210 likes | 662 Views
YER ŞEKİLLERİNİ OLUŞTURAN HAREKETLER. YER ŞEKİLLERİNİ OLUŞTURAN HAREKETLER. Epirojenik Hareketler Orojenik Hareketler Hızlı Gelişen Hareketler ( Volkanizma ve Depremler). EPİROJENİK HAREKETLER. Epiros = Kıta, kara Jenez = Oluşum Tabakaların karşılıklı duruşları
E N D
YER ŞEKİLLERİNİ OLUŞTURAN HAREKETLER • Epirojenik Hareketler • Orojenik Hareketler • Hızlı Gelişen Hareketler (Volkanizma ve Depremler)
EPİROJENİK HAREKETLER • Epiros= Kıta, kara Jenez= Oluşum Tabakaların karşılıklı duruşları bozulmadan, yer kabuğunun çok geniş alanlarında, çok yavaş ve dikey gelişen hareketlerdir. Hareket hızı yılda 1-2 mm’dir.
EPİROJENİK HAREKETLERİN SEBEPLERİ • İzostazik Etkenler • Termik Hipotez • Yan Basınçlar
ANADOLU’NUN OLUŞUMU • Bir yaylanma sonucunda Akdeniz ve Karadeniz çanakları çökerken, Anadolu yükselmeye uğramıştır.
OROJENİK HAREKETLER • Oro=Dağ, Jenez=Oluşum • Yerkabuğunu oluşturan kalın tabakaların sıkışması, yer ve biçim değiştirmesi sonucunda beliren yatay ve dikey hareketlerin tümüdür. Epirojeneze göre, daha dar alanda ve daha hızlı gelişirler.
BAŞLICA OROJENİK HAREKETLER • KaledonienOrojenezi (Paleozoik) • HersinienOrojenezi (Paleozoik) • AlpinOrojenezi (Tersiyer)
OROJENİK HAREKETLER • Kıtaların Kayması Teorisi • Plaka (Levha) Tektoniği
KITALARIN KAYMASI TEORİSİ • İlk defa Alman meteorolog ve fizikçi AlfredWegener tarafından 1911 yılında ortaya atılan kıtaların kayması teorisi; Güney Amerika ve Orta Afrika kıyılarının uzanışı ve buralardaki fosil buluntuları arasındaki benzerlikten yola çıkılarak geliştirilmiştir.
PLAKA (LEVHA) TEKTONİĞİ • Plastik bir özelliğe sahip olan, Astenosfer üzerinde yüzen levhaların birbiriyle olan yakınlaşma ya da uzaklaşma durumudur. Bu hareketlenmenin nedeni, astenosferdekikonveksiyonel hareketlerdir.
PLAKA (LEVHA) TEKTONİĞİ • Astenosferdekikonveksiyonel hareketler, ısınma ve soğumaya bağlı olarak gerçekleşir. Bu hareketler esnasında plakaların birbirine yaklaşmalarına Konverjans, birbirinden uzaklaşmalarına ise Diverjans denilir.
PLAKA (LEVHA) TEKTONİĞİ • Konveksiyonel hareketlerin yükselici bölümlerinde birbirinden uzaklaşan plakalar, çöküntü hendeklerini (trench) oluştururken, konveksiyonel hareketlerin alçalıcı bölümlerinde birbirine yaklaşanlar plakalar ise yüksek dağ kütlelerini oluşturur.
PLAKA (LEVHA) TEKTONİĞİ • Dalma-Batma Zonu, Yitim Zonu, Hadal Bölge BeniofZonu, Ada Yayı, Rift
HIZLI GELİŞEN HAREKETLER • Volkanizma • Depremler
VOLKANİZMA • Yerin derinliklerindeki magma denilen kızgın erimiş kütlenin, yer kabuğu hareketleri sonucu ortaya çıkan iç basınçlar sonucu, yer kabuğundaki zayıf zonlardan (kırıklardan) yer yüzüne çıkmasıdır.
DEPREMLER • Yerkabuğundaki gerilme ve sıkışmaların oluşturduğu dalgalardır.
HİPSOGRAFİK EĞRİ • Yeryüzündeki kara ve deniz oranının grafiğe işlenmiş halidir.