Vaxtaákvörðun 16. maí 2012

1. Vaxtaákvörðun 16. maí 2012 Stefnuyfirlýsing peningastefnunefndar Kynningarfundur fyrir fjölmiðla og sérfræðinga

2. Peningamál 2012/2 Verðbólguhorfur hafa versnað

3. Alþjóðleg efnahagsmálHagvaxtarhorfur batna en óvissa enn mikil • Hagvaxtarhorfur fyrir þetta ár hafa batnað í helstu viðskiptaköndum • Ekki þó fyrir evrusvæðið • 0,8% hagvöxtur (var 0,5% í PM 12/1 og 1,8% 2011) • Horfur til næstu ára hafa einnig batnað • 2013: 1,8% (var 1,5%) • 2014: 2,5% (2,1%) • En óvissa er mikil og mörg vandamál enn óleyst • Bati gæti verið ofmetinn

4. Ytri skilyrði þjóðarbúsinsLakari viðskiptakjör en kröftugri útflutningur • Viðskiptakjör hafa versnað • Hærra olíu- og hrávöruverð en spáð var • Lægra ál- og sjávarafurðaverð • Meiri rýrnun viðskiptakjara 2011 og ekki bati í ár sem spáð var • Horfur um útflutning hafa hins vegar batnað talsvert frá fyrri spá • 2012: 3,8% vöxtur (1,8% í PM 12/1) • Útflutningur sjávarafurða og þjónustu • Einnig meiri kraftur 2013-14 • Útflutningur þjónustu

5. Gengi krónunnarMikil óvissa um gengishorfur • ISK veiktist fram í byrjun apríl en hefur styrkst síðan • Tæplega 3% lækkun frá áramótum og 1% lækkun frá PM 12/1 m.v. gengisvísitölu • 2% lægra á Q1 en í PM 12/1 • Ýmsar ástæður fyrir lækkun • Fyrirtæki að byggja upp forða og greiða niður erlend lán • Árstíðarsveifla, kostnaðarhækkanir og lakari viðskiptakjör • Ýmsar ástæður nýlegs viðsnúnings • Breytingar á gjaldeyrislögum • Minni þörf fyrir söfnun gjaldeyris • Hagstæð árstíðarsveifla • Gengishorfur mjög óvissar • Áhrif áframhaldandi losun hafta og nákvæm tímasetning þeirra • Alþjóðaaðstæður • Skásti kosturinn að gera ráð fyrir óbreyttu gengi út spátímann

6. Hagvöxtur árið 2011Í takt við spá og ágætur vöxtur í alþjóðlegu samhengi

7. Hagvöxtur árið 2011Efnahagsbati á breiðum grunni

8. EinkaneyslaHorfur á áframhaldandi bata einkaneyslu • Einkaneysla jókst um 1,6% milli 12Q1 og 11Q4 • Í stað 1,9% spáð í PM12/1 • Árið í heild veikara vegna endurskoðunar á 11Q3 • 4% vöxtur í stað 4,5% í PM 12/1 • Fjármálaleg skilyrði batna • Raunvextir lágir, eignaverð hefur hækkað og skuldir lækkað • Nýr dómur um uppgjör gengislána • Horfur á ágætum vexti 2012-14 • 2012: 3,2% (2,2% í PM 12/1) • 2013-14: 3% að meðaltali • En nokkur óvissa • Stærð eftirspurnaráhrifa dóms • Áhrif mikillar skuldsetningar

9. FjárfestingMeiri kraftur í almennri atvinnuvegafjárfestingu • Meiri fjárfesting 2011 en spáð var • Atvinnuvegafjárfesting • Alls 25,8% (16% í PM 12/1) • Án stóriðju, skipa og flugvéla 7,2% (2,8% í PM 12/1) • Fjárfesting alls 13,4% (7,1% í PM 12/1) • Horfur fyrir 2012 • Atvinnuvegafjárfesting utan stóriðju sterkari • En stóriðjufjárfestingu seinkar • Fjárfesting vex því heldur hægar en síðast: 12,4% (17,5% í PM 12/1) • Horfur fyrir 2013 svipaðar en meiri fjárfesting 2014 • Fjárfesting framan af drifin áfram af stóriðjufjárfestingu en almennri atvinnuvegafjárfestingu þegar líður á tímabilið

10. FjárfestingHægur stígandi í fjárfestingarhlutfalli • Hlutfall atvinnuvegafjárfestingar af landsframleiðslu • Var 9,4% 2011 (12,2% á 11Q4) • 30 ára meðaltal er 12,5% • Verður nálægt því í lok spátímans • Hlutfall fjárfestingar af landsframleiðslu • Var 14,1% 2011 (17,8% á 11Q4) • 30 ára meðaltal er 20,8% • Verður um 18% í lok spátímans

11. Innlendur þjóðarbúskapurHagvaxtarhorfur svipaðar og áður • Hagvöxtur 2011 reyndist 3,1% • Spáð 2,6% hagvexti 2012 • Spáð 2,5% í PM 12/1 • 2013 er spáð 2,8% hagvexti og 2014 2,7% hagvexti • Heldur betri horfur en í PM 12/1 • Fjárfesting og einkaneysla leggja nokkuð jafnt til hagvaxtar 2012-14 en framlag utanríkisviðskipta yfirleitt neikvætt

12. VinnumarkaðurBati á vinnumarkaði heldur áfram • Atvinnuleysi hélt áfram að lækka á 2012Q1 • Árstíðarleiðrétt: 6,4% (úr 7,1% á 2011Q4 og 7,8% fyrir ári) • Atvinna hélt áfram að aukast • 1,1% vöxtur frá 11Q1 (1,9% í PM 12/1) • Mest vegna fjölgunar starfa (0,74 pr.) en einnig vegna lengri vinnutíma (0,34 pr.) • Atvinnuþátttaka jókst • 80,4% (árstíðarleiðrétt) og jókst um 1,1 pr. frá 2011Q4 • Langtímaatvinnuleysi minnkaði og jafnvægi var á milli að- og brottfluttra • Fleiri fyrirtæki ætla að fjölga en fækka fólki • Atvinnuleysi heldur áfram að minnka • 6,3% 2012 og 4,3% í lok spátímans

13. VerðbólgaVísitala neysluverðs í apríl • VNV hækkaði um 0,8% frá mars • Mest vegna hækkunar á mat- og drykkjarvöru, fatnaði bensíni og húsnæði

14. VerðbólgaAukning verðbólgu á breiðum grunni

15. VerðbólgaVerðbólguvæntingar halda áfram að rísa • Væntingar heimila • Eftir 1 ár: 6,5% og 2 ár: 6% (bæði upp um ½ prósentu) • Væntingar fyrirtækja • Eftir 1 og 2 ár: 5% (bæði upp um 1 prósentu) • Væntingar markaðsaðila • Eftir 1: 5,5% og 2 ár: 5,4% • Næstu 5 ár: 5% og 10 ár: 5% • Verðbólguálag skuldabréfa • Eftir 1 ár: 6,3% og 5 ár: 5,6% (bæði upp um ½ prósentu) • Eftir 5 til 5 ára þar á eftir: 4,7% (svipað og í febrúar) • Undirliggjandi verðbólguvæntingar út frá frumþáttagreiningu • 5,3% á 2012Q1 og hækkar frá 4,6% frá 2011Q4 og frá 2,8% frá 2011Q1

16. VerðbólgaVerðbólguhorfur hafa versnað • Verðbólga mældist 6,4% á 2012Q1 • Spáð 6,1% í PM 12/1 • Meiri hækkanir olíuverðs, lægra gengi og meiri hækkanir almennrar þjónustu • Fer í 6,1% á 2012Q2… • Töluvert meiri verðbólga en spáð í febrúar (4,7%) • … og hjaðnar mun hægar en áður var reiknað með • Óhagstæðari upphafsstaða, veikara gengi, heldur minni slaki, hækkandi verðbólguvæntingar og mikil innbyggð tregða í verðbólgunni • Verðbólga við markmið í lok árs 2014 • Um ári síðar en reiknað var með í febrúar • Óvissa um hraða hjöðnunar