİLİKLERİ Çıktılar için veri top ve değerlendirme İyileştirmearaçları SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

27. KAYNAKLAR • http://bologna.yok.gov.tr/index.php • Yeterlilikler • http://www.yodek.org.tr/ • http://www.abet.org/ • Alan yeterlilikleri, assesment • http://www.qaa.ac.uk/ • Alan yeterlilikleri • http://www.tuning.unideusto.org • Alan yeterlilikleri , assesment • http://ertugruleris.blogspot.com • Bologna süreci • Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003 • Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala,‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’Proceedings of the 2001 American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001 • Stephen Adams ‘Learning outcomes based higher education:The Scottish experience’, Bologna seminar: 21-22 Feb., 2008 • D.Kennedy, A.Hyland, N. Ryan Writing and Using Learning outcomes: A practical guide. Ertuğrul Eriş

28. YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-1 • Avrupaya eğitilmiş adam yetiştirme projesi midir? • Standartlaşmış aynı kalıpta insan yetiştirme midir? • Sanayinin istediği ticari anlayışta insan yetiştirme midir? • Türkiye koşullarının hesaba katılmadığı programların tasarımı mıdır? • Öğretim üyeleri bu işleri yapıyor zaten, ne gerek var? Ertuğrul Eriş

29. YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-2 • Öğrenci öğretim üyesini değerlendirebilir mi, Türkiye koşullarında gerçekçi mi? • Yapılmasa ne değişir/Yapılsa ne değişir? • Ağırlıklı olarak kimi etkiler/Bizden önce yapılacaklar yapılmış mı? • Kazanan/Kaybeden kim? • Neden acele ediyoruz? Zaman içinde gelişir • Tepeden inme, demokratik değil tabandan gelmeli • Tehdit mi? Ertuğrul Eriş

30. KİM NE YAPABİLİR? • EĞİTİM VE ÖĞRETİMİN İKİ TEMEL AKTÖRÜ • ÖĞRENCİ/ÖĞRETİM ELEMANI • BU SÜREÇTE ODAK ÖĞRENCİ • Gelen öğrencinin profilinin gözönünde tutulması gerekiyor • vakıf üniversiteleri için daha da önemli • Onlara mutlaka anlatılmalıdır: Oryantasyon • Ders öğrenim çıktıları • Program Öğrenim çıktıları • ÖĞRETİM ELEMANLARI • Kendi derslerini bu anlayışla yeniden düzenleyebilirler • kendilerini sürekli yenileyebilirler Ertuğrul Eriş

31. SONUÇ • ‘mış’ GİBİ YAPMAMALIYIZ • KİŞİ/BİRİMLERİN YAPABİLECEKLERİNİ GECİKTİRMELERİ, BİREYSEL /KURUMSAL/TOPLUMSAL KAYBIMIZA DÖNÜŞECEKTİR. Ertuğrul Eriş

32. TEŞEKKÜR EDERİM Ertuğrul Eriş