Filozofia edukacji

1. Filozofia edukacji wprowadzenie

2. Dane kontaktowe: o.szwabowski@gmail.com

3. WPROWADZENIE DO FILOZOFII

4. PODSTAWY FILOZOFII • Co to jest filozofia i dlaczego mamy się jej uczyć? • Co ma filozofia wspólnego z pedagogiką. • Filozofia edukacji – filozofia pedagogiki. • Proponowana tematyka zajęć. • Co należy zrobić, aby przejść kurs?

6. UPRZEDZENIE DO FILOZOFII „Wiem, że jesteście uprzedzeni do tego przedmiotu: jest bezużyteczny, tego, o czym mówi prowadzący, nie da się sięzrozumieć, jest mnóstwo pytań, na które nie ma odpowiedzi, a wszystko sprowadza się nierzadko do zapisywania wykładu pod dyktando, czemu towarzyszy drętwienie nadgarstków, i tak dalej”. M. Onfray, Antypodręcznik Filozofii

7. FILOZOFIA skojarzenie pierwsze: NUDA Michel Onfray radzi kiedy spalić nauczyciela filozofii: 1) kiedy lubuje się w trudnym języku (żargon naukowy) 2) kiedy pasjonują go „dziwne” pytania 3) kiedy stawia jedynie pytania bez próby odpowiedzi Każdy z typów, czy też typy mieszane – na stos!

8. FILOZOFIA JAKO NAUKA OBCEGO JĘZYKA (SKOJARZENIE DRUGIE)

9. NORMALNI LUDZIE NIE STUDIUJĄ FILOZOFII FILOZOFIA JAKO BEZUŻYTECZNY PRZEDMIOT (SKOJARZENIE TRZECIE)

10. Z DRUGIEJ STRONY W BIULETYNIE REKLAMOWYM WSAP W BIAŁYMSTOKU: „TO FILOZOF WYBIERA SOBIE PRACĘ, A NIE PRACA FILOZOFA” DALEJ W KWESTII „KWALIFIKACJI ABSOLWENTÓW”: „(...) JEŚLI CHCESZ ROZWINĄĆ W SOBIE ZDOLNOŚĆ PERFEKCYJNEGO ROZUMOWANIA, ANALIZOWANIA, DIAGNOZOWANIA PROBLEMÓW I ZNAJDOWANIA WŁAŚCIWYCH ROZWIĄZAŃ, WYBIERZ FILOZOFIĘ. POZNASZ CENNĄ WIEDZĘ I PRAKTYCZNE UMIEJĘTNOŚCI, POZWALAJĄCE NA ODNAJDYWANIE SIĘ W CORAZ TO NOWYCH WARUNKACH” KARIERA W BANKOWOŚCI, PUBLIC RELATION, MARKETINGU, REKLAMIE STOI OTWOREM!!

12. FILOZOFIA JAKO ZAWÓD CZYLI CI NUDZIARZE NA STUDIACH(SKOJARZENIE CZWARTE) „Filozofia jako zawód, filozofia istniejąca w określonych strukturach, przykra często praca poddana zewnętrznej kontroli rynku i administracji, w znacznym stopni nadaje charakter dziedzinie. Istotniejsze stają się przepisy BHP, niż odwaga rozumienia. Dotrwanie do emerytury, konserwacja status quo i jego obrona za przetrwanie i nie znów taki ciężki chleb, a i kawior i wino do tego. Skorumpowana myśl, myśl rozbrojona przez etat, który, przywołam ponownie mojego przyjaciela, staje się Bogiem. To on określa co warto mówić, o czym warto pisać, czym warto i jak się zajmować – tym, co najmniej istotne, tym, co nie posiada pazurów i zębów. Mało tego, wyrywanie zębów, przycinanie pazurów, rozbrajanie myśli wywrotowej jest głównym zajęciem zawodowych filozofów – zawodowych kontrrewolucjonistów”.

13. NAUCZYCIEL FILOZOFII NIE JEST FILOZOFEM ETAT I INSTYTUCJONALIZACJA FILOZOFII JAKO DYSCYPLINY DZIAŁA DESTRUKCYJNIE NA FILOZOFIE „Zawodowi filozofowie nie są specjalistami od problemów, ale od myślicieli, od koncepcji pewnych filozofów. Produkuje się kolejne komentarze: prace doktorskie, prace habilitacyjne, czy nawet późniejsze książki akademickie, niby wolne i swobodne, powielają jedynie to co powiedziane.”

14. TYPOWY SPOSÓB PROWADZENIE „WSTĘPU DO FILOZOFII” NIEMNIEJ HISTORIA FILOZOFII NIE JEST FILOZOFIĄ I MOŻE BYĆ NAUKĄ POMOCNĄ A NIE „JEDYNĄ” FILOZOFIA JAKO HISTORIA FILOZOFII(SKOJARZENIE PIĄTE)

15. FILOZOFIA JAKO ALKOHOLIZM (SKOJARZENIE SZÓSTE)

16. „DEBILIZACJA” JEST CZĘSTYM ZJAWISKIEM – W PEWNYM SENSIE KONIECZNYM – TAK JAK CZASAMI TRZEBA ZRESETOWAĆ SYSTEM. POZA TYM, ALKOHOL ZAWSZE POMAGAŁ FILOZOFOM W ZMAGANIACH Z „NATURĄ RZECZY” SOKRATES SŁYNĄŁ m.in. Z TEGO, ŻE MIAŁ „MOCNY ŁEB”

17. FILOZOFIA JAKO PIERDOŁY KTÓRYCH NIKT NIE CHCE SŁUCHAĆ (SKOJARZENIE SIÓDME)

18. DEFINICJA PODRĘCZNIKOWA FILOZOFII CZYLI CO UCHODZI, A CO NIE ZA FILOZOFIĘ

19. FILOZOFIA„TO BADANIA NAD ZAGADNIENIAMI, KTÓRE SĄ OSTATECZNE, ABSTRAKCYJNE I BARDZO OGÓLNE. ZAGADNIENIA TE DOTYCZĄ NATURY ISTNIENIA, WIEDZY, MORALNOŚCI, ROZUMU I CELU LUDZKIEGO ŻYCIA” (J. TEICHMAN, K.C. EVANS)

20. FILOZOFIA JAKO „UMIŁOWANIE MĄDROŚCI”, JEJ POSZUKIWANIE. FILOZOF MIŁOŚNIK MĄDROŚCI. OD ETYMOLOGII SŁOWA FILOZOFIA – FILO (MIŁOWAĆ) ZOFIA (MĄDROŚĆ) WIELOZNACZNOŚĆ „MĄDROŚCI” „NURT NAUKOWY” „NURT EGZYSTENCJALNY”

21. METAFIZYKA (ONTOLOGIA) – NAUKA O BYCIE EPISTEMOLOGIA – NAUKA O POZNANIU ETYKA ESTETYKA LOGIKA MOŻE TEŻ ISTNIEĆ FILOZOFIA CZEGOŚ: POLITYKI, BIZNESU, NAUKI, itd.. DZIAŁY FILOZOFII

22. TO TYLKO SKOJARZENIA, TO TYLKO DEFINICJE„ (…) najlepszy sposób zrozumienia filozofii to studiowanie jej i samo filozofowanie”Popkin, Stroll

23. Filozofia i pedagogika

24. „Rzec by się chciało wręcz, że dopiero pedagodzy potrafią nadać filozoficznym pomysłom autentyczne życie, oblec je w ciało, pokazać, że są potrzebne i użyteczne” (J. Mizińska, Od Redakcji, [w:] Colloquia Communia, nr 2, 2003, s. 8)

25. siedem pożytków, jakie pedagogika czerpie z filozofii • Pierwszym jest stymulacja myślenia o “genezie i źródłach wiedzy”, które występują jawnie lub są ukryte, a które wpływają na praktykę. Taka refleksja ma chronić przed dogmatyzmem, stawiać pytanie o prawomocność podstawowych założeń. • Pożytek drugi, to rozwój świadomości krytycznej, poprzez poznanie genezy dyscypliny (pedagogika wywodzi się z filozofii). • Trzecim jest wpływ filozofii na umiejętność kształtowania racjonalnego myślenia o wychowaniu, w którym chodzi przede wszystkim o rozumienie wiedzy, nie jej akumulację. • Czwarty - jest przewodniczką w świat ponowoczesny oraz gwarantem odpowiedniego dystansu. Ochroną przed schematami medialnymi i rynkowymi. • Piąty pożytek, to pożytek kompetencyjny. „Filozofia może wyposażyć pedagogów w kompetencję językową i znajomość kodów (stereotypów) kulturowych, umożliwiających dekodowanie (rozumienie i interpretację) oraz tworzenie tekstów w ramach kultury (kultur) i humanistyki. • Szóstym - inspiracja do namysłu etycznego.” • Siódmy - funkcja terapeutyczna. M. Kardaczyńska, O pożytkach jakie pedagog z filozofii mieć może, [w:] Colloquia Communia, nr 2, 2003, s. 123.

26. Filozofia jako styl myślenia pedagogicznego „Dla mnie ważniejsza jest filozoficzność wpisana w postawę, której wartość rozstrzyga się nie w polu tekstów i treści z góry kwalifikowanych jako filozofia, ale w obszarze szczególnego wysiłku obcowania z tekstami kultury także poza akademicką humanistyką”. L. Witkowski, “Filozoficzność” w kształceniu pedagogów jako otwieranie (się) na humanistykę, [w:] Colloquia Communia, nr 2, 2003, s. 103.

27. Pedagogika jako źródłowo filozoficzna • CELE/NORMY/WARTOŚCI • PODMIOT/CZŁOWIEK/MONSTRUM • RACJONALNOŚĆ/ROZUM/CIAŁO

28. ROZKŁAD JAZDY

29. „Filozoficzne pytania pojawiają się wszędzie tam, gdzie żyją ludzie. Studenci odkrywają, że filozofia nie jest abstrakcyjną, odległą dyscypliną, lecz tak samo jak myślenie sokratejskie wnika w przestrzeń ludzkiej codzienności – w rozważania na temat życia i śmierci, aborcji i zemsty, instytucjonalnego wymiaru sprawiedliwości i religii. Filozofia pojawia się zawsze, gdy ludzie znajdują odwagę samodzielnego myślenia i wątpienia na sposób sokratejski”. M. C. Nussbaum, W trosce o człowieczeństwo, s. 27-28.

30. INNA FILOZOFIAINNA PEDAGOGIKA • Głównym celem zajęć jest przybliżenie studentom i studentkom zagadnień związanych z uprawianiem filozofii, obecności tejże w pedagogice, jak również filozoficznemu podejściu do edukacji. Przekraczając granice “akademii” i jej gustu odnajdują filozoficzne motywy w szeroko rozumianej codzienności, tropią powiązania pedagogiki i filozofii. Zdobywają nie konkretną wiedzę, ale raczej rozwijają umiejętność “filozoficznego podejścia”, problematyzacji i analizy. W efekcie powinni podnieść swoją umiejętność autorefleksji, jak i rozwinąć świadomość teoretyczną. Nic już nie będzie takie samo.

32. Paradygmaty, kolektywy myślowe, filozofia i pedagog wygnany, granica, nomadyzm i maszyny dydaktyczne • To, co pedagogiczne, to co filozoficzne i to co polityczne • My, kajdaniarze osobliwi – Mit Jaskini • Filozof jako miłośnik – Uczta – Eros i pedagogika • Sokrates jako nauczyciel • Wyzwanie oświecenia – Kant, Foucault, Szkoła Frankfurcka • Nowoczesność i ponowoczesność • Reprodukcja i opór, fabryki edukacyjne • Czytanie i kultura masowa /lalki • Rousseau, kobiety i monstrum • Humanizm i antyhumanizm – Stirner i problem „ja” • Skok i destrukcja /FightClub • Działanie językowe i masowe tortury w klasie szkolnej • Nauczyciel jako suweren • Infrapolityka i infrapedagogika

33. PRZYŚWIECAĆ NAM BĘDZIE HASŁO OŚWIECENIA: • MNIEJ ODWAGĘ UŻYWAĆ SWOJEGO ROZUMU • BĘDZIEMY ZADAWAĆ PYTANIA Z SENSEM • BĘDZIEMY UŻYWAĆ TERMINÓW, ALE STARAĆ SIĘ JE PRZEKŁADAĆ NA MOWĘ POTOCZNĄ • BĘDZIEMY POSZUKIWAĆ ODPOWIEDZI, CO NIE ZNACZY, ŻE SIĘ NAM UDA

34. ZASADY ZALICZENIA KURSU

35. STUDIOWANIE JEST TRUDNE

36. „KAŻDEGO DNIA, CZY TEGO CHCE CZY NIE, UCZEŃ WCHODZI NA SALĘ SĄDOWĄ, GDZIE STAJE PRZED SĘDZIAMI, OSKARŻONY O DOMNIEMANĄ IGNORANCJĘ. DO NIEGO NALEŻY UDOWODNIENIE SWOJEJ NIEWINNOŚCI. MUSI ZWRÓCIĆ NA ŻĄDANIE, JAK POKARM, TWIERDZENIA, REGUŁY, DATY, DEFINICJE, KTÓRE ZAPEWNIAJĄ MU NA KONIEC ROKU WYZWOLENIE” RAOULVANEIGEM

37. SPRAWIEDLIWA OCENA