1k likes | 1.43k Views
İÇ HASTALIKLARI ACİLLERİ. Doç.Dr.Figen Coşkun HÜTF Acil Tıp AD ATUDER. ÖLÜMCÜL RİTİMLER. EPİDEMİYOLOJİ. 330 000/yıl koroner arter hastalığından 250 000/yıl hastane dışı ÖLÜM 55/1000 ani kardiyak ölüm. KARDİYAK ARREST. AKÖ ün en sık nedeni VF
E N D
İÇ HASTALIKLARI ACİLLERİ Doç.Dr.Figen Coşkun HÜTF Acil Tıp AD ATUDER
EPİDEMİYOLOJİ 330 000/yıl koroner arter hastalığından 250 000/yıl hastane dışı ÖLÜM 55/1000 ani kardiyak ölüm
KARDİYAK ARREST • AKÖ ün en sık nedeni VF • VF’ye ilk 5 dakika iyi prognoz • Acil Medikal Sistemin ulaşımı > 5dak • AED önemli • Şok öncesi ve sonrası KPR önemli
2005 guideline’ları • Özellikli sağlık personeli olmayanlar için basitleştirilmiştir • Yaş gruplarına göre teknik farklılıkları azaltılmıştır • Yenidoğanlar hariç 30:2 kardiyak masaj/suni solunum
KALP MASAJI • SP≠ • Her yaş ve tek veya 2 kurtarıcı 30:2 • SP • Erişkin • Tek veya 2 kurtarıcı 30:2 • Çocuk ve infant • Tek kurtarıcı 30:2 • İki kurtarıcı 15:2
NABIZ VAR MI? Nabız YOK!!!! ASİSTOLİ
ASİSTOLİ NABIZ YOK Nabız yok Havayolu CPR30/2 TCP Eş zamanlı Damar yolu Epinefrin 1mg Atropin 1mg Damar yolu bulunamıyor ise endotrakeal tüpten Eş zamanlı Sürekli CPR 3-5dk da bir epinefrin-atropin tekrar (atropin max 3 kere)
ASİSTOLİ İlaçlar Epinefrin (1mg, 3-5 dk da tekrar) ve Atropin (1mg, 3-5dk da tekrar) max: 0.04mg/kg
Nabız YOK!!!! NABIZ VAR MI? PEA (Elektromekanik disasiasyon)
PEA NABIZ YOK Nabız yok Havayolu Eş zamanlı TCP CPR 30/2 Eş zamanlı Olası sebepler-tedavisi Damar yolu Epinefrin 1mg 3-5dk da tekrar Sürekli CPR Nb>60/dk ise atropin YOK Sürekli CPR Nb<60/dk ise atropin 1mg (atropin max 3 kere)
5H tedavisi Hipovolemi Volüm infüzyonu Oksijen, ventilasyon Hipoksi Tamponlar, ventilasyon Hidrojen-asidosis Ca, insülin,...., K HiperK, hipoK Hiper/Hipotermi Soğutma, ısıtma
5T tedavisi Tabletler, toksinler Antidot, gastrik dekomp... Perikardiyosentez Tamponat kardiyak İğne-tüp dekompresyon Tansiyon pnomotoraks Fibrinolitikler Trombozis koroner Trombozis pulmoner Fibrinolitikler, cerrahi
Nabız YOK!!!! VF / Nabızsız VT NABIZ VAR MI?
VF / Nabızsız VT NABIZ YOK Defibrilasyon 360J 5 siklus CPR ritim değerlendirme ETT, IV, monitör Eş zamanlı 360J 5 siklusCPR ritim değerlendirme İlaçlar Eş zamanlı 360J
VF / Nabızsız VT İlaçlar Epinefrin (1mg, 3-5 dk da tekrar) ya da Vazopressin(40IU tek doz) Mg SÜLFAT - 1-2mg IV • Amiadoron • 300mg 20cc %5Dexroz içinde • 150mg tekrar dozu Prokainamid - 17mg/kg IV yavaş infüzyon • Lidokain • 1-1.5 mg/kg IV • 0.5-0.75mg/kg IV tekrar dozu
Göğüs ağrısı + Hayati tehlike!!! • AMI • Unstabil anjina pektoris • Aort diseksiyonu • Pulmoner emboli • Ösefagus rüptürü • Tansiyon pnömotoraks
Yoğunluk? Zaman? Lokalizasyon? Yayılım? Pozisyon/postur ilgisi? Gıda ilgisi? NG cevabı? Somatik Visseral Kardiyak Kalp-dışı İskemik Non-iskemik Akciğer GIS Aorta Mediastinum Psikiyatrik Myokardit Kardiyomyo pati Perikardit Kas-iskelet AMI-ACS
AKUT KORONER SENDROMLAR • AMI • ST segment elevasyonu veya depresyonu, • Q dalgasız MI • UA • Genellikle aterosklerotik KAH’nın neden olduğu klinik sendromlar • Artmış kardiyak ölüm riski ile ilşkili
65 yaş üzeri hastaneye başvuruların %60 nedeni AKS Her yıl: • > 4 milyon hasta UA ve akut MI • > 900,000 hasta PTCA ±stent
Kateter Lab Semptom Başlangıcı Ambulans çağır Hastane öncesi Acil Artan Miyosit Kaybı Reperfüzyon Tedavisinde Gecikme
Patogenez • STEMI • * Daha önceden var olan plak üzerinde tıkayıcı trombüs • UA/NSTEMI • * Daha önceden var olan plak üzerinde tıkayıcı olmayan trombüs • * Dinamik obstrüksiyon (koroner spasm veya vazokonstriksiyon) • * Progresif mekanik obstrüksiyon • * Inflamasyon ve/veya infeksiyon
Yüzeyel Erozyon Akut Koroner Sendrom Yırtılmış Fibröz Kılıf
Tıkayıcı olmayan trombüs Spazm Mekanik obstrüksiyon
AKS’larda LAB • CK-MB • Hızlı, nispeten ucuz, doğru bir yöntem • Erken reinfarktları belirlemede kullanılabilir • Myoglobin • Yüksek sensitivite • MI nün erken tanısında faydalı • Reperfüzyonun belirlenmesinde • AMI tanısını ekarte etmek için çok faydalı • Troponinler • Risk belirlemesi için önemli • CK-MB ye göre sensitivite ve spesifisite daha fazla • 2 haftaya kadar olan MI nü belirleyebiliriz • Tedavi seçiminde faydalı • Reperfüzyonun belirlenmesinde
EKG • Yeni ST...........................%80-90 AMI • Yeni gelişen Q dalgası.....%90 AMI • ST depresyonu ............. ..%50 AMI • Erken fatalite hızı........ ST en yüksek ST orta T (-) en düşük
NSTEMI/UA Tedavi • Amaçlar • İskeminin hemen sonlandırılması-iyileştirilmesi • İstenmeyen kötü olayların önlenmesi • Yaklaşım • Anti-iskemik tedavi • Anti-platelet tedavi • Anti-koagülan tedavi • Risk belirlenmesi • Invasive yöntemler
ASA veya diğer antiplatelet ajanlar O2 Analjezikler Antikoagülanlar GP IIb/IIIa inhibitörleri Nitrat Beta blokerler ACEi Reperfüzyon Fibrinolitik Mekanik STEMI Tedavisi
Reperfüzyon STEMI hastalarında hedef: Fibrinolitik tedavi için kapı-iğne zamanı 30dk PKG için kapı-balon zamanı 90dk
AKS Başlangıç Tedavisi Antiplatelet Anti-iskemik Antikoagülan tedavi Antiplatelet Anti-iskemik Antikoagülan tedavi Trombolitikler PKG veya CABG PKG veya CABG Uzun dönem medikal tedavi
Spontan Pnömotoraks • KOAH, iatrojenik • Dispne, takipne, taşikardi • Ağrı tek taraflı, solunumla ilgili • Tansiyon pnx BVD, TA , trakea deviasyonu • X-ray, CT
Perikardit • Keskin, batıcı • Solunum ve postürle değişen ağrı • Ateş, dispne • Perikardiyal sürtünme sesi • ST , T(-), ST • EKO
Akut Perikardiyal Tamponat • Göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı • Taşikardi • Hipotansiyon • Kalp seslerinin derinden gelmesi • BVD • Acil perikardiyosentez
AORT DİSEKSİYONU • Klasik olarak; • Ani başlangıçlı • Yırtıcı/kesici karakterde Göğüs, sırt ve karın ağrısı Zamanında doğru tanı koymak zor olabilir !! %10 ağrısız, atipik semptomlar (kardiyovasküler ve nörolojik)
Göğüs Radyografisi • %80 anormal • Hemotoraks (plevraya rüptür) • Mediastinal genişleme • %25-50 mediastinal genişleme (8cm’den geniş) • % 66 anormal aortik knob • Ring sign (Aort duvarındaki kalsifikasyonla intima arasında mesafe>5 mm) • Sol apikal kep 2000’de, International Registry for Aortic Dissection
Özgeçmiş:Hastalık hikayesi • Diabetes Mellitus • Epilepsi • Kc, Böbrek Yetmezliği • Maligniteler (Beyin tm,...) • Kalp hastalıkları (Aritmiler, KAH,...) • Endokrin hastalıklar • Psikiyatrik hastalıklar
Özgeçmiş:Alışkanlıklar • Alkol • Madde bağımlılığı • Tütün ürünleri
Özgeçmiş:İlaçlar • İnsülin • Beta blokerler • Antikolinerjikler • Opiatlar • Sempatomimetikler
Acil serviste değerlendirme:HİKAYE • Son zamanlarda şikayeti? • Daha önce benzer durum? • Diğer kişilerde benzer şikayetler? • Travma hikayesi? • Bilinç kaybı nerede oldu? (Olay yerinde ipuçları?) • Bilinç kaybı ani mi, yavaş mı gelişti? (Anormal motor hareket?) • İlaç kullanma hikayesi
Hikaye: Daha önce benzer durum? • Hipoglisemi • Hiperglisemi • Üremik koma • Hepatik koma • Eski SVO • Epilepsi
Diğer kişilerdebenzer şikayetler? • Gıda intoksikasyonu • CO intoksikasyonu
Hikaye:Bilinç kaybı nerede oldu? • Hipotermi • Hipertermi • Hipoksi • İlaç kutuları, veda mektubu • Elektrik kaçağı