UNDANG-UNDANG AGENSI

1. UNDANG-UNDANG AGENSI LAW OF AGENCY :Dr. ZahiraMohdIshan

2. Definisi • Ejen: Orang yang diambil kerja untuk membuat sesuatu tindakan bagi pihak seseorang atau utk mewakili seseorang dalam urusan-urusan dengan orang-orang ketiga. • Prinsipal: Seseorang yang untuknya tindakan itu dibuat, atau yang diwakili demikian. Dr. Zahira MI

3. Prinsipal Ejen Pihak ketiga * melantik/ diwakili, berurusan, kesan urusan (liabiliti) Dr. Zahira MI

4. Cara lantikan ejen • Nyata : lisan / bertulis • Termaklum : dari perbuatan/ hubungan kedua pihak (isteri ejen termaklum suami, rakan kongsi) • Ratifikasi : pengesahan prinsipal untuk tindakan tak sah ejen • Keperluan : keadaan kecemasan yang menyebabkan ejen bertindak diluar kuasa Dr. Zahira MI

5. EJEN KECIL (SUB-AGENT) • Ejen yang dilantik oleh ejen asal. • Ejen tidak boleh menggaji menurut undang-undang seorang ejen lain utk melaksanakan tindakan yg mana ia sudah dengan nyata atau termaklum sanggup melaksanakannya sendiri. Dr. Zahira MI

6. Lantikan sempurna, jika… • jika mengikut adat biasa perdagangan seorang ejen kecil boleh, atau dari segi kedudukan ejensi itu, seorang ejen kecil mesti diambil kerja. • Maka, prinsipal adalah diwakilkan oleh ejen kecil setakat mengenai org ketiga, dan adalah terikat & bertanggungjawab terhadap tindakan-tindakan seolah-olah ia adalah seorang ejen yg pada mulanya telah dilantik oleh prinsipal (s.145 (1)) Dr. Zahira MI

7. Lantikan tanpa kuasa • Ejen asal bertanggungjawab sebagai prinsipal terhadap ejen kecil. • Ejen asal bertanggungjawab kepada prinsipal dan orang ketiga. • Prinsipal tiada apa-apa tanggungan terhadap ejen kecil, mahupun orang ketiga. Dr. Zahira MI

8. Ejen gantian • Ejen mempunyai kuasa nyata atau termaklum utk menamakan seorang lain utk mewakili prinsipal dalam perniagaan agensi • Orang yg dinamakan ini ialah ejen gantian • Menjadi ejen prinsipal bagi bahagian tertentu perniagaan agensi yang diamanahkan kepadanya Dr. Zahira MI

9. Tidak berhati-hati dalam pemilihan ejen gantian akan menyebabkan ejen yang menamakannya bertanggungjawab kepada prinsipal bagi tindakan-tindakan atau kecuaian ejen yang dipilih itu. • Ejen gantian bukan ejen kecil. Dr. Zahira MI

10. KUASA-KUASA EJEN • Kuasa sebenar : Nyata atau termaklum Watteau v Fenwick Panorama Development (Guilford) Ltd v Fidelis Furnishing Fabrics Ltd [1971] Firm of T. AR. CT v SV. KR [1955] Tunku Ismail b Tunku Md Jewa & Anor v Tetuan Hisham, Sobri & Kadir [1989] Dr. Zahira MI

11. Hely Hutchinson v Brayhead Ltd. (1968) “ Actual authority may be expressed or implied. It is expressed when it is given by words such as when a board of director passed a resolution which authorizes 2 of their members to sign cheque. It is implied when it is inferred from the conduct of the parties and the circumstances of the case such as when the board of directors appoint one of their members to be managing director. They thereby impliedly authorized him to do all such things as fall within the usual scope of that office.” Dr. Zahira MI

12. Kuasa Ejen • Kuasazahir: kuasa yang disangkakanwujudolehpihakketiga. Graphic Lines Pte Ltd v ChaiChee Mien & Ors (1987) ShariffaShaikhah v Ban Hoe Seng & Co Ltd [1963] Drew v Nunn Todd v Robinson Overbrook Estates Ltd v Glencombe Properties Ltd Dr. Zahira MI

13. PecahwarantiTermaklumKuasa • oleh ejen yang melampaui kuasa yang ada atau oleh seorang yang berpura-pura sebagai ejen • tuntutan dibawa oleh pihak ketiga shj, bukan prinsipal • tanggungan: melainkan diratifikasi: s.180: jika tindakan tanpa kuasa itu berasingan daripada tindakan menurut kuasa, prinsipal masih bertanggungan atas tindakan menurut kuasa itu. s.181: jika tidak berasingan, prinsipal tiada tanggungan langsung Dr. Zahira MI

14. Tertakluk kpd s.161, ejen akan bertanggungan sendirian bagi P.W.T.K, walaupun berlaku jujur, bila kuasanya tamat akibat kematian atau ketidakwarasan prinsipal [Yonge v Toynbee] • Tiada tanggungan: pihak ketiga tahu had kuasa ejen atau ejen secara nyata menafikan ada kuasa tersebut atau kontrak menyebut had kuasa ejen itu [Lilly v Smales] • Jumlah gantirugi: Kerugian sebenar yg ditanggung Dr. Zahira MI

15. Yonge v Toynbee • The D, after instructing solicitors to defend on his behalf a threatened action, became insane before the action was heard. The solicitor in ignorance of this fact, duly entered an appearance to the writ, & took all necessary steps on their client’s behalf. When the d’s insanity became known to the P, he sought to have the appearance & all subsequent proceedings struck out, & to make the solicitor personally liable for the costs incurred, on the ground that their authority to act had been determined by the D’s insanity. • Held: the solicitor had warranted an authority which they had ceased to possess. Dr. Zahira MI

16. KesanKontrakolehEjen 1.‘Prinsipal Dinamakan’ • Ejen tiada liabiliti, kecuali melampui kuasa. • Tertakluk kpd peruntukan s.183 Dr. Zahira MI

17. 2.‘Prinsipaltidakdizahirkannamanya’ • Ejen tiada liabiliti, kecuali melampui kuasa. Universal Steam Navigation Co. v James McKelvie & Co MAA Holdings S.B & Ors v Ng Siew Wah & Ors. Dr. Zahira MI

18. 3.‘Prinsipaltidakdizahirkan/ diberitahukewujudannya’ • Pihak ketiga hanya tahu kewujudan prinsipal selepas kontrak dimasukinya. • s.184(a) : prinsipal mungkin memerlukan pelaksanaan kontrak , tertakluk kpd s.184(b) iaitu tidak bertentangan dgn terma kontrak antara ejen dan pihak ketiga itu, dan ejen tidak bertindak diluar bidang kuasa. • s.186 : pihak ketiga boleh pilih sama ada prinsipal atau ejen, atau kedua-duanya bertanggungan. Dr. Zahira MI

19. Tugas & KewajipanEjen • Kerajinan biasa dalam pelaksanaan tugas • Mengikut arahan prinsipal • Kemuka sebarang maklumat yang diperolehi • Kemuka akaun segala urusan bila dikehendaki • Berlaku jujur, tiada keuntungan rahsia • Tidak wakilkan tugasnya kpd orang lain • Tidak kemuka maklumat rahsia • Tidak bertindak utk 2 prinsipal yg berkepentingan bercanggah Dr. Zahira MI

20. Hak & KewajipanPrinsipal • Bayar komisen sebagaimana dijanjikan • Tidak halang ejen dapat komisen • Ganti bayar kpd ejen kerugian yang dialami bagi urusan sah dan dgn iktikad baik. Dr. Zahira MI

21. Penamatan Agensi • Prinsipal menarikbalik / ejen menolak urusan agensi • Prinsipal boleh menarikbalik kuasa yang diberikan kpd ejen: • sebelum kuasa itu dilaksanakan sehingga mengenakan tanggungan terhadap prinsipal. • Jika ejen tiada kepentingan dalam agensi : Smart v Sanders Dr. Zahira MI

22. Agensi dengan tempoh tetap: jika ditamatkan sebelum tempoh, bayar pampasan. • Beri notis yang wajar • Boleh dilakukan secara nyata/termaklum Dr. Zahira MI

23. Kuatkuasa undang-undang • Kematian ejen/prinsipal • Ketidakwarasan ejen/prinsipal • Kebankrapan prinsipal • Kekecewaan pelaksanaan. Dr. Zahira MI