Gesloten residentiële jeugdzorg als veilige haven

1. Gesloten residentiële jeugdzorg als veilige haven

2. inhoudstafel • Inleiding • Black box • Open groepsklimaat • Responsieve relatie • Inzichten uit de gehectheidstheorie • De groep als veilige haven • Agressie als verstorende factor • Proactief omgaan met agressie • Negatieve groepsmechanismen • Stappen naar een veilig pedagogisch klimaat

3. Inleiding • Verantwoordelijkheid van de groepsleiding voor een leefsituatie in de groep die gunstig is voor het welbevinden en de ontwikkeling van de opgenomen jongeren te creëren • Relatie tussen de groepsopvoeder en de jongeren • Opvoeding en verzorging • Sfeer in de groep

4. Black box Annemiek Harder • Relatie is belangrijk • Bemoeilijkt door gedragsproblemen • Groepsopvoeder : interactievaardigheden krijgen • Ondersteuning gericht op de omgang

5. Open groepsklimaat Peer Van der Helm • Belang bij doelstellingen, behandeling en rehabilisatie • Persoonlijke aandacht en vertrouwen • Leren en zingeving • Structuur, duidelijkheid en veilige sfeer • Versterkt de motivatie en het verantwoordelijkheidsgevoel • Ontwikkeling empathie • Verminderen criminele overtuigingen en denkfouten

6. Responsieve relatie Peer Van der Helm • Positieve, responsieve relatie en groepsklimaat • Is moeilijk in praktijk om te zetten • Gevolg : strenger straffen dan nodig • Houden aan enkele rechten van het kind : schaad nooit je cliënt

7. Inzichten uit de gehechtstheorie Carlo Schuengel • Bieden van een veilige basis • Doorbreken van negatieve verwachtingen • Ondersteunend netwerk • Gehechtheidsstrategiën = pijn en gekwetstheden te voorkomen (natuurlijk) Marianne Riksen – Walraven • Signalen kind opmerken en adequaat reageren • Nood aan steun

8. De groep als veilige haven Veilige basis = veilige haven • Als individu benaderen en een authentieke relatie • Openstaan, belangstelling, willen begrijpen • Flexibele benadering • Ononderhandelbare structuur en grenzen, maar niet star vasthouden • Ruimte voor uitzonderingen en individuele aanpassing • Opvoeder gedrag afstemmen op de individuele jongere • Sensitieve responsiviteit

9. Agressie als verstorende factor Peer Van der Helm • Open groepsklimaat  emotionele stabiliteit • Ontstaan : • Omgevingsfactoren • Persoonskenmerken • Achtergrond en problematiek • Noodmaatregelen hebben enkele gevolgen : • Niet goed samen met een open veilig groepsklimaat • Fysieke en emotionele schade

10. Proactief omgaan met agressie Marije Valenkamp - Individueel proactieve agressiehanteringsmethode • Inperkende maatregelen voorkomen of verminderen • Bewust maken van volgorde, oorzaak, waarschuwingssignalen, gedrag • Beter anticiperen • Specifieker kijken wat individueel kind nodig heeft

11. Negatieve groepsmechanismen • Groepsdynamiek • Let op dat ze het gedrag niet overnemen van elkaar en als groepsnorm zien • Bifocale benadering • = Afwisselende aandacht voor het individu en de groep •  Individu zien in de sociale context en zijn relatiestijl te begrijpen

12. Stappen naar een veilig pedagogisch klimaat • Visie – en beleidsontwikkeling • Visie ontwikkeling op de relatie en het pedagogisch klimaat • Erkenning van de groepsopvoeder als cruciale menselijke factor • Methodiekontwikkeling • Abstracte concepten te realiseren • Gehechtheidstheorie – emotionele ondersteuning • Agressiehanterings – en veiligheidsbeleid • Gevoel situatie onder controle te hebben • Training en supervisie van de groepsopvoeder • Door een gedragswetenschapper • Monitoring van het groepsklimaat • Continue zicht op het pedagogische klimaat en bijsturen waar nodig