Vijfsporenmodel voor systeemontwikkeling

1. Vijfsporenmodel voor systeemontwikkeling Informatiebeleid Informatieplanning Definitiestudie Basisontwerp Detailontwerp applicatie Organisatorische inrichting Voorbe- reiding van accep- tatie Voorbe- reiding van con- versie Handmatige procedures Oplei- ding Bouw Voorbereiding van invoering Integratie en systeemtest Proefconversie & acceptatie Conversie en invoering Gebruik & beheer

2. PBA-positionering Vooronderzoek/ systeem- integratie Project- beheersing Project- planning volgens PBA Projectuitvoering Pakket- selectie Voorbereiden technologische omgeving Pakket installeren en testen Maatwerk, conversie & raakvlakken Voorbereiden organisatie Pakket- invoering Gebruik en beheer

3. Producten van systeemontwikkeling • Systeemdocumentatie Applicaties en testsets (bibliotheken) Overige producten

4. Systeemdocumentatie Systeemdocumentatie Plannen Dossiers Hand- leidingen Rapporten Blijven ook na het project Alleen tijdens het project

5. Systeemontwikkeling: 3 onderdelen Beschrijven Construeren Invoeren

6. Doel van beschrijven • het vaststellen en vastleggen van de functionele en kwaliteitseisen die aan het te ontwikkelen systeem gesteld worden

7. Beschrijven: functionele eisen • Voor het vastleggen van de functionele eisen bestaan verschillende methoden, zoals: • Entity-Relationship diagrammen • Dataflow diagrammen

8. Beschrijven: 4 mogelijke strategieën werkwijze analytisch experimenteel expert-gestuurd samenwerking participatief

9. De rol van prototyping gebruik als: typologie prototyping bouw- methode specificatie- methode alleen buitenkant gebruikers- interface bereik alleen binnenkant cruciale algoritmen buiten- en binnenkant proeftuin

10. Prototyping • Geschikte gereedschappen • Weggooi-prototype • Eenmalig gebruik in workshops • Evolutionair prototype • Pre-release van een pilot, t.b.v. terugkoppelen van gebruikservaring • Operationeel prototype • Toevoeging op bestaande, reeds ingevoerde pilot, t.b.v. nieuwe iteratieslag

11. Constructie • het omzetten van de functionele en kwaliteitseisen naar een werkend informatiesysteem (inclusief handmatige procedures)

12. Constructie: methoden voor software-ontwikkeling • programmerenhet ambachtelijk ontwikkelen van software m.b.v. 3e en 4e generatie programmeertalen • genererenhet automatisch genereren van software uit specificaties • configurerenhet configureren van generieke software (pakket) naar een specifieke situatie • assemblerenhet assembleren van (bij voorkeur bestaande) componenten tot één geheel

13. Constructie: strategieën • one-shot: • incrementeel: • evolutionair: eisen systeem bouwen bouwen subset eisen deelsysteem 1 bouwen subset eisen deelsysteem n eisen beschrijven bouwen systeem

14. De rol van prototyping gebruik als: typologie prototyping bouw- methode specificatie- methode aankleden: rapporten etc. alleen buitenkant gebruikers- interface verfijnen van controles en algoritmen bereik alleen binnenkant cruciale algoritmen buiten- en binnenkant evolutionaire ontwikkeling proeftuin

15. Invoeren • het installeren en operationeel in gebruik nemen van een informatiesysteem, met inbegrip van de organisatorische veranderingen

16. Invoeren: strategieën geografische dekking volledige dekking stapsgewijze dekking one-shot systeemdekking incrementeel evolutionair

17. Combinaties constructie-invoering constructiestrategie one-shot incrementeel evolutionair one-shot invoeringsstrategie incrementeel evolutionair

18. Ontwikkelstrategie • een manier waarop het ontwikkelen van een component van een informatievoorzieningssysteem kan worden aangepakt: een globale filosofie over de wijze waarop ontwikkelactiviteiten en ontwikkelobjecten in de tijd worden geordend • De ontwikkelstrategie is een combinatie van de strategie voor beschrijven, de strategie voor construeren en de strategie voor invoeren.

19. Het spiraalmodel van systeemontwikkeling 2 functionaliteit 1 doelstelling plan van aanpak 4 beproeving en evaluatie 3 detailontwerp en bouw radius = bestede inspanning of kosten Naar: Boehm

20. Invloeden op het spiraalmodel • De volgende parameters hebben invloed op de verschijning van het spiraalmodel: • risico’s • afmeting van ontwikkeld object • oplevering na elke cyclus? • totale applicatie vooraf gepland? • relatie tussen opeenvolgende cycli

21. Ontwikkelmodel een beschrijving van een standaardoplossing voor het ontwikkelen van een informatiesysteem

22. Ontwikkelmethode een vaste, weldoordachte manier van handelen om een bepaald resultaat te halen

23. Gedegen systeemontwikkelingmethode • Een gedegen ontwikkelmethode biedt: • Verifieerbare resultaten (producten) • Duidelijke ontwikkelstappen (uitvoer, invoer en de relatie daartussen) • Per ontwikkelstap en per product: • regel/richtlijnen • technieken • werkwijzen • afbeeldingswijzen • hulpmiddelen • Scheiding tussen projectdocumentatie en systeemdocumentatie

24. De keuze voor methoden en technieken ontwikkelmodellen gekozen ontwikkel- strategie bepaalt keuze te gebruiken ontwikkel- methoden en -technieken ondersteunen (geautomatiseerde) hulpmiddelen naar Bemelmans (1987)

25. Kort cyclische systeemontwikkeling • Workshops • Gebruikers èn ontwikkelaars • Snelle ontwikkeling • Consensus over realistische specificatie • Minder mijlpaalproducten • Minder formele validatie • Prototyping • Systeemencyclopedie! Ontwikkel- scenario Pilotplan Terug- koppeling Pilotontwerp Workshops Beoordeling & Test Acceptatie

26. Beschrijven: kwaliteitseisen • Voor het bepalen van kwaliteitseisen bestaan verschillende methoden, zoals: • Kwaliteitsbehoefte-bepaling (KBB): het inventariseren van kwaliteitsbehoeften bij belanghebbenden en gebruikers, en op basis daarvan de kwaliteitseisen afleiden • Quality Function Deployment (QFD): het identificeren en beschrijven van behoeften, wensen en verwachtingen van afnemers en het relateren daarvan aan specificaties

27. Onderscheid behoeften/eisen/maatregelen • behoeften: • eisen: • maatregelen: wat de gebruiker wil (tevreden gebruiker) wat wordt er afgesproken (beheersbare ontwikkeling) hoe wordt het gemaakt

28. Kringloop productkwaliteit BEHOEFTEN • Beschrijven Verifiëren en valideren KWALITEITS- EISEN EIGEN- SCHAPPEN Verifiëren, valideren en bijstellen Verifiëren Ontwerpen Bouwen MAAT- REGELEN

29. Hulpmiddelen voor systeemontwikkeling • Er bestaan verschillende hulpmiddelen voor de verschillende onderdelen van de systeemontwikkeling, zoals: • Analysis & Design tools (of upper-CASE-tools) • Development tools (of lower-CASE-tools) • GUI development tools • Repository based tools (of systeemencyclopedieën) • Bestaande tools ondersteunen vaak meerdere van deze zaken.

30. Computer Aided Software Engineering (CASE) Technieken upper-CASE-tools lower-CASE-tools Fasering Definitiestudie Basisontwerp Detailontwerp Constructie

31. Ontwikkelen zonder systeemencyclopedie bedrijfs- informatie- model appli- catie globaal ontwerp informatie- beleid & -planning constructie en invoering bedrijfs- voering van informatie- systeem initieel ontwerp

32. systeem- encyclo- pedie De rol van de systeemencyclopedie bedrijfs- voering van informatie- systeem informatie- beleid & -planning constructie en invoering initieel ontwerp alle systeemdocumentatie op één plaats

33. Fabrieksmatige aanpak Analyse Hergebruik Assemblage Assemblage & constructie Analyse & ontwerp Kennisbeheer & -ontsluiting Informatie- voorziening Bedrijf Applicatie Realisatie Architectuurraamwerk

34. Evolutie in systeemontwikkeling relatie: gebruiker, ontwikkelaar ondersteuning: ontwikkelomgeving/ tools aanpak: ontwikkelstrategie, methode