Cylinder skrzyżowany

Cylinder skrzyżowany Korekcja astygmatyzmu inż. Piotr Michałowski wrzesień 2012

2 Cylinder skrzyżowany • Dobrane szkła niezależnie od zastosowanej metody doboru zawsze wymagają sprawdzenie czy dobrane szkła zapewniają najlepszą korekcję. • Zastosowanie cylindra skrzyżowanego pozwala precyzyjnie sprawdzić prawidłowości korekcji cylindrycznej dla pojedynczego oka.

3 Cylinder skrzyżowany • Metoda ta pozwala nie tylko ocenić czy zastosowane szkło zapewnia najlepszą korekcję, ale w przypadku nieprawidłowości wskazuje na kierunek poprawy, co umożliwia zastosowanie cylindra skrzyżowanego zarówno do wstępnego jak i ostatecznego doboru szkieł cylindrycznych dla każdego oka oddzielnie

4 Cylinder skrzyżowany • Budowa • Soczewka sferocylindryczna o mocach +0,5 dptr cyl w jednej osi i -0,5 dptr cyl w drugiej (czasem ±0,25 dptr cyl) • Oprawka z rączką umieszczoną pod kątem 45o w stosunku do głównych osi soczewki

5 Cylinder skrzyżowany • Metodę zastosowania takiej soczewki zaproponował Jackson w 1907r • stąd cylinder skrzyżowany występuje czasem pod nazwą cylindra Jackson’a lub z angielskiego jako cross-cylinder w skrócie CC

6 Cylinder skrzyżowany Warunki pomiaru • Zasłonięte drugie oko • Wyrównana wada sferyczna • Przyciemnione światło • Pomieszczenie 5÷6 m • Zestaw soczewek cylindrycznych i oprawka próbna lub foropter • Wygodne posadzenie pacjenta (dopasowanie fotela, oprawki, głowicy foroptera) • Poinstruowanie pacjenta o istocie badania

7 Cylinder skrzyżowany Instrukcja dla pacjenta • Przed jednym okiem będziemy dokładali przyrząd ze specjalną soczewką w dwóch położeniach • Oczekujemy od pacjenta aby powiedział w którym położeniu będzie lepiej widział: w pierwszym czy w drugim • Może się zdarzyć że dołożenie przyrządu pogorszy widzenie, ale to nie jest ważne • Istotne jest tylko to w którym położeniu jest lepiej • Jednakowe widzenie w obu położeniach jest celem naszego badania

8 Cylinder skrzyżowany Istota astygmatyzmu Pionowe ramię krzyża jest załamywane przez oś I soczewki cylindrycznej i skupia się w ognisku osi I. W osi I poziome ramię krzyża nie jest załamywane i w ognisku I powstaje linia odwzorowująca poziome ramię krzyża, a nie punkt.

9 Cylinder skrzyżowany Istota astygmatyzmu Poziome ramię krzyża jest załamywane przez oś II soczewki cylindrycznej i skupia się w ognisku tej osi . W osi II pionowe ramię krzyża nie jest załamywane i w ognisku II powstaje linia odwzorowująca pionowe ramię krzyża a nie punkt.

10 Cylinder skrzyżowany Istota astygmatyzmu polega na tym, że obraz dowolnego przedmiotu np. krzyża powsta- jący za układem optycznym z wadą astygmatyczną powstaje nie w jednym ognisku jak przy układzie o mocy sferycznej lecz w dwóch punktach oddalonych od siebie. Oddalenie tych dwóch ognisk jest tym większe im wyższa jest wada astygmatyczna układu optycznego

11 Cylinder skrzyżowany Badania fizjologiczne wykazują : że w przypadku występowania astygmatyzmu oko w naturalny sposób ogniskuje się na liniach pionowych Źródło: Astigmatism, accommodation and visual instrumentation, N Charman and H. Whitefoot, Applied Optics, Vol. 17, N° 24, 1978. Oko ma tendencję do ogniskowania na liniach pionowych

12 Cylinder skrzyżowany A co będzie gdy astygmatyzm układu optycznego oka spotka się z astygmatyzmem cylindra skrzyżowanego ? Trzeba rozpatrzyć dwie możliwości

13 Cylinder skrzyżowany Możliwość pierwsza - astygmatyzm zgodny Jeżeli oś astygmatyzmu cylindra będzie zgodna z wadą układu optycznego to odległość ognisk się powiększy - całkowity astygmatyzm układu wzrośnie - widzenie się pogorszy

14 Cylinder skrzyżowany Możliwość druga - astygmatyzm przeciwny Jeżeli astygmatyzm cylindra będzie przeciwny do wady układu optycznego to odległość ognisk zmaleje - całkowity astygmatyzm układu zmniejszy się - widzenie się poprawi

15 Cylinder skrzyżowany • Metoda szukania mocy astygmatyzmu • Przykładamy cylinder skrzyżowany przed jedno oko trzymając rączkę pod kątem 45o • Pytamy pacjenta czy widzi lepiejw pierwszym położeniu (czas ) • W tym momencie szybko obracamy rączkę, by osie soczewki zamieniły się miejscami i pytamy dalej czy w drugim położeniu • Przy odpowiedzi w „pierwszym” zwiększamy moc soczewki korygującej w osi 90o , a w „drugim” w 180o • Powyższe czynności powtarzamy tak długo, aż pacjent powie że nie widzi różnicy

16 Cylinder skrzyżowany • Metoda szukania mocy astygmatyzmu w częściej występujących osiach • Szybka zmiana osi powoduje przesuwanie ognisk: raz zbliżając je do siebie, aby za moment je oddalić • Skutkuje to naprzemiennym poprawianiem i pogorszeniem widzenia Pozycja w której następuje poprawa wskazuje na położenie osi w której należy zwiększyć moc zgodnie z osiami cylindra skrzyżowanego

17 Cylinder skrzyżowany • Niebezpieczeństwo błędu • Zapytanie pacjenta czy widzi lepiej „teraz” czy „teraz” • Zawsze kończy się odpowiedzią TERAZ • Tylko które teraz pacjent miał na myśli???? • Dlatego trzeba stawiać pytanie czy lepiej widaćw pierwszym położeniu, (obrócić rączkę)czy w drugim

18 Cylinder skrzyżowany • Metoda szukania mocy astygmatyzmu -osie skośne • Jeśli trzymając rączkę pod kątem 45o pacjent nie widzi różnicy może to świadczyć, że astygmatyzm został już wyrównany lub że nie ma gow osiach prostych • Obracamy rączkę w położenie poziome sprawdzając czy nie ma astygmatyzmu w osiach skośnych • Pytamy pacjenta czy widzi lepiej • w pierwszym położeniu, czy w drugim (obracając rączkę) • Powyższe czynności powtarzamy tak długo, aż pacjent powie, że nie widzi różnicy, co świadczy o wyrównaniu mocy astygmatyzmu

19 Cylinder skrzyżowany • Metoda korekcji osi astygmatyzmu • Po wyrównaniu mocy należy sprawdzić czy osie włożonej soczewki pokrywają się z wadą • Ustawiamy rączkęw położenie zgodnez osią wstawionej so-czewki • Obracając rączkę pytamy pacjenta czy • widzi lepiej w pierwszym położeniu, czy w drugim i oś soczewki korygującej obracamy w kierunku lepszego widzenia • Powyższe czynności powtarzamy tak długo, aż pacjent powie, że nie widzi różnicy - co świadczy o właściwym ustawieniu osi astygmatyzmu

20 Cylinder skrzyżowany • Metoda korekcji osi astygmatyzmu • Po lewej stronie dodanie do soczewki korekcyjnej dodatkowej mocy cylin-drem skrzyżowanym po-woduje zmianę kąta wy-padkowego astygmatyzmu zgodnie ze skalą TABO • Po prawej stronie zgodnie z ruchem zegara • Obracamy soczewkę korekcyjną w kierunku lepszego widzenia • Ustawiamy rączkę w no-wej osi soczewki korek-cyjnej i ponawiamy bada-nie

21 Cylinder skrzyżowany • Metoda korekcji astygmatyzmu cylindrem dodatnim Ostrość wzroku V Vmax De DL Dołożenie cylindra dodatniego w osi „zielonej” Korekcja sferyczna z „ekwiwalentem” Dołożenie następnego cylindra dodatniego w osi „zielonej” i pogorszenie widzenia Poprawa korekcji sferycznej i poprawa ostrości Położenie ogniska w osi „zielonej” i w osi „niebieskiej”

22 Cylinder skrzyżowany • Metoda korekcji astygmatyzmu cylindrem ujemnym Ostrość wzroku V Vmax De DL Dołożenie cylindra ujemnego w osi „niebieskiej” Wprowadzenie zamglenia Dołożenie następnego cylindra ujemnego w osi „niebieskiej” i poprawa widzenia Poprawa korekcji sferycznej - „odmglenie” Korekcja sferyczna z „ekwiwalentem” Położenie ogniska w osi „zielonej” i w osi „niebieskiej”

23 Cylinder skrzyżowany • Wybór testu • Do korekcji astygmatyzmu przy pomocy cylindra skrzyżowanego można uży-wać znaków na tablicy Snellena polecając obser-wować znaki o jeden rząd wyżej niż rozpoznawalne • Dobrze jest wykorzystywać znaki „okrągłe” takie jak: 8, 6, 3, 0 a pomijać takie jak : 1, 4, 7 Jednak najlepszym testem jest obraz „solniczki” zaproponowany przez Goldmana.

24 Cylinder skrzyżowany • Test kropek Goldman’a • solniczka • sitko • durszlak • maszynka do mięsa

25 Cylinder skrzyżowany • Powodzenia Dziękuję za uwagę i życzę wiele radości z podejmowanej pracy w poprawianiu widzenia

26 Cylinder skrzyżowany

Cylinder skrzyżowany