280 likes | 494 Views
Nieuwe erf- en schenkbelasting. FB Studiekring Utrecht 13 april 2010 J.P. Guichelaar. Wijziging Successiewet 1956. Successiewet 1956 ingrijpend gewijzigd per 1 januari 2010 Doel: vereenvoudiging, modernisering, bestrijding constructies Nieuwe tariefstructuur en vrijstellingen
E N D
Nieuwe erf- en schenkbelasting FB Studiekring Utrecht 13 april 2010 J.P. Guichelaar
Wijziging Successiewet 1956 Successiewet 1956 ingrijpend gewijzigd per 1 januari 2010 Doel: vereenvoudiging, modernisering, bestrijding constructies • Nieuwe tariefstructuur en vrijstellingen • Wijziging partnerbegrip • Wijziging bedrijfsopvolgingsfaciliteiten • Alleen reële bedrijfsoverdrachten faciliteren • Meer rechtsvorm neutraal • Leven en overlijden meer gelijk
Wijziging Successiewet 1956 • Bestrijding “constructies” • Aandachtspunten • direct opeisbare geldleningen; • schenking-schuldigerkenningen; • fictiebepalingen • (andere) renteproblemen • 50 tips voor estateplanning (mr. J.F.H. van den Belt) • Vragen?
Wijziging Successiewet 1956 • Terminologie: successie- en schenkingsrecht wordt erf- en schenkbelasting • Vereenvoudiging • schrappen recht van overgang • vermindering aantal tariefgroepen en aanpassing tarieven • Partner en kinderen => 10% tot € 118.000 en 20% over het meerdere; kleinkinderen betalen 80% meer (= 18% en 36%); • Anderen => 30% tot € 118.000 en 40% over het meerdere
Wijziging Successiewet 1956 • Aanpassing vrijstellingen • Erfbelasting • Partner => € 600.000 (min. € 155.000) • (klein)kinderen => € 19.000 • zieke of gehandicapte kinderen die grotendeels op kosten van de overledene werden onderhouden=> € 57.000 • Ouders => € 45.000 • Anderen => € 2.000
Wijziging Successiewet 1956 • Schenkbelasting • kinderen => € 5.000/€ 24.000 • Kinderen => € 50.000 (voor studie of aankoop woning); • Splitsen mag, mits het gedeelte dat voor iets anders dan de aanschaf van een woning of betaling studiekosten wordt gebruikt niet groter is dan € 24.000. • Geldt niet voor aflossing eigenwoningschuld of studieschuld! • Bestemming schenking moet in een notariële akte worden vastgelegd. • Overgangsregeling voor kinderen die vóór 1 januari 2010 al gebruik hebben gemaakt van de verhoogde schenkingsvrijstelling => € 26.000
Wijziging Successiewet 1956 • Schenkbelasting (vervolg) • Anderen => € 2.000 • Drempelvrijstelling wordt voetvrijstelling • ‘Stiefkinderen’ en onder gezamenlijke voogdij gestelde kinderen worden gelijkgesteld met ‘eigen kinderen’
Wijziging Successiewet 1956 • Aanpassing partnerbegrip • Meerrelaties • Samenwoners • Van tafel en bed gescheiden echtgenoten • Partner na 2010 (tip 42) • (Niet van tafel en bed gescheiden!) echtgenoten en geregistreerde partners
Wijziging Successiewet 1956 • Partner na 2010 (vervolg) • Ongehuwde samenwoners die < vijf jaar samenwonen en die: • meerderjarig zijn; • volgens het GBA op hetzelfde adres staan ingeschreven; • een notariële samenlevingsovereenkomst met wederzijdse zorgplicht zijn aangegaan
Wijziging Successiewet 1956 • Partner na 2010 (vervolg) • geen afstammelingen in de rechte lijn (ouders en (klein)kinderen) zijn van elkaar, uitzondering: voor bloedverwanten in de eerste graad en er sprake is van mantelzorg; • op het moment van de schenking minimaal 2 jaar en in geval van overlijden minimaal 6 maanden hebben samengewoond; • met geen ander aan de hiervoor genoemde eisen voldoet.
Wijziging Successiewet 1956 • Partner na 2010 (vervolg) • Ongehuwde samenwoners die > vijf jaar samenwonen en die: • meerderjarig zijn; • volgens het GBA op hetzelfde adres staan ingeschreven; • geen afstammelingen in de rechte lijn (ouders en (klein)kinderen) zijn van elkaar; uitzondering: voor bloedverwanten in de eerste graad en er sprake is van mantelzorg(compliment) • met geen ander aan de hiervoor genoemde eisen voldoet.
Wijziging Successiewet 1956 Bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF) (1) • Ondernemingsvermogen (IB + artikel 7 Uitv. Reg.): • IB ondernemingen (eenmanszaken, maatschaps- en firma-aandelen) • ab-aandelen • ook fictief ab • niet meetrek ab • ter beschikking gestelde onroerende zaken • buitenvennootschappelijk gehouden onroerende zaken andere vennoten • commanditaire participaties en preferente aandelen (in geval van omzetting) kwalificeren alleen wanneer er sprake is van een gefaseerde bedrijfsoverdracht • anti-misbruikbepaling: indien 1 jaar / 5 jaar holding er tussenuit is => één onderneming
Wijziging Successiewet 1956 Bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF) (2) • Vrijstelling: • Afhankelijk van de waarde van de objectieve onderneming • tot € 1.000.000 is 100% vrijgesteld, en • 83% van het meerdere • Bezitstermijn • Geen leeftijdsgrens of arbeidsongeschiktheidseis meer bij schenking • Beleggingen 15% => 5% • Toerekening latentie => evenredig
Wijziging Successiewet 1956 Toerekening in holdingstructuren • Toerekening bij indirect ab; • ook toerekening bij verkrijging indirect belang: • die kleiner zijn dan 5%; • oorspronkelijk wel ten minste 5% groot waren; en • waarvan de vermindering is ontstaan als gevolg van een overgang krachtens schenking, erfrecht of huwelijksvermogensrecht van het directe belang • geen toerekening meer wanneer het indirecte belang kleiner is dan 0,5%
Wijziging Successiewet 1956 Waarde objectieve onderneming < € 1.000.000 => 100% vrijstelling Waarde objectieve onderneming > € 1.000.000 Verschil liquidatie - going concern => 100% vrijstelling Going concern tot € 1.000.0000 objectieve onderneming => 100% vrijstelling Let op! Niet per verkrijger, maar per onderneming! Meerdere => 83% vrijstelling
Wijziging Successiewet 1956 • Waarde woning • aansluiten bij WOZ waarde, tenzij de woning is verhuurd • Overlijden kort na elkaar (tip 29) • Overlijden binnen 30 dagen=> erfbelasting nihil • Let op! Geldt niet voor het erfrecht
Wijziging Successiewet 1956 • Vrijstelling SBBI en aanscherping ANBI-regeling • Introductie SBBI => instelling die een particulier belang behartigt, met activiteiten die in het sociaal belang zijn • Vrijstelling schenk- en erfbelasting • Géén “reguliere” giftenaftrek • Wel periodieke giftenaftrek mogelijk • Vereniging • Niet vpb plichtig • Tenminste 25 leden • Schenkingen door een SBBI zijn niet vrijgesteld
Wijziging Successiewet 1956 • Aanvullende voorwaarden ANBI: • de instelling moet zich voor minimaal 90% inzetten voor het algemeen belang (is nu 50%); • de instelling of de direct betrokkenen mogen niet aanzetten tot haat of geweld gebruiken; bestuurders, leidinggevenden en gezichtsbepalende personen mogen hiervoor in de afgelopen 4 jaar niet zijn veroordeeld (integriteitseis).
Wijziging Successiewet 1956 • Bestrijding “constructies” • fictiebepalingen • soms beperkt toepassingsbereik • weerlegbaar of onweerlegbaar? • direct opeisbare, renteloze leningen (art. 15 Sw) (tip 50) • tussen natuurlijke personen • niet verstrekt in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf • herroepelijke schenkingen (tip 34) • aanschaf van gefaciliteerd vermogen in zicht van overlijden => bezitstermijn
Wijziging Successiewet 1956 • Bestrijding “constructies” (vervolg) • verkoop met uitgestelde levering (HR 6 juni 2008, NTFR 2008, 1233) (art. 11 Sw) • levensverzekeringsconstructies binnen de familie (HR 11 juli 2008, BNB/252) (art. 13 Sw) • het turbotestament en het ik-opa-testament (art. 10 Sw) • afgezonderde particuliere vermogens fiscaal transparant • overname-, verblijvings- en toedelingsbedingen in vennootschapsovereenkomsten (art. 11 Sw)
Wijziging Successiewet 1956 • Schenking-schuldigerkenning • Jaarlijks tenminste 6% rente betalen => anders art. 10 Sw van toepassing • Overgangsrecht voor (zakelijke) renteafspraken die zijn gemaakt voor de inwerkingtreding • Erfrechtelijke vorderingen (tip 25) • Samengestelde rente maximaal 6% => bij hogere rente is art. 9 Sw van toepassing • Geldt ook voor een enkelvoudige rente die is gebaseerd op een rente van 6% samengesteld • Herrekening bij eerder overlijden van de schuldenaar!
Wijziging Successiewet 1956 • M overlijdt Nalatenschap € 900.000 Testament: • erfgenamen: echtgenoot en twee kinderen • wettelijke verdeling • enkelvoudige rente die gelijk is aan 6% samengesteld M overlijdt, V is 40 jaar enkelvoudige rente is 23,2% • V overlijdt na 10 jaar • Rente over onderbedelingsvordering = 2 x € 300.000 x 23,2% = € 1.392.000 • Toepassing art. 9 Sw => rente 6% samengesteld = € 474.000. Bovenmatig is € 1.392.000 – € 474.000 = € 918.000 (oftewel € 459.000 per kind)Bovenmatig deel van de rente wordt bij de verkrijging opgeteld
Wijziging Successiewet 1956 Aandachtspunten • Wijziging partnerbegrip • Van tafel en bed gescheiden echtgenoten => tegemoetkoming: echtgenoten tarief • Meerrelaties => vrijstelling vervalt! • Samenwoners • Ouder(s) met inwonend meerderjarig kind • is er sprake van mantelzorg? => mantelzorgcompliment (art. 19a WMO)
Wijziging Successiewet 1956 Wijziging partnerbegrip (vervolg) • Vermogensoverdracht (schenkingsplan)? • Testament aanpassen? • Samenlevingscontract!
Wijziging Successiewet 1956 • Testamenten (tip 30) • Aanpassing “op maat gemaakte” testamenten => naar notaris • Tweetrapsmaking? (tip 21) • Vruchtgebruiktestament? (tip 15) • Renteloze of laagrentende direct opeisbare geldleningen binnen de familie (tip 50) • direct opeisbaar => 6% rente; • niet direct opeisbaar => zakelijke rente • overgangsrecht? • huwelijkse voorwaarden
Wijziging Successiewet 1956 • Schenking-schuldigerkenningen • In het verleden gedane schenkingen op papier waarover geen rente of een rente lager dan 6% is betaald => alsnog rente (plus rente) betalen; tenzij de rente op het moment van de schenking als zakelijk mocht worden gezien • Meerwaardeclausule (tip 46)
Wijziging Successiewet 1956 Vragen?