840 likes | 1.03k Views
-. SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNUN ALACAKLARININ YAPILANDIRILMASI. Yapılandırılacak Alacaklar. 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) sigorta primi İsteğe Bağlı Sigorta primi Topluluk sigorta primi Sosyal güvenlik destek primi, İşsizlik sigortası primi, Prim borçlarına ilişkin gecikme cezası ve zammı
E N D
- SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNUN ALACAKLARININ YAPILANDIRILMASI
Yapılandırılacak Alacaklar • 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) sigorta primi • İsteğe Bağlı Sigorta primi • Topluluk sigorta primi • Sosyal güvenlik destek primi, • İşsizlik sigortası primi, • Prim borçlarına ilişkin gecikme cezası ve zammı • Özel inşaatlar ve ihaleli işlere ait eksik işçilik primleri, • Damga vergisi, ÖİV ve eğitime katkı payı borçları • İdari para cezaları • İşverenin rücu borçları • Yersiz ve fazladan ödenen gelir ve aylıklar • Emekli keseneği ve kurum karşılığı
Tahsilatın Hızlandırılmasına İlişkin Hükümler -Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu alacakları -Dava safhasında bulunan veya dava açma süresi sona ermemiş idari para cezaları -Ön değerlendirme, araştırma veya tespit aşamasında olan eksik işçilik prim tutarları -Sosyal güvenlik borç yapılandırma anlaşmalarının ihyasına ilişkin hükümler -Sigortalılık süreleri durdurulanların ihya prim borçları
KESİNLEŞMİŞ KURUM ALACAKLARI -2010 yılı Kasım ayı ve önceki aylara ilişkin olup -25.02.2011 tarihten önce tahakkuk ettiği halde -25.02.2011 itibarıyla ödenmemiş olan; - Bazı alacakların asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 25.02.2011 tarihine kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarının, ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir.
Genel Prim Alacakları 1-5510 SK’nun m.4/I (a,b,c) bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan; -sigorta primi, - emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, -işsizlik sigortası primi, -sosyal güvenlik destek primi, - başvuru tarihi itibarıyla ödenme imkanı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi - Sosyal Güvenlik Kurumu takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarının, ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir.
Genel Prim Alacakları 2-Yaşlılık, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 5510 SK. m. 4/I (b) bendinde belirtilen sigortalılık statüsü kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerden 2011 Nisan ayın sonuna kadar tescili yapılmış olanların, -2010 yılı Kasım ayı ve önceki aylara ilişkin olup 25.02.2011 tarihi itibriyle ödenmemiş olan sosyal güvenlik destek primi ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarının, ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir
Özel Nitelikteki İnşaatlar ile İhale Konusu İşler -30/11/2010 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup 25.02.2011 tarihinden önce Kurumca resentahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği halde, - 25.02.2011 tarihi itibarıyla ödenmemiş olan; -özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan -ön değerlendirme, -araştırma veya tespitler sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarının, ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir.
31/12/2010 Tarihine Kadar (Bu Tarih Dâhil) İşlenen Fiillere İlişkin İdari Para Cezaları Kanunun yayımlandığı 25.02.2005 tarihten önce kesinleştiği halde Kanunun yayımlandığı 25.02.2005 tarih itibarıyla ödenmemiş olan idari para cezası asıllarının % 50’si ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, - idari para cezası asıllarının kalan % 50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilir.
Aslı ödenmiş Fer’i Alacakların Kesinleşmiş alacakların; - asıllarının 25.02.2011 tarihten önce ödenmiş olmasına rağmen, - fer’ilerinin 25.02.2011 tarihi itibarıyla ödenmemiş olduğu durumlarda, -aslı ödenmiş fer’i alacağın % 40’ının Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde kalan % 60’ının tahsilinden vazgeçilir.
DAVA SAFHASINDA BULUNAN VEYA DAVA AÇMA SÜRESİ SONA ERMEMİŞ İDARİ PARA CEZALARI 31/12/2010 tarihine kadar (bu tarih dâhil) işlenen fiillere ilişkin olup 2011 NİSAN AYININ sonuna kadar tahakkuk ettiği halde - dava safhasında olan veya dava açma süresi sona ermemiş olan -idari para cezası asıllarının % 25’i ile TEFE/ÜFE uygulaması sonucu hesaplanacak tutarın ödenmesi koşuluyla - idari para cezası asıllarının kalan % 75’i ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir. asıl alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları uygulanır Bu madde kapsamına giren alacakların tahakkuk ettiği tarih itibarıyla bu madde için öngörülen başvuru süresinin onbeş günden az kaldığı hallerde, bu alacaklar için bu maddeye göre yapılacak başvuru süresi tahakkuk tarihinden itibaren onbeş gün olarak uygulanır.
30/11/2010 Tarihine Kadar (Bu Tarih Dâhil) Bitirilmiş Özel Nitelikteki İnşaatlar İle İhale Konusu İşlere 30/11/2010 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup, -Kanun hükümlerinden yararlanmak için 2011 Nisan ayı sonuna kadar başvurulduğu halde bu sürenin sonuna kadar Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilememiş olan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, - ilk taksit bu Kanuna göre hesaplanan tutarın işverene tebliğ edildiği tarihi izleyen ikinci aydan başlamak üzere, -ödenmesi halinde, -alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir. (Şu kadar ki, bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilen eksik işçilik tutarları üzerinden hesaplanan sigorta prim tutarları, bu Kanunun 12. maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen alacaklar için öngörülen süre ve şekilde ödenir.)
Dava Açmama, Davadan Vazgeçme, Konun Yoluna Başvurmama Zorunluluğu Kanunun yukarıda sözünü ettiğimiz 12, 13 ve 14. madde hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların -söz konusu maddelerde belirtilen şartların yanı sıra -dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve -kanun yollarına başvurmamaları şarttır.
Yapılandırmanın Bozulması Kanunun yukarıda sözü edilen 12, 13 ve 14. madde hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlular, -taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini - çok zor durum olmaksızın bir takvim yılındaikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde, - ilgili madde hükümlerine göre yapılandırılanborçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybedeceklerdir. (……) Ancak, vadesinde ödenmesi öngörülen alacakların veya taksit tutarının % 10’unu aşmamak şartıyla 5 liraya (bu tutar dâhil) kadar yapılmış eksik ödemeler için bu Kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmaz. Bunun dışındaki taksit tutarlarının ödenmemesi halinde farklı esaslar uygulanacak olup, bunlar aşağıda belirtilecektir.
Sosyal Güvenlik Borç Yapılandırma Anlaşmalarının İhyasına İlişkin Hükümler SGK’ya olan borçları 5510 SK. geçici m. 24. veya geçici 25. hükümleri uyarınca yeniden yapılandırıldığı halde, -taksit ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemiş olmaları nedeniyle yeniden yapılandırma haklarını kaybetmiş olanlardan, -yapılandırmalarıoniki taksite kadaryapılmış olanlardan ödenmemiş taksit sayısıdörtten fazla olmayanların; yapılandırmaları yirmidörttaksite kadar yapılmış olanların, ödenmemiş taksit sayısı sekizden fazla olmayanların; 2011 Nisan ayının sonuna kadar yazılı olarak başvurmaları halinde, bozulmuş olan yeniden yapılandırma anlaşmaları ilgili Kanun hükümleri uyarınca yapılmış olan başvuru tarihi ve taksitlendirme süresi dikkate alınarak ihya edilir.
Yapılandırma Anlaşmalarının İhyasına İlişkin Hükümler Bu Kanun uyarınca yeniden yapılandırma anlaşmaları ihya edilen borçluların, -yeniden yapılandırma anlaşmalarının bozulduğu tarihten sonra 5510 sayılı Kanunun geçici 24. ve geçici 25. maddeleri kapsamına giren borçları için bu Kanunun yayımlandığı 25.02.2005 tarihine kadar yapmış oldukları ödemeler -ilgili Kanun hükümlerine göre mahsup edilir.
Borç Yapılandırma Anlaşmalarının İhyasına Rağmen Borçlarını Zamanında Ödenmemesi İhya veya mahsup işlemleri sonucunda süresi içinde ödenmediği veya eksik ödendiği anlaşılan taksit tutarlarının tamamının, -ödeme süresinin sona erdiği tarihten ödemenin yapılacağı tarihe kadar, -bir önceki aya ait TL cinsinden iskontolu Devlet iç borçlanma senetlerininaylık ortalama faiz oranına bir puan eklenmek suretiyle bulunacak faiz oranının bileşik bazda uygulanması sonucunda hesaplanacak faiz tutarıyla birlikte -bu maddeye göre yapılan başvuru tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar ödenmesi halinde - ilgili Kanunda öngörülen yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanılır. -Bu fıkrada belirtilen ödeme yükümlülüklerinin belirtilen üç aylık süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi halinde yeniden yapılandırma hakkı kaybedilir ve yapılandırma işlemleri iptal edilir. Bu madde kapsamına giren alacakların burada belirtilen şekilde tamamen ödenmemesi halinde, ihya öncesi duruma dönülerek ödedikleri taksit tutarları sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre borçlarına mahsup edilir (…..)
Borç Yapılandırmasının İhyası İçin Dava Açmama, Açılmış Davadan Vazgeçme Ve Kanun Yollarına Başvurmama Zorunluluğu Burada belirtilen ihya hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, -bu maddede belirtilen şartların yanı sıra - dava açmamaları, -açılmış davalardan vazgeçmeleri ve - kanun yollarına başvurmamaları şarttır.
Sigortalılık Süreleri Durdurulanların İhya Prim Borçları -Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan -mülga 1479 sayılı ve mülga 2926 sayılı Kanununa göre tescilleri yapıldığı halde -prim borçları nedeniyle ilgili kanunları uyarınca sigortalılık süreleri durdurulmuş ve -bu sigortalılık süreleri 25.02.2011 tarihi itibarıyla ihya edilmemiş -kişiler veya hak sahipleri, bu sigortalılık sürelerinin ihyası amacıyla 5510 sayılı Kanunun geçici 17. maddesinin ikinci fıkrasına istinaden -2011 NİSAN ayının kadar yazılı olarak müracaat ederek,
Sigortalılık Süreleri Durdurulanların İhya Prim Borçları -durdurulan bu sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim tutarının, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilerek bu Kanunun 12. maddesinin birinci fıkrasına göre hesaplanmasını talep edebilirler. (TEFE/ÜFE aylık değişim oranları) -bu şekilde hesaplanan prim borç tutarının tamamı 2011 TEMMUZ ayının sonuna kadar ödendiği takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu maddede belirtilen süre içinde hesaplanan borç tutarının tamamının ödenmemesi halinde ihya işlemi geçerli sayılmaz ve bu madde kapsamında ödenmiş olan tutarlar ilgilinin bu madde kapsamı haricinde başkaca prim borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilir.(……)
Vazgeçilen Kurum Alacakları -2022 sayılı Kanun kapsamında ödenen aylıklardan % 50 fazlası ile geri alınması gerekip de -tahsil edilmemiş tutarların tahsilinden vazgeçilmektedir. ancak daha önce tahsil edilmiş olanlar mahsup ve iade edilmeyecektir.
Vazgeçilen Kurum Alacakları 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerinin borcunun tamamının ödeme süresi 31/12/2010 veya önceki bir tarihe ilişkin olup da ödenmemiş olan, - sigorta primi, - işsizlik sigortası primi, -sosyal güvenlik destek primi - idari para cezası -asılları toplamı 50 Türk Lirasını aşmayan alacaklar, -tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’ileri, -aslı ödenmiş olan fer’i alacaklardan tutarı 100 Türk Lirasını aşmayanların tahsilinden vazgeçilir.
Diğer Bazı Kurum Alacakları -4447 sayılı Kanunun 50, geçici 7 ve 9. maddeleri uyarınca İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması gerekip de -Türkiye İş Kurumu tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmemiş olan sigorta primlerinin -28.02.2011 (dahil) tarihine kadarki gecikme cezası ve gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilmektedir. 5510 SK m. 87/I (c) bendi uyarınca primleri merkezi yönetim bütçesinden karşılanmak üzere ilgili kamu idarelerince ödenmesi gereken -m. 60/I- (c) bendinde sayılan genel sağlık sigortalılarına ilişkin genel sağlık sigortası primlerinin 28.02.2011 (dahil) tarihine kadarki gecikme cezası ve gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilmektedir.
Borçları Yapılandırılanların Sağlık Yardımlarından Yararlanması 5510 SK. m. 4/I(b) bendi kapsamındaki sigortalıların, bu Kanun kapsamındaki borçlarını yapılandırmaları halinde, -yapılandırılan borç haricindealtmış günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmamasıveya -altmış gündenfazla prim ve prime ilişkin borçları bulunmakla birlikte bu borçlarını ilgili kanunlara göre taksitlendirmiş veya yapılandırmış olup ödeme yükümlülüklerini de yerine getiriyor olmaları koşuluyla (diğer borçlanma/yapılandırmalar) -bu Kanuna göre yapılandırılan borçlarınınbir taksitini tam olarak ödemelerinden itibaren hak sahipleri de dâhil genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlatılır.
İşverenlerin Ve Üçüncü Şahısların Rücuya Konu Borçları İşverenlerin ve üçüncü şahısların, - 5510 sayılı Kanunun 14, 21, 23, 39 ve 76 maddeleri, - 506 sayılı Kanunun mülga 10, 26, 27 ve 28 inci maddeleri, -1479 sayılı Kanunun mülga 63. maddesi -5434 sayılı Kanunun mülga 129. maddesi gereğince iş kazası ve meslek hastalığı, malullük-adi malullük ve ölüm halleri ile genel sağlık sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere yönelik fiiller nedeniyle ödemekle yükümlü bulundukları her türlü borçları ile bu borçlara kanuni faiz uygulanan sürenin başlangıcından bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, Bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan kanuni faizin tahsilinden vazgeçilir
Fazla/Yersiz Ödemelerden Vazgeçme Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından fazla veya yersiz olarak ödendiği tespit edilen ve -17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı, - 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı, -17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, - 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı, - 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı kanunların mülga hükümleri ve -5510 sayılı Kanunun 96 ncı maddesi gereğince tahsil edilmesi gereken gelir ve aylıklara ilişkin borç asılları ile bu borçlara kanuni faiz uygulanan sürenin başlangıcından bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan kanuni faizin tahsilinden vazgeçilir.
Yapılacak Başvuru /Ödeme Süresi/Taksitler Bu Kanunun ilgili bölümlerindeki başvuru ve ödeme süresine ilişkin diğer özel hükümler saklı kalmak kaydıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların; -2011 NİSAN ayının sonuna kadar SGK’nın ilgili birimlerine başvuruda bulunmaları, -ilk taksiti 2001 HAZİRAN ayından başlamak üzere -ikişer aylık dönemler halinde azami onsekiz eşit taksitte ödemeleri şarttır. İlk taksit ödeme süresi (2011 HAZİRAN ayı sonuna kadar) içerisinde tamamen ödenmesi halinde,bu tutara bu Kanununyayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz. (Peşin ödeme sayılıyor) Bu Kanuna göre ödenecek taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda biter.
Taksitli Ödemelerde Katsayı Uygulaması Bu Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarın; -İlk taksit ödeme süresi (2011 HAZİRAN ayı sonuna kadar) içerisinde tamamen ödenmesi halinde,faiz uygulanmaz. (Peşin ödeme sayılıyor) -Taksitle ödenmek istenmesi halinde, ilgili maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla, borçluların başvuru sırasında -altı (6) -dokuz (9) -oniki (12) veya onsekiz (18) eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz. Ancak tersi yönde uygulama yapılabilir.
Taksitli Ödemelerde Katsayı Uygulaması Taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar; 1) Altı eşit taksit için (1,05), 2) Dokuz eşit taksit için (1,07), 3) Oniki eşit taksit için (1,10), 4) Onsekiz eşit taksit için (1,15), -katsayısı ile çarpılır ve -bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle -ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması halinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.
Kredi Kartı İle Ödeme Yapma Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine bu Kanun kapsamında ödenecek olan alacakların 6183 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre kredi kartı kullanılmak suretiyle ödenmesi uygun görüldüğü takdirde, -ödemeye aracılık yapan bankalarca, kart kullanıcılarına kredi kartı işlemine konu borç tutarının, taksitler halinde yansıtılması ve taksit ödeme aylarında hesaplarına borç kaydedilmesi koşuluyla, -bu ödemeler için ödeme tarihi olarak kredi kartının kullanıldığı gün esas alınır ve borçluya tahsilatın yapıldığını gösterir makbuz verilir. Bu şekilde tahsil edilen tutarların bankalarca Hazine/Sosyal Güvenlik Kurumu hesaplarına aktarılmasına ilişkin 6183 sayılı Kanunun 41. maddesinde belirlenen süre, taksit aylarının son gününü izleyen günden itibaren hesaplanır. Taksitlerin kredi kartı kullanılmak suretiyle ödenmesi bu madde hükmüne göre katsayı uygulanmasına engel teşkil etmez.
Borçların Son Taksiti İzleyen Ayın Sonuna Kadar Gecikme Zammı Uygulanarak Ödenebilmesi Bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerden; -bir takvim yılında iki veya daha az taksitin -süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, -ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, -gecikilen her ay ve kesri için6183 sayılı Kanunun 51. maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla -bu Kanun hükümlerinden yararlanılır.
Süresinde Ödenmeyen Eksik Ödenen Taksitler NedeniyleKanun Hükmünden Yararlanma Hakkının Kaybedilmesi Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin (bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde,) -son taksiti izleyen ayın sonuna kadar da -gecikilen her ay ve kesri için6183 sayılı Kanunun 51. maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmemesiveya -bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde (matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler hariç) bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır.
Diğer Kanunlar Kapsamında Borçları Tecil Edilmiş Olup Ödenmekte Yapmakta Olanlar Bu Kanun kapsamına giren alacakların, 25.02.2011 tarihinden önce 6183 sayılı Kanun ve diğer kanunlar uyarınca tecil edilip de tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte olanlarından, - kalan taksit tutarları için borçlular talep etmeleri halinde bu Kanun hükümlerinden yararlanabilirler. Bu takdirde tecil şartlarına uygun olarak ödenen taksit tutarları için tecil hükümleri geçerli sayılır. Bu şekilde ödenmiş taksit tutarlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi arasında geçen süre için sadece ilgili kanunun öngördüğü faiz uygulanır. Kalan taksit tutarları vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilir ve bu alacaklar hakkında bu Kanun hükümleri uygulanır. Ancak 5458 sayılı Prim Alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun hükümlerine göre yapılandırmaları devam edenler ise bunun dışında tutulmuştur.
Süresinde Ödenen ve Ödenecek Olan Alacaklar Bu Kanundan yararlanılarak süresinde ödenen alacaklara, bu Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla Kanunun yayımlandığı tarihten sonraki süreler için faiz, gecikme zammı, gecikme cezası gibi fer’i amme alacağı hesaplanmaz. Bu Kanuna göre ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılır ve buna isabet eden teminatlar iade edilir. 5393 sayılı Belediye Kanunun geçici 5. maddesi ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 3. maddesi kapsamında uzlaşılan alacaklar hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz. Belirtilen hükümlere göre, belediyelerin, diğer kurumlara olan borçları nedeniyle, genel bütçe vergi gelirlerinden her ay ayrılacak paylarının % 40’ını geçmemek üzere Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen oranlarda kesinti yapılarak tahsil edilmekte ve alacaklı olan Kurumlara Bakanlar Kurulu kararında belirtilen öncelik sırasına göre aktarılmaktadır.
Dava Açmama, Açılan Davalardan Vazgeçme Prosedürü Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunanlardan, ilgili maddeler uyarınca, -dava açmamaları veya -açılan davalardan vazgeçmeleri gereken borçluların, bu Kanun hükümlerinden yararlanabilmeleri için ilgili maddelerde belirlenen başvuru sürelerinde, -yazılı olarakbu iradelerini belirtmeleri şarttır. Davadan vazgeçme dilekçeleri ilgili tahsil dairesine verilir Bu dilekçelerin tahsil dairelerine verildiği tarih, ilgili yargı merciine verildiği tarih sayılarak dilekçeler ilgili yargı merciine gönderilir. Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince tahsili gerektiği halde tahakkuku diğer kamu idarelerince yapılan alacaklara ilişkin ilgili kamu idaresi aleyhine açılmış davalardan vazgeçme dilekçelerinin verileceği idari mercii belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Davasından Vazgeçenlerin Durumu Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan ve açtıkları davalardan vazgeçen borçluların, -bu ihtilaflarıyla ilgili olarak -bu Kanunun yayımlandığı tarihten sonra tebliğ edilen kararlar uyarınca işlem yapılmaz - bu kararlar ile idare aleyhine hükmedilmiş yargılama giderleri ve vekâlet ücreti bulunması halinde bunlar talep edilemez
Tarımsal Faaliyette Bulunanların Durumu 5510 SK. M. 4/I (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılık (tarımsal faaliyet) statüsünden kaynaklanan prim borç yapılandırmalarında; -bu Kanunun 19/I hükmündeki hakları saklı kalmak üzere (başvuru şekli ve süresi) bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin taksitlendirme süresini (son taksiti) takip eden ayın sonu aşılmamak kaydıyla -ait oldukları yılın sonuna kadar, -gecikilen her ay ve kesri için 6183 SK m.51 hükmüne göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi halinde -bu Kanun hükümlerinden yararlanılır.
TEFE/ÜFE Aylık Değişim Oranlarının Uygulanması Bu Kanunun ilgili maddelerinde faiz, gecikme faizi, gecikme zammı, gecikme cezası, cezai faiz gibi fer’i alacaklar yerine TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanması öngörülen tutarın tespitinde, TEFE/ÜFE aylık değişim oranlarının belirlenmediği dönemler için alacağa ilgili dönemde uygulanan fer’i alacağın hesaplanmasına esas alınan oranın yarısı dikkate alınır. Bu Kanun hükümlerine göre ödenecek alacaklara bu Kanunun yayımlandığı ay için uygulanması gereken ÜFE aylık değişim oranı olarak, bu Kanunun yayımlandığı tarihten birönceki ay için belirlenen ÜFE aylık değişim oranı esas alınır.
Bu Kanun kapsamına giren alacaklara karşılık -Kanunun yayımlandığı tarihten önce tahsil edilmiş olan tutarlar, Kanunun 16. maddesi hükmü hariç olmak üzere (İHYA EDİLEN BORÇLAR) Bu Kanun kapsamında tahsil edilen tutarlar ile Kanunun 20. maddesinin birinci fıkrası kapsamında yapılan tecile ilişkin olarak 6183 sayılı Kanun veya diğer kanunlar uyarınca ödenen faizlerin bu Kanun hükümlerine dayanılarak red ve iadesi yapılmaz.
- Mevzuatta Yapılan Diğer Değişiklikler
Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk vatandaşları Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri m. 4/I (a) kapsamında sayılır ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır. Bu kişiler istekleri halinde, isteğe bağlık sigorta kapsamında primleri kendileri tarafından ödenmek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına tabi olabilmektedir. Yeni düzenlemeye göre, bu kapsamda yurt dışındaki işyerlerinde çalışan sigortalıların, bu sürede ödedikleri isteğe bağlı sigorta primleri 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık sayılacaktır. Sözü edilen değişikliklerden önceki dönemde ise bu kişilerin isteğe bağlı sigorta kapsamında ödedikleri primleri m. 4/I (b) kapsamında sayılmaktaydı. Bu durum tartışmalara neden olmaktaydı.
Tarım ve Orman İşlerinde süreksiz çalışanlar Kamu idarelerinde ve Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sayılanlar hariç olmak üzere, tarım işlerinde veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz işlerde çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunu belgeleyenler ile 65 yaşını dolduranlardan talepte bulunanlar kanunun kapsamı dışında kalmaktadır. Önceki düzenlemede Kanunun ek 5. maddeye yer verilmemişti. Sözü edilen düzenleme 5510 sayılı Kanunun 6111 sayılı Kanunun 51. maddesiyle eklenen yeni bir maddedir. Önceki düzenlemede 65 yaşını dolduranlara yer verilmemişti. Yeni düzenleme uyarınca, belirtilen işleri yapan kişilerden 65 yaşını dolduranlardan talepte bulunanlar kapsam dışında tutulacaktır.
Kanunun m. 4/I (b) kapsamındaki bazı kişilerin bildirimi Değişiklikten önceki düzenlemeye göre, köy ve mahalle muhtarlarının seçildikleri tarihten itibaren bildirilmesi gerekmekteyken, yeni düzenleme uyarınca, seçildiklerine ilişkin mazbatalarını ilgili seçim kurulundan aldıkları tarihten itibaren bildirilmesi gerekecektir. Önceki düzenlemeye göre, gelir vergisi mükellefi olanların vergi mükellefiyetlerinin başladıkları tarihten bildirilmesi gerekmekteyken, Yeni düzenlemeye göre, vergi mükellefiyeti işleminin tesis tarihinden itibaren iki ayı geçmemek üzere ilgili vergi dairesince vergi mükellefinin işe başlama işlemlerinin tekemmül ettirildiği tarihten itibaren bildirilmesi gerekecektir
Bazı Sigortalıların Sigortalılıklarının Sona Erdiği Günlerde Değişiklik - Herhangi bir yabancı ülkede ikamet eden ve o ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başladığı veya ikamet esasına bağlı olarak, o ülke sosyal güvenlik sistemine dahil olduğu tarihten değil, bir gün öncesinden, iflas veya tasfiye durumu ile münfesih duruma düşen şirketlerin ortaklarından 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların, çalışmaya başladıkları tarihten değil, bir gün öncesinden, Köy ve mahalle muhtarlarından; kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmasından dolayı gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar hariç, aynı zamanda hizmet akdi ile çalışanların çalışmaya başladığı tarihten değil, bir gün öncesinden, Sona erecektir. Önceki düzenlemeler nedeniyle çakışma olmakta ve uygulamada sorun yaşanmaktaydı. Ayrıca 6132 sayılı Kanuna tabi jokey ve antrenörler için, lisansları yenilenmeyenlerin lisanslı oldukları yılın sonundan, itibaren sigortalılıkları sona erecektir.
Vergi Mükellefinin Sigortalılığının Sona Ermesinin Bildirimi Bilindiği gibi, Kanunun m. 4/I(b) hükmünde belirtilen kişilerin sigortalılıkları sona erenlerin durumları, kendileri ve sözü edilen bentte belirtilen faaliyetin sona erme halinin bildirildiği kuruluşlar veya vergi daireleri tarafından, en geç on gün içinde Kuruma bildirilir. Getirilen yeni düzenleme uyarınca,“Vergi dairelerince vergi mükellefiyetinin sona erdiğine ilişkin yapılacak bildirimlerde bu süre vergi mükellefiyeti terk işleminin tesis tarihinden itibaren iki ayı geçmemek üzere vergi mükellefinin işi bırakma işlemlerinin vergi dairelerince tekemmül ettirildiği tarihten başlar.”
Erken Doğum Halinde Kullanılamayan Sürelerin Durumu Bilindiği gibi, sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir. Getirilen düzenlemeyle, sigortalı kadının, erken doğum yapması halinde, doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler için de kendisine geçici iş göremezlik ödeneği verilecektir. Ayrıca bununla bağlantılı olarak,4857 sayılı Kanunun m. 74/I hükmüne eklenen düzenlemeyle, adın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılması sağlanmıştır.
Kısmi süreli çalışanlara kalan süre için borçlanma hakkı Bilindiği gibi, kısmi süreli çalışanlar 30 günden kalan süreyi isteğe bağlı sigorta kapsamında primlerini ödeyerek tamamlayabilmektedir. Getirilen yeni düzenlemenin girdiği tarihten sonraki sürelere ilişkin olmak üzere, 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalılara, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik süreleri borçlanma suretiyle değerlendirebilme hakkı tanınmıştır. Bu süreler m. 4/I (a) kapsamında değerlendirilecektir. Daha önce ise m. 4/I (b) ye tabi tutuluyordu. Belirtilen düzenlemenin devamında, bu hüküm kapsamında borçlanılacak sürelere ilişkin genel sağlık sigortası primlerinin ödenmiş olması halinde, genel sağlık sigortası primi ödenmiş bu sürelere ilişkin borçlanma tutarı % 20 oranı üzerinden hesaplanacağı öngörülmektedir.
Kanunun m. 4/I (c) Kapsamındakilerin Aylıksız İzin Sürelerindeki Durumu Bilindiği gibi, m. 4/I (c) kapsamındaki sigortalılardan, ilgili kanunları gereğince kullandıkları aylıksız izin sürelerinin bitiminden sonra göreve başlayanlar ile göreve başlaması için tanınan süreler ile bir yıl ve daha az süreyle aylıksız izne ayrılanların aylıksız izin sürelerinde bu Kanunun 67. maddesinde aranan 30 günlük prim ödeme şartı aranmaz. Yeni düzenlemeye göre, bu durumdaki sigortalıların aylıksız izinli oldukları süreler için prime esas kazanç alt sınırının altında olmamak kaydıyla aylıksız izne ayrıldıkları tarihteki prime esas kazançları üzerinden % 12 oranında genel sağlık sigortası primi işverenlerince ödenir. Ancak askerlik hizmeti nedeniyle aylıksız izne ayrılanların genel sağlık sigortası priminin ödenmesinde, bir yıllık süre sınırı uygulanmaz
Zorunlu sigortalılık hallerinin çakışması Yeni düzenlemeye göre, sigortalının m. 4/I (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statüleri ile (c) bendinde yer alan sigortalılık statüsüne aynı anda tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde -öncelikle (c) bendi kapsamında, -(a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde ise aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacaktır. Bu yöndeki uygulamalar değişiklik yapan düzenlemenin yürürlük tarihinden itibaren yapılabilecektir. yeni düzenlemeye göre, 5510 SK m. 4/I (b) bendinin (4) numaralı alt bendi ile aynı bentteki diğer sigortalılık statülerine aynı anda tabi olacak şekilde çalışılması durumunda, (b) bendinin (4) numaralı alt bendi dışındaki diğer sigortalılık durumu dikkate alınacaktır. Kanunun m. 53/II hükmünde yer alan ve değişikliğe uğramayan düzenlemeye göre, Kanunun m. 4/I(b) bendi kapsamında sayılanların, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/I,(a) bendi kapsamında sigortalı olarak bildirmesi mümkün değildir.
Zorunlu Sigortalılık Hallerinin Çakışması Kanunun 53. maddesindeki değişiklik uyarınca, sigortalılık hallerinin çakışması nedeniyle Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılığı esas alınanlar, yazılı talepte bulunmak ve -Kanunun 82. maddesine göre belirlenen prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırına ilişkin hükümler saklı olmak kaydıyla, -esas alınmayan sigortalılık statüsü kapsamında talep tarihinden itibaren prim ödeyebilirler.
Zorunlu Sigortalılık Hallerinin Çakışması Bu şekilde ödenen primler; iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlanan haklar yönünden, -Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık statüsünde, -kısa vadeli sigorta kollarından sağlanan diğer yardımlar ile uzun vadeli sigorta kollarından sağlanan yardımlar yönünden ise Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık statüsünde değerlendirilir. Bu fıkra hükümlerine göre ödeme talebinde bulunulduğu halde ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenmeyen primlerin ödenme hakkı düşer.