1 / 32

Revolucije u Nizozemskoj i Engleskoj

Revolucije u Nizozemskoj i Engleskoj. Teritorija Nizozemske. Nizozemska se prostirala na prostoru današnje Belgije, Holandije, Luksemburga i dela severne Francuske Sastojala se od 17 provincija, medjusobno različitih po ekonomskom razvoju, jeziku i religiji

teryl
Download Presentation

Revolucije u Nizozemskoj i Engleskoj

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Revolucije u Nizozemskoj i Engleskoj

  2. Teritorija Nizozemske • Nizozemska se prostirala na prostoru današnje Belgije, Holandije, Luksemburga i dela severne Francuske • Sastojala se od 17 provincija, medjusobno različitih po ekonomskom razvoju, jeziku i religiji • U severnim provincijama govorio se nemački jezik i u njima je preovladavao kalvinizam, a južne provincije su bile katoličke i u njima se govorio francuski • Nizozemska je u 16.veku bila jedno od ekonomski najrazvijenijih područja, ekonomski napredak omogućio je nastanak snažne gradjanske klase

  3. Nizozemske provincije su naslednim putem pripale Habsburgovcima, konkretno caru Karlu V • Karlo V je vlast nad Španijom i Nizozemskom 1556.god. predao sinu Filipu II; Nizozemska je tako ostala u vlasti španske grane Habsburgovaca

  4. Provincije su imale svoju autonomiju • Generalne staleže činili su predstavnici svih provincija i sve odluke su donošene jednoglasno • Kraljev namesnik u provincijama imao je titulu štatholdera, ta funkcija uglavnom je bila u rukama porodice Oranski

  5. Nizozemska revolucija • Sukob izmedju Filipa II i provincija izbio je zbog njegovih težnji za jačanjem centralne vlasti, nametanja poreza i pre svega nametanja katoličanstva • Prva pobuna u Nizozemskoj izbila je 1566.god. i naziva se Ustanak geza (prosjaka), koja je krvavo ugušena, ali su zatim izbile nove pobune

  6. Revolucija je zapala u krizu, kada je južno valonsko katoličko plemstvo procenilo da je kalvinizam veća pretnja od španske vlasti i ono je izrazilo odanost Filipu II • Kao odgovor, severne provincije 1579.god. stvaraju Utrehtsku uniju, proglašavaju nezavisnost, a Viljemu Oranskom potvrdjuju zvanje naslednog štatholdera • Nova država dobila je ime Ujedinjene provincije, ali je ubrzo dobila ime Holandija, po najvećoj provinciji • Holandiji je nezavisnost priznata Vestfalskim mirom iz 1648.god, čime je ona postala prva gradjanska republika u Evropi

  7. Viljem Oranski • Od 1815.god. Holandija je ponovo monarhija pod vlašću dinastije Oranski-Nasau

  8. Holandski ekonomski uspon se zasnivao na brodogradnji i trgovini, snažnom bankarstvu • Verski tolerantna sredina privukla je veliki broj progonjenih španskih Jevreja (Sefarda) i francuskih hugenota • Holandija je stekla i brojne kolonije: Holandska Istočna Indija (Indonezija), ostrvo Cejlon, Holandska Gvajana (Surinam), teritorije u južnoj Africi

  9. Engleska u 16.veku • Završetkom Rata ruža, na engleski presto došla je dinastija Tjudora (1485-1603) • Osnivač dinastije bio je Henri VII Tjudor, potomak Lankastera, koji je oženio princezu Elizabetu od Jorka • Simbol nove dinastije je grb Tjudora, koji predstavlja mešavinu grba Lankastera i grba Jorka

  10. Ruža Tjudora

  11. Njegov naslednik Henri VIII bio je tipični renesansni vladar, u početku protivnik Luterovog učenja, zbog čega je od pape dobio titulu “branioca vere” • Njegov sukob sa Rimom bio je posledica odbijanja pape da mu omogući razvod sa španskom princezom Katarinom Aragonskom

  12. Henri VIII • Engleski kralj 1509-1547 • Ženio se 6 puta

  13. Raskid sa katoličkom crkvom ozvaničen je 1534.god. kada je parlament doneo Zakon o suprematiji, kojim je engleski kralj postao poglavar nove anglikanske crkve • Učenje i crkveno bogosluženje su i dalje ostali uglavnom katolički, umesto latinskog kao bogoslužbeni jezik uveden je engleski, manastiri su zatvoreni

  14. Pošto Henri nije imao muških potomaka, nasledila ga je Marija Tjudor, kćerka iz braka sa Katarinom Aragonskom • Njena vladavina označila je oštru katoličku reakciju i progon protestanata, zbog čega je kraljica dobila nadimak “krvava Meri”

  15. Marija Tjudor • Engleska kraljica 1553-1558

  16. Nju je nasledila njena polusestra Elizabeta I, kćerka Henrija VIII i Ane Bolen • Ona je pokušala da postigne verski kompromis, ali je obnovila anglikansku crkvu i prihvatila ulogu vrhovnog poglavara crkve • U ovom periodu pojavili su radikalni protestanti, koji su zahtevali da se anglikanska crkva očisti od katoličkih uticaja • Oni se nazivaju puritanci

  17. Elizabeta I • Kraljica Engleske 1558-1603

  18. Vreme njene vladavine predstavlja period ekonomskog jačanja Engleske, razvoja manufakture, Engleska je imala snažnu trgovačku mornaricu • Pojavljuje se i “ogradjivanje”, proces prisvajanja zemljišnih poseda seljaka i pretvaranja obradivog zemljišta u pašnjake za ovce, radi razvoja tekstilne industrije

  19. 1588.god. došlo je do sudara engleske flote i španske “nepobedive armade” u Lamanšu, u kojoj su Englezi pobedili • Cilj španske invazije bio je da se zaustavi dalja pomoć Engleske Ujedinjenim nizozemskim provincijama • Ova pobeda označava kraj španske prevlasti na moru

  20. Engleska revolucija • Smrću Elizabete I, 1603.god. ugasila se dinastija Tjudor • Na vlast je tada došla škotska dinastija Stjuart (1603-1688), kralj Džems I • On je progonio puritance, primoravši ih da napuste Englesku i odu u Ameriku • Pred kraj njegove vladavine zaoštrava se njegov odnos sa parlamentom

  21. Sukob sa parlamentom se zaoštrava za vreme njegovog naslednika Čarlsa I • Glavni problem bio je oko pitanja razrezivanja poreza, pošto je kralj prikupljao poreze i uzimao zajmove bez saglasnosti parlamenta • 1628.god. bio je prinudjen da donese Peticiju o pravima, kojom se obavezao da neće ubirati porez bez saglasnosti parlamenta i da neće zatvarati ljude bez presude suda • Medjutim, već sledeće godine kralj je raspustio parlament i nije ga sazivao sve do 1640.god.

  22. 1640.god. zbog nedostatka finansijskih sredstava Čarls I bio je primoran da sazove tzv.Dugi parlament (1640-1660), što je bio uvod u revoluciju • Došlo je do sukoba izmedju kralja i parlamenta • Pristalice kralja bile su medju krupnim plemstvom i sveštenstvom anglikanske i katoličke crkve • Pristalice parlamenta nalazile su se medju nižim plemstvom, gradjanske klase i puritanaca

  23. Gradjanski rat trajao je od 1642. do 1649.god. • Najuticajnija ličnost gradjanskog rata bio je Oliver Kromvel, vodja vojske parlamenta • On je u više bitaka porazio kraljevu vojsku, 1648.god. u bici kod Prestona uspeo je da zarobi kralja • Čarls I osudjen je na smrt i pogubljen 1649.god.

  24. Oliver Kromvel (1599-1658)

  25. Parlament je ukinuo monarhiju i proglasio republiku • Državom je upravljao Kromvel, koji je 1653.god. dobio titulu “lord protektor republike” • On je uspešno ugušio pobune rojalista (kraljevih pristalica) u Škotskoj i Irskoj • 1651.god doneo je Navigacioni akt, po kojem su samo engleski brodovi mogli da prevoze robu iz Engleske i u Englesku • Ovaj akt je bio uperen protiv pomorske moći Holandije, zbog čega je došlo do englesko-holandskog sukoba na moru, u kojem je Engleska učvrstila svoju vlast na moru • Kromvel je umro 1658.god., a njegov sin i naslednik nije mogao da nastavi njegovu politiku • Engleska revolucija je pre svega imala politički i verski karakter, a znatno manje ekonomski. • Kao rezultat engleske revolucije, nastala je tzv. puritanska republika (1649-1660)

  26. 1660.god. u Engleskoj je obnovljena monarhija, na vlast je doveden sin Čarlsa I, Čarls II, ali je parlament zadržao mnoga ovlašćenja • U engleskom parlamentu pojavile su se dve političke stranke: vigovci, koji su zastupali interese novog plemstva i gradjanstva i torijevci, koji su zastupali interese stare feudalne aristokratije, iz ovih stranaka nastali su liberali (vigovci) i konzervativci (torijevci)

  27. Naslednik Čarlsa II, Džejms II omogućio je slobodu veroispovesti katolicima i puritancima • Njegova naklonost prema katolicima izazvala je otpor protestantskog plemstva, koje ga je svrgnulo sa vlasti 1688.god. • Taj dogadjaj poznat je kao Slavna revolucija

  28. Protestanti su na vlast doveli holandskog namesnika Viljema III Oranskog • Njegov dolazak na vlast označava početak parlamentarne vladavine • Pošto on nije imao naslednika, na vlast je 1714.god. došao Džordž I, osnivač hanoverske dinastije • 1707.god. Engleska i Škotska su se zvanično ujedinile u Kraljevstvo Velika Britanija • Tokom 18.veka Velika Britanija je izrasla u ekonomsku i pomorsku silu, stvorivši ogromnu imperiju ( Sev. Amerika, Indija, Australija, Novi Zeland) • 1801.god., ujedinjenjem Velike Britanije i Irske stvoreno je Ujedinjeno kraljevstvo Velika Britanija i Irska

  29. Grb Ujedinjenog Kraljevstva

  30. Bitka kod Bojna 1690 Vodjena izmedju Viljema III Oranskog i Džejmsa II • Irski protestanti svake godine obeležavaju godišnjicu te bitke

More Related